Status Update: Ευσταθία Τσαπαρέλη – ηθοποιός

Τον ακούω να μελετάει βυζαντινούς ψαλμούς το σούρουπο στην αυλή στην Αίγινα, μπροστά του η θάλασσα να ενώνεται με τον ουρανό και οι γάτες του να τρίβονται στα πόδια του. Το ιερό που έφερνε μέσα στην καθημερινότητα. Το βλέμμα του που πάντα στρεφόταν προς τον ουρανό είτε με ένα βιβλίο αστρονομίας στο χέρι είτε με μια προσευχή στο στόμα. Εκείνος ήταν το πρώτο καλλιτεχνικό ερέθισμα.

Ο Ανδρέας Βουτσινάς, σίγουρα, ήταν ένας από αυτούς. Ο Θωμάς Μοσχόπουλος, επίσης. Ο Περικλής Χούρσογλου που κάναμε μαζί την πρώτη μου ταινία και όσο έλειπα από τη δουλειά με έπαιρνε τηλέφωνο κάθε δυο μήνες για να μου υπενθυμίζει να μην εγκαταλείψω. Ο Αλέξανδρος (Λογοθέτης), που μου εμφύσησε μια ησυχία για τα πράγματα και για τη δουλειά. Και φυσικά ο Ηλίας, που κάθε κουβέντα μαζί του ήταν ένα πολύτιμο μάθημα.

Με τον καιρό σταμάτησα να έχω. Σα να άλλαξε ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι τον χρόνο, τη δουλειά αλλά και μένα μέσα σε αυτή. Όλους τους ρόλους τους αντιμετωπίζω σαν πρωταγωνιστικούς ή εν δυνάμει πρωταγωνιστικούς.

μέχρι τον κώδικα υποκριτικής που θέλει ο Τάσος Ιορδανίδης το αντιλαμβάνομαι σαν ένα πείραμα που με φοβίζει και με ενθουσιάζει. Αισθάνομαι έναν δημιουργικό κίνδυνο.

Η δική μου Τζούλια είναι πονεμένη, αιχμηρή, εύθραυστη

είναι το πόσο καθοριστικά μάς διαμορφώνει το περιβάλλον μας, η κοινωνική και ταξική μας ταυτότητα, το φύλο μας, αλλά πιο πολύ το συναισθηματικό «κεφάλαιο» που κουβαλάμε από το παρελθόν, από τις σχέσεις μας με τους γονείς μας, από τα αδιαχείριστα τραύματα. Και μοιραία, το πόσο τραγικά ανήμποροι στεκόμαστε μπροστά στην πιο βαθιά μας ανάγκη, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε.

Έχω κι εγώ υπάρξει υπερφίαλη στο παρελθόν. Έχω θαυμάσει πράγματα και έχω πει, «θέλω κι εγώ». Σαν τα παιδιά. Σύντομα, όμως, κατάλαβα πως τα πράγματα αν θες να τα κάνεις καλά θέλουν κόπο και δουλειά σκληρή. Μέσα από τις ματαιώσεις και τις αναμετρήσεις ανακάλυπτα σιγά-σιγά πως αυτό που θέλω είναι ό,τι κάνω να το κάνω με σεβασμό και φροντίδα. Μεγαλώνω και καθώς μεγαλώνω, μεγαλώνουν οι στόχοι μου. Ταπεινά, αλλά μεγαλώνουν. Συνεχίζω να βλέπω όνειρα ότι παίρνω το Όσκαρ πάντως…

Δεν είμαι καν σίγουρη αν αποδέχομαι τον όρο. Αυτό που μου έρχεται τώρα στο μυαλό είναι ο ηθοποιός που έχει αναλάβει τον ρόλο που, επί σκηνής, φέρει και προκαλεί τη μεγαλύτερη δόνηση. Και που καλείται να την διατηρήσει σε μεγαλύτερο χρόνο, ένταση και καθαρότητα. Σαν ποιότητα ηθοποιού αυτός/ή που καλείται να καταλάβει σε βάθος το όραμα του σκηνοθέτη, να το εμπλουτίσει και να λειτουργήσει συνεκτικά ως προς το όλο εγχείρημα. Αλλά αυτό δεν καλείται να κάνει ο ηθοποιός εν γένει;

Το θέατρο των ουσιαστικών συναντήσεων. Με ιντριγκάρει το θέατρο που μου ζητάει καινούρια πράγματα, που μου θυμίζει την χαρά του παιχνιδιού, της ανακάλυψης νέων ερμηνευτικών περιοχών, το θέατρο της φρεσκάδας και του βάθους. Το θέατρο που με κάνει να μαθητεύω ξανά. Όπου ο σεβασμός, η όρεξη και η αλήθεια είναι κοινός παρονομαστής. Το θέατρο που αισθανόμαστε όλοι ασφαλείς να κινδυνέψουμε. Το ερωτευμένο θέατρο.

Απείχα από το θέατρο σχεδόν έξι χρόνια. Η επαγγελματική εξέλιξη έχει διευρυνθεί μέσα μου, ως έννοια. Γενικά, βλέπω τον εαυτό μου και την εξέλιξη μου ολιστικά. Αποκόμισα την γνωριμία με τον γιο μου. Αποκόμισα εικόνες και εμπειρίες ανεκτίμητης αξίας. Ανακάλυψα απίστευτα ψυχικά βάθη. Αποκόμισα έναν σύντροφο ζωής, που ασίγαστα με συντροφεύει σε αυτό το ταξίδι και μαθαίνουμε μαζί, αποτυγχάνουμε μαζί, τα καταφέρνουμε μαζί. Τα χρόνια που θα έπαιζα την ενζενί πέρασαν. Μικρό το κακό.

Διευρύνθηκα ως άνθρωπος, ως ηθοποιός και δυνάμωσα ως επαγγελματίας. Είναι, πράγματι, περίοδοι που η μητρότητα και η δουλειά συγκρούονται. Αλλά, έτσι είναι αυτά. Ισορροπείς τις δυνάμεις σου, τις ανάγκες σου, τα θέλω και τα πρέπει. Αφήνεις μοιραία κάποια κενά. Επανέρχεσαι για να τα καλύψεις. Ή ζεις με την αποδοχή πως κάποια πράγματα δεν θα τα καταφέρεις. Και συνεχίζεις. Άλλοτε δύσκολα, άλλοτε εύκολα αλλά συνεχίζεις. Κρατάς. Γιατί είσαι πάνω απ’ όλα γονιός.

Σύντομα, όμως, προσπάθησα να φύγω από αυτή την αγωνία να με δουν οι άλλοι. Επικεντρώθηκα στο να ξαναβρώ εγώ τη σχέση μου με το θέατρο και την υποκριτική. Να ξαναγνωριστούμε. Ήταν από τις πιο όμορφες περιόδους αυτή. Όταν πήγα στο σεμινάριο του Θωμά Μοσχόπουλου, ένιωθα σαν παιδάκι σε παιδική χαρά. Χωρίς προσδοκίες, χωρίς αγωνία, μόνο χαρά! Να με ανακαλύψω σκηνικά από την αρχή.

Όταν έχεις μια καλή ιστορία να διηγηθείς, καλούς διαλόγους, καλούς συναδέλφους, καλά συνεργεία, ωραία αισθητική, σεβασμό και φροντίδα, είναι απόλαυση να δουλεύεις στην τηλεόραση. Επίσης είναι το μέσο που μας στηρίζει οικονομικά. Η «Παραλία», το σίριαλ της ΕΡΤ, για παράδειγμα, είναι μια δουλειά, για την οποία αισθάνομαι περηφάνια και ευγνωμοσύνη. Είναι φορές που αισθάνομαι πως κάνουμε σινεμά.

Την αντιμετωπίζω σαν τον πιο παρατηρητικό θεατή. Που δεν του ξεφεύγει τίποτα. Που μπορεί να διακρίνει την παραμικρή ρυτίδα, κίνηση, σύσπαση, υγρασία ματιού. Που σου επιτρέπει να παίζεις σε πιο λεπτές αποχρώσεις αλλά εξίσου εύκολα ξεμπροστιάζει και το ψέμα σου.

Είχα μια Ρωσίδα δασκάλα στο πιάνο. Απίστευτα αυστηρή και τελειομανής. Αυτή η τελειομανία μου έμεινε παρόλο που τότε δεν άντεξα να συνεχίσω. Ο Ηλίας (Λογοθέτης) είπε, «ο ηθοποιός καλείται να επιλέξει το βασικό ακόρντο του χαρακτήρα του και να προβλέψει την μελωδία που θα το συνοδεύσει. Ο ηθοποιός είναι ένας ενορχηστρωτής». Πράγματι, ο όγκος και η δυναμική, το τέμπο, η ένταση, η μουσική άρθρωση του κειμένου, οι επιλογές επ΄ αυτών είναι η προσωπική μας αντίληψη και αισθητική πάνω στον ρόλο. Όμως, η ερμηνεία συμβαίνει όταν ξεχνάς την παρτιτούρα.

Νομίζω να εκτονώσω το μεγάλωμα μου. Ήταν ενδοσκοπικοί και αυτοαναφορικοί οι στίχοι αυτοί. Αργότερα, άρχισα να φαντάζομαι ιστορίες φανταστικών ανθρώπων. Χωράω μέσα τους θραύσματα από εικόνες, εμπειρίες, συναισθήματα και φαντασίες. Έστειλα στίχους στον Θανάση Παπακωνσταντίνου. Όταν έλαβα απάντηση «συνέχισε, απ’ ότι φαίνεται ξέρεις τι κάνεις» νόμιζα ότι μου κάνει πλάκα. Κάποια στιγμή μου ζητήθηκε να γράψω πάνω σε μουσική και η καρδιά μου χτυπούσε σαν ερωτευμένου. Θα ήθελα να ξανασυμβεί.

Μπορεί να ξεκινήσω να γράφω το βιογραφικό του ρόλου μου και μετά να ξεφύγω γράφοντας τρελές ιστορίες με αφορμή αυτόν τον χαρακτήρα. Άλλες φορές γράφω ιστορίες από τον δρόμο. Χρωματίζω τη λεωφόρο Μεσογείων με ιστορίες περιμένοντας το πράσινο. Σα ναρκωτικό λειτουργεί, σα φίλτρο. Ίσως, κάποια στιγμή, πειραματιστώ με το να γράψω κάτι πιο ολοκληρωμένο.

Άλλα έχω μια φαντασίωση: Να είμαι γιαγιά, να κάθομαι σε ένα ωραίο γραφείο που θα βλέπει σε έναν κήπο με δέντρα και να γράφω κάτι, καθώς χαζεύω τα εγγόνια μου να παίζουν. Ίσως ένα παραμύθι που, όμως, θα διαλέγουν εκείνα το τέλος του. Αυτό θα είναι ένα ωραίο «μέρος» να φτάσουν οι καλλιτεχνικές μου ανησυχίες.