Βενέμπρα: Ένα έργο για φωνή, βιόλα και κιθάρα σε σκηνοθεσία Κωστή Καλλιβρετάκη στο ΠΛΥΦΑ

Η ηθοποιός Κλεοπάτρα Μάρκου, ο βιολίστας Μιχάλης Καταχανάς και ο κιθαρίστας Βασίλης Τζαβάρας συμπράττουν με τον Κωστή Καλλιβρετάκη προσεγγίζοντας τους μύθους των γυναικών που με τη φωνή και τα τραγούδια τους έσπερναν (ή προέβλεπαν;) το θάνατο, μέσα από την performance «Βενέμπρα», ένα έργο για φωνή, βιόλα και κιθάρα, που παρουσιάζεται, 1-16 Νοεμβρίου 2023, στο ΠΛΥΦΑ.

Αφετηρία, το διήγημα του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη «Γυναίκες που τραγουδούν αποχαιρετισμούς».

Η Βενέμπρα είναι μια γυναίκα που απλώνει με τη φωνή της παράδοξες μελωδίες και σκοπούς γλυκούς, μα συνάμα θανατερούς. Γεννημένη μέσα στην δίνη ενός πολέμου, κατάφερε να επιβιώσει από αυτόν, στιγματισμένη όμως από την ανάσα του θανάτου, η σκιά του οποίου παρέμεινε ο μοναδικός πραγματικός της σύντροφος και οικογένεια. Μια γυναίκα καταδικασμένη να μην βρίσκει πραγματική γαλήνη ανάμεσα στους ζωντανούς, όντας μια δυσαρμονική πλην γοητευτική παραφωνία για την ύπαρξή τους.

Η περφόρμανς «Βενέμπρα», ένα έργο για φωνή, βιόλα και κιθάρα, εμπνέεται από το διήγημα «Γυναίκες που τραγουδούν αποχαιρετισμούς» του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη, το οποίο βρίσκεται στη συλλογή με διηγήματα του ίδιου και χαρακτικά του Φώτη Βάρθη «Γυναίκες που επιστρέφουν» (εκδόσεις Αντίποδες, 2020). Κοινή αφετηρία και των δύο δημιουργών αποτελούν εννέα παραλογές της δημοτικής παράδοσης, εννέα πρόσωπα γυναικών που βρίσκονται σε οδυνηρές καταστάσεις, απειλητικές και απόκοσμες δημιουργώντας «μια νέα αφήγηση του πόνου των γυναικών που υπήρξαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν». Έτσι και η ιδέα για το αρχικό διήγημα προήλθε από την παραλογή της Προποντίδας «Κοράσιν ετραγούδαγε» και από την μυθολογική αχλή γυναικών που το τραγούδι τους είναι θανάσιμο (Σειρήνες, Banshees).

Η «Βενέμπρα» έρχεται να προσδώσει στο αρχικό διήγημα ήχο και πνοή μέσα από τρία όργανα(φωνή, κιθάρα, βιόλα) και μουσικούς αυτοσχεδιασμούς που άλλοτε συμπορεύονται και άλλοτε συγκρούονται με τις λέξεις, πότε τις εγκαταλείπουν, πότε τις επιτρέπουν να επανακάμψουν και πότε τις μεταμορφώνουν σε τραγούδια-είτε πιο σαφή κι ευδιάκριτα, είτε σαν μνήμες θολές και απόηχους σβησμένους. Ένα τοπίο ήχων από χορδές, ανθρώπινες και μη, που πάλλονται αποζητώντας να αποτινάξουν από πάνω τους την ταυτότητα του οιωνού αποκαλύπτοντας τα μύχια και ανείπωτα, ξορκίζοντας την προδιαγεγραμμένη μοίρα.