Την Κυριακή 5 Νοεμβρίου ολοκληρώθηκε το Μέρος Α’ της μεγάλης αναδρομικής έκθεσης του σημαντικού Έλληνα καλλιτέχνη Γιώργου Χατζημιχάλη, που παρουσιάστηκε στους εκθεσιακούς χώρους του Μουσείου Μπενάκη / Πειραιώς 138.
Το Μέρος Β’ που θα ανοίξει στο κοινό την Πέμπτη 23 Νοεμβρίου 2023, θα διαρκέσει έως τις 14 Ιανουαρίου 2023 και θα καταλάβει ξανά όλους τους χώρους του κτηρίου στην οδό Πειραιώς.
Τα έργα του Μέρους Β’ συμπληρώνουν την καταγραφή της πενηνταεξάχρονης διαδρομής του καλλιτέχνη στην περιπέτεια της ζωγραφικής από το 1966 έως το 2022.
Η αναδρομική έκθεση του Γιώργου Χατζημιχάλη, που στο Μέρος Πρώτο είχε σημείο εκκίνησης το έτος 1966 και τα πρώτα έργα που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης σε ηλικία 12 ετών, ολοκληρώνεται χρονολογικά, στο Μέρος Β’, με το πρόσφατο έργο του, Μια έκθεση πορτραίτων αφιερωμένη στο έργο «Ο Άγιος Ιερώνυμος στο αναγνωστήριό του» (π. 1475) του Antonello da Messina, που παρουσίασε το 2022 στην Eleftheria Tseliou Gallery.
Η αναδρομική έκθεση Γιώργος Χατζημιχάλης. Έργα από το 1966 έως το 2022 είναι συνδιοργάνωση του Μουσείου Μπενάκη με την Αστική μη Κερδοσκοπική Εταιρεία 2020, σε επιμέλεια του ίδιου του καλλιτέχνη.
Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) υποστηρίζει την έκθεση ως Μέγας Δωρητής, μέσα από το Πρόγραμμα Αντιστοίχισης Συνεισφορών των Εργαζόμενων του ΙΣΝ.
Την έκθεση συνοδεύει το βιβλίο Γιώργος Χατζημιχάλης – Έργα από το 1966 έως το 2019, το οποίο σχεδίασε ο ίδιος και επιμελήθηκε ο Σταύρος Πετσόπουλος. Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα σε δύο γλώσσες (ελληνικά και αγγλικά).
Σε όλη τη διάρκεια του Μέρους Β’ της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν παράλληλες εκδηλώσεις, καθώς και εικαστικά εργαστήρια από το Τμήμα Eκπαίδευσης του Μουσείου Μπενάκη, στα οποία σύγχρονοι εικαστικοί θα προσκαλέσουν παιδιά ηλικίας 9 έως 12 χρονών σε μία συνομιλία με το έργο του καλλιτέχνη (10/12/2023, 04/01/2024 & 14/01/2024). Επίσης, το Τμήμα Εκπαίδευσης προγραμματίζει και συναντήσεις για επισκέπτες με δυσκολίες μνήμης ή άνοια (πρόγραμμα «Ώρα για Μουσείο!») στις 30 Νοεμβρίου, καθώς και για επισκέπτες με μερική ή ολική απώλεια όρασης (πρόγραμμα «Βλέποντας με τις Αισθήσεις») στις 14 Δεκεμβρίου.
Το ειδικό εισιτήριο πολλαπλών επισκέψεων (€16) που δημιούργησε το Μουσείο Μπενάκη από την αρχή της έκθεσης, επιτρέπει στους κατόχους του τη δυνατότητα να επισκεφτούν την έκθεση όσες φορές το επιθυμούν. Η αγορά του είναι δυνατή μέσω του tickets.benaki.org ή από τα ταμεία εισιτηρίων του Μουσείου κατά τις ημέρες και ώρες επίσκεψης.
Η αναδρομική έκθεση του Γιώργου Χατζημιχάλη στο Μουσείο Μπενάκη που παρουσιάζει μισό και πλέον αιώνα καλλιτεχνικής δημιουργίας, περιλαμβάνει έργα που έχουν εκτεθεί τα προηγούμενα χρόνια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, αλλά και μεμονωμένα έργα και ενότητες που παρουσιάζονται στο κοινό για πρώτη φορά.
Τόσο στο Μέρος Α’, όσο και στο Μέρος Β’, η αναδρομική αυτή έκθεση δεν ακολουθεί μια αυστηρή γραμμική χρονολογική σειρά η οποία παρουσιάζει την εικόνα μιας συντελεσμένης πορείας, όπως ταιριάζει σε καλλιτέχνες από το έργο των οποίων μας χωρίζει μια στοιχειώδης χρονολογική απόσταση. Αντίθετα στόχος της είναι να καλύψει μια συγκροτημένη διαδρομή, που συνεχίζει να αναπτύσσει την ενεργό δυναμική της στο παρόν.
Στο Μέρος Β’, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει από κοντά έργα όπως:
– το Νοσοκομείο (2004-2005) με το οποίο ο Γιώργος Χατζημιχάλης, εκπροσώπησε την Ελλάδα στην 51η Biennale της Βενετίας το 2005, όταν επίτροπος ήταν η Κατερίνα Κοσκινά,
– το Ο «Δρόμος» του Ανδρέα Εμπειρίκου (2006-2007), μια ιδέα που ξεκίνησε την δεκαετία του 1970 και ολοκληρώθηκε το 2007, όπου ο καλλιτέχνης παρουσιάζει 64 μικρές ζωγραφιές (ακρυλικά πάνω σε ξύλο, 12 x 12 x 12 εκ.) βασισμένες στα ονόματα και τα τοπωνύμια που αναφέρονται στο ομώνυμο ποίημα,
– το Από το Αρχείο σφραγίδων (1998 -) που αποτελεί έναν ορατό συνδετικό κρίκο ανάμεσα στο Μέρος Α’ και Μέρος Β’, αφού οι σφραγίδες και τα σφραγίσματα με τις φωτογραφίες προσώπων προέρχονται από το αρχείο του έργου Περιγραφή και ερμηνεία των απέναντι σημείων 2 που εκτέθηκε στο Μέρος Α’,
– το Σχιστή οδός, ένα τρίπτυχο που ιστορεί ένα μέρος του ταξιδιού του Οιδίποδα, και
– το Ο ζωγράφος Α.Κ. Ένα μυθιστόρημα (2007-2011), 295 ζωγραφικά έργα μικρών και μεσαίων διαστάσεων, μια κατασκευή και ένα βίντεο με τίτλο τη διεύθυνση του σπιτιού του Α.Κ. (Πολυλά, Κυπριάδου, Αθήνα 111 41), τα οποία μαζί συνθέτουν την αναδρομική έκθεση του φανταστικού ζωγράφου Α.Κ.
Στο Μέρος Β’ της έκθεσης, επίσης, θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά στο κοινό δύο μεγάλες θεματικές ενότητες: το έργο Σκηνές 1-7 (2012), φωτογραφίες εκτυπωμένες σε μουσαμά με σκηνές, καθώς και το έργο Τρίπτυχα (2013-2016), όπου ζωγραφική και φωτογραφία γίνονται ένα.
Ο στόχος της έκθεσης και στο Μέρος Β’ παραμένει ίδιος, να έρθει δηλαδή το κοινό σε επαφή με το πολύπλευρο και πολυποίκιλο έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη, να δει στους χώρους του Μουσείου Μπενάκη / Πειραιώς 138 τις ποικίλες πραγματεύσεις των εικαστικών θεματικών του μέσα στην εξέλιξη του χρόνου, αλλά και να γνωρίσει έναν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης των έργων μέσω του ιδιαίτερου εκθεσιακού σχεδιασμού.
Πρόκειται για μια έκθεση που προσκαλεί τον επισκέπτη να δημιουργήσει μια προσωπική αντίληψη του συνολικού έργου του καλλιτέχνη μέσω της πολλαπλής περιδιάβασης των χώρων.
Με αφορμή την παρουσίαση του έργου Νοσοκομείο του Γιώργου Χατζημιχάλη, στο πλαίσιο του δεύτερου μέρους της αναδρομικής του έκθεσης, το Μουσείο Μπενάκη σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας οργανώνει εθελοντική αιμοδοσία που θα πραγματοποιηθεί στο Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138, την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου, 11:00 – 15:00.
Όσοι ενδιαφέρονται θα χρειαστεί να δηλώσουν τη συμμετοχή τους στα τηλέφωνα 213 2146 616 και 213 2146 726, από Δευτέρα 27/11/2023 έως Παρασκευή 01/12/2023, 9:00 – 14:30.
Επίσης, στο πλαίσιο της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν δράσεις με ξεχωριστούς καλεσμένους που θα ξεναγήσουν το κοινό στο έργο του Γιώργου Χατζημιχάλη ή θα μιλήσουν για θέματα που θίγουν έργα του. Πιο συγκεκριμένα:
Κυριακή 26/11/2023, ώρα 12:00
Κατερίνα Ζαχαροπούλου, Εικαστικός και Γιώργος Χατζημιχάλης, Ζωγράφος
Σάββατο 02/12/2023, ώρα 17:00
Ελευθερία Τσέλιου, Ιστορικός της Τέχνης, Eleftheria Tseliou Gallery
Κυριακή 03/12/2023, ώρα 12:00
Ηλίας Παπαηλιάκης, Ζωγράφος, Αναπληρωτής Καθηγητής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων-Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών
Κυριακή 17/12/2023, ώρα 12:00
Διονύσης Καψάλης, Συγγραφέας
Σάββατο 13/01/2024, ώρα 12:00
Σταλίνα Βουτσινά, Ιστορικός της Τέχνης
Σάββατο 13/01/2024, ώρα 17:00
Άννα Καφέτση, Ιστορικός της Τέχνης
Κυριακή 14/01/2024, ώρα 12:00
Γιώργος Χατζημιχάλης, Εικαστικός
• Συζητήσεις θεμάτων που θίγουν έργα του Γιώργου Χατζημιχάλη
Παρασκευή 24/11/2023, ώρα 19:00
Η νοσοκομειακή περίθαλψη στο Βυζάντιο
Στέφανος Γερουλάνος, Καθηγητής Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης και Ιστορίας της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Έργο: Γιώργος Χατζημιχάλης, Νοσοκομείο, 2004-2005, εγκατάσταση μεταβλητών διαστάσεων, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα.
Παρασκευή 15/12/2023, ώρα 19:00
Οιδίπους Τύραννος
Παναγιώτης Αλούπης, Ψυχίατρος – Ψυχαναλυτής
Ελένη Παπάζογλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια της Ιστορίας, Θεωρίας και Πρόσληψης του Αρχαίου Δράματος, ΑΠΘ
Διονύσης Καψάλης, συγγραφέας.
Έργο: Γιώργος Χατζημιχάλης, Σχιστή οδός. Το τρίστρατο όπου ο Οιδίποδας φόνευσε τον Λάιο. Περιγραφή και ιστορία της διαδρομής Θηβών, Κορίνθου, Δελφών, Θηβών, 1990-95/1997, εγκατάσταση μεταβλητών διαστάσεων, Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Αθήνα.
