Μικροί και μεγάλοι δίνουν ραντεβού με την τέχνη στο Μέγαρο: Τι περιλαμβάνουν οι εκπαιδευτικές δράσεις;

Ένας θαυμαστός κόσμος, γεμάτος μαγεία και πρωτόγνωρες εμπειρίες, αποκαλύπτεται, για ακόμη μια φορά, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, μέσα από τις νέες εκπαιδευτικές δράσεις της σεζόν 2023-2024.

Τα Σαββατοκύριακα μάς, στο Μέγαρο, μεταμορφώνονται σε ένα υπέροχο, αναζωογονητικό «διάλειμμα» από την καθημερινότητα, όπου άτομα και ομάδες κάθε ηλικίας -οικογένειες, παιδιά, έφηβοι, ενήλικες- θα έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε μια βιωματική επαφή με τη μουσική και τις υπόλοιπες τέχνες, απολαμβάνοντας ένα πλούσιο πρόγραμμα εκπαιδευτικών δράσεων, με συναυλίες, αφηγήσεις, προβολές, βιωματικά εργαστήρια, επισκέψεις γνωριμίας με τους ανθρώπους και τους χώρους του Μεγάρου, αλλά και με τους συντελεστές των καλλιτεχνικών του εκδηλώσεων.

Το Σάββατο που μάς πέρασε, λοιπόν, βρεθήκαμε, στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, με αφορμή την έναρξη των εκπαιδευτικών προγραμμάτων Οκτωβρίου – Δεκεμβρίου 2023, γνωρίσαμε τους συντελεστές και πήραμε μια μικρή «γεύση» των νέων συναρπαστικών δράσεων.

Για τους ανθρώπους του Μεγάρου πρωταρχικός στόχος των εκπαιδευτικών δράσεων είναι η σφυρηλάτηση μιας σχέσης οικειότητας ανάμεσα στο κοινό και το ίδιο το Μέγαρο. Τους χώρους του και το καλλιτεχνικό του πρόγραμμα. Αυτός είναι και ο κυριότερος λόγος που οι δράσεις «απλώνονται» καθ’ όλη τη διάρκεια της σεζόν, ως ένα σταθερό «ραντεβού» που θα προσφέρει σε μικρούς και μεγάλους, κάθε Σαββατοκύριακο, ποικίλες προτάσεις δημιουργικής απασχόλησης . Όχι, όμως, ο μοναδικός.

Επιθυμούν οι δράσεις να αποτελέσουν πηγή ανανέωσης και δημιουργίας αλλά και αφετηρία διάδρασης με τη μουσική και τις υπόλοιπες τέχνες. Να κινητοποιήσουν τη φαντασία και την επινοητικότητα των συμμετεχόντων, οι οποίοι θα κληθούν με οδηγό την ομορφιά της τέχνης και το πολύτιμο “δώρο” της γνώσης να ανακαλύψουν τους εαυτούς τους και τον κόσμο γύρω τους.  Να τους ενθαρρύνουν να γίνουν κοινωνοί μιας συλλογικής εμπειρίας, να συνδεθούν μεταξύ τους, να συζητήσουν, να έρθουν πιο κοντά. Επιθυμούν, επίσης, μέσα από τις εκπαιδευτικές δράσεις, να αποκαλύψουν τα μυστικά τους, καθώς, τα παρασκήνια «ανοίγουν» τους χώρους τους και κάνουν ορατές τις «κρυφές» διαδικασίες δημιουργίας και προετοιμασίας μιας παράστασης ή μιας συναυλίας.

Ο πρώτος -πάντα με όχημα τη μουσική- στοχεύει σε μια πρώτη επαφή των μικρότερων ηλικιών με τις παραστατικές τέχνες. Ο δεύτερος δίνει την ευκαιρία σε παιδιά και εφήβους να «τρυπώσουν» στους χώρους των παρασκηνίων και να έρθουν σε επαφή με τους ανθρώπους που «κρύβονται» πίσω από το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα που βλέπουμε επί σκηνής. Ενώ, ο τρίτος άξονας αποτελείται από εκπαιδευτικές δράσεις άρρηκτα συνδεδεμένες με το καλλιτεχνικό πρόγραμμα ενθαρρύνουν τους συμμετέχοντες να εμβαθύνουν σε έργα ή καλλιτέχνες, δίνοντας τους μια περεταίρω αφορμή για να παρευρεθούν στις εκδηλώσεις.

Από τις 8 Οκτωβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου, οι παραστατικές τέχνες και ο κινηματογράφος γίνονται εργαλεία βιωματικής εξερεύνησης του κόσμου, για οικογένειες με παιδιά έως 3 ετών, μέσα από το πρόγραμμα «Μικρά Θεάματα για Μεγάλα Παιδιά». 7,14 και 21 Οκτωβρίου, μέσα από τη μουσική και τον χορό, παιδιά 3-5 ετών και οι συνοδοί τους εξερευνούν τον τρόπο με τον οποίο σχετίζονται και συνδέονται μεταξύ τους, στο «Πρώτο μου Εργαστήριο», από την Μάγια Μύριαμ Παπαγεωργίου (σχεδιασμός-υλοποίηση). Ενώ, στις 16 Δεκεμβρίου, οι «Παραμυθοκόρες», έρχονται με χριστουγεννιάτικη διάθεση, ήχους κρουστών από την Άρτεμις Νταλιαπέ και αφηγήσεις από τις μαγικές νύχτες του Δωδεκαημέρου, ενθαρρύνοντας παιδιά από 6 ετών και άνω να απαντήσουν στο ερώτημα «Πόσες Νότες Χωρούν σε Ένα Παραμύθι;».

Τα μουσικά όργανα δίνουν ραντεβού, σε οικογένειες με παιδιά 6 ετών και άνω, για μια «ανεπίσημη» συνάντηση γνωριμίας, μέσα από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Ανακαλύπτοντας τα Μουσικά Όργανα»:  Τις Κυριακές 8 και 22 Οκτωβρίου, 5 και 26 Νοεμβρίου, 10 Δεκεμβρίου, οι ομάδες των μουσικών οργάνων που συνθέτουν τη συμφωνική ορχήστρα ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια των παιδιών με τους μουσικούς της Underground Youth Orchestra και υπό την καθοδήγηση του καλλιτεχνικού διευθυντή της και μαέστρου Κώστα Ηλιάδη. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει δύο κύκλους και θα ολοκληρωθεί με μια διαδραστική συναυλία. Μάλιστα, στο πλαίσιο της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης -ένας από τους βασικούς εκπαιδευτικούς στόχους του Μεγάρου- θα είναι, από τον Ιανουάριο, το πρώτο προσβάσιμο εργαστήριο σε παιδιά με οπτική αναπηρία, σε συνεργασία με τη Liminal.

Το Σάββατο 4 Νοεμβρίου, το εντυπωσιακό εκκλησιαστικό όργανο του Μεγάρου, ένα από τα μεγαλύτερη της Ευρώπης, θα μαγέψει τα παιδιά που θα έχουν την ευκαιρία, παρέα με τον Στράτο Γκιουλμπάνογλου, απόφοιτο του Τμήματος Εκκλησιαστικού Οργάνου του Ωδείου Αθηνών και τον Γιάννη Καρύδα, χορδιστή, να μάθουν τα μυστικά του.

Το Σάββατο και την Κυριακή 17 Δεκεμβρίου, Ελένη Αράπογλου (σχεδιασμός, υλοποίηση, φωνή) και Γιάννης Παπαδόπουλος (πιάνο), αναλαμβάνουν να “παρασύρουν”, παιδιά 8 ετών και άνω, σε μια ανεπανάληπτη συμμετοχική τραγουδιστική εμπειρία, μέσα από το εργαστήριο, «Τραγούδα και Εσύ!». Τα Σάββατο 14 Οκτωβρίου, 25 Νοεμβρίου, 20 Ιανουαρίου, 24 Φεβρουαρίου, 9 Μαρτίου και 6 Απριλίου, παιδιά 10-12 ετών και έφηβοι 12+, θα γνωρίσουν τους ανθρώπους του Μεγάρου, θα περιηγηθούν σε χώρους που δεν είναι προσβάσιμοι στο ευρύ κοινό, εκεί που υλοποιείται το καλλιτεχνικό όραμα των δημιουργών, με το πρόγραμμα «Βιωματικός Προσανατολισμός: Τα “Κρυφά” Επαγγέλματα του Μεγάρου».

Από το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών δεν θα μπορούσαν να λείπουν εργαστήρια και δράσεις άρρηκτα συνδεδεμένα με το φετινό, πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα. Τα Σάββατα 4 Νοεμβρίου και 2 Δεκεμβρίου, λίγο πριν την ολοκαίνουρια παράσταση του, «Σκιές στο Πεντάγραμμο», ο δεξιοτέχνης σκιοπαίχτης Ηλίας Καρελλάς, με μέλη του θιάσου του, προσκαλεί τα παιδιά να γίνουν «μάστορες του καραγκιόζη» και να κατασκευάσουν τη δική τους φιγούρα.

Τα εργαστήρια συμβουλευτικής και ενδυνάμωσης (mentoring workshops), για εφήβους από 12 ετών και άνω, προσφέρουν μια συναρπαστική ευκαιρία πρακτικής εξερεύνησης και πειραματισμού, σε εφήβους που σπουδάζουν μουσική ή χορό και θα ήθελαν να ασχοληθούν με αυτά επαγγελματικά. Το Σάββατο 2 Δεκεμβρίου η Ελληνική Συμφωνική Ορχήστρα Νέων, στο πλαίσιο του εργαστηρίου, θα παρουσιάσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ΕλΣΟΝ VR» με τους συμμετέχοντες να έχουν τη δυνατότητα να δοκιμάσουν τον υπερσύγχρονο εξοπλισμό εικονικής πραγματικότητας.

Την Τετάρτη 29 Νοεμβρίου, νέοι 15+ ετών και ενήλικες, θα γνωρίσουν με τη σειρά τους το εντυπωσιακό εκκλησιαστικό όργανο του Μεγάρου, σε μια συνάντηση με τον πιανίστα-οργανίστα Τίτο Γουβέλη και τον χορδιστή Γιάννη Καρύδα.

Το Σάββατο πήραμε μια μικρή γεύση από το πρωτότυπο εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Αναζητώντας τον Ήχο» που έλαβε χώρα στον υπέροχο κήπο του Μεγάρου.

Το Σάββατο 30 Σεπτεμβρίου, όταν και βρεθήκαμε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, για την παρουσίαση των εκπαιδευτικών δράσεων της σεζόν 2023-204, είχαμε την ευκαιρία να πάρουμε μια μικρή «γεύση» από το εργαστήριο, για παιδιά 8 ετών και άνω, «Αναζητώντας τον Ήχο». Η μουσικός και μουσικολόγος Ντάνα Παπαχρήστου και ο κοινωνικός ανθρωπολόγος Γιώργος Σαμαντάς μάς προσκάλεσαν μικρούς και μεγάλους να λάβουμε μέρος σε ένα πρωτότυπο μουσικό «κυνήγι θησαυρού».

Ήταν μια αναπάντεχη συνάντηση με τη φύση και τη μουσική, στον υπέροχο κήπο του Μεγάρου. Ακριβώς αυτό που χρειαζόμασταν ως απόδραση από την απαιτητική καθημερινότητα και τη ρουτίνα. Δέκα μουσικά έργα κλασικών συνθετών, που “απεικονίζουν” τη φύση, τα δένδρα, τα λουλούδια, τις ώρες της ημέρας και τα καιρικά φαινόμενα, “τοποθετήθηκαν” ηχητικά -και στρατηγικά θα λέγαμε- σε κάθε γωνιά του κήπου, ενθαρρύνοντας την ενεργητική ακρόαση και την κριτική σκέψη των παιδιών, που καλούνται να αποκωδικοποιήσουν με τη φαντασία τους τα μουσικά έργα και τα ηχοτοπία που τους περιβάλλουν, για παράδειγμα να μαντέψουν τον τίτλο του μουσικού κομματιού και την πρόθεση του συνθέτη, παράλληλα με έναν αναζωογονητικό περίπατο σε μια από τις ωραιότερες γωνιές της Αθήνας.

Γιώργος Σαμαντάς και Ντάνα Παπαχρήστου

«Να έχουμε την ευκαιρία σε έναν δημόσιο χώρο, σε έναν χώρο που μάς προσφέρεται μέσα στην πόλη μας, να πάρουμε λίγο χρόνο, να ηρεμήσουμε, να περπατήσουμε, να ακούσουμε και να συζητήσουμε. Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους σκεφτήκαμε να κάνουμε αυτόν τον περίπατο», μας πληροφόρησε η Ντάνα Παπαχρήστου. Ενώ, για τον Γιώργο Σαμαντά «Η τεχνολογία παίζει έναν μεγάλο ρόλο» μεν σε αυτή τη βιωματική δράση, αλλά, όχι με τον τρόπο, ωστόσο, που έχουμε συνηθίσει: «Κάπως προτείνουμε μια πιο απαλή συνύπαρξη διαμέσου του ήχου και της μουσικής. Ένας από τους στόχους μας είναι να ρίξουμε τους ρυθμούς και τις εντάσεις και να αφουγκραστούμε». 

Η εμπειρία ήταν πραγματικά μια «αποκάλυψη». Πάνω από όλα η συνειδητοποίηση του πόσο διαφορετικό μπορεί να ακούγεται ένα μουσικό κομμάτι ανάλογα με τον χώρο στον οποίο βρισκόμαστε, σαν να το ακούς για πρώτη φορά, να το ανακαλύπτεις εκ νέου, φέρνοντας στην επιφάνεια νέα νοήματα και συναισθήματα ή «πλάθοντας» στο μυαλό σου “ενορχηστρώσεις” που περιλαμβάνουν ήχους, εικόνες, μυρωδιές από το περιβάλλον γύρω σου. Η ανεύρεση μιας χαμένης «Εδέμ» όπου μικροί και μεγάλοι βρήκαμε καταφύγιο στην αγκαλιά της φύσης και της μουσικής.