Σίντνεϊ Ράιλι: Η συνταρακτική ζωή του “πραγματικού” Τζέιμς Μποντ
Σαν σήμερα, πριν από 98 χρόνια, εκτελέστηκε ο Σίντνεϊ Ράιλι, ο άσσος των κατασκόπων που με το ταλέντο, την μυστηριώδη ζωή και τις θρυλικές του περιπέτειες έδωσε στον Ίαν Φλέμινγκ την έμπνευση για τον κατάσκοπο 007, Τζέιμς Μποντ.
Στις 5 Νοεμβρίου του 1925 εκτελέστηκε ο πράκτορας της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών Σίντνεϊ Ράιλι, ένας από τους καλύτερους κατασκόπους και δεξιοτέχνες της δωροδοκίας, στον οποίο λέγεται πως βασίστηκε ο χαρακτήρας του Τζέιμς Μποντ.
Ο Σίντνεϊ Ράιλι γεννήθηκε με το όνομα Σολομόν Τζορτζ Ρόζενμπλουμ στις 24 Μαρτίου 1874 στην Οδησσό, όπου και πέρασε τα παιδικά του χρόνια. Νόθος γιος του Εβραίου γιατρού Μιχαήλ Ρόζενμπλουμ, μεγάλωσε στο σπίτι του θείου του, Γκριγκόρι Ρόζενμπλουμ, ο οποίος είχε αναλάβει την ανατροφή του.
H περιπετειώδης ζωή του Σίντνεϊ ΡάιλιΟι περιπέτειες στην ζωή του ξεκίνησαν όταν ο ίδιος ήταν μόλις 19 ετών. Συλλαμβάνεται από την μυστική αστυνομία του Τσάρου, γνωστή ως Οχράνα, για την συμμετοχή του σε μία μυστική επαναστατική οργάνωση. Καταφέρνει γρήγορα να δραπετεύσει όμως, και αφού σκηνοθετεί τον θάνατό του, μεταναστεύει στην Βραζιλία με το όνομα Πέδρο. Εκεί κάνει διάφορες δουλειές, μέχρι να βρεθεί το 1895 στα μαγειρεία μιας αποστολής των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών.
Στον κόσμο της κατασκοπίας μπόρεσε εύκολα να εισαχθεί, καθώς από την εφηβική του ηλικία ήδη είχε αλλάξει 3 ονόματα! Σολομόν, Σίγκμουντ, Πέδρο και τελικά το τέταρτο όνομα του έμελλε να τον συντροφεύει στην μετά θάνατον φήμη του. Το Σίντνεϊ το έλαβε μετά το τέλος της μυστικής αποστολής των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, όταν διέσωσε τον πράκτορα Τσαρλς Φόδεργκιλ, ο οποίος τον βοήθησε να αποκτήσει βρετανικό διαβατήριο και να ταξιδέψει στη Βρετανία με το όνομα Σίντνεϊ Ράιλι.
Μετά από την πολύτιμη βοήθεια του στην διάσωση εκείνης της αποστολής, οι δυνατότητες του Σίντνεϊ δεν άφησαν κανέναν αδιάφορο και γρήγορα του προτάθηκε μία θέση στις βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.
Το 1896 μετακομίζει μόνιμα στο Λονδίνο ιδρύοντας μία επιχείρηση βιτρίνα, προσφέροντας θεραπευτικές υπηρεσίες στους πελάτες του. Αυτό που δεν γνωστοποιούσε όμως ήταν το γεγονός πως κατασκόπευε παράλληλα τους Ρώσους πολιτικούς φυγάδες, για λογαριασμό της Σκότλαντ Γιάρντ.
Ήταν όμορφος, τρομερά χειριστικός και από τους πιο πειστικούς απατεώνες. Οι μεταμφιέσεις του ήταν μοναδικές και μπορούσε πολύ εύκολα να αποπλανήσει κάποιον. Είχε τρομερές γνώσεις και μιλούσε άπταιστα 7 γλώσσες.
Το 1897, ο έρωτας του χτυπάει την πόρτα και ο Σίντνεϊ αποφασίζει να κάνει τα πάντα για αυτόν. Όταν γνωρίζει την Μάργκαρετ Τόμας, μία παντρεμένη με ένα πλούσιο ιερέα νεαρή κοπέλα, αποφασίζει πως θα κάνει τα πάντα για να την παντρευτεί, ακόμα και αν αυτό περιλάμβανε έναν θάνατο κάτω από περίεργες συνθήκες.
Τέσσερις μήνες μετά τον ξαφνικό και μυστήριο θάνατο του ιερέα, η χήρα του κληρονομεί διπλή περιουσία. Την υπέρογκη κληρονομιά του ιερέα αλλά και έναν γάμο με τον Ράιλι.
Η κατασκοπευτική δραστηριότητα που τον έβαλε στο στόχαστρο της ΤσεκάΜετά τον γάμο τους, ο Ράιλι έχει πλέον μία σταθερή ζωή, η οποία του χαρίζει μία εξαιρετική κάλυψη. Ξεκινάει λοιπόν με την σύζυγό του ένα μεγάλο ταξίδι στην Ρωσία, όχι όμως αναψυχής. Εκεί παρατηρεί και μαθαίνει όλες τις λεπτομέρειες σχετικά με τα πετρελαϊκό πρόγραμμα της τσαρικής Ρωσίας, την κατασκευή του υπερσιβηρικού σιδηροδρόμου αλλά και τα ναυτικά οχυρωματικά έργα της Ρωσίας στη Μαντζουρία. Όλες αυτές τις γνώσεις όμως, δεν τις χρειαζόταν εγκυκλοπαιδικά. Κατά τη διάρκεια του Ρωσοϊαπωνικού πολέμου (1904-1905) πούλησε στην Ιαπωνία όλα τα σχέδια της Ρωσίας σχετικά με τα οχυρωματικά της έργα.
Οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες από την πλευρά τους, προόριζαν τον Ράιλι για μία πιο επικίνδυνη αποστολή. Μετά από ένα λιτό μήνυμα που έγραφε με αόρατο μελάνι “οργάνωσε δολοφονία Λένιν” ο Ράιλι άρχισε να καταστρώνει το σχέδιο δολοφονίας του Ρώσου ηγέτη.
Η αποστολή του Ράιλι όμως πήγε στραβά, καθώς τον πρόλαβε η Φάνια Κάπλαν, που δεν συμφωνούσε με το πρόγραμμα τον Μπολσεβίκων, και οργάνωσε πρώτη την δολοφονία του Λένιν. Η απόπειρα της όμως αποτυγχάνει και η μυστική Υπηρεσία του Λένιν, η περίφημη Τσεκά ξεκινά μία βίαιη και εξονυχιστική έρευνα.
Παρά το γεγονός πως οι δρόμοι της Μόσχας και των άλλων μεγάλων πόλεων γεμίζουν με αφίσες στις οποίες πρωταγωνιστεί το πρόσωπο του Ράιλι, ο άσος των μεταμφιέσεων, καταφέρνει να κυκλοφορεί ανενόχλητος στην Μόσχα και την Πετρούπολη, συνεχίζοντας να διοργανώνει μυστικούς συνδέσμους και να μεταφέρει συνεχώς στην Βρετανία όλο και πιο σημαντικά μυστικά από τις υπηρεσίες των Μπολσεβίκων.
Η κατασκοπική του δραστηριότητα συνέχιζε να αποφέρει πλούσιους καρπούς, μέχρι που βρέθηκε στο στόχαστρο της ΕΣΣΔ και εξαφανίστηκε σε μία νύχτα. Στις 5 Νοεμβρίου του 1925, η μυστική αστυνομία της Σοβιετικής Ένωσης συνέταξε ένα επίσημο έγγραφο, ανακοινώνοντας πως ο Σίντνεϊ Τζορτζ Ράιλι πυροβολήθηκε από αξιωματικούς του τμήματος, ενώ προσπαθούσε να δραπετεύσει. Όμως, τα αληθινά γεγονότα ήταν αρκετά διαφορετικά.
Το 1925, ο Ράιλι έλαβε ένα γράμμα από τον φίλο και πρώην συνεργάτη του Τζορτζ Χιλ, σύμβουλο του Λέον Τρότσκι και υπάλληλο της μυστικής αστυνομίας της Σοβιετικής Ένωσης, ο οποίος τον προσκαλούσε να συναντηθεί με τους ηγέτες της αντισοβιετικής παράνομης δεξιάς στη Μόσχα και να οργανώσουν ένα σχέδιο για την πτώση του καθεστώτος.
Ο Ράιλι, στις φλέβες του οποίου κυλούσε ασταμάτητα η κατασκοπική περιέργεια, συμφώνησε πρόθυμα και χωρίς δεύτερη σκέψη. Αποχαιρέτησε την γυναίκα του, της τόνισε να μην τον ψάξει, σε περίπτωση εξαφάνισής του και πέρασε τα σύνορα της Σοβιετικής Ένωσης.
Η πρόσκληση αυτή γρήγορα αποδείχτηκε παγίδα, όμως ο Ράιλι είχε ήδη πέσει βαθιά σε αυτή. Οι σοβιετικές εφημερίδες ανέφεραν ότι στην περιοχή του φινλανδικού χωριού Αλεκιούλ, στις 29 Σεπτεμβρίου 1925, δύο λαθρέμποροι σκοτώθηκαν ενώ διέσχιζαν τα σύνορα.
Η αλήθεια δεν ήταν φυσικά αυτή, καθώς ο Ράιλι είχε συλληφθεί και μετά από μία βασανιστική ψεύτικη εκτέλεση, μεταφέρθηκε στη Λουμπιάνκα και αναγκάστηκε να ομολογήσει και να καταδώσει όλο το βρετανικό σύστημα πληροφοριών που γνώριζε.
Στις 5 Νοεμβρίου 1925, ο πολυμήχανος και ικανότατος κατάσκοπος τοποθετήθηκε σε ένα σάκο, οδηγήθηκε στα ανατολικά της Μόσχας και πυροβολήθηκε στην άκρη του δρόμου. Η επίσημη ανακοίνωση ήρθε λίγο αργότερα, μιλώντας για πυροβολισμό κατά την προσπάθεια του να δραπετεύσει. Ο άσσος των κατασκόπων είχε σβήσει άδοξα στα 51 του χρόνια, έχοντας ζήσει μία γεμάτη, ταραχώδη και άκρως μυστήρια ζωή.
Στον αιώνα που πέρασε από τον θάνατό του, η πραγματική του ζωή ήταν δύσκολο να διακριθεί από τα ψέματα, τις διπλές ζωές και τις πολλές μεταμφιέσεις του. Ωστόσο, η φήμη του διατηρήθηκε ζωντανή και έλαβε μία θέση ανάμεσα στους καλύτερους κατασκόπους.
Ο Σίντνεϊ Ράιλι και η σχέση του με τον… Τζέιμς ΜποντΟ φίλος του Ράιλι, πρώην διπλωμάτης και δημοσιογράφος Σερ Ρόμπερτ Μπρους Λόκχαρτ, ήταν στενός γνώριμος του Ίαν Φλέμινγκ, του ανθρώπου πίσω από την δημιουργία του χαρακτήρα του Τζέιμς Μποντ. Ο Φλέμινγκ, νεαρός αξιωματικός στην υπηρεσία αντικατασκοπείας του βρετανικού πολεμικού ναυτικού τότε, άκουγε με προσοχή τις ιστορίες του Λόκχαρτ που αφορούσαν έναν μυστήριο Βρετανό κατάσκοπο, οι περιπέτειες του οποίου τον ενθουσίαζαν.
Εξάλλου, μέσα σε πέντε μόλις χρόνια από την εξαφάνισή του στη Σοβιετική Ρωσία το 1925, ο Τύπος είχε μετατρέψει τον Ράιλι σε θρύλο της εποχής, επαινώντας τον ως κατάσκοπο και εξιστορώντας τις πολλές κατασκοπευτικές του περιπέτειες. Συνεπώς, η ταραχώδης και άκρως ενδιαφέρουσα ζωή του δεν ήταν άγνωστη στο ευρύ κοινό της εποχής.
Όπως η φανταστική δημιουργία του Φλέμινγκ που ακούει στο όνομα Τζέιμς Μποντ ή αλλιώς πράκτορας 007, έτσι και ο Ράιλι ήταν πολύγλωσσος, γοητευμένος από την Άπω Ανατολή, λάτρης του ωραίου και ψυχαναγκαστικός τζογαδόρος. Και με όλα αυτά τα στοιχεία, μαζεύονται πολλές ομοιότητες για να αναφερόμαστε σε μία απλή σύμπτωση, όσο και ο ίδιος ο συγγραφέας ήθελε να αποφύγει αυτή την απάντηση!
Η αλήθεια είναι πως την ταυτότητα του θρυλικού του πράκτορα, ο Φλέμινγκ θα μπορούσε να την έχει εμπνευστεί από πολλά ερεθίσματα. Από τον Σέρβο playboy και κατάσκοπο, Ντούσκο Πόποφ, με τον οποίο είχε τύχει να γνωριστεί στην Πορτογαλία, μέχρι και τον Τζέιμς Τσαρλς Μποντ, τον Βρετανό σιδηρουργό και κατάσκοπο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στο τάγμα του Φλέμινγκ, όλοι οι πιθανοί υποψήφιοι μοιράζονται κοινά στοιχεία με τον πράκτορα 007.
Μπορεί ο Σίντνεϊ Ράιλι να μοιράζεται περισσότερα με τον διάσημο μυστικό πράκτορα απ’ ότι οι υπόλοιποι υποψήφιοι, δεν θα μάθουμε ποτέ όμως την αλήθεια για την πραγματική ταυτότητα του Τζέιμς Μποντ, η οποία θα παραμείνει για πάντα ένα μεγάλο μυστήριο.