Το νερό στη δίνη της κλιματικής κρίσης: Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος παρουσιάζει την 1η Γιορτή της Επιστήμης

Το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος διοργανώνει την 1η Γιορτή της Επιστήμης, ένα ετήσιο γεγονός που πραγματοποιείται από το 1991 στη Γαλλία, υπό την αιγίδα του Γαλλικού Υπουργείου Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας, με σκοπό να προάγει τις επιστήμες στο ευρύ κοινό. Με αυτήν τη γιορτή, το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος επιδιώκει να ενισχύσει την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ ερευνητών και πολιτών, να αναδείξει το έργο της επιστημονικής κοινότητας και να ενθαρρύνει τους νέους να ασχοληθούν με την επιστήμη.

Οι δραματικές οικολογικές καταστροφές, τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, επηρεάζουν καταλυτικά όπως είναι φυσικό επόμενο, το κύκλο του νερού και κατ’ επέκταση την ύπαρξη όλου του οικοσυστήματος πάνω στον πλανήτη Γη. Για το λόγο αυτό η 1η Γιορτή της Επιστήμης στην Ελλάδα έχει ως κεντρικό θέμα «Το νερό στη δίνη της κλιματικής αλλαγής» και περιλαμβάνει διαλέξεις, εκθέσεις, πειράματα, προβολές, εκπαιδευτικά εργαστήρια στην Αθήνα, με διάφορες παράλληλες εκδηλώσεις στη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα.

Η εικαστικός Μαρία Φιλοπούλου είναι η ανάδοχος αυτής της πρώτης διοργάνωσης, καθώς με τα έργα της δίνει τις δικές της απαντήσεις για τη συνύπαρξη του ανθρώπου με το υδάτινο στοιχείο και τον καλούν να διαφυλάξει ευλαβικά αυτήν τη πολύτιμη για τη ζωή του σχέση.

Για ποιες επιπτώσεις πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι; Μπορούμε ακόμη να περιορίσουμε την υπερθέρμανση του πλανήτη; Ποια είναι η κατάσταση των υδάτινων πόρων στην Ελλάδα (στη λεκάνη της Μεσογείου); Ποια είναι τα κύρια ζητήματα σχετικά με τη διαθεσιμότητα των υδάτινων πόρων στην Ελλάδα (έλλειψη, τρωτότητα, υπερεπάρκεια);

Στα παραπάνω ερωτήματα νέοι Έλληνες και Ελληνίδες ερευνητές-ερευνήτριες από τα συνεργαζόμενα ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, θα είναι οι πρωταγωνιστές αυτής της δεκαήμερης Γιορτής της Επιστήμης. Θα κληθούν να συνομιλήσουν με καταξιωμένους Γάλλους επιστήμονες, θα απαντήσουν με απλό και κατανοητό τρόπο σε βασικά ερωτήματα για την κλιματική αλλαγή και για το πώς οι επιπτώσεις της αποτυπώνονται ήδη και στην Ελλάδα.

• Η κλιματολόγος Françoise Vimeux, η οποία θα μιλήσει για την κλιματική αλλαγή: Το σήμερα και οι προοπτικές για το 2050 και το 2100.
• Ο υδρολόγος Pierre Chevallier, ο οποίος θα μιλήσει για τον κύκλο του νερού, την κατάσταση των υδάτινων πόρων και τις χρήσεις τους, υπό την παγκόσμια προοπτική της κλιματικής αλλαγής.

Στην 1 η Γιορτή της Επιστήμης συμμετέχουν η ΕΛΛΕΤ (Ελληνική Εταιρεία για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό) και η ΕΥΔΑΠ με βιωματικές δράσεις, όπως περιπάτους σε ιστορικούς χώρους της Αττικής: Αδριάνειο Υδραγωγείο, Φράγμα Μαραθώνα, Μουσείο Νερού.

Εξέχουσα θέση δίνεται στη σημασία του νερού στην πολιτιστική κληρονομιά με μια εκδήλωση με θέμα: «Το νερό ως φυσική και πολιτιστική κληρονομιά της Αθήνας» και ομιλητές τους Νίκο Βατόπουλο δημοσιογράφο και συγγραφέα, Γιώργο Σαχίνη, Διευθυντή Στρατηγικής και Καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ και Δημήτρη Θεοδοσόπουλο, Αγρονόμο-Τοπογράφο Μηχανικό Μηχανικός του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου. Θα ακολουθήσει συζήτηση με συντονίστρια την Χριστίνα Κουλούρη, Πρύτανη και καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου.

Μια επιστημονική έκθεση του Ερευνητικού Ινστιτούτου για την Ανάπτυξη – IRD θα εκτίθεται στο μπιστρό του Γαλλικού Ινστιτούτου Maya le Bistro, από τις 6 Νοεμβρίου έως τις 20 Δεκεμβρίου 2023. Πρόκειται για μια πλούσια εικονογραφημένη και εκπαιδευτική παρουσίαση των σημαντικότερων έργων της γαλλικής έρευνας στο τομέα του νερού, από το Μαρόκο έως τη Βολιβία, τη λεκάνη της Μεσογείου έως τους ποταμούς της Ινδίας,

Η 7 η Τέχνη δίνει το δικό της στίγμα σ’ αυτή τη γιορτή της επιστήμης με τις προβολές δύο ταινιών που αναδεικνύουν με χαρακτηριστικό τρόπο τη σημασία του πολύτιμου για την ανθρωπότητα αγαθού που είναι το νερό. Το ντοκιμαντέρ Περπατώντας στο νερό της Aissa Maiga, που φέρνει στο προσκήνιο τον αγώνα πρόσβασης στο νερό σ’ ένα χωριό στις όχθες του Νίγηρα, που θα προβληθεί στο Auditorium Theo Angelopoulos του Γαλλικού Ινστιτούτου και το Νερό, μια κοσμική περιπέτεια (παραγωγή: Σύλλογος Πλανηταρίων Γαλλικής Γλώσσας), ένα ταξίδι στη αναζήτησή του στο σύμπαν, το οποίο θα προβληθεί στο Πλανητάριο του Ιδρύματος Ευγενίδου.

Κατά τη διάρκεια της Γιορτής της Επιστήμης, από 6 έως 16 Νοεμβρίου, θα παρουσιαστούν έργα της εικαστικού Μαρία Φιλοπούλου στην υποδοχή του Γαλλικού Ινστιτούτου.

Τέλος, τα σχολικά εργαστήρια δε θα μπορούσαν να λείπουν από αυτήν τη διοργάνωση, καθώς είναι πρώτιστης σημασίας η ευαισθητοποίηση των νέων στα τόσο ζωτικά θέματα διαχείρισης της κλιματικής κρίσης.

Για την επικοινωνία και την προβολή των εκδηλώσεων της Γιορτής της Επιστήμης, το Γαλλικό Ινστιτούτο συνεργάζεται στενά με τα τμήματα Επικοινωνίας, Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και Πολιτισμού του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και το Τμήμα Μηχανικών Σχεδίασης Προϊόντων και Συστημάτων του Πανεπιστημίου Αιγαίου.

Διάλεξη – Συζήτηση
Διάλεξη* της κλιματολόγου Françoise Vimeux: «Κλιματική αλλαγή: προοπτικές για το 2050-2100».

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη συμμετοχή των ερευνητών-ερευνητριών:

•  Ιωάννα Κιτσαρά, Εξωτερικός Συνεργάτης Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / Φυσικός Περιβάλλοντος
• Μιλτιάδης Λαζόγλου, Πολεοδόμος, Χωροτάκτης, PhD, ΕΛΛΕΤ
• Δρ Δανάη Πάτσιου, Βιολόγος-οικοτοξικολόγος, μεταδιδακτορική ερευνήτρια, Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας, ΕΛΚΕΘΕ
• Παναγιώτα-Αντωνία Πετσετίδη, Υποψήφια Διδάκτωρ, Τμ. Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Νεκταρία Μαραβά, Υποψήφια Διδάκτωρ,  Τμήμα Οικονομικής και Περιφερειακής Ανάπτυξης του Πάντειου Πανεπιστημίου

Συντονισμός: Philippe Grieu, Ακόλουθος Πανεπιστημιακής και Επιστημονικής Συνεργασίας

* Η Françoise Vimeux συμμετέχει με απευθείας διαδικτυακή σύνδεση
Tαυτόχρονη μετάφραση

Έκθεση
Παρουσίαση έργων της εικαστικού Μαρίας Φιλοπούλου, αναδόχου της 1 ης Γιορτής της Επιστήμης

Έκθεση
«Το νερό, στην καρδιά της επιστήμης»

Η έκθεση, πλούσια εικονογραφημένη και εκπαιδευτική, παρουσιάζει τα σημαντικότερα έργα της γαλλικής έρευνας στον τομέα του νερού ταξιδεύοντάς μας από το Μαρόκο έως τη Βολιβία, τη λεκάνη της Μεσογείου έως τους ποταμούς της Ινδίας. 24 πίνακες που μας βοηθούν στην κατανόηση του ουσιαστικού ρόλου που διαδραματίζει η έρευνα στη βιώσιμη διαχείριση του νερού, ενός ζωτικού πόρου απαραίτητου για την ανάπτυξη.
Ωράρια λειτουργίας:
Δευτέρα – Παρασκευή: 09.00 – 20.00
Σάββατο: 09.00 – 17.00

Προβολή
Περπατώντας πάνω στο νερό, της Aissa Maiga

Γαλλία, Βέλγιο | 2021. 90΄ Ντοκιμαντέρ.

Το ντοκιμαντέρ επιλέχθηκε στο πρόγραμμα του Φεστιβάλ Καννών 2021 και αναφέρεται στο χωριό Tatiste, θύμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη, που αγωνίζεται ώστε να έχει πρόσβαση στο νερό. Θα ακολουθήσει σύντομη παρουσίαση από τον ερευνητή Γιώργο Βαγενά (ΕΛΚΕΘΕ), σχετικά με την ερημοποίηση στη Βορειοδυτική Αφρική.
Με ελληνικούς υπότιτλους

Προβολές
Νερό, μια κοσμική περιπέτεια

Ένα φανταστικό ταξίδι τριάντα λεπτών για την ιστορία του νερού και της αναζήτηση της ζωής στο σύμπαν. Παρακολουθώντας την αστροφυσικό Eva Luna καθώς εξερευνά την προέλευση του υδρογόνου και του οξυγόνου στο Σύμπαν, ανακαλύπτουμε πώς τα στοιχεία αυτά ενώθηκαν μεταξύ τους, σχηματίζοντας ένα από τα πιο σημαντικά μόρια για την εμφάνιση της ζωής στην Γη: το νερό. Με την βοήθεια ρεαλιστικών τρισδιάστατων απεικονίσεων και ζωντανών πλάνων που κόβουν την ανάσα, αυτή η ιστορία σας ταξιδεύει στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, όπου τα πρωτοποριακά τηλεσκόπια του ESO βοηθούν στην αναζήτηση νέων πλανητών, ευνοϊκών για την εμφάνιση της ζωής. Γιατί, όπου υπάρχει νερό, μπορεί να υπάρχει και ζωή.

Διάλεξη – Συζήτηση
Διάλεξη του υδρολόγου Pierre Chevallier: «Ποιο μέλλον για τους παγκόσμιους υδάτινους πόρους και τις χρήσεις τους;»

Θα ακολουθήσει συζήτηση με τη συμμετοχή των ερευνητών-ερευνητριών :

• Ρωμανός Ιωαννίδης, Πολιτικός Μηχανικός, Υποψήφιος Δρ., Τομέας Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
• Μελίνα Dunham, υπεύθυνη εύρεσης πόρων-Ecogenia (ελληνικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός που προσφέρει κοινωνικές υπηρεσίες με σκοπό την κινητοποίηση της νεολαίας και την επιτάχυνση της επίτευξης των στόχων της βιώσιμης ανάπτυξης)
• Δρ Ανθή Οικονόμου, Μεταδιδακτορική ερευνήτρια στην βιοποικιλότητα των εσωτερικών υδάτων, ΙΘΑΒΙΠΕΥ, ΕΛΚΕΘΕ
• Δημήτριος Κόκας, Υποψήφιος Διδάκτωρ, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Βίκυ Τζατζάκη, Νομική Σύμβουλος, Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος & Κλιματικής Aλλαγής

Συντονισμός: Philippe Grieu, Ακόλουθος Πανεπιστημιακής και Επιστημονικής Συνεργασίας
Ταυτόχρονη μετάφραση

Ξενάγηση
Περπατώντας με την ΕΥΔΑΠ: Ακολουθώντας τη Ροή του Αδριάνειου Υδραγωγείου

Ξενάγηση κατά μήκος του Αδριάνειου Υδραγωγείου, όπου οι συμμετέχοντες θα έχουν την ευκαιρία να μάθουν την ιστορία του σπάνιου ρωμαϊκού μνημείου, η κατασκευή του οποίου ξεκίνησε το 117 μ.Χ. και αποτέλεσε την κύρια πηγή ύδρευσης της Αθήνας ως το 1931 (!), ενώ συνέβαλε βοηθητικά στην υδροδότηση μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970. Η ξενάγηση θα ξεκινήσει από το Ολυμπιακό Χωριό, όπου το Υδραγωγείο αρχίζει να παίρνει την υπόγεια κλίση του, υδρομαστεύοντας τον υπόγειο υδροφορέα, και θα καταλήξει το μεσημέρι στην Δεξαμενή Κολωνακίου, όπου είναι το πιο ορατό σημείο του σπουδαίου αυτού αρχαίου υδραυλικού έργου.

Πρακτικές πληροφορίες:
Αναχώρηση με λεωφορείο από το Σύνταγμα
Μέγιστος αριθμός ατόμων: 50
Ταυτόχρονη μετάφραση στα γαλλικά
Υποχρεωτική εγγραφή έως τις 30 Οκτωβρίου: Εδώ

Ξενάγηση
Η ΕΥΔΑΠ μας ξεναγεί στο φράγμα του Μαραθώνα και το Μουσείο Νερού

Η κατασκευή του Φράγματος του Μαραθώνα, ενός, σπουδαίου από τεχνική άποψη, έργου διεθνούς σημασίας, συνέβαλε σημαντικά στην αντιμετώπιση του προβλήματος της λειψυδρίας της Αττικής του Μεσοπολέμου.

Το Φράγμα του Μαραθώνα εντάχθηκε σε ένα σύνολο μεγάλων τεχνικών έργων ύδρευσης, η κατασκευή των οποίων ξεκίνησε μετά την υπογραφή Σύμβασης, τον Δεκέμβριο του 1924, μεταξύ του Ελληνικού Κράτους, της Αμερικανικής εταιρίας Ulen  Co και της Τράπεζας Αθηνών.

Πρακτικές πληροφορίες:
Αναχώρηση με λεωφορείο από τον Σταθμό Κηφισιάς
Μέγιστος αριθμός ατόμων: 50
Ταυτόχρονη μετάφραση στα γαλλικά
Υποχρεωτική εγγραφή έως τις 30 Οκτωβρίου:Εδώ

Στρογγυλή Τράπεζα
«Νερό: φυσική κληρονομιά και πολιτισμός της Αθήνας»

Ομιλητές:

•  Νίκος Βατόπουλος, συγγραφέας και δημοσιογράφος : «Αθέατη Αθήνα»
•  Γιώργος Σαχίνης, διευθυντής στρατηγικής και καινοτομίας της ΕΥΔΑΠ : «Αξιοποίηση του Αδριάνειου Υδραγωγείου της Αθήνας»
• Δημήτρης Θεοδοσόπουλος, γεωπόνος και τοπογράφος μηχανικός στο Εθνικό και Μετσόβιο Πολυτεχνείο και μέλος της Ελληνικής Επιτροπής Ροής : «Τα ρέματα των Αθηνών στο χθες και στο σήμερα»

Συντονισμός: Χριστίνα Κουλούρη, Πρύτανης και καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
Στα ελληνικά

Σχολικά Εργαστήρια
Science Show. Για παιδιά ηλικίας 12+

Πρακτικές Πληροφορίες:
Μόνο στις 11/11/2023: δωρεάν είσοδος με σειρά προτεραιότητας
Κανονικό εισιτήριο:8 ευρώ
Μειωμένο εισιτήριο: 6 ευρώ
Οι ενδιαφερόμενοι επισκέπτες θα πρέπει να προμηθευτούν το εισιτήριο/δελτίο εισόδου μόνο από το ταμείο του Ιδρύματο:www.eef.edu.gr

Αποκλειστικά για μαθητές/τριες ελληνικών σχολείων με υποχρεωτική εγγραφή στο [email protected]

-Η « Κλιματική Τοιχογραφία»: βασισμένο στο επιστημονικό έργο της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή, το εργαστήρι « Κλιματική Τοιχογραφία » έχει γίνει το εργαλείο αναφοράς για να δοθεί η δυνατότητα σε όσο το δυνατόν περισσότερα παιδιά να ασχοληθούν με την πρόκληση της κλιματικής αλλαγής.

– Εργαστήρια Γαλλικής ως Ξένης Γλώσσας για νέους με τη χρήση του Microfolie και της εικονικής πραγματικότητας με θέμα ¨Τέχνη, φύση και κλιματική αλλαγή¨
– Διαχείριση της σχέσης νερού-ενέργειας σε ένα μικρό απομακρυσμένο νησί : Από την Ιτιά, ερευνητική ομάδα του Τομέα Υδατικών Πόρων και Περιβάλλοντος της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ με κύριο πεδίο μελέτης την υδρολογία, τη διαχείριση υδατοσυστημάτων, την υδροπληροφορική και την υδροκλιματική στοχαστική.
– «Tο νερό μας αφορά! », Οι επισκέπτες της γιορτής θα έχουν την δυνατότητα να ενημερωθούν από το ΕΛΚΕΘΕ για την εκστρατεία ευαισθητοποίησης « Tο νερό μας αφορά » αλλά και να μάθουν χρήσιμα tips για την εξοικονόμηση του νερού στην καθημερινότητα τους υπό το πρίσμα της κλιματικής κρίσης.

Αποκλειστικά για τους μαθητές/τριες του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος

– Εργαστήρια «Κλιματική Τοιχογραφία» για εφήβους
– Επιστημονικά εργαστήρια « Το νερό μας αφορά» από το ΕΛΚΕΘΕ : οι επισκέπτες θα έχουν τη δυνατότητα να ενημερωθούν από το ΕΛΚΕΘΕ για την εκστρατεία ευαισθητοποίησης «Tο νερό μας αφορά» αλλά και να μάθουν χρήσιμες  συμβουλές για την εξοικονόμηση νερού στην καθημερινή τους ζωή.
– Επίσκεψη της έκθεσης ¨Το νερό στην καρδιά της επιστήμης¨
– Δημιουργικές δραστηριότητες για την εξοικονόμηση νερού και το κλίμα για μικρότερα παιδιά
– Δραστηριότητες αποκλειστικά για τους μαθητές-μαθήτριες του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος

Η επιστημονική σκέψη και δράση εκλαϊκεύεται και συναντά τους μαθητές στην Πάτρα για την κατανόηση της σημασίας του Νερού στην ζωή μας, μέσω τριών σημαντικών φορέων : του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος στη Πάτρα, του Μουσείου Επιστημών και Τεχνολογίας και του Π.Ε.Κ.Ε.Σ

Οι μουσειοσκευές (εργασία του μουσείου επιστημών) για το Νερό και το εκπαιδευτικό υλικό στην γαλλική γλώσσα (σχεδιασμένο από το Γαλλικό Ινστιτούτο Πατρών και το ΠΕΚΕΣ), επισκέπτονται τα σχολεία της Πάτρας, προσφέροντας στους μαθητές, αξέχαστες και ευχάριστες εμπειρίες μέσω του παραμυθιού, των εικόνων και του παιχνιδιού.

Πληροφορίες: www.ifg.gr/branches/to-galliko-institouto-ellados-stin-patra/

06-16/11/2023 │ Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης
Πρόγραμμα: www.ift.gr