Πριν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία κυριαρχήσει στην Ιβηρική Χερσόνησο, οι Κέλτες ζούσαν στη σημερινή Ισπανία, καθώς και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης. Οι Κέλτες ήταν εξαιρετικοί μεταλλουργοί. Δημιουργούσαν περίτεχνα κοσμήματα δείγμα του πλούτου και της κοινωνικής θέσης αυτού που τα φορούσε. Σήμερα, η μεταλλουργική τους ικανότητα μπορεί να φανεί στα αντικείμενα που άφησαν πίσω τους -όπως τα δύο χρυσά περιδέραια που αποκαλύφθηκαν στην Ισπανία τον περασμένο μήνα.
Οι συνθήκες της τυχαίας ανακάλυψηςΟ Sergio Narciandi, ο οποίος εργάζεται για μια εταιρεία ύδρευσης στη βορειοδυτική Ισπανία, ανακάλυψε το πρώτο περιδέραιο στις 29 Αυγούστου. Διενεργούσε τοπογραφικές εργασίες στο Καβάντι της Αστούριας, όταν έπεσε πάνω στα κοσμήματα, τα οποία ήταν θαμμένα ανάμεσα σε βράχους.
Ανέφερε αμέσως την ανακάλυψη του στον Pablo Arias, αρχαιολόγο στο Πανεπιστήμιο της Κανταβρία, ο οποίος έφτασε στο σημείο με δύο ερευνητές από το Αρχαιολογικό Μουσείο της Αστούριας. Με τη σειρά τους οι ερευνητές ανακάλυψαν ένα δεύτερο περιδέραιο. Σε αντίθεση με το πρώτο, το οποίο βρέθηκε άθικτο, το δεύτερο ήταν σπασμένο σε κομμάτια.
Αυτού του είδους τα περιδέραια ονομάζονται συχνά “torcs”. Μια λέξει με ρίζα το λατινικό “torqueo” (που σημαίνει “στρίβω”), σύμφωνα με την Conelisa N. Hubilla των Science Times. Χρονολογούνται γύρω στο 500 π.Χ. και μπορεί να ρίξουν νέο φως στην Εποχή του Σιδήρου της Ιβηρικής.
Έχουν βρεθεί και άλλα χρυσά περιδέραια της περιόδου στην Ισπανία. Τα περισσότερα από αυτά, ωστόσο, ανακαλύφθηκαν τον 18ο και 19ο αιώνα, και οι πληροφορίες προέλευσής τους δεν είχαν καταγραφεί σχολαστικά, δηλώνει ο Arias στο CNN. Τώρα, οι ερευνητές θα είναι σε θέση να μελετήσουν τα νεοανακαλυφθέντα περιδέραια βελτιώνοντας την κατανόηση τους όσον αφορά το ιστορικό πλαίσιο.
«Η ανακάλυψη αυτή είναι πολύ σημαντική, διότι για πρώτη φορά γνωρίζουμε την ακριβή προέλευση τέτοιου είδους πολύτιμων αντικειμένων, το μέγιστο σύμβολο κύρους για τις προ-ρωμαϊκές κοινότητες, καθώς και το πλαίσιο στο οποίο δημιουργήθηκαν, γεγονός που θα μας επιτρέψει να λύσουμε πολλές απορίες», δήλωσαν οι ερευνητές στην ισπανική εφημερίδα El Pais.
Το κοινωνικοοικονομικό πλαίσιοΟι ερευνητές δεν γνωρίζουν αν τα περιδέραια φοριούνταν από άνδρες ή γυναίκες. Επειδή και τα δύο παρουσιάζουν σημάδια φθοράς σε σημεία που θα μπορούσαν να έρθουν σε επαφή με το δέρμα ή τα ρούχα, «γνωρίζουμε ότι χρησιμοποιήθηκαν», λέει ο Arias στο CNN. Επιπλέον, τέτοια κοσμήματα φοριούνταν συνήθως από μέλη της ανώτερης κοινωνικής τάξης, καθώς «δεν μπορούσαν όλοι να αντέξουν οικονομικά την αγορά ενός τέτοιου περιδέραιου».
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα περιδέραια κατασκευάστηκαν από κελτικές ομάδες, γνωστές για την κατασκευή «χειροτεχνιών τέτοιου είδους», σύμφωνα με τους Science Times. Ο Arias σημειώνει ότι τα περιδέραια ήταν πιθανότατα μέρος ενός μεγαλύτερου θησαυρού πολύτιμων αντικειμένων, το οποίο κάποιος προσπάθησε να κρύψει. Μπορεί να είχαν θαφτεί σε ένα ξύλινο κουτί που θα είχε αποσυντεθεί εδώ και πολύ καιρό.
Ο Narciandi βρήκε τα περιδέραια εξαιτίας μιας μικρής κατολίσθησης που προκλήθηκε από τις πυρκαγιές στην περιοχή. Οι αξιωματούχοι της Αστούριας τον επαίνεσαν που ανέφερε γρήγορα την ανακάλυψη, η οποία, όπως λένε, ανοίγει ένα νέο «παράθυρο στη μελέτη και τη κατανόηση του πιο εμβληματικού τύπου χρυσοχοΐας της Εποχής του Σιδήρου», σύμφωνα με το CNN.
Οι ερευνητές διεξάγουν τώρα μια «μη επεμβατική μεταλλουργική ανάλυση και εξέταση της επιφάνειας» των περιδέραιων, γράφει το History Blog. «Αυτό θα ρίξει νέο φως στην τεχνολογία κατασκευής της Ισπανίας της Εποχής του Σιδήρου, στην εξόρυξη του μετάλλου, στη χρήση του αργύρου, στις τεχνικές επιχρύσωσης και σε πολλά άλλα».
Πηγή: Smithsonian Magazine