Πώς ανακάλυψα τον βιώσιμο εαυτό μου: Μία προσωπική, ψυχική και κυριολεκτική, διαδρομή

Την Τόνια Ζηλιαναίου την γνώρισα όταν άρχισα να ασχολούμαι με το blogging, κάποια χρόνια πριν. Από τότε με είχε εντυπωσιάσει ο τρόπος που έβλεπε κάποια πράγματα, διαφορετικά, μακροπρόθεσμα, με μεγαλύτερο σεβασμό στο περιβάλλον από τους περισσότερους από εμάς. Κάποια στιγμή την έχασα, ώσπου ξαφνικά είδα στο facebook ότι έχει μετακομίσει σε ένα νησί των Κυκλάδων. Δεν θα σου διηγηθώ εγώ τη μετάβαση που έκανε, θα μας τη διηγηθεί η ίδια η Τόνια, με δικά της λόγια.

«Για πολύ καιρό διάβαζα με ευλάβεια, και ίσως μία μικρή μανία, οτιδήποτε εμπεριείχε τον όρο βιωσιμότητα. Συνώνυμο της, η αειφορία σε πολλές επεξηγήσεις. Ας παραθέσω και τα γραφόμενα του Βικιπαίδεια: “Βιωσιμότητα (ή αειφορία) είναι ένα πρότυπο παραγωγής το οποίο στοχεύει στο καλύτερο οικονομικό αποτέλεσμα τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το φυσικό περιβάλλον, τόσο στο παρόν όσο και στο αόριστο μέλλον”.

Μετά την έρευνα των γραπτών κειμένων και την θεωρητική προσέγγισή μου για να κατανοήσω την λέξη σε βάθος, πέρασα στην έρευνα των εμπειριών. Πού θα μπορούσα να βρω στην πράξη της τη βιωσιμότητα; Άραγε έχει πρακτική εφαρμογή η θεωρία της αειφορίας; Έψαξα πέρα από την άνετη θέση του καναπέ μου, πήγα ως τη ταράτσα του σπιτιού μου τότε, στον Κεραμεικό. Φύτεψα, φρόντισα, ξεκουράστηκα ,κουράστηκα αλλά δεν μου αποδείχτηκε η αειφορία του αστικού κήπου μου. Έπρεπε να έχω μεγαλύτερο χώρο για υπάρχει κύκλος ζωής σε όλα όσα χρησίμευαν ή απορρίπτονταν. Η κυκλική κίνηση υλικών και πόρων, είναι σημαντικό μέρος της βιωσιμότητας. Η λεγόμενη ανακύκλωση αποτελεί παράδειγμα, που όλο παλεύει μία μερίδα του πληθυσμού ανά τον κόσμο να την καταφέρει, κι άλλη μια μερίδα του πληθυσμού να την ματαιώσει.

Μεταβαίνω, λοιπόν, στην όμορφη Εύβοια, με στόχο την πρακτική εφαρμογή της βιωσιμότητας. Η πολύτιμη βοήθεια και διάθεση των συνοδοιπόρων μου έγιναν πυλώνες για μένα ώστε να πιστέψω βαθιά μέσα μου ότι θα τα καταφέρουμε. Θα γίνει η ζωή μας βιώσιμη. Δεν θα σπαταλούμε τους πόρους της φύσης  θα έχουμε τη διάθεση να είμαστε εφευρετικοί, να αναθεωρήσουμε παγιωμένες αντιλήψεις χρόνων που μας διδάχτηκαν από δασκάλους και ειδήμονες. Το αποτέλεσμα ήταν να βρεθούμε αντιμέτωποι με μία υλική και εσωτερική επανάσταση. Εκφράζω όμως, δικαίως, μόνο την δική μου αντίληψη με αυτό το άρθρο, γιατί νιώθω ότι αν ρωτήσετε τ@ κάθ@ παρόντα στα γεγονότα της μετάβασης από την διαβίωση στην βιωσιμότητα θα έχουν άλλα hightlights να διηγηθούν.

Σε αυτό το χρονικό σημείο αναζήτησα να αποκτήσω νέα “εργαλεία” ή ” όπλα” σε αυτή μου την επανάσταση. Ψάχνοντας στα γραπτά κείμενα βρήκα διάφορα project/ κοινότητες/ ή μικρές ομάδες ανθρώπων που έκαναν αυτή τη μετάβαση χρόνια πριν. Έτσι σκέφτηκα να μάθω και να επεκτείνω τις πρακτικές γνώσεις με τη βοήθειά τους. Σε φυσικό τόπο, μακριά από την πολύβουη Αθήνα, αλλά περιτριγυρισμένη από πανέμορφα νησιά. Με αγκάλιασε η Τήνος. Τα πόσα γνώρισα, τα πόσα διδάχτηκα και έζησα είναι ασήμαντο να αναφέρω εδώ. Θεωρώ πως το αποτέλεσμα είναι σημαντικό.

Στην Τήνο, η βιωσιμότητα έγινε για μένα πράξη. Σε μικρά και μεγάλα πλαίσια διαπίστωσα πως όλα μπορούν να ξεκινούν από τη φύση, ως φυσικοί πόροι που μας παρέχονται (όχι όμως να τα θεωρούμε ατέλευτα) και αφού χρησιμοποιηθούν από το ανθρώπινο χέρι και απορροφηθούν από ζώντες οργανισμούς, να ξαναγυρίσουν στη θέση από όπου προήλθαν, στη φύση. Όλα είναι πραγματικά ένα.

Η βιωσιμότητα (ή αειφορία) συμβαίνει. Δεν συμβαίνει μόνο σε μένα, ούτε πράττεται μόνο στο νησί, ούτε αναζητά αποκλειστικότητα σε κάποιο ορισμένο περιβάλλον για να υφίσταται. Κι αυτό ως σκέψη, με βοηθά να κατανοήσω πως δεν πρόκειται πλέον για επανάσταση. Έπρεπε να είναι επανάσταση ως αρχικό έναυσμα, αλλά ευτυχώς δεν αποτελεί επανάσταση πλέον. Σκέψου, πως μία επανάσταση τελειώνει…όπως καταγράφεται στην ιστορία ,πάντα αιματηρά. Σκέφτομαι πως είμαι πολύ τυχερή που δεν επαναστατώ πλέον…

Η βιωσιμότητα υφίσταται, αρκεί να της το επιτρέψουμε… Επέτρεψα στον εαυτό μου να αποχωριστώ τα μοσχοβολιστά πλαστικά αφρόλουτρα, τις έξτρα πλαστικές συσκευασίες στο ελαχιστότατο, τα άπειρα καλλωπιστικά καλλυντικά, τα φρεσκοαγορασμένα ρούχα του τεράστιου εμπορίου των βιομηχανιών, τις ψεύτικες ανέσεις ενός αυτοκινήτου. Τα αντικατέστησα με φρούτα και λαχανικά κάθε λογής, ακόμα κι αυτά που δεν είχα ξαναφάει αλλά έρχονταν από τον κήπο μου, τον γειτονικό κήπο ή τον κήπο του άλλου χωριού, ή από το μάζεμα άγριων χόρτων και μανιταριών των λόφων και των λιβαδιών. Τα φυσικά σαπούνια ήταν αποκάλυψη για το δέρμα μου και τα φυσικά λευκά μαλλιά μου τα λατρεύω. Σταμάτησε ο πόλεμος μέσα μου, για αυτό δεν ακολουθώ την επανάσταση. Δεν θέλω να ακολουθώ την κυρίαρχη κουλτούρα της πράσινης επανάστασης και του πολέμου σε ιδεολογίες που αντικρούονται. Ξεκίνησα να αγαπώ τον εαυτό μου πιο πολύ, για αυτό που είναι κι όχι για αυτό που θα ήθελα να είναι.

Ξανασυνδέθηκα με τη φύση. Τίποτα τυχαίο στην προσφώνηση μητέρα ή/και πατέρας όταν αναφερόμαστε στη φύση. Φιλοσοφία εκατοντάδων χρόνων, καταπατημένη, καλυπτόμενη με ένα σωρό σκουπίδια μήκους ενός ολόκληρου νησιού. Πνιγμένη αυτή η αλήθεια που εγώ βάλθηκα να αναζητήσω.

Προσωπικό ταξίδι που έγινε λατρεμένο και συλλογικό και που ξαναγίνεται προσωπικό σήμερα. Κατανόησα την βιωσιμότητα του εαυτού μου. Είμαι βιώσιμη ως προς τις κακουχίες, έχω πίστη ως προς τις διαδικασίες, έχω φως και σκότος μέσα μου ως σπόρος που άνθισα για τη γενιά μου που έρχεται από γενεές και γενεές ανθρώπων πριν από μένα…

Είμαι ο σπόρος της δικής μου επανάστασης για να βρω την άνθιση και την αειφορία μου.. κι όποι@ λέει πως είμαστε καταδικασμένοι να “φτιάξουμε” την αειφορία μας μόνο στο έξω από εμάς κόσμο, κάπου στοχεύουν. Στο έσω μας είναι η βιωσιμότητά μας. Και όλο αυτό καταλήγει σε μία μικρούλα διαπίστωση κι ένα νέο για μένα hashtag #sustainableself  #βιώσιμοςεαυτός

Ευχαριστώ από καρδιάς όσ@ με αγαπούν, με υποστηρίζουν, με σκουντάνε, με αγκαλιάζουν, με πιστεύουν».