Αρτεμισία Τζεντιλέσκι: “Στο φως” ένας μέχρι πρότινος άγνωστος πίνακας της σπουδαίας ζωγράφου

Ένας πίνακας που παρέμενε σε μια αποθήκη για περισσότερα από 100 χρόνια φαίνεται πως ανήκει στην Αρτεμισία Τζεντιλέσκι. Μια ζωγράφο της εποχής του Μπαρόκ, η οποία, μετά από αιώνες σχετικής αφάνειας, τις τελευταίες δεκαετίες αναδεικνύεται ως μια σημαντική προσωπικότητα της εποχής της.

Ο πίνακας, με τίτλο «Susanna and the Elders», φυλασσόταν στο Hampton Court, ένα παλάτι των Τυδώρ έξω από το Λονδίνο. Αρχικά είχε αποδοθεί σε έναν Γάλλο καλλιτέχνη, αναφέρει το BBC. Ενώ οι επιμελητές της Βασιλικής Συλλογής πιστεύουν ότι ο πίνακας παραγγέλθηκε από τη σύζυγο του Καρόλου Α’, την Εριέττα Μαρία της Γαλλίας. Σήμερα εκτίθεται στο Κάστρο του Ουίνδσορ.

«Είναι πραγματικά συναρπαστικό», δήλωσε στον Observer η Anna Reynolds, αναπληρώτρια επιμελήτρια της Συλλογής Τέχνης του Βασιλιά Καρόλου ΙΙΙ. «Μέχρι τώρα δεν μπορούσες να δεις την ποιότητα του κάτω από όλη αυτή τη βρωμιά, αλλά είναι 100% αληθινός. Ένα εύρημα που προέκυψε ως αποτέλεσμα της πρόσφατα αποκατασταθείσας φήμης της Αρτεμισίας».

Ο πίνακας πριν και μετά την αποκατάσταση του | Φωτογραφία: Royal Collection Trust / © His Majesty King Charles III 2023

Ο πίνακας απεικονίζει τη βιβλική φιγούρα Σουζάνα η οποία βρίσκεται σε αγωνία επειδή δύο άντρες την παρακολουθούν καθώς κάνει μπάνιο. Η Σουζάνα απέρριψε τις σεξουαλικές τους προτάσεις και στη συνέχεια βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορουμένου μετά από ψευδείς κατηγορίες για απιστία που διατυπώθηκαν εναντίον της. Το ίδιο θέμα απεικονίζεται, επίσης, σε έναν άλλο γνωστό πίνακα της Τζεντιλέσκι που χρονολογείται γύρω στο 1610.

Η στιβαρή εσωτερικότητα των γυναικείων μορφών είναι σήμα κατατεθέν της πρακτικής της Ιταλίδας ζωγράφου. Οι ιστορικοί τέχνης έχουν συνδέσει ποικιλοτρόπως αυτή την ευαισθησία με την επτάμηνη δίκη για βιασμό της Αρτεμισίας Τζεντιλέσκι από τον δάσκαλο ζωγραφικής της , κατά τη διάρκεια της οποίας υπέστη βασανιστήρια ως μέσο επαλήθευσης της μαρτυρίας της. Στο πιο γνωστό έργο της, «Η Ιουδήθ αποκεφαλίζει τον Ολοφέρνη», μια ευσεβής γυναίκα και η υπηρέτριά της διαπράττουν γαλήνιες την ομότιτλη δολοφονία του στρατηγού που λεηλάτησε το σπίτι τους.

Φωτογραφία: Royal Collection Trust / © His Majesty King Charles III 2023

Η Τζεντιλέσκι είχε αποκτήσει φήμη κατά τη διάρκεια της ζωής της και ήταν μία από τις πρώτες γυναίκες που δημιούργησαν μια επικερδή καριέρα ως ζωγράφος. Ωστόσο, παρά την ακαδημαϊκή προσοχή δεκαετιών, για αιώνες το έργο της δεν μπορούσε να ανταγωνιστεί τις τιμές αγοράς των ανδρών συγχρόνων της. Μόλις το 2014 ένα από αυτά πωλήθηκε σε δημοπρασία για περισσότερο από 1 εκατομμύριο δολάρια.

«Δεν κάνουμε εκτίμηση της τιμής οποιουδήποτε έργου της Βασιλικής Συλλογής, καθώς δεν θα το πουλήσουμε ποτέ», δήλωσε η Reynolds για τον πίνακα «Susanna And The Elders», «αλλά πρόκειται για ένα σπάνιο έργο λόγω της αδιάλειπτης προέλευσης του, εκτός από περίπου 20 χρόνια κατά την «Περίοδο της Κοινοπολιτείας», όταν αποκτήθηκε από έναν άνδρα ονόματι Banks, ο οποίος τον επέστρεψε αμέσως στο Στέμμα μετά την Παλινόρθωση».

Δεν είναι σαφές πόσα έργα της Αρτεμισίας Τζεντιλέσκι υπάρχουν. Περιοδικά, ανακαλύπτονται νέα έργα της, που συχνά γίνονται πρωτοσέλιδα όταν εντοπίζονται.

Η «Lucretia» πωλήθηκε στο Μουσείο Getty το 2021- είχε αγοραστεί από συλλέκτη το 2019 στην Artcurial για 5,3 εκατομμύρια δολάρια και ο οίκος δήλωσε ότι βρισκόταν μη ταυτοποιημένο σε ιδιωτική συλλογή στη γαλλική πόλη Λυών για 40 χρόνια. Εν τω μεταξύ, πέρυσι, ένας ανώνυμος πίνακας που βρισκόταν στην κατοχή του παλατιού Sursock, στη Βηρυτό, αποδόθηκε εκ νέου στην ζωγράφο. Ο πίνακας αυτός, ο οποίος απεικονίζει μια σκηνή από τον μύθο της Ομφαλούς, βασίλισσας της Λυδίας, και του Ηρακλή, υπέστη ζημιές κατά την έκρηξη στο λιμάνι της λιβανέζικης πρωτεύουσας το 2020. Στάλθηκε στο Μουσείο Γκέτι, στο Λος Άντζελες, όπου εξακολουθεί να βρίσκεται στη διαδικασία της αποκατάστασης.

Πηγή: ArtNews.com