Λάκης Λαζόπουλος: Με παρακολουθούν και μέσω Predator και μέσω ΕΥΠ. Αυτός κι αν είναι βιασμός

Ανοίγει η πόρτα ενός σπιτιού ή ενός στούντιο ζωγραφικής; Βάζα και σωληνάρια με χρώματα σε αφθονία, πινέλα σε τάξη, πίνακες στηριγμένοι στο πάτωμα ή πάνω σε έπιπλα, ο ένας πίσω από τον άλλο. Μια δημιουργική αναταραχή σε υποδέχεται, φωτισμένη τώρα από το μεσημεριανό ήλιο του κέντρου. Ο Λάκης Λαζόπουλος σηκώνει στα χέρια του ένα από τα έργα του. Πάνω σε έντονο κίτρινο καμβά, ένα παραμορφωμένο, συμπιεσμένο πρόσωπο, τον κορμό του οποίου σχίζουν πολύχρωμες λεπίδες. Θα θυμηθώ πολλές φορές αυτόν τον πίνακα, όσο συζητάμε, αλλά και αργότερα.

Ο Λάκης Λαζόπουλος είχε να ανέβει στη θεατρική σκηνή για περισσότερα από τέσσερα χρόνια και το κάνει τώρα, στο θέατρο Βέμπο με ένα δικό του έργο, το οποίο σκηνοθετεί και στο οποίο πρωταγωνιστεί· έχει τον κωμικοτραγικό τίτλο «Όταν πέθανα». Η παράσταση τα πάει περίφημα, η κάθοδος της Καρόλου είναι κάθε βράδυ μπλοκαρισμένη από κόσμο και θεωρητικά αυτή είναι μια, πρώτης τάξεως, επιστροφή για τον ίδιο. Στην πραγματικότητα, ο Λαζόπουλος – όπως ο ίδιος εξηγεί – κάνει το πρώτο βήμα προς την ελεύθερη έκφραση μετά από πολύ καιρό. Και για πρώτη φορά αναφέρεται στους λόγους απομάκρυνσής του, οι οποίοι δεν προέκυψαν από προσωπική επιλογή αλλά από μια  επιβεβλημένη συνθήκη.

Ο ηθοποιός και συγγραφέας δηλώνει, με απόλυτη σαφήνεια, απαγορευμένος και λογοκριμένος από την ελληνική τηλεόραση και τους κρατικούς πολιτιστικούς θεσμούς και επιβεβαιώνει πως είναι ένα από τα πρόσωπα της short list που παρακολουθεί η ΕΥΠ και το σύστημα Predator – στο πλαίσιο του μεγάλου αλλά αποσιωπημένου πολιτικού σκανδάλου.

Καταχωρείται, εν ολίγοις, ως επικίνδυνος από το σύστημα ή όπως ο ίδιος το διατυπώνει «νεκρός εν ζωή». Κάπως έτσι, ο πίνακας με το παραμορφωμένο πρόσωπο δεν χρειάζεται πια μετάφραση και το θεατρικό του παίρνει πια άλλη διάσταση. Μολονότι ο Λάκης Λαζόπουλος ξεκαθαρίζει πως μέσα του, ως καλλιτέχνης, δεν αισθάνεται ακρωτηριασμένος. Ήδη ετοιμάζει το σενάριο μιας νέας τηλεοπτικής σειράς – όπως όλα δείχνουν για δίκτυο του εξωτερικού – νέο αυτοβιογραφικό βιβλίο αλλά και νέα έκθεση με τα έργα του στην Αθήνα. Δηλαδή, το πλάσμα με την αλλόκοτα συμπιεσμένη φιγούρα θα συναντηθεί με πολλά ακόμα βλέμματα.

Ο Λάκης Λαζόπουλος επιστρέφει με το νέο θεατρικό έργο “Οταν πέθανα” και κυρίως επιστρέφει με αποκαλύψεις.

Ισχύουν οι ίδιες αποφάσεις. Απλώς είχα επιθυμήσει να ξαναβρεθώ με τους ανθρώπους, να δω πως θα νιώσω. Τις πρώτες ημέρες ένιωθα σαν κυνηγημένος· δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω ακόμα ότι έχω επιστρέψει, ότι θα χρειαστεί να καταβάλλω πολύ κόπο, ότι θα είμαι εκεί. Ο οργανισμός μου αντιδρούσε πολύ περίεργα. Ευτυχώς, η αγάπη μου για τους ανθρώπους, τους συνεργάτες μου και το κοινό, νίκησε και βρήκε τη διέξοδο της. Άρχισε το έργο να λειτουργεί καλύτερα μέσα μου και πλέον είμαστε στη φάση που η παράσταση έχει αρχίσει να ‘πετάει’.

Νομίζω πως ό,τι και να κάνω, από εδώ και στο εξής, θα πρέπει να έχει τη δική μου σφραγίδα σε επίπεδο κειμένου. Ακόμα κι αν θελήσω να ανεβάσω ένα κείμενο του Μολιέρου – μια ιδέα που έχω στο κεφάλι μου – θα το διαμορφώσω με δικό μου τρόπο. Και αν κρίνω από τις αντιδράσεις του κοινού αυτές τις εβδομάδες έλειπε στον κόσμο η δική μου σκέψη, η δική μου φωνή. Θέλω να γράφω ολόδικα μου κείμενα, αλλά ακόμα κι αν δεν καταπιαστώ με κάτι δικό μου θα ήθελα να το ακουμπήσω με τα δάχτυλα μου.

Είμαι σίγουρος πως ο κόσμος αντιλαμβάνεται πως η φωνή μου είναι απαγορευμένη

Ίσως ακούγεται υπερφίαλο. Πάντως, είμαι σίγουρος πως ο κόσμος αντιλαμβάνεται, με έναν τρόπο, πως η φωνή μου είναι απαγορευμένη. Και προσεγγίζει τον άνθρωπο που έχει υποστεί αυτή την αδικία επειδή δεν έκανε τα χατίρια των καναλαρχών, των ιθυνόντων, των πολιτικών.

Μιλάω για ένα δεδομένο μιας σκληρής εποχής. Μιλάμε για μια πολιτική κατάσταση – και δεν αναφέρομαι μόνο στη Νέα Δημοκρατία – όπου διακινείται μια ακροδεξιά άποψη αναφορικά με το ποιά είναι η θεματολογία των ειδήσεων και πως θα διαμορφώνεται η κοινή γνώμη. Κανείς δεν μπορεί να παρεισφρήσει σ’ αυτό το σύστημα, είναι υπόθεση μιας πολιτικής και δημοσιογραφικής γραμμής. Και ασφαλώς, δεν παίρνει η μπάλα όλους τους δημοσιογράφους, αλλά σίγουρα αφορά στα δελτία ειδήσεων, στα πρωϊνά μαγκαζίνο.

Απαγορεύτηκε. Το βρίσκω χειρότερο.

“Μιλάμε για μια πολιτική κατάσταση όπου διακινείται μια ακροδεξιά άποψη αναφορικά με το ποιά είναι η θεματολογία των ειδήσεων και πως θα διαμορφώνεται η κοινή γνώμη” τονίζει.

Θεώρησα ότι είναι καλύτερο να γίνει αντιληπτό με τον καιρό.

Δεν πήρα καμία απόφαση να εξαφανιστώ. Η απόφαση αυτή πάρθηκε ερήμην μου και εγώ απλώς δεν διαμαρτυρήθηκα, καθώς δεν μου αρέσει να παίζω το θύμα. Εξάλλου, στη χώρα αυτή, το θύμα έχει πάντα τη χειρότερη θέση. Μέχρι και οι δολοφόνοι αθωώνονται. Η χώρα αυτή τρελαίνεται για θύματα και συμπεριφέρεται σαν θύτης – έχει ψυχολογία θύτη. Κάθισα λοιπόν, σε μια γωνία και περίμενα το χρόνο. Αυτή είναι μια χρόνια αρχή μου. Όπως λέει και μια κινέζικη παροιμία: «Κάτσε στην άκρη του ποταμού, το πτώμα του εχθρού σου θα περάσει από μπροστά σου». Ο χρόνος αναγκάζει όλους να ξανασκεφτούν και εγώ χρειαζόμουν χρόνο για να κοιτάξω τα δικά μου λάθη.

Έτρεξα μια διαδρομή σχεδόν σαν ράλι. Δεν στάθηκα να κοιτάξω τα λάθη, τις αντοχές μου, πού πήρα λάθος στροφές.

Μετά την κατηγορία που εκτοξεύθηκε εναντίον μου ότι είχα ανακατευτεί στο παιχνίδι των τηλεοπτικών αδειών υπήρξε μια άτυπη συνεννόηση μεταξύ των καναλαρχών να με αφήσουν σε απόσταση επειδή δήθεν προσπάθησα να τους βλάψω

Για να είμαι ειλικρινής, μετά την κατηγορία που εκτοξεύθηκε εναντίον μου ότι είχα ανακατευτεί στο παιχνίδι των τηλεοπτικών αδειών – το οποίο ουδέποτε ερευνήθηκε αν ήταν αληθές ή ψευδές – υπήρξε μια άτυπη συνεννόηση μεταξύ των καναλαρχών να με αφήσουν σε απόσταση επειδή δήθεν προσπάθησα να τους βλάψω. Αυτή η συμφωνία επικυρώθηκε από την κυβέρνηση· πήρε και πολιτική σφραγίδα, δηλαδή. Κι όσο κι αν φαίνεται απίστευτη, σαν μια ιστορία συνομωσίας, πρέπει να σας πω, πως έτσι ακριβώς λειτουργεί αυτό το σύστημα.

Πάντα ήμουν εκτός συστήματος. Απλώς το σύστημα απολάμβανε το γεγονός πως, κάποια στιγμή, βόλευα τα συμφέροντα του. Εμένα δεν με ενδιέφερε αν ήμουν βολικός ή όχι. Με ενδιέφερε να είμαι ελεύθερος να διατυπώσω την άποψη μου.

Απαντώντας γιατί δεν αντέδρασε νωρίτερα: “Στη χώρα αυτή, το θύμα έχει πάντα τη χειρότερη θέση. Μέχρι και οι δολοφόνοι αθωώνονται. Η χώρα αυτή τρελαίνεται για θύματα και συμπεριφέρεται σαν θύτης – έχει ψυχολογία θύτη. Κάθισα λοιπόν, σε μια γωνία και περίμενα το χρόνο. Αυτή είναι μια χρόνια αρχή μου”.

Ποτέ δεν ενεπλάκην ενεργά. Είμαι από τους ελάχιστους που θα μπορούσα να έχω εμπλακεί σε όλα και δεν έχω εμπλακεί σε τίποτα. Σημαίνει ότι φοβήθηκα; Όχι. Σημαίνει πως δεν με ενδιέφερε. Και από όλους αυτούς κανείς δεν μπορεί να πιστέψει ότι δεν με ενδιαφέρει η πολιτική. Δεν αντιλαμβάνονται έναν άνθρωπο που τον ενδιαφέρει μόνο η σάτιρα – γιατί απλώς δεν αντιλαμβάνονται τη σάτιρα.

Κέρδισα ότι έκανα τη δουλειά μου και αυτό που αγαπώ χωρίς να υποκύψω σε 150 εκατομμύρια κωλοτούμπες προκειμένου να βγω σε τηλεοπτική συχνότητα. Σε όσες συζητήσεις έκανα με κάποια κανάλια, όλες αφορούσαν στο «τι θα πω». Mου έβαζαν περιορισμούς για το τι θα πω, τους οποίους και δεν δεχόμουν.

 Εμένα δεν με ενδιέφερε αν ήμουν βολικός ή όχι. Με ενδιέφερε να είμαι ελεύθερος να διατυπώσω την άποψη μου

Πιο δυνατός νιώθω τώρα. Γιατί έχω μείνει όρθιος στην κακουχία. Δεν αισθάνεσαι δυνατός όταν είσαι καθισμένος αναπαυτικά στη λιακάδα. Αλλά όταν είσαι πάνω σε μια κορυφή, σου πετάνε πέτρες, βρέχει και εσύ περπατάς. Τότε αισθάνεσαι δυνατός. Η δύναμη έχει να κάνει με τις μάχες σου, πως στέκεσαι πιστός στις αξίες σου. Αν, από την άλλη, είχα υποχωρήσει σε αυτά που ζητούσαν τα κανάλια να κάνω, θα ήμουν τόσο ξεφτιλισμένος απέναντι στον εαυτό μου, που δεν θα άντεχα να με κοιτάξω ούτε στον καθρέφτη.

Όχι. Ό,τι έχω κάνει το χρεώνομαι εγώ· κανείς δεν μου ζήτησε να κάνω κάτι για λογαριασμό του. Διακίνησα μόνο τις προσωπικές μου απόψεις.

Δεν υπήρξα πολιτικά συνδεδεμένος με κανένα κόμμα, με εξαίρεση το πανεπιστήμιο όπου ήμουν εγγεγραμμένος στην ΚΝΕ. Ναι, στήριξα τον Τσίπρα ως πρόσωπο. Και να που έφυγε, γιατί δεν ανήκε στο ΣΥΡΙΖΑ. Και καλά έκανε, ήταν μια πολύ υγιής αντίδραση.

Σχετικά με τον τηλεοπτικό του αποκλεισμό: “Αν  είχα υποχωρήσει σε αυτά που ζητούσαν τα κανάλια να κάνω, θα ήμουν τόσο ξεφτιλισμένος απέναντι στον εαυτό μου, που δεν θα άντεχα να με κοιτάξω ούτε στον καθρέφτη”.

Όπως φαίνεται, είμαι επικίνδυνος στα μάτια τους. Εξάλλου, θα σας πω και αυτό: Με παρακολουθούν διπλά. Και μέσω Predator και μέσω ΕΥΠ. Ανήκω στην ομάδα των 14 ατόμων που παρακολουθούνται με τους δύο τρόπους.  Αυτός κι αν είναι βιασμός. Καταγράφουν την αναπνοή μου, τις κινήσεις μου, τις συνομιλίες μου. Και για να επανέλθουμε στο θέμα των παρακολουθήσεων: Βλέπετε να υπάρχει πουθενά έστω μία αναφορά, να διατυπώνονται σχετικές ερωτήσεις έστω από ένα δημοσιογράφο; Είναι τρομερό! Και πρωτίστως είναι τρομερή η δυστυχία για τους δημοσιογράφους που ακολουθούν τέτοιες εντολές. Λυπάμαι πολύ, δεν θα ήθελα να είμαι στη θέση τους. Δεν θα ήθελα να καταγραφώ ως ένας παπαγάλος.

Είχα φέρει αγγλική εταιρεία να τσεκάρει τα τηλέφωνα μου και ξέρω πολύ καλά την απάντηση τους. Έστειλα επιστολή στην εταιρεία που είναι τα κινητά μου τηλέφωνα. Και καταλαβαίνω και από τους δημοσιογράφους που ούτε ένας δεν με έχει ρωτήσει ποτέ γι’ αυτό. Εγώ δεν χρειάζομαι άλλα στοιχεία. Άλλωστε δεν κατηγορώ κανένα, διότι δεν ξέρω ειλικρινά ποιος κινεί το Pretador στην Ελλάδα.

Σε όσες συζητήσεις έκανα με κάποια κανάλια, όλες αφορούσαν στο «τι θα πω». Mου έβαζαν περιορισμούς για το τι θα πω, τους οποίους και δεν δεχόμουν

Κατά τα δύο τελευταία χρόνια διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και μέχρι σήμερα.

Μου είναι αδιάφορο, είτε μου επιτεθούν, είτε όχι. Απλώς θέλω να ξεκαθαρίσω στον κόσμο τι έχει συμβεί. Δεν ήταν επιλογή μου η αποχή, ήταν επιλογή τους. Τελώ υπό καθεστώς απαγόρευσης και απομόνωσης. Δεν συμβιβάστηκα με τις λύσεις «έλα, αλλά μην λες αυτό, μην κάνεις το άλλο» κ.ο.κ. Γιατί πιστεύω ακράδαντα πως αυτή η δουλειά δεν επιδέχεται οριοθέτησης· ή γίνεται ή δεν γίνεται.

Για τις πολιτικές του διασυνδέσεις: “Δεν υπήρξα πολιτικά συνδεδεμένος με κανένα κόμμα, με εξαίρεση το πανεπιστήμιο όπου ήμουν εγγεγραμμένος στην ΚΝΕ. Ναι, στήριξα τον Τσίπρα ως πρόσωπο. Και να που έφυγε, γιατί δεν ανήκε στο ΣΥΡΙΖΑ. Και καλά έκανε, ήταν μια πολύ υγιής αντίδραση”, εξηγεί.

Δεν ξέρω κανένα, στην τηλεοπτική ιστορία, που να πρόσφερε γέλιο και να του ανταπόδωσαν γέλιο. Οπότε ήμουν, περίπου, έτοιμος. Προσωπικά, δεν με πίκρανε αυτή η βίαιη διακοπή: Διαβάζω, ζωγραφίζω, γράφω, ταξιδεύω. Δεν στενοχωρήθηκα για να στο πω απλά. Πήρα και παίρνω ανάσες. Δεν θέλω και δεν μπορώ να νιώσω εγκλωβισμένος.

Όχι, δεν κόβεται η τέχνη, την έχω ολόκληρη μέσα μου. Ό,τι παρουσιάζω θα είναι ολόκληρο. Θα μπορούσα να έχω συμβιβαστεί και να τα βλέπω όλα σωστά – γιατί παρά τα τεράστια προβλήματα συμβαίνουν και σωστά πράγματα. Από την άλλη, δεν γίνεται να σιωπώ για ό,τι άσχημο γίνεται, αφού αυτό διαλύει τις ζωές μας. Μας εκπαιδεύουν να μην βλέπουμε την αλήθεια. Μας εκπαιδεύουν να μην σε νοιάζει όταν βγαίνει ένας υπουργός και λέει πως το 97% της συνθήκης της Λοζάνης δεν μας χρειάζεται. Από πότε δεν μας χρειάζεται; Κι όχι μόνο διαλύεται το Διεθνές Δίκαιο και κάθε έννοια εθνικών συμβάσεων που αφορούν στη χώρα μας, όχι μόνο δεν ξεσηκώνεται ο κόσμος, αλλά κανείς δεν μιλάει γι’ αυτό. Σε εκπαιδεύουν να μη σε νοιάζει ότι ξαφνικά οι ‘λαθρομετανάστες’  – όπως τους αποκαλούσαν μέχρι τώρα – Πακιστανοί γίνονται απαραίτητοι εργάτες γιατί πρέπει να χτιστεί το Ελληνικό. Φοβούνται ποιοι θα πέσουν από τα 100 μέτρα ύψος και κανείς δεν θα τους αναζητήσει. Γιατί κανείς δεν αναζητά την αλήθεια.

Δεν αισθάνεσαι δυνατός όταν είσαι καθισμένος αναπαυτικά στη λιακάδα. Αλλά όταν είσαι πάνω σε μια κορυφή, σου πετάνε πέτρες, βρέχει και εσύ περπατάς

Ναι. Αν και νομίζω πως, σε λίγο καιρό, θα μπει πιο δυναμικά και η ζωγραφική ως πεδίο έκφρασης.

Ασφαλώς. Δεν υπάρχει περίπτωση να με δεχθούν στην Επίδαυρο και στα αρχαία θέατρα ούτε ως μεταφραστή, πόσο μάλλον ως ερμηνευτή. Όλα τα ονόματα που παίζουν σε θεσμούς είναι απολύτως ελεγχόμενα. Πρέπει είσαι ανώδυνος ή πρέπει να είσαι δεξιός ή έστω να χαίρεις την εκτίμηση της δεξιάς. Θέλουν Αριστοφάνηδες ευνουχισμένους, με ένα καλοντυμένο κοινό που θα πει ότι πήγε, χειροκρότησε κι έφυγε. Αυτή είναι μεγάλη κατάντια για το θέατρο. Φανταστείτε έναν Αριστοφάνη που δεν έχει να πει τίποτα· είναι σαν να ανεβάζει Αριστοφάνη ο Κοκλώνης.

Έκανα ένα βίντεο για τον φίλο μου Δημήτρη Πιατά. Δεν πληρώθηκα και δεν θα πληρωνόμουν για να κάνω κάτι για έναν φίλο χρόνων, όπως είναι ο Δημήτρης!

“Κατάλαβα τι σημαίνει να… πεθαίνει ένας άνθρωπος εν ζωή. Τι σημαίνει να μην του ανοίγουν καμία πόρτα. Να παριστάνουν σαν να μην τον ξέρουν. Αλλά όταν ξέρεις πως έχεις πορευτεί μέσα στον κόσμο, ποιος είσαι και τι είσαι, δεν είναι κάτι που μπορεί να σε κλονίσει”, σχολιάζει σχετικά με την καλλιτεχνική φίμωση που υπέστη.

΄Εχει να κάνει με την περιπέτεια υγείας που πέρασα μετά τα εμβόλια και μπήκα σε μια διαδικασία εξετάσεων για 7-8 μήνες μέχρι να δούμε τι συμβαίνει. Την ίδια ώρα, έχει να κάνει με το θάνατο της γυναίκας μου που συνέβαινε παράλληλα, όπου ομολογουμένως δεν έβλεπα τίποτε άλλο, δεν καταλάβαινα τίποτα – ακόμα κι αν με χτυπούσαν. Και ναι, φυσικά, έχει να κάνει με τη φίμωση μου: Κατάλαβα τι σημαίνει να… πεθαίνει ένας άνθρωπος εν ζωή. Τι σημαίνει να μην του ανοίγουν καμία πόρτα. Να παριστάνουν σαν να μην τον ξέρουν. Αλλά όταν ξέρεις πως έχεις πορευτεί μέσα στον κόσμο, ποιος είσαι και τι είσαι, δεν είναι κάτι που μπορεί να σε κλονίσει. Είναι κάτι που σε κάνει να θέλεις να περιμένεις. Αλήθεια, δεν κλονίστηκα. Και αλήθεια το «Όταν πέθανα» σημαίνει «όταν φιμώθηκα», «όταν πήγα να πεθάνω», «όταν τρόμαξα», όταν, όταν…

Ναι, μαζί με τον ‘δικό’ μου τρεις θανάτους.

Δεν υπάρχει περίπτωση να με δεχθούν στην Επίδαυρο και στα αρχαία θέατρα ούτε ως μεταφραστή, πόσο μάλλον ως ερμηνευτή

Ναι, ξαναγεννιέσαι. Και είναι περίεργο αυτό. Όταν μηδενίσεις – ξαναγυρίζω στο τραγούδι που έγραψα για την «Κυριακή των παπουτσιών» σε μουσική του Θάνου Μικρούτσικου – λες «το μηδέν θα κάνω κύκλο κι εκεί μέσα θα χορεύω». Είμαι πάλι στο μηδέν και χορεύω. Και ενώ αυτό με εκνευρίζει – γιατί λέω «Θεέ μου, πότε θα ηρεμήσω;» – από την άλλη μου δίνει δύναμη. Είναι η ίδια πηγή που τροφοδοτεί τη θλίψη μου και τη χαρά μου.

Σώπασα αφού τις απόψεις μου τις κρατούσα για τις παρέες μου, τα γέλια μου τα κρατούσα για τους φίλους μου.

Ότι δεν χάνω το κέφι μου. Με τίποτα.

Γράφω μια νέα σειρά η οποία δεν θα παιχτεί σε ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι

Αυτό συμβαίνει, γενικότερα, όταν περνούν τα χρόνια. Η ζωή δεν σου αφήνει περιθώριο να ξεφύγεις με την ταχύτητα της νεότητας. Αφού δεν μπορείς να πατήσεις το γκάζι, να απομακρυνθείς, μοιραία μένεις πιο κοντά σε σένα και μιλάς χωρίς διάσπαση. Να, θα φύγω τώρα για το τριήμερο που δεν έχουμε θέατρο, θα πάω στην Πάρο και θα μείνω με τα κείμενα μου, μόνος μου, θα ασχοληθώ με τη νέα σειρά που γράφω. Και είμαι ευτυχής.

Η σειρά δεν είναι υποχρεωτικό να παιχτεί σε ελληνικό τηλεοπτικό κανάλι.

Ανάγκα και οι θεοί δικτυώνονται!

“Συμβαίνει, γενικότερα, όταν περνούν τα χρόνια. Η ζωή δεν σου αφήνει περιθώριο να ξεφύγεις με την ταχύτητα της νεότητας. Αφού δεν μπορείς να πατήσεις το γκάζι, να απομακρυνθείς, μοιραία μένεις πιο κοντά σε σένα και μιλάς στον εαυτό σου χωρίς διάσπαση” εξηγεί.

Είναι περίεργο αλλά με εξιτάρει όταν βλέπω θηρία να κυνηγούν το θήραμα τους. Γιατί πολλές φορές τους ξεφεύγουν και τελικά το κυνηγητό έχει happy end. Μέσα στο κυνήγι φυσικά δεν γίνεται να μην τραυματιστείς, να χάσεις έστω και λίγα από τα φτερά σου, οπότε πας και κουρνιάζεις μέχρι να φύγουν οι θηρευτές. Σε αυτό το στάδιο βρίσκομαι τώρα. Παλιά έπαιζα στο πρώτο σενάριο γιατί ήμουν παιδί και αναπαριστούσα ονειροπόλα εικόνες. Τελευταία, όταν αυτές οι εικόνες ζωντάνευαν δεν είχα πια την όρεξη να συμμετέχω σε αυτή την αναπαράσταση.

Μόνο την Τασούλα αναγκάστηκα να αποχαιρετήσω. Και η Τασούλα για μένα δεν ήταν μόνο γυναίκα μου, αλλά ένα πρόσωπο εμπιστοσύνης. Ήξερα πως ό,τι και να της πω θα το ξέρουμε εμείς οι δύο. Οπότε χάνοντας έναν άνθρωπο που εμπιστεύομαι απόλυτα, είναι σαν να πηγαίνω σε πόλεμο χωρίς κανένα όπλο.

Ναι. Και γνώριζε τα πάντα. Προς τα έξω μοιράζεις μια εικόνα πιο θεατρική – για να γλιτώσεις. Αλλά όταν είσαι με έναν άνθρωπο εμπιστοσύνης η εικόνα είναι πραγματική. Η απώλεια της μου στέρησε τον τρόπο που περπατάω στη ζωή. Στο εξής, ό,τι θα ζήσω δεν έχω που να το εμπιστευτώ.

Η γυναίκα μου, η Τασούλα γνώριζε τα πάντα. Προς τα έξω μοιράζεις μια εικόνα πιο θεατρική – για να γλιτώσεις. Αλλά όταν είσαι με έναν άνθρωπο εμπιστοσύνης η εικόνα είναι πραγματική. Η απώλεια της μου στέρησε τον τρόπο που περπατάω στη ζωή

Για την ώρα, θα τελειώσω το σενάριο της σειράς ώστε να μπει σε παραγωγή. Θα τελειώσω ένα νέο βιβλίο – όπου θα είναι κι αυτό αυτοβιογραφικό. Και βέβαια, θέλω να παίξω έναν Αριστοφάνη. Κι όλα αυτά θα ήθελα να τα κάνω μέσα στα επόμενα 2-3 χρόνια.

Μπορεί και ποτέ. Αλλά εγώ θα το ονειρεύομαι.

Ούτε ο αποκλεισμός, ούτε η λογοκρισία είναι κατανοητές έννοιες στην εποχή μας. Είναι ταυτισμένες με την εξορία, με άλλες πιο σκληρές εκδοχές αποκλεισμού. Όμως, όταν κανείς χάνεται, δεν υπάρχει κάτι αθώο σε αυτό.

Συχνά διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι επηρεάζονται από τα κουτσομπολιά που διακινούνται για μένα. Όμως, όποιος έχει αμφιβολίες για μένα, δεν μπορεί να συμβαδίζει μαζί μου. Με ζουν, με ξέρουν και ξαφνικά έχουν την ανάγκη να με δουν όπως όσοι δεν με γνωρίζουν;

Σε αυτά που θυμάμαι, σε ανθρώπους, σε γεγονότα έχοντας τα βάλει σε μια σειρά. Έχω σκεφτεί ήδη την εισαγωγή. Βλέπετε, όταν ήμουν πιτσιρικάκι στη Λάρισα παρακολουθούσαμε από μακριά να πλησιάζουν κάτι κάρα και υπολογίζαμε τι θα κάνουμε μέχρι να μας φτάσουν. Και θυμάμαι ότι ξαφνικά έστρεφα το βλέμμα, το κάρο είχε χαθεί από τον ορίζοντα και δεν μπορούσα να καταλάβω πως ένα τόσο αργό μέσο μπορούσε να χαθεί τόσο σύντομα. Κάπως έτσι απομακρύνομαι από τα γεγονότα και δεν θέλω να τα θυμάμαι με τις επικολλήσεις άλλων συμβάντων, αλλά καθαρά, με τις ψηφίδες της μνήμης μου ενωμένες.

Το αγαπημένο μου μέρος όταν σπούδαζα στην Κομοτηνή ήταν η Δαδιά. Έμενα ώρες και παρατηρούσα τα άγρια πουλιά. Τώρα, μετά την ανυπολόγιστη καταστροφή, δεν διανοούμαι να επιστρέψω εκεί, ήταν τόπος της ζωής μου. Εκεί έζησα μια συμπυκνωμένη, νεανική τέλεια ζωή. Συγκινούμαι το ίδιο όταν πηγαίνω στη Λάρισα κι όταν πηγαίνω στην Κομοτηνή. Είναι σαν να έχω παίξει σε μια ταινία, την οποία έζησα. Κι επειδή είμαστε ό,τι θυμόμαστε, αυτές οι μνήμες μας δημιουργούν το μάκρος στη ζωή. Δυστυχώς, όμως, από παιδί δεν έχω πολλές εικόνες, θυμάμαι μόνο τι έκανα, τα γεγονότα, τις πράξεις.

Θάλασσα. Πάντα. Μια παραλία στα Κουφονήσια. Μάλλον, επειδή τη στερήθηκα στον κάμπο της Λάρισας. Αν και σκέφτομαι πολύ συχνά τις εκδρομές με την οικογένεια μου στον Πλαταμώνα, κοντά στη βίλλα του Μοσχόφ όπου κατασκηνώναμε αντί διακοπών.

Συνήθως όχι. Τις μεταποιώ, δεν τις πετάω. Αλλά μπορεί και στη διαδικασία της μεταμόρφωσης, να πάψω να τις αναγνωρίζω.

Για τον πραγματικό. θάνατο: “Νομίζω πως όταν κάνεις μια βόλτα κοντά στο θάνατο και τρομάξεις, δεν είσαι απόλυτα φοβισμένος μετά”.

Είναι αλήθεια. Έχουν συμβεί διάφορα γεγονότα τελευταία. Να, ας πούμε,  ευθέως με ‘πούλησαν’ συνεργάτες.

Για κάποιους  συνεργάτες  που εκμεταλλεύτηκαν την φήμη μου για να επωφεληθούν. Αυτό με πληγώνει, όπως θα πληγωνόταν ο καθένας μας αν τον εκμεταλλεύονταν χωρίς να το ξέρει.  Μέχρι να το μάθει… Γιατί όλα έρχονται στο φως.  Συχνά διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι επηρεάζονται από τα κουτσομπολιά που διακινούνται για μένα. Όμως, όποιος έχει αμφιβολίες για μένα, δεν μπορεί να συμβαδίζει μαζί μου. Με ζουν, με ξέρουν και ξαφνικά έχουν την ανάγκη να με δουν όπως όσοι δεν με γνωρίζουν; Δεν ξέρω αν αυτή είναι η μοίρα των ανθρώπων που έχουν κάποια φήμη,  θεωρώ πάντως ότι είναι  ικανότητα να πλησιάζεις κάποιον δείχνοντας εμπιστοσύνη στο κριτήριο σου. Και δεν πρόκειται για μια απλή ικανότητα, είναι γνώρισμα της συναισθηματικής μας νοημοσύνης, της ακεραιότητας του καθενός μας ως ανθρώπου, να πιστεύει στον χαρακτήρα του,  στο κριτήριο του και να δείχνει εμπιστοσύνη στους άλλους, χωρίς να αφήνει κουτσομπολιά, ίντριγκες και “παρα-πληροφορίες” να τον καθορίζουν και να σχηματίζουν την εικόνα του για τον κόσμο.  Στη ζωή μου, γνώρισα προσωπικότητες, από τον Χατζιδάκι, το Θεοδωράκη, τη Μελίνα, έως την Καρέζη, τη Βουγιουκλάκη. Σας ορκίζομαι πως, όποια γνώμη έχω για τον καθένα και την καθεμιά τους, είναι αυτή που απέκτησα ο ίδιος από την επαφή μαζί τους.  Και όλες οι σημαντικές προσωπικότητες είχαν αυτήν την ικανότητα να προχωρούν με το δικό τους κριτήριο απέναντι στους άλλους και τη δική τους φήμη απέναντι στον εαυτό τους και στον κόσμο, όχι την φήμη των ξένων. Και σε αυτούς προσπαθούμε όσο μπορούμε να μοιάσουμε.

Η εικόνα μου έχει παραμοφωθεί απόλυτα

Απόλυτα. Οι καθημερινοί άνθρωποι ξέρουν 1 εκατομμύριο φορές καλύτερα από αυτούς που με διαβάλουν ενώ με γνωρίζουν ελάχιστα.

Με χαμόγελο. Να γεννώ στους ανθρώπους κάτι ευχάριστο.

Νομίζω πως όταν κάνεις μια βόλτα κοντά στο θάνατο και τρομάξεις, δεν είσαι απόλυτα φοβισμένος μετά. Εννοείται πως δεν θα τραβήξω και καμιά χαρά όταν πεθάνω! Θέλω να αντέξω όσο αντέχει το σώμα, το μυαλό και η ψυχή μου. Δεν θα ήθελα να ζήσω μέχρι τα 100.