Η Πτώση του Οίκου των Άσερ: Η νέα σειρά τρόμου που κάνει το Netflix να “ανατριχιάσει”

Εδώ και σχεδόν έναν μήνα, που είχε ανακοινωθεί η κυκλοφορία της νέας σειράς του Netflix, Η Πτώση του Οίκου των Άσερ (και για να το πούμε και με τον αρχικό τίτλο του The Fall of the House of Usher), όλοι εμείς οι φανατικοί των πιο gloomy παραγωγών, μετρούσαμε αντίστροφα τις μέρες για να την παρακολουθήσουμε.

Ήδη από το τρέιλερ και σε συνδυασμό με την πληροφορία ότι είναι παραγωγή των δημιουργών του Haunting of the Hill House, ο πήχης είχε τεθεί αρκετά ψηλά και μπορούμε να πούμε πως, εν τέλει, το αποτέλεσμα δεν μας απογοήτευσε. Μυστικά, κρυφές συμφωνίες, μυστηριώδεις θάνατοι και μία αυτοκρατορία που σιγά-σιγά γκρεμίζεται, συνθέτουν την ιστορία που θα μας απασχολήσει στην εν λόγω σειρά. Πάμε, όμως, να δούμε τα πράγματα από την αρχή.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Η υπόθεση κινείται σε πολλαπλά χρονικά επίπεδα. Μία συνάντηση στο παρόν της ιστορίας πυροδοτεί την αφήγηση ολόκληρης της πλοκής και μας ταξιδεύει πίσω στα 50s, από όπου ξεκινάει και η πορεία των ηρώων μας. Από εκεί, τους ακολουθούμε σε όλη τη διάρκεια της ζωής τους, παρακολουθώντας την εξέλιξή τους και -κατά μία έννοια- συμπάσχοντας μαζί τους. Η αφήγηση μεταπηδά από το μακρινό παρελθόν στο κοντινό, δημιουργώντας μία σχέση αιτίας-αιτιατού ανάμεσα στα δύο, τα οποία προαναγγέλουν και τη γενική κατάληξη της ιστορίας μας. Ποια είναι, όμως, αυτή η ιστορία;

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Ο Ρόντερικ και η Μάντελιν Άσερ βρίσκονται στο απόγειο του πλούτου και της κοινωνικής καταξίωσης, διευθύνοντας τη δική τους φαρμακευτική εταιρεία. Παρά τις διάφορες κατηγορίες, για κυκλοφορία επικίνδυνων φαρμάκων, εναντίον τους και εναντίον της εταιρείας τους, τα δύο αδέρφια έχουν παραμείνει ακλόνητα στο τιμόνι της Φορτουνάτο όλα αυτά τα χρόνια.

Το βράδυ, όμως, της ημέρας που παρακολουθούμε, ως πρώτη χρονική βαθμίδα της ιστορίας μας, ο Ρόντερικ Άσερ, αποφασίζει να καλέσει τον δικηγόρο των κατηγόρων του, Όγκιστ Ντιπέν, και να ομολογήσει όλα εκείνα για τα οποία τον έχουν κατηγορήσει μέσα σε αυτά τα χρόνια, και ακόμα περισσότερα… Η ομολογία αυτή έρχεται ως ακραία συνέπεια μίας σειράς θανάτων, οι οποίοι έχουν προηγηθεί. Αλήθειες, δαίμονες, ανεξόφλητα χρέη και αναπόφευκτες συνέπειες βγαίνουν στην επιφάνεια. Έχει φτάσει, επιτέλους, η στιγμή της κρίσης.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Αν και η σειρά πλασάρεται ως horror, δεν ξέρω αν εγώ, παρακολουθώντας την, την ένιωσα ως τέτοια. Σίγουρα υπάρχουν horror στοιχεία, τα οποία κυριαρχούν σε όλη τη διάρκειά της, αλλά δεν είναι τόσο μία τρομακτική, όσο μία gloomy δουλειά, με επιβλητική ατμόσφαιρα, σκοτεινή αύρα και κωμικά στοιχεία. Χαμηλοί φωτισμοί, κεριά, μισογκρεμισμένα σπίτια, υπερφυσικό στοιχείο, η αισθητική, αλλά και η θεματολογία της σειράς υφαίνει μία ατμόσφαιρα που παραπέμπει περισσότερο σε τρομακτικό παραμύθι, με ανατριχιαστικό, παρά horror απόηχο.

Απόλυτα εμφανείς στη σειρά -και, ίσως, ένας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους μου άρεσε τόσο πολύ- είναι οι επιρροές, τόσο από αισθητικής άποψης, όσο και σεναριακά, που έχει δεχθεί από το έργο και τη δουλειά του Edgar Allan Poe. Από που να ξεκινήσουμε;

Ήδη ο τίτλος, αλλά και τα πρόσωπα είναι “δανεισμένα” από το διήγημα του Η Πτώση του Οίκου των Άσερ, όπως και η κατάληξη της ιστορίας και ένα μεγάλο κομμάτι του παρόντος της, με τον Όγκιστ Ντιπέν να αντικαθιστά τον ρόλο του αφηγητή του Poe, που εδώ βλέπουμε ως ακροατή -πρόσωπο, δηλαδή, το οποίο προσωποποιεί και εκπροσωπεί το κοινό, και, κατά μία έννοια, “μεσολαβεί” για να μάθουμε την ιστορία.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Χαρακτηριστικός, έντονος και άκρως συμβολικός είναι και ο παραλληλισμός με το γνωστότερο ποίημα του Poe, Το Κοράκι. Το Κοράκι παίζει καταλυτικό ρόλο στην ιστορία, ενώ σε μία από τις τελευταίες σκηνές της σειράς, βλέπουμε να ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια μας κάποιοι από τους στίχους του ποιήματος, το οποίο προοικονομεί και την κατάληξη ορισμένων εκ των χαρακτήρων.

Παίρνοντας, όμως, και χωριστά, ένα-ένα τα επεισόδια, καθένα τους είναι εμπνευσμένο από μία διαφορετική δουλειά του σκοτεινού συγγραφέα.

Ακολουθούν -κεκαλυμμέμα μεν, αλλά και πάλι- spoilers, οπότε, όποιος θέλει να τα αποφύγει ας πάει στο Κάτι που δεν μας άρεσε τόσο.

Πόσα κοινά έχει το 2ο επεισόδιο της σειράς με το ομώνυμο διήγημα του Poe; Περισσότερα από όσα περιμέναμε είναι η απάντηση. Οι ομοιότητες ξεκινούν με το όνομα του πρωταγωνιστή και ολοκληρώνονται με την κατάληξη του πάρτι. ‘Οσο για το ενδιάμεσο κομμάτι, η σειρά το έχει εμπλουτίσει λίγο περισσότερο, φέρνοντάς το στα σημερινά δεδομένα, χωρίς, όμως να χάνει τις έντονες αναφορές του στο διήγημα.

Μαντέψτε από ποιο διήγημα του Poe είναι δανεισμένος ο ρόλος του Ντιπέν. Μα, φυσικά, από τους Φόνους της οδού Μοργκ, από όπου είναι δανεισμένο και όλο το 3ο επεισόδιο της σειράς. Πέραν του ότι, προφανώς, συντελέστηκε κάποιος φόνος -το οποίο δεν είναι κρυφό ούτε για τη σειρά, ούτε, προφανώς, για το διήγημα, η βασική ομοιότητα ανάμεσα στα δύο είναι η ταυτότητα του δράστη.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Και μιας και πιάσαμε τα ζώα του Poe, ακόμα ένα ζώο “πρωταγωνιστεί” στη σειρά, αυτή τη φορά όχι πτηνό, αλλά αιλουροειδές. Ο λόγος για τον Μαύρο Γάτο, ονόματι Πλούτων, (τόσο στο διήγημα, όσο και στη σειρά). Οι ομοιότητες πολλές και δύσκολα αμελητέες: ένας γάτος που “επιστρέφει από τον άλλο κόσμο”, ένα βγαλμένο μάτι, γκρεμισμένοι τοίχοι και ένας πρωταγωνιστής που αγγίζει τα όρια της τρέλας, οι ομοιότητες με το διήγημα του Poe είναι κάτι παραπάνω από εμφανείς.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Ο συνδετικός κρίκος εδώ, ανάμεσα στο επεισόδιο της σειράς και στο διήγημα του Poe δεν είναι άλλος από τον ακριβή, σταθερό ήχο που κάνει μία καρδιά και το πώς αυτός ο ήχος, μέσα στο μυαλό και τις σκέψεις σου, μπορεί να σε οδηγήσει στην απόλυτη τρέλα.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Αντίθετα με το Κοράκι και τον Μαύρο Γάτο, Ο Χρυσός Σκαραβαίος, δάνειο από ένα ακόμα διήγημα του συγγραφέα, το οποίο κάνει την εμφάνισή του στη σειρά, δεν παρουσιάζει σεναριακές ομοιότητες με το ομώνυμο επεισόδιο.

Και κλείνουμε τους παραλληλισμούς με τον Poe, με το διήγημά του Το Εκκρεμές και το Πηγάδι. Ένας παγιδευμένος πρωταγωνιστής, ένα διαφορετικό εκκρεμές και ο χρόνος που περνάει και, σίγουρα, δεν είναι υπέρ του. Αυτό που αλλάζει σε αυτό το επεισόδιο σε σύγκριση με την ιστορία του Poe, είναι η κατάληξη, η οποία εδώ είναι πολύ πιο σκοτεινή.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Δεν θα γινόταν να μην μιλήσουμε για τον μονόλογο της Μάντελιν στο τελευταίο επεισόδιο, ο οποίος -κατά τη γνώμη μου- έχει τοποθετηθεί στρατηγικά στο συγκεκριμένο σημείο της σειράς -και αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος για τον οποίο θα μιλήσουμε για αυτόν. Λίγο πριν τα χάσουν όλα, η Μάντελιν έχει ένα ξέσπασμα, σε μία προσπάθεια να υπερασπιστεί τον εαυτό της, για το τι είναι ηθικό και δίκαιο σε έναν κόσμο που υποκρίνεται πως υποστηρίζει την ηθική, την ίδια στιγμή που δρα εναντίον της, μέσα από τις καθημερινές του επιλογές.

Εγκληματίες, σύμφωνα με την Μάντελιν, δεν είναι μόνο όσοι κάνουν κάτι εξόφθαλμα ανήθικο και καταδικαστέο, αλλά όλοι εκείνοι, που έχουν δημιουργήσει ένα πλαίσιο, το οποίο επιτρέπει τη δράση τους. Είναι εύκολο να δείχνουμε το δάχτυλο και να απονέμουμε την ευθύνη, τη στιγμή που δεν είμαστε ικανοί να αναλάβουμε την προσωπική μας ευθύνη και να υποστούμε τις συνέπειες.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Ο συγκεκριμένος μονόλογος, στο σημείο της ιστορίας που τοποθετείται και με τον τρόπο που εκφέρεται, σε κάνει να του “ρίξεις μία δεύτερη ματιά”, πριν τον θεωρήσεις “τα τελευταία λόγια μίας ξεπεσμένης γυναίκας της καλής κοινωνίας”. Και γιατί αυτό; Επειδή η απόδοσή του αποπνέει την αίσθηση πως οι απόψεις αυτές δεν προέρχονται από τον χαρακτήρα, αλλά μεταφέρουν απόψεις των συγγραφέων του. Ίσως, αν η σειρά έχει ένα μήνυμα, να είναι αυτό, που τόσο άμεσα μεταφέρεται στον θεατή λίγο πριν τον αφήσει με τις σκέψεις και τα συναισθήματά του.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Μέχρι τώρα και η έμπνευση, η αισθητική και το σενάριο της σειράς μας άρεσαν αρκετά και μας έκαναν να ξαφνιαστούμε, να ανατριχιάσουμε, να τρομάξουμε, να παραξενευτούμε, να προσηλωθούμε και -ανά στιγμές- ακόμα και να γελάσουμε. Υπήρχε, όμως, κάτι, το οποίο “κλώτσαγε” και δημιουργούσε δεύτερες σκέψεις γύρω από κάποιες σκηνές.

Χωρίς να υπεργενικεύω, υπήρχαν ορισμένα σημεία και ορισμένες περιπτώσεις, όπου το σενάριο “τραβούσε από τα μαλλιά” -κυρίως- χαρακτηριστικά των χαρακτήρων, κατά την παρουσίασή τους, δίνοντάς τους μία καρικατουρίστικη διάσταση, η οποία, θεωρώ, θα μπορούσε να αποφευχθεί. Η συγκεκριμένη προσέγγιση, ωστόσο, χάνεται μέσα στο σύνολο και στην τελική εντύπωση, που αφήνει η σειρά.

The Fall of the House of Usher, πηγή: Netflix

Ατμοσφαιρική, μυστήρια, με κωμικά στοιχεία και εμπνευσμένη από το έργο του Poe, τελικά, Η Πτώση του Οίκου των Άσερ αξίζει τον χρόνο μας; Σίγουρα ναι. Μιλάμε για ένα σενάριο χωρίς τρύπες -οι οποίες με εκνευρίζουν αφόρητα, γιατί νιώθω ότι καταστρέφουν όλη τη μαγεία- καλά δομημένο, που δεν κουράζει και κρατάει το μυστήριο και την αγωνία ζωντανά, μέχρι και την τελευταία στιγμή και μία καλογυρισμένη δουλειά, με ενδιαφέρουσα σκηνοθεσία, πολύ καλή φωτογραφία, που σε εντάσσει κατευθείαν στο περιβάλλον της ιστορίας.

Τώρα, που και ο καιρός έχει κρυώσει λίγο, απόγευμα, κουβερτούλα και Netflix -με μία καλή σειρά- είναι must και η νέα κυκλοφορία της πλατφόρμας είναι ό,τι πρέπει για να μας βάλει στο φθινοπωρινό mood.