Πρόληψη καλής υγείας: Ο νέος ρόλος του φαρμακείου
Η υγιειονομική κρίση που ζήσαμε τα προηγούμενα χρόνια αποτέλεσε εξαιρετική αφορμή για να αναδειχτεί μια σημαντική ανάγκη -και έλλειψη- στο χώρο της Υγείας: η πρωτογενής πρόληψη. Μήπως η απάντηση σε αυτή την έλλειψη είναι το φαρμακείο της γειτονιάς;
Σε μια εποχή που οι επιδημίες έχουν δείξει πώς μπορούν να απορρυθμίσουν την κοινωνία, σε μια εποχή που ο προϋπολογισμός για την Υγεία δεν μπορεί ποτέ να είναι επαρκής, παρά τα 600 εκατομμύρια που «υποσχέθηκε» στις προγραμματικές της δηλώσεις η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας Ειρήνη Αγαπηδάκη και που για πρώτη φορά θα κατευθυνθούν τόσο στοχευμένα στην πρόληψη, σε μια εποχή που η πληροφόρηση για την υγεία κινείται συχνά στο όριο των fake news, η πρόληψη μέσα από την εγκυρότητα ενός αναγνωρισμένου και προσιτού σε όλους επιστήμονα Υγείας είναι το απαραίτητο επόμενο βήμα για το wellbeing των πολιτών και του συστήματος Υγείας.
Στο φως οι αδυναμίες της Υγείας
«Η κρίση την οποία περάσαμε ανέδειξε μεταξύ άλλων την τεράστια ανάγκη των δημοσίων συστημάτων υγείας για ένα στιβαρό δίκτυο παροχής προληπτικής αγωγής υγείας, αλλά και το πόσο μεγάλο κενό υπάρχει σε αυτό το πεδίο», ανέφερε ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολος Βαλτάς κατά την ομιλία του στην Γενική Συνέλευση της PGEU αναφερόμενος στο θέμα των φαρμακευτικών υπηρεσιών υγείας.
Κανείς δεν μπορεί να διαφωνήσει, αφού πρόκειται για μία κατάσταση που όλοι αντιληφθήκαμε στα χρόνια της πανδημίας. Εάν όμως κάποιος επιλέξει να δει το θετικό μήνυμα μέσα από τις δυσκολίες, αυτό είναι ένα: Το γεγονός ότι το φαρμακείο είναι ο φυσικός χώρος πρόληψης για την υγεία, όπως επισήμανε στην ομιλία του και ο κ. Βαλτάς. Και πλέον, υπάρχουν τα απαραίτητα εργαλεία για να αναβαθμιστεί ο ρόλος του στην κοινωνική προσφορά και την Υγεία.
Νέα δεδομένα: Η πρόληψη στο χέρι μας
Η έγκυρη ενημέρωση και η αυτοφροντίδα είναι τα δύο βασικά στοιχεία της πρόληψης στα οποία πρέπει να εστιάσουμε εάν θέλουμε να υπάρχει μετρήσιμο αποτέλεσμα. Σε αυτή ακριβώς τη φιλοσοφία εστιάζουν οι πιο πρόσφατες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που αφορούν στην πρόληψη του καρκίνου του εντέρου, του δεύτερου πιο θανατηφόρου καρκίνου στην Ευρώπη.
Με προτροπή του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, το Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της Ευρώπης συνέστησε σε όλα τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πληθυσμιακό προσυμπτωματικό έλεγχο για τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Όπως αναφέρεται, «ο έλεγχος θα πρέπει αφορά όλους τους πολίτες μεταξύ 50 και 74 ετών και το πρώτο βήμα για την υλοποίησή του είναι η αυτοεξέταση ανίχνευσης μικρό-αιμορραγίας στα κόπρανα ή άλλες νεότερες εξετάσεις εάν έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικότερες». Στην Ελλάδα, υπάρχει αυτή τη στιγμή το «εργαλείο» για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου και πρόκειται για το Colon test. Είναι ένα είδους self test που ανιχνεύει αιμοσφαιρίνη (ίχνη αίματος δηλαδή) στα κόπρανα και πρόκειται για μία εύκολη, οικονομική και αξιόπιστη λύση που μας οδηγεί ένα βήμα πιο κοντά στην πρόληψη και κοντά στο γιατρό μας για έγκαιρη διάγνωση και αντιμετώπιση.
Αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά και η σημαντική, δυνητικά, συμβολή του σε ένα εθνικό σχέδιο πρόληψης του καρκίνου του παχέος εντέρου ήταν που ανέδειξαν το Πρόγραμμα Πρόληψης Point of Care της Dyonmed Χρυσό Νικητή στην κατηγορία Καλύτερο Προϊόν Πρόληψης στα Best in Pharmacy Awards 2023, της εταιρείας Boussias. Το πρόγραμμα Point of Care Selftesting αφορά σε μία σειρά εγκεκριμένων από τον ΕΟΦ self tests που συμβάλλουν στην έγκαιρη αυτοδιάγνωση και πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου και του στομάχου καθώς και των διαταραχών της νεφρικής λειτουργίας. Τα self test του Point of Care Selftesting περιλαμβάνουν επίσης ένα τεστ «διάγνωσης» της εμμηνόπαυσης ώστε να είναι η γυναίκα προετοιμασμένη σε επίπεδο πρόληψης για τις αλλαγές και τις πιθανές επιδράσεις που μπορεί να έχει αυτή η φάση στην υγεία της.
Το χρυσό βραβείο για το καλύτερο προϊόν πρόληψης παρέλαβε η Χριστίνα Πούλου, CEO της Dyonmed – Point of Care Solutions. «Η πρόληψη είναι πολύ σημαντική και ο μόνος τρόπος για να γίνει πράξη είναι μέσα από πρακτικούς τρόπους, σε επίπεδο αυτοδιάγνωσης, όπου θα μπορεί εύκολα ο ίδιος ο πολίτης και με τη σύσταση του φαρμακοποιού να κάνει ουσιαστική πρόληψη, ξεκινώντας από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, μορφή καρκίνου που μπορεί να έχει θετική πρόγνωση εάν διαγνωστεί έγκαιρα», σχολίασε.
Διαβάστε επίσης: Κι όμως δεν είναι ο καρκίνος του μαστού η συχνότερη αιτία θανάτου στις γυναίκες
Πρόληψη με σύμμαχο το φαρμακείο
Τα αυτοδιαγνωστικά self tests δεν θα μπορούσαν να είναι πραγματικά χρήσιμα εργαλεία εάν δεν εμπλέκονταν σε αυτή τη διαδικασία τα φαρμακεία. Ο φαρμακοποιός της γειτονιάς είναι για πολλούς ένας «άνθρωπος της οικογένειας», ένας επιστήμονας που εκ του ρόλου του προσφέρει υπηρεσίες συμβουλευτικής και πρόληψης στους πελάτες του. Τα χρόνια που προηγήθηκαν, ο φαρμακοποιός είχε σημαντική συμβολή στην πρόληψη και υποστήριξη της δημόσιας Υγείας ενημερώνοντας με έγκυρο τρόπο για τα εμβόλια της Covid-19, κλείνοντας ραντεβού εμβολιασμού και βέβαια διενεργώντας rapid tests.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω και λαμβάνοντας υπόψη τα εκτεταμένα δίκτυα κάλυψης των φαρμακείων σε όλη τη χώρα, ακόμη και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές της, θα έλεγε κανείς ότι η δομή είναι έτοιμη και αποδεκτή και χρειάζεται απλά να της δοθεί το όνομα που θα την χαρακτηρίσει ως σημαντικό σταθμό πρόληψης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Και το όνομα αυτό είναι «Φαρμακείο – Point of Care».
Συμμετέχοντας στο πρόγραμμα Point of Care selftesting της Dyonmed, το φαρμακείο αναγνωρίζεται ως φυσικός χώρος πρόληψης καλής υγείας και αυτοφροντίδας, ο ρόλος του φαρμακοποιού αναβαθμίζεται και περιλαμβάνει το σημαντικό έργο της ενημέρωσης για τη σημασία της έγκαιρης πρόληψης του καρκίνου μέσα από μη επεμβατικές self testing εξετάσεις, εκπαιδεύοντας και επιλέγοντας τους πελάτες με το σωστό προφίλ (φύλο, ηλικία) ώστε να τους προτείνει την έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη σημαντικών νοσημάτων. «Εμείς παρέχουμε τα εργαλεία. Στο πρόσωπο του φαρμακοποιού βρήκαμε τον άνθρωπο που θα βοηθήσει να αξιοποιηθούν σωστά και έγκυρα ώστε να υλοποιήσουμε σε συνεργασία με τους θεσμικούς φορείς ένα σημαντικό βήμα στην πρόληψη για την καλή υγεία όλων μας», σχολιάζει η Χριστίνα Πούλου. «Με τα εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ self tests μας, κάνουμε πράξη τα λόγια του Ιπποκράτη για την αξία της πρόληψης!»