Ξαναδιαβάζοντας τον Δον Ζουάν του Μολιέρου: Το βιβλίο της Μαρίας Θωμαδάκη από τις Εκδόσεις Ευρυδίκη

Το νέο βιβλίο της Ομότιμης Καθηγήτριας Θεωρίας και Σημειολογίας του Θεάτρου Μαρίας Θωμαδάκη, με τίτλο «Ξαναδιαβάζοντας τον Δον Ζουάν του Μολιέρου», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ευρυδίκη.

Ο Δον Ζουάν βγαίνει ή καλύτερα τον υποχρεώνουμε να βγει από τον κονιορτό του Χρόνου για να τον δείξουμε όπως είναι τώρα. Το τώρα δεν είναι ούτε το χθες ούτε το αύριο. Πρόκειται, περισσότερο, για μία απόλυτη «α-χρονία», ελεγχόμενη, παρόλα αυτά, από το παρόν όπου λαμβάνουν χώρα οι καταστάσεις, τις οποίες βιώνουμε, παρατηρούμε και μελετούμε.

Ο Δον Ζουάν ανυψώνεται στο επίπεδο των αρχετύπων και λειτουργεί δυναμικά μέσα στον χώρο και στο περιβάλλον της επικαιρότητας. Είναι μία πρωτεϊκή μορφή, ένας χαμαιλέοντας, ιδιαίτερα αυστηρός, ιδιαίτερα ευέλικτος στη δύναμή του να μεταλλάσσεται.

Ο Μολιέρος σκέφτεται βαθιά τον θρύλο του Δον Ζουάν, εκείνου δηλαδή του Ισπανού, μεγάλου, δόλιου αριστοκράτη άρχοντα, εμμονικού ως προς την κατάκτηση του γυναικείου φύλου.

Εραστής, μοναχικός και αναίσθητος, ο Δον Ζουάν ακολουθεί τον δρόμο του γνωρίζοντας πως είναι ένας από αυτούς που προτιμά ο Χάρος που απαιτεί τον οβολό του. Ο Δον Ζουάν τον προκαλεί, καθώς του προσφέρει στη θέση του ένα χρυσό λουδοβίκειο. Και για την αγάπη της ανθρωπότητας, δεν επιμένει στην ανταλλαγή. Ο Ουρανός βρίσκεται αρκετά μακριά, κρυμμένος πίσω από τα σύννεφα. Ο ζητιάνος γυρίζει την πλάτη στον μεγάλο άρχοντα. Ο Δον Λουί, ο πατέρας του αμετανόητου, αφήνει τα καυτά του δάκρυά να κυλήσουν στο μάγουλό του, ενώ η Ελβίρα, κακοποιημένη από τη μοίρα της, κάθεται στην «πέτρα της υπομονής» περιμένοντας πάντα αυτό που πάντα ξεφεύγει.

Ο Σγκαναρέλ βρίσκεται σε κατάσταση κλαυσίγελου ξεσηκώνοντας από τον τάφο τους όλους τους νεκρούς ποιητές για να χαιρετήσουν την ημέρα που ξημερώνει. Το αύριο έχει ήδη έρθει…

Ένα μικρό ποιητικό ντελίριο, και στη συνέχεια ένας προβληματισμός γύρω από το αρχέτυπο. Ο Δον Ζουάν μπορεί άραγε να γεράσει;

Η Μαρίκα Θωμαδάκη γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Ιστορία Αρχαιολογία και Γαλλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Διδάκτωρ του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, ειδικεύτηκε στη Σημειολογία του θεάτρου. Είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Θεωρίας και Σημειολογίας του θεάτρου και υπήρξε Κοσμήτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Οι μελέτες της προωθούν θεωρητικά τη θεατρολογία με σαφή κατεύθυνση προς την παραστασιολογία ως επιστήμη που αναλύει σε βάθος φαινόμενα της θεατρικής πράξης.

Η Μαρίκα Θωμαδάκη είναι ιδρύτρια και πρόεδρος του Κέντρου Σημειολογίας του Θεάτρου και Διευθύντρια έκδοσης του περιοδικού «Θεατρογραφίες». Είναι κριτικός θεάτρου της Ελλάδας και του εξωτερικού και συνεργάζεται με ξένα Πανεπιστήμια και Διεθνή Κέντρα μελέτης του θεάτρου. Επί σειρά ετών δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Αβινιόν (Γαλλία).

Έργα της: Σημειωτική του ολικού θεατρικού λόγου, 1993. Θεατρολογία και Αισθητική, Προς μία θεωρία της ενεργειακής θεατρικότητας, 1995. Θεατρολογικοί προβληματισμοί, 1996. Lorenzaccio de Musset : Syntaxe dramatique et discours politique, 1999. La dramaturgie de Koltès, 2001. Θεατρικός αντικατοπτρισμός: Εισαγωγή στην παραστασιολογία, 2001. «Η επανάσταση των νεκρών» του Τάκη Αντωνίου: Το «θέατρο» του Αθέατου Λόγου, 2001. Essais sur le tragique, 2002. Φιλοσοφία του σημείου και χάος. Το πείραμα της θεατρικής μεταφοράς, 2003. Φωτοσκιάσεις των Αρχετύπων: Αναζητώντας το τελικό αίτιο στην Τέχνη και στο Θέατρο, 2010. Relire Dom Juan de Molière, 2014. Theodoros Terzopoulos. Magicien de l’espace : “Briser le miroir”, 2017. Η δραματουργία του Koltès: μια σημειολογική προσέγγιση, 2022. Λεξικό θεωρίας και σημειολογίας του θεάτρου, 2023.