Αφιέρωμα στον συνθέτη Βαγγέλη Κατσούλη στο Μέγαρο Μουσικής

«Λόγια τζαζ»: Αυτός ο περιεκτικός τίτλος θα μπορούσε, ίσως, να χωρέσει ένα μέρος από την πολυδιάστατη μουσική δημιουργία του Βαγγέλη Κατσούλη, του διεθνώς καταξιωμένου Έλληνα συνθέτη στον οποίο είναι αφιερωμένη η συναυλία της Πέμπτης 14 Μαρτίου στο Μέγαρο Μουσικής.

Μαζί με μουσικούς που τους ενώνουν η φιλία και οι κοινές εμπειρίες σε ζωντανές εμφανίσεις και σε δισκογραφικές παραγωγές, τον τρομπετίστα Ανδρέα Πολυζωγόπουλο, τον πιανίστα Τάκη Φαραζή, τον μπασίστα Πέτρο Βαρθακούρη και τον ντράμερ Αλέξανδρο Δράκο-Κτιστάκη, ο Βαγγέλης Κατσούλης, όπως συνήθως στα keyboards, θα βρεθεί στη σκηνή της αίθουσας Δημήτρης Μητρόπουλος, όπου θα παρουσιάσουν ένα αφιέρωμα στη λιτή αλλά σύνθετη conceptual music που συνεχίζει να δημιουργεί, κυριολεκτικά αναγεννώμενος μέσα από τις στάχτες…

«Καλός άνθρωπος» είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους χαρακτηρισμούς για τον Βαγγέλη Κατσούλη απ’ όσους τον γνωρίζουν, σημάδι της βαθύτερης επικοινωνίας που τον συνδέει με τους μουσικούς με τους οποίους συνεργάζεται, Έλληνες και ξένους, οι οποίοι, όταν χρειαστεί, δημιουργούν γύρω του μια προστατευτική αγκαλιά που τον κρατά όρθιο και σε θέση να συνεχίζει, ακόμη κι αν όλα θα πρέπει να τα κάνει από την αρχή.

Αυτή ήταν η περίπτωση της καταστροφικής πυρκαγιάς του 2022, όταν το σπίτι του στην Παλλήνη, μαζί με το πιάνο του, αλλά και χειρόγραφα, βιβλία, παρτιτούρες, το στούντιο Spectrum, που είχε εγκαινιάσει ως έδρα της ανεξάρτητης δισκογραφικής του εταιρείας Utopia, όλα του τα υπάρχοντα, με λίγα λόγια, έγιναν στάχτη από τη μια στιγμή στην άλλη.

Η κινητοποίηση φίλων και συνεργατών, από τον γείτονά του, συνθέτη Δημήτρη Μαραγκόπουλο, μέχρι τον σημαντικό τρομπετίστα της τζαζ Μάρκους Στοκχάουζεν, με τον οποίο είχε συνεργαστεί στην ηχογράφηση του έργου του «Through the Dark», δημιούργησε ένα δίχτυ προστασίας και αγάπης γύρω από τον συνθέτη, που οδήγησε, τον Μάρτιο του 2023, σε μια μεγάλη συναυλία αλληλεγγύης, μια συστράτευση καλλιτεχνών με στόχο να συμβάλει στην αποκατάσταση της μεγάλης καταστροφής.

Γεννημένος στην Αθήνα πριν από 75 χρόνια, με σπουδές μουσικής, σε Ελλάδα και Γερμανία, παρά την αντίθετη άποψη των γονιών του, που ήθελαν να σπουδάσει ιατρός, έδωσε την πρώτη του συναυλία με έργα ηλεκτρονικής μουσικής στο Καλλιτεχνικό Πνευματικό Κέντρο «Ώρα», του Ασαντούρ Μπαχαριάν, το 1975, ενώ ακολούθησαν παρουσιάσεις έργων του στο Ινστιτούτο Γκαίτε, από το Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής του Θόδωρου Αντωνίου, και στο Ηρώδειο, υπό τη διεύθυνση του Günther Becker.

Στη συνέχεια ο Βαγγέλης Κατσούλης στράφηκε προς τον μινιμαλισμό, μια στροφή την οποία διευκόλυνε δημιουργικά η συνάντησή του με τον John Cage στο Λονδίνο το 1981. Όχι μονάχα δημιουρικά, όμως, αφού, μετά την επιστροφή του στην Ελλάδα έλαβε υποτροφία «για τη συνέχιση του έργου του», χωρίς άλλη προϋπόθεση, από το American Foundation for Performing Arts, μέλος του Δ.Σ. του οποίου ήταν ο John Cage.

Με προτροπή του Κώστα Γιαννουλόπουλου, άρχισε να συνδυάζει τη μινιμαλιστική μουσική με την τζαζ, παρουσιάζοντας συνθέσεις του στο Praxis Festival, όπου γνωρίστηκε με σπουδαίους μουσικούς, με τους οποίους θα συνεργαστεί στη συνέχεια, όπως οι David Lynch, Μηνάς Αλεξιάδης, Γιώργος Μαγκλάρας.

Ακόμη, συνεργάστηκε με τον τρομπετίστα Markus Stockhausen, γιο του μεγάλου συνθέτη του 20ού αιώνα Καρλχάιντς Στοκχάουζεν, και τον νορβηγό μπασίστα Arild Andersen, με τους οποίους ηχογράφησε τον δίσκο «Through the dark». Ακολούθησαν τα «Silent voyage», «An unbearably short glance», όπου ξεχώριζε η διασκευή της μουσικής ενός έργου του Χαίντελ και το άλμπουμ «Exile of dreams».

H μουσική του Βαγγέλη Κατσούλη έχει παιχτεί σε Ευρώπη, Αμερική, Αυστραλία και Άπω Ανατολή, αποσπώντας συχνά διακρίσεις που την έφεραν στην κορυφή της σύγχρονης μουσικής παραγωγής. H δισκογραφία του ξεπερνά τα είκοσι προσωπικά άλμπουμ, με συμμετοχές του ίδιου σε δίσκους άλλων καλλιτεχνών και με σπάνιες εμφανίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς ο ίδιος θωρεί τον εαυτό του συνθέτη και όχι ερμηνευτή.

Η συνθετική παραγωγή του αριθμεί περισσότερα από 350 έργα και εκτείνεται σε ευρύ φάσμα: συμφωνική μουσική, μουσική δωματίου, όπερα, μουσική για το θέατρο, τον κινηματογράφο, το ραδιόφωνο και την τηλεόραση, για παραστάσεις χορού και για multimedia performances.

Οι τέσσερις Έλληνες τζαζίστες με τους οποίους συμπράττει στη συναυλία του στο Μέγαρο στις 14 Μαρτίου, στο πλαίσιο της σειράς «Γέφυρες», που επιμελείται ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος, θα επιδιώξουν να αναπτύξουν επί σκηνής έναν δημιουργικό μουσικό διάλογο ανάμεσα στις δικές του πολυδιάστατες και αφαιρετικές συνθέσεις και σε έργα αγαπημένων του συνθετών: του Μπαχ, του Χαίντελ και του Μπραμς.