Μια μέρα που στην οικογενειακή έξοδο για παγωτό αποφάσισα να ανέβω στο πιο ψηλό σημείο του ζαχαροπλαστείου και να κερδίσω την προσοχή των υπολοίπων λέγοντας ανέκδοτα, κάποια βράδια καλοκαιρινών διακοπών που μπαινόβγαινα στο σπίτι αλλάζοντας με κάθε είσοδο εμφάνιση και props για να φέρω έναν καινούριο χαρακτήρα στην παρέα, τυχαία μεσημέρια μετά το σχολείο που τραγουδούσα όλα τα τραγούδια που ήξερα στη σειρά… Αλλά κι εγώ πια, αν κοιτάξω πιο προσεκτικά, μπορώ να δω πως αυτό που, τότε, ήταν απλώς το παιχνίδι μου, μάλλον έχει βαθιά συγγένεια με τη δουλειά και την ενήλικη επιλογή μου.
Η πρώτη μου (θεατρική) δασκάλα στη θεατρική ομάδα των Αγίων Αναργύρων, η Σοφία Κορώνη ήταν εκείνη που, μετά από μια κουβέντα μας, μου έβαλε τη σκέψη να προχωρήσω σε θεατρικές σπουδές.Με βοήθησε να προετοιμαστώ και την ευχαριστώ πολύ για αυτό. Κατάφερα να μπω στη Δραματική σχολή του Ωδείου Αθηνών και να ζήσω τρία χρόνια που ξεχείλιζαν από νέα πρόσωπα, εμπειρίες και ερεθίσματα. Ίσως τα πιο γεμάτα και σημαντικά της ζωής μου. Οι άνθρωποι που γνώρισα εκεί με διαμόρφωσαν καθοριστικά. Οι δάσκαλοι και φυσικά οι συμμαθητές μου. Η δεύτερή μου οικογένεια.
Μια σπουδή που ήταν λίγο διαφορετική από αυτό που περίμενα, ήθελα να είναι Θρησκειολογίας στην πραγματικότητα, αλλά τότε δεν ήταν. Πήρα, πάντως, αρκετά και από εκεί. Πάντα με μάγευε και με μαγεύει η έννοια της τελετουργίας, της, από κοινού συγκέντρωσης, και διαδικασίας, της κοινής πίστης. Μάλλον, συνδύασα αυτόν τον θαυμασμό και την πράξη του με το παιδικό μου παιχνίδι και κατέληξα στο θέατρο.
Μαζί μάθαμε “να κολυμπάμε” βοηθώντας ο ένας τον άλλον κι ας μην ξέραμε καλά-καλά κολύμπι.
Μου αρέσει να εμπλέκομαι και στα εντός και τα εκτός σκηνής.Άλλη χαρά και άλλη χάρη έχει κάθε πόστο. Όλα όμως είναι σημαντικά. Η θέση του βοηθού σκηνοθέτη, ας πούμε, που είναι ίσως η πιο απαξιωμένη και κακοπληρωμένη θέση στο θέατρο, είναι ζωτικής σημασίας για κάθε παράσταση. Δεν ξέρω αν θα μπω ποτέ στη διαδικασία να σκηνοθετήσω κάποιον· για την ώρα ό,τι σκηνοθετικό ονειρεύομαι το μοιράζομαι με τους σκηνοθέτες ή αφορά σε εντελώς προσωπικά project.
Δεν είμαι και από τους ανθρώπους που κάνουν πλάνα σε βάθος χρόνου, με σαφείς στόχους και εκπεφρασμένα όνειρα.Είμαι περισσότερο άνθρωπος του σήμερα, του «εδώ και τώρα». Είναι πραγματικά τόσο εύκολο να ανατραπούν όλα, άλλωστε. Εύχομαι, όμως, να έχω νέες ενδιαφέρουσες συναντήσεις και συνεργασίες· κάθε τι νέο όσο με φοβίζει τόσο με ιντριγκάρει.
Με τον Γιώργο (Κουτλή) ουσιαστικά δουλεύουμε πολλά χρόνια μαζί.Ως ηθοποιός συνεργάστηκα μαζί του στην πρώτη του παράσταση στην Ελλάδα το «Παίζοντας το θύμα», μετά σε μια ραδιοφωνική παράσταση την «Ανθρώπινη συμπύκνωση» και τώρα στον «Άνθρωπο απ’το Παντόλσκ». Αλλά από τις σπουδές του μέχρι και σήμερα, είτε ως ηθοποιός ή βοηθός του, είτε ως παρτενέρ σε δημιουργικό πινγκ-πονγκ είμαι πάντα δίπλα του, σε κάθε δουλειά, σε κάθε βήμα. Είναι θαυμάσιο να τον βλέπει κανείς να ωριμάζει καλλιτεχνικά και όλο να εξελίσσεται. Αισθάνομαι πολύ τυχερή γι’ αυτό.
Ανθρώπους δημιουργικούς, με όνειρα, χωρίς ευκαιρίες, αναγκασμένους να συμβιβάζονται με τα ελάχιστα που έχουν. Στη γενιά μου το έχω δει πολύ. Στη νεότερη ελπίζω πως τα πράγματα θα αλλάξουν. Φαίνεται ήδη πόσο υπερασπίζεται τον κόσμο, τους ανθρώπους και τα δικαιώματά της. Το εύχομαι.
Σε αυτές τις γενιές οφείλουμε τον σημερινό μας παραλογισμό. Κρίνοντας από τη δική μου καθημερινότητα, αλλά και βλέποντας την καθημερινότητα της ίδιας της χώρας, είναι φανερό πως ζούμε σε έναν τόπο που μόνο μοιάζει με ανεπτυγμένο κράτος. Για παράδειγμα, την ώρα που καλλιτέχνες στην Αμερική απεργούν για τα πνευματικά τους δικαιώματα και τις απολαβές τους σε σχέση με την τεχνητή νοημοσύνη, σ’ εμάς δεν υπάρχει καν η αποδοχή πως τα τρία χρόνια των υπερεντατικών σπουδών μας ισοδυναμούν με σπουδές. Πόσο μάλλον, εξειδικευμένες σπουδές που χρήζουν και αντίστοιχων απολαβών.
Αλλά ακόμα δεν έχουμε βρει τον τρόπο να επιβιώνουμε από φυσικά φαινόμενα,να σώζουμε πρόσφυγες, να μην σκοτώνουμε από “υπερβολική αγάπη”, οπότε έχουμε, μάλλον, πολύ δρόμο μπροστά μας.
Kαι εμείς έχοντας Παιδεία και – σε έναν ιδανικό κόσμο – δωρεάν υπηρεσίες ψυχικής υγείας, με αλληλεγγύη και συζήτηση να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να είναι η ζωή “φιλική” προς όλους μας.
Με τέτοια εργαλεία – διάλογο, σκέψη και αλληλεγγύη – προσπαθώ να ανταπεξέλθω στην καθημερινότητα μου και για την ώρα λειτουργούν όλα.Βέβαια χρησιμοποιώ και την απόσταση όταν ασφυκτιώ. Αν έχω τη δυνατότητα να φύγω όντως για λίγο, το κάνω. Παίρνω τα βιβλία μου και δυο ταινίες και πάω κάπου στην εξοχή. Εκεί που ό,τι συμβαίνει είναι φυσικό και λογικό. Και μετά επιστρέφω με περισσότερη όρεξη και δύναμη στους ανθρώπους μου και τη δουλειά μου και προσπαθώ να τους ανταποδώσω το νόημα που δίνουν στη ζωή μου.
Η Ελένη Κουτσιούμπα πρωταγωνιστεί στην παράσταση “Ο άνθρωπος από το Παντόλσκ” σε παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου που ανεβαίνει στο Θέατρο Κιβωτός (Πειραιώς 115, Γκάζι. Τηλέφωνο: 21 0342 7426).
Παραστάσεις: Τετάρτη: 21.00, Πέμπτη: 21.00, Παρασκευή: 21.00, Σάββατο: 18.00, 21.00 και Κυριακή: 19.00
Μετάφραση-Σκηνοθεσία-Δραματουργική επεξεργασία: Γιώργος Κουτλής
Σύμβουλος δραματυργίας: Βασίλης Μαγουλιώτης
Σκηνικά-Κοστούμια: Πάρις Μέξης
Κίνηση: Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου
Μουσική: Παναγιώτης Μανουηλίδης
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Δραματολόγος παράστασης: Έρι Κύργια
Πρωταγωνιστούν επίσης: Θανάσης Δόβρης, Παναγιώτης Μανουηλίδης, Άρης Μπαλής, Αλέξανδρος Σιάτρας, Γιλμάζ Χουσμέν