Ό, τι δεν με σκοτώνει με κάνει πιο δυνατό: Ο Φρίντριχ Νίτσε μέσα από τα λόγια του
Σαν σήμερα, 179 χρόνια πριν, γεννήθηκε ο Φρίντριχ Νίτσε, μία από τις μεγαλύτερες προσωπικότητες στον κόσμο της φιλοσοφίας που μέχρι και σήμερα μάς εμπνέει με τα λόγια του.
Στις 15 Οκτωβρίου του 1844 γεννήθηκε στο Ρέκεν της Λειψίας ο Φρίντριχ Νίτσε, ένας από τους σπουδαιότερους φιλοσόφους του 19ου αιώνα που επηρέασε με τις απόψεις και το έργο του έντονα τον ρου της ιστορίας.
Ο Νίτσε μοιραζόταν την ίδια ημέρα γενεθλίων με τον βασιλιά της Πρωσίας Φρίντριχ Βίλχελμ Δ΄, από τον οποίο και πήρε το μικρό του όνομα. Έχοντας χάσει τον πατέρα του σε μικρή ηλικία και με τη μητέρα του να μην έχει οικονομική άνεση να συντηρήσει την οικογένεια, ο Νίτσε μετακόμισε στο Νάουμπουργκ.
Εκεί, ξεκίνησε να δείχνει τα πρώτα δείγματα του συγγραφικού του ταλέντου, καθώς από τις πρώτες τάξεις κιόλας του γυμνασίου έγραφε ποιήματα και μικρά θεατρικά έργα.
Όταν ήρθε η ώρα της ανώτατης εκπαίδευσής του, ο Νίτσε σπούδασε στο τμήμα κλασικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου της Βόννης, έχοντας αποφοιτήσει με τιμές από το Λύκειό του και έχοντας ήδη στο ενεργητικό του ένα μεγάλο φιλολογικό, φιλοσοφικό και μουσικό έργο.
Στο Πανεπιστήμιο, ο Φρίντριχ Νίτσε ήρθε σε μία πιο έντονη επαφή με τη Θεολογία και κατάλαβε πως ο Χριστιανισμός δεν ήταν η θρησκεία που τον αντιπροσώπευε, παρόλο που ο πατέρας του ήταν κληρικός και είχε μεγαλώσει με αυτές τις αρχές. Αντιθέτως, ο Νίτσε δεν έκρυβε την απέχθειά του για αυτή τη θρησκεία και σε πολλά από τα έργα του μιλούσε απαξιωτικά για αυτή.
Πριν ακόμα λάβει το διδακτορικό του, ο Νίτσε κατείχε την έδρα της κλασικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, στην Ελβετία, την οποία και κράτησε μέχρι το 1879, όταν οι ημικρανίες του τον ανάγκασαν να αποσυρθεί.
Σε ηλικία μόλις 28 ετών, ο Νίτσε ξεκινά τη μακρά και σπουδαία συγγραφική του πορεία, ολοκληρώνοντας το πρώτο επίσημο έργο του, το «Η Γέννηση της Τραγωδίας», το οποίο εκθειάστηκε από τον προσωπικό τότε φίλο του, Ρίχαρντ Βάγκνερ.
Έχοντας αποδείξει το ταλέντο του τόσο στη συγγραφή όσο και στη διδασκαλία, όταν ξεσπά ο Γαλλοπρωσικός Πόλεμος ο Φρίντριχ Νίτσε αποφασίζει να συμμετάσχει εθελοντικά στο πλευρό της Πρωσίας ως βοηθός νοσοκόμος. Τότε είναι που θα αρχίσει να βλέπει τον κόσμο με μία διαφορετική ματιά, η οποία θα επηρέαζε αργότερα πολλούς ανθρώπους.
Συγκεκριμένα, οι απόψεις του για τον Υπεράνθρωπο θα αποτελούσαν λίγο αργότερα έναυσμα για μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της ιστορίας, αυτής του Ναζισμού, καθώς ο Αδόλφος Χίτλερ είχε παρερμηνεύσει και τελικά μαγευτεί από αυτό το ιδεώδες και θέλησε να το κάνει πραγματικότητα.
Στο σύνολό του, το έργο του Φρίντριχ Νίτσε έχει ένα πιο άγριο και επιθετικό ύφος, με τον ίδιο να αγγίζει τα όρια του υπαρξισμού, χωρίς όμως να τα φτάνει και να τα ξεπερνάει. Ο Φρίντριχ κυρίως μελετά τις θεμελιώδεις πολιτιστικές αξίες της φιλοσοφίας, της θρησκείας και της ηθικής της Δύσης, ενώ η μετέπειτα σύνδεση του έργου του με τον Ναζισμό κλόνισε πολλές φορές τη μετά θάνατον φήμη του.
Μέχρι το 1889, ο φιλόσοφος έχει ήδη ολοκληρώσει τα σήμερα γνωστά και σημαντικά έργα του «Τάδε έφη Ζαρατούστρα», «Η Θέληση της Δύναμης», «Πέραν του Καλού και του Κακού», «Αντίχριστος». Όσο όμως ο Φρίντριχ Νίτσε αφοσιωνόταν στο συγγραφικό του έργο και στη φιλοσοφία, ένα πρόβλημα υγείας τον ταλαιπωρούσε.
Η ήδη επιβαρυμένη υγεία του φιλοσόφου θα κλονιστεί ξαφνικά σε ψυχικό επίπεδο και η παραλυτική ψυχική διαταραχή του θα τον οδηγήσει σε νευρική κατάρρευση τον Ιανουάριο του 1889. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, ο Νίτσε θα βρίσκεται σε παραλήρημα, με ψευδαισθήσεις να μπερδεύουν το μυαλό του, μέχρι τον Αύγουστο του 1900, όπου ένα σοβαρό εγκεφαλικό επεισόδιο θα βάλει τέλος στη ζωή ενός από τους πιο σημαντικούς, επιδραστικούς και τελικά αμφιλεγόμενους φιλοσόφους της Ευρώπης.
20 φράσεις του Φρίντριχ Νίτσε μεγάλης σημασίας
Photo Credits: Wikimedia Commons
Πέρα από το σπουδαίο φιλολογικό και φιλοσοφικό του έργο, ο Φρίντριχ Νίτσε εμπνέει μέχρι και σήμερα με τις απόψεις του για τη ζωή, τη φιλοσοφία και τις πανανθρώπινες αξίες.
«Πρέπει να είσαι ο εαυτός σου και όχι αυτός που θέλουν οι άλλοι».
«Η πιο μεγάλη τέχνη είναι να ξέρεις να αποχωρείς την κατάλληλη στιγμή».
«Η αμφιβολία δηλητηριάζει τα πάντα, χωρίς να σκοτώνει τίποτα».
«Ελευθερία είναι η θέληση να είναι κανείς υπεύθυνος απέναντι στον εαυτό του».
«Η ηθική είναι ο πιο αποτελεσματικός μηχανισμός για να σέρνεις την ανθρωπότητα από τη μύτη».
«Η ελπίδα είναι το χειρότερο κακό, γιατί παρατείνει τα βάσανα των ανθρώπων».
«Η μόνη γόνιμη περιφρόνηση είναι εκείνη που αφορά τον εαυτό μας, γιατί έτσι μπορούμε να τον υπερβούμε και να τον ξαναπλάσουμε».
«Καλύτερα να χαθείς παρά να μισείς και να φοβάσαι».
«Η παράνοια σε άτομα είναι σχετικά σπάνια. Όμως σε ομάδες, κόμματα, έθνη και εποχές είναι μάλλον ο κανόνας».
«Δεν υπάρχουν ωραίες επιφάνειες χωρίς τρομακτικό βάθος».
«Όπου κι αν βρίσκεσαι, σκάβε βαθιά. Κάτω είναι η πηγή. Άσε τους σκοταδιστές να φωνάζουν πως «κάτω είναι η κόλαση».
«Τα αόρατα νήματα είναι οι πιο ισχυροί δεσμοί».
«Όσο πιο ψηλά πετάμε, τόσο πιο μικροί φαινόμαστε σ’ αυτούς που δεν μπορούν να πετάξουν».
«Αυτοί που έχουν ένα «γιατί» για να ζουν, μπορούν να αντέξουν σχεδόν οποιοδήποτε «πώς»».
«Το χάος γεννάει την τάξη».
«Από τότε που κουράστηκα να ψάχνω, έμαθα να βρίσκω».
«Οι σκέψεις είναι οι σκιές των συναισθημάτων μας, όμως σκοτεινότερες, κενότερες και απλούστερες».
«Οι πεποιθήσεις είναι μεγαλύτεροι αντίπαλοι της αλήθειας από τα ψέματα».
«Αγάπα τον πλησίον σου» καταρχήν σημαίνει: «Άφησε τον πλησίον σου στην ησυχία του».
«Ό, τι γίνεται από αγάπη είναι πέρα από το καλό και το κακό».
