ΚΥΡΙΑΚΗ
22
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Θεόδωρος Τερζόπουλος, ΄Αννε Τερέσα Κεερσμάκερ, Φιλίπ Ωγκέν, Κριστόφ Βαρλικόφσκι, Γιο Γιο Μα, Τιμοφέϊ Κουλιάμπιν, Comedie Francaise και Τιάγκο Ροντρίγκεζ, Forced Entertainment, Λεωνίδας Καβάκος, Σούζαν Κένεντι, Κόρνελ Μούντρουτσο, Καρολίν Γκιγελά Ενγκιγέν, Λορίνα Μακένιτ, Σάϊμον Στόουν, Ευθύμης Φιλίππου. Αυτά είναι τα πιο σημαντικά ονόματα που αναπτερώνουν το ενδιαφέρον του φετινού Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.
Εκκινώντας από την 1η Ιουνίου και σε ένα εδραιωμένο μοτίβο προγραμματισμού – όπως έχει διαμορφωθεί την τελευταία 15ετία – 93 παραγωγές συνθέτουν τη μεγαλύτερη διοργάνωση πολιτισμού του καλοκαιριού σε μια συμπαγή, διεθνή αλλά και αναμενόμενη δομή.
To ενθαρρυντικό είναι πως οι φετινές θεματικές της διοργάνωσης αντλούν από τις πολιτικές θεματικές που μας τροφοδοτούν σήμερα όσο και στο πρόσφατο παρελθόν.
Η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κατερίνα Ευαγγελάτου σε σχετικό σημείωμα της (φέτος η παρουσίαση του προγράμματος δεν έγινε στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου) χαρακτηρίζει το πρόγραμμα «πολυφωνικό, μαχητικό, παρηγορητικό, πολιτικό αλλά γεμάτο αληθινή ομορφιά. Οι παραστάσεις μας έχουν έναν προσανατολισμό πολιτικό, με την έννοια ότι θέτουν στο επίκεντρό τους τις προκλήσεις της συμβίωσης στις σύγχρονες κοινωνίες: Το αίτημα για Δημοκρατία, Δικαιοσύνη και συμπερίληψη, καθώς και την επιτακτική ανάγκη για συμμετοχή στα κοινά».
Θεόδωρος Τερζόπουλος. @Ελίνα Γιουνανλή.
Στις παραστατικές τέχνες, οι ξένοι προσκεκλημένοι καλλιτέχνες επικρατούν. Οι περισσότερες ελληνικές θεατρικές παραγωγές συμπυκνώνονται σε ένα πενθήμερο στο τέλος Ιουλίου, εντός του Grape – της πλατφόρμας για την συστηματική προώθηση της ελληνικής παραγωγής στο εξωτερικό. Οι παραγωγές του φετινού show case περιορίζονται σε οκτώ (από 13 που ήταν πέρυσι) εκ των οποίων μόνο οι έξι είναι καινούργιες. Ανέστης Αζάς, Κατερίνα Ανδρέου, Χαρά Κότσαλη, Γιολάντα Μαρκοπούλου, Ευθύμης Φιλίππου και Αγγελική Παπούλια, Αργυρώ Χιώτη είναι οι δημιουργοί των φετινών πρεμιερών, ενώ συμπεριλαμβάνονται και οι παραστάσεις «Amalia melancholia» της Ζωής Χατζηαντωνίου και «Taverna Miresia» του Μάριο Μπανούσι.
Από την παράσταση της Αργυρώς Χιώτη “Αναψυκτήριο”. @Ανδρέας Σιμόπουλος
Η Επίδαυρος – που συγκεντρώνει, παραδοσιακά, το ενδιαφέρον του μεγάλου κοινού – φωτίζεται από τις παρουσίες τριών διεθνών δημιουργών με πρώτο τον «δικό μας» Θεόδωρο Τερζόπουλο στην επάνοδο του στο αρχαίο θέατρο για λογαριασμό του Εθνικού Θεάτρου. Το νέο όνομα της ρωσικής σκηνοθεσίας Τιμοφέϊ Κουλιάμπιν (όπως είχε ήδη αναφερθεί σε ρεπορτάζ του monopoli) σε ανάθεση του Φεστιβάλ Επιδαύρου καταπιάνεται με την «Ιφιγένεια εν Αυλίδι» ερμηνευμένη από Έλληνες ηθοποιούς, ενώ ο Τιάγκο Ροντρίγκεζ, ο νέος διευθυντής του Φεστιβάλ Αβινιόν – που ενθουσίασε άπαντες κατά την πρόσφατη επίσκεψη του στη Στέγη – θα παρουσιάσει μια αναποδογυρισμένη εκδοχή της Εκάβης, υπό τον τίτλο «Not Hecuba», ως επικεφαλής του θιάσου της Comedie Francaise.
Επίσκεψη στη ΜεταπολίτευσηΤο πολιτικό πρόσημο της φετινής διοργάνωσης δεν θα μπορούσε να εξαιρέσει την επέτειο της Μεταπολίτευσης (είναι δε ο μόνος κρατικός οργανισμός που ασχολείται με την ιστορική συγκυρία της πτώσης της Δικτατορίας). Στο πλαίσιο αυτής η Ξένια Καλπακτσόγλου, ο Χριστόφορος Μαρίνος και ο Χρήστος Χρυσόπουλος αναβιώνουν τη θρυλική τηλεοπτική εκπομπή του Ροβήρου Μανθούλη «Μια ταινία, μια συζήτηση», σε μια σκηνική εγκατάσταση. Ο Μάνος Καρατζογιάννης σκηνοθετεί την παράσταση «50 χρόνια, μια νύχτα», ο Διονύσης Σαββόπουλος αναλαμβάνει ρόλο οικοδεσπότη στο Ηρώδειο, καλώντας σπουδαίους ερμηνευτές σε πολιτικό ρεπερτόριο και ο Νίκος Διαμαντής την παράσταση εγκατάσταση «What we owe Democracy».
Αφιέρωμα και στο Λευτέρη Βογιατζή με αφορμή τη συμπλήρωση 80 ετών από τη γέννηση του.
Εκτός των μεγάλων παραγωγών του Ηρωδείου, το Φεστιβάλ επιμένει και μουσικά. Για δεύτερη χρονιά και σε συμπαραγωγή με το Ωδείο Αθηνών η σκηνή της σύγχρονης μουσικής φιλοξενείται στο Subset Festival ενώ οι βραδιές τζαζ στη πλατεία της Πειραιώς είναι πια θεσμός.
Κατά τα άλλα, σε μικρές ανανεωτικές χειρονομίες η διοργάνωση αποδρά από τα καθιερωμένα και «επισκέπτεται» και άλλους χώρους – όπως συνήθιζε στο παρελθόν: Από την Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου έως το Παλλάς, από την ιστορική αίθουσα της Παλαιάς Βουλής έως το ΕΜΣΤ, την Εθνική Βιβλιοθήκη και το νοσοκομείο Σωτηρία.
Η προπώληση για όλες τις εκδηλώσεις της διοργάνωσης έχει ήδη ξεκινήσει.
Η φετινή οπτική ταυτότητα της διοργάνωσης από τους BeetRoot.
Κριστόφ Βαρλικόφσκι.
Η Αννε Τερέσα Κεερσμάκερ και η ομάδα της Rosas στο Ηρώδειο. @Anne Van Aerschot
Τιμοφέϊ Κουλιάμπιν @Alex Kat
Τόσκα Ηρώδειο © Α. Σιμόπουλος
Το πρόγραμμα του Ηρωδείου ανοίγει και φέτος η Εθνική Λυρική Σκηνή, που παρουσιάζει μια από τις δημοφιλέστερες όπερες του ρεπερτορίου, την Τόσκα του Πουτσίνι, με τη συμμετοχή πρωταγωνιστών διεθνούς ακτινοβολίας.
Η Τόσκα του Ούγκο ντε Άνα (αναβίωση σκηνοθεσίας από την Κατερίνα Πετσατώδη) είναι συναρπαστική, δραματική και απολύτως συνεπής στο πνεύμα του συνθέτη, καθώς και στο ιστορικό πλαίσιο στο οποίο αναφέρεται το λιμπρέτο. Τα εντυπωσιακά σκηνικά –ένας τεράστιος Εσταυρωμένος, μια ιερή τράπεζα, ένα εργαστήρι ζωγραφικής– πλαισιώνονται από θεαματικές προβολές μνημείων της Ρώμης, θρησκευτικών συμβόλων, αλλά και βίντεο που δίνουν μια κινηματογραφική διάσταση στην παραγωγή.
ΕΛΣ Τόσκα © Χ. Ακριβιάδης
Μουσική διεύθυνση Λουκάς Καρυτινός • Σκηνοθεσία – Σκηνικά – Κοστούμια Ούγκο ντε Άνα • Αναβίωση σκηνοθεσίας Κατερίνα Πετσατώδη • Σχεδιασμός προβολών Sergio Metalli – Ideogamma SRL • Φωτισμοί Vinicio Cheli • Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος • Διεύθυνση παιδικής χορωδίας Κωνσταντίνα Πιτσιάκου • Ερμηνεύουν Φλόρια Τόσκα Lise Lindstrom (1/6 και 6/6) / Cellia Costea (2/6 και 11/6), Μάριο Καβαραντόσι Riccardo Massi (1/06 και 6/6) / Carl Tanner (2/6 και 11/6), Βαρόνος Σκάρπια Τάσης Χριστογιαννόπουλος (1/6 και 6/6), Γιάννης Γιαννίσης (2/6 και 11/6), Τσέζαρε Αντζελότι Τάσος Αποστόλου, Νεωκόρος Πέτρος Μαγουλάς, Σαρόνε / Δεσμοφύλακας Βαγγέλης Μανιάτης, Ένας βοσκός Εβίτα Χιώτη, Σπολέτα Γιάννης Καλύβας • Με μονωδούς, την Ορχήστρα, τη Χορωδία και την Παιδική Χορωδία της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής της αποστολής.
Σύγχρονη ΜουσικήIt’s time to feel what’s really happening-Παγκοσμια Πρεμιέρα
Anohni and the Johnsons © Nomi Ruiz
Για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία, η ANOHNI παρουσιάζει μια σειρά από συναυλίες με τους Johnsons, μαζί με εννέα μουσικούς μεταξύ των οποίων οι Julia Kent (τσέλο), Maxim Moston (βιολί), Doug Wieselman (πολυοργανίστας), Gael Rakotondrabe (πιάνο), Leo Abrahams (κιθαρίστας) και Jimmy Hogarth (κιθαρίστας/παραγωγός). Ανταποκρινόμενη σε μια περίοδο αναταραχής, η ANOHNI θέτει την εξής πρόκληση: Ήρθε η ώρα να νιώσουμε τι πραγματικά συμβαίνει.
Γεννημένη στο Ηνωμένο Βασίλειο και μεγαλωμένη στο Άμστερνταμ και την Καλιφόρνια, η ANOHNI μετακόμισε στη Νέα Υόρκη στα τέλη της εφηβείας της, όπου σχημάτισε το συγκρότημά της The Johnsons το 1998 και χάραξε μια μοναδική πορεία ως καλλιτέχνις με έμφαση σε ανιμιστικά και οικο-φεμινιστικά θέματα. Το μουσικό ταξίδι της ANOHNI κινείται μεταξύ πολλών ειδών – από electronic experimental μέχρι avant-classical, dance και soul. Καθιερώθηκε στη διεθνή μουσική σκηνή με το άλμπουμ I Am a Bird Now (2005), που κέρδισε το βρετανικό βραβείο Mercury. Έκτοτε έχει κυκλοφορήσει τα άλμπουμ The Crying Light (2009), Swanlights (2010) και τις live ηχογραφήσεις Cut the World (2012) και TURNING (2014). Το 2016, κυκλοφόρησε το έντονα πολιτικό ηλεκτρονικό άλμπουμ HOPELESSNESS, σε παραγωγή των Hudson Mohawke και Daniel Lopatin, που ξεχώρισε ως ένα από τα δέκα κορυφαία άλμπουμ της χρονιάς σύμφωνα με τους New York Times. Την ίδια χρονιά, ήταν υποψήφια για Όσκαρ καλύτερου τραγουδιού για την περιβαλλοντολογική ελεγεία «Manta Ray», που ακούστηκε στην ταινία Racing Extinction (σκην. Louie Psihoyos, 2015).
Με το έκτο στούντιο άλμπουμ της, με τίτλο My Back Was A Bridge For You To Cross (2023), η ANOHNI εστιάζει και πάλι στις κοινωνικές κατασκευές, την πνευματικότητα και τη σχέση μας με τη «βιόσφαιρα». Ο δίσκος διακρίθηκε ως «άλμπουμ της χρονιάς» από το New Yorker.
Σε μια δύσκολη συνθήκη σαν τη σημερινή, η καλλιτέχνις αναδεικνύει τη σημασία του θάρρους, της ανθεκτικότητας, της ταπεινότητας και της ειλικρίνειας σε ένα περίπλοκο και μερικές φορές οδυνηρό τοπίο. «Για μένα, δεν υπάρχει ουράνια ανάπαυλα. Η δημιουργία είναι ένα φασματικό και θηλυκό συνεχές· ο άνθρωπος παραμένει αναπόσπαστο μέρος της Φύσης».
Κλασική μουσικήΤρεις σούπερ σταρ της κλασικής μουσικής, τρεις κορυφαίους σολίστες με ασύγκριτη τεχνική και ερμηνευτική δεινότητα θα έχουμε το προνόμιο να παρακολουθήσουμε φέτος στη σκηνή του Ηρωδείου.
Ιμάνιουελ Αξ, Λεωνίδας Καβάκος και Γιο-Γιο Μα τα τελευταία χρόνια παίζουν μαζί γεμίζοντας ασφυκτικά τις σπουδαιότερες αίθουσες παγκοσμίως, και έχουν ηχογραφήσει ήδη τρεις δίσκους με έργα Μπετόβεν, σε μια εξαιρετικά ευτυχή για το μουσικόφιλο κοινό συνεργασία – που απ’ ό,τι φαίνεται είναι εξίσου απολαυστική και για τους ίδιους.
Μια μαγική συνάντηση που θα μας δώσει τη σπάνια ευκαιρία να απολαύσουμε τρεις ιδιοφυείς ερμηνευτές σε μια υψηλής πνοής δημιουργική συνομιλία.
Ελληνική μουσική
Σε μια μυθική καριέρα που εκτείνεται σε επτά δεκαετίες, ο Μίμης Πλέσσας, πολυσχιδής συνθέτης, βιρτουόζος πιανίστας και μαέστρος, έχει συνθέσει μελωδίες και τραγούδια που άφησαν εποχή, μουσική για τον κινηματογράφο και το θέατρο, τζαζ, όπερα αλλά και κλασική μουσική.
Δημιουργός γενναιόδωρος και δοτικός, ανέδειξε πολλούς μεγάλους τραγουδιστές (Νάνα Μούσχουρη, Τζένη Βάνου, Γιάννης Πουλόπουλος, Στράτος Διονυσίου, Ρένα Κουμιώτη κ.ά.) και καθόρισε το έντεχνο και λαϊκό τραγούδι με την πλούσια συμβολή του στη δισκογραφία, η οποία του οφείλει επίσης τον πιο εμπορικό ελληνικό δίσκο που κυκλοφόρησε ποτέ: ο Δρόμος, σε στίχους του Λευτέρη Παπαδόπουλου, έχει 4.000.000 πωλήσεις από το 1969.
Στον κινηματογράφο, τα τραγούδια του Πλέσσα, από τις Θαλασσιές τις χάντρες μέχρι το Βρέχει φωτιά στη στράτα μου, ταυτίστηκαν με τις πιο λαμπερές στιγμές του ελληνικού σινεμά και τραγουδιούνται ακόμα.
Τον σπουδαίο μουσικοσυνθέτη, που φέτος συμπληρώνει 100 χρόνια ζωής, θα τιμήσουν στη συναυλία του Ηρωδείου πλειάδα αγαπημένων καλλιτεχνών, μαζί με την Ορχήστρα Μίμης Πλέσσας και την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ.
Καλλιτεχνική επιμέλεια Λουκίλα Καρρέρ Πλέσσα • Σκηνοθετική επιμέλεια Ελεάνα Πλέσσα • Προσκεκλημένοι σολίστ Γιώργος Χατζηνάσιος, Στέφανος Κορκολής • Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ / Διευθύνει ο Γιώργος Αραβίδης • Ορχήστρα Μίμης Πλέσσας: Γιώργος Παχής μπουζούκι, υπεύθυνος ορχήστρας, Χρήστος Βιδινιώτης μπουζούκι, Νίκος Καλαντζάκος πιάνο, Γιάννης Καλκάνης τύμπανα, Νίκος Καρατζάς μελωδικά κρουστά, Χρήστος Περτσινίδης κιθάρα, Γιάννης Πλαγιαννάκος κοντραμπάσο, Δήμος Πολυμέρης ακορντεόν, Δημήτρης Χουντής σοπράνο σαξόφωνο • Ερμηνεύουν (αλφαβητικά) Βασιλική Καραγιάννη, Σπύρος Κλείσσας, Σοφία Μανουσάκη, Πέννυ Μπαλτατζή, Δημήτρης Μπάσης, Τάσης Χριστογιαννόπουλος • Επιμέλεια ορχήστρας Μίμης Πλέσσας • Ενορχηστρώσεις Μίμης Πλέσσας, Σάμυ Ελγκαζάρ, Γιώργος Παχής • Σχεδιασμός φωτισμού Νίκος Συρίγος • Σχεδιασμός ήχου Μιχάλης Συγλέτος, Δημήτρης Χατζάκης.
Κλασική μουσικήΗ περίφημη Philharmonia του Λονδίνου, από τις σπουδαιότερες ορχήστρες παγκοσμίως, έρχεται στο Ηρώδειο υπό τη διεύθυνση του επικεφαλής μαέστρου της, του Φινλανδού Σάντου-Ματίας Ρόουβαλι, που ανέλαβε το 2021, σε ηλικία μόλις 35 ετών, μια θέση από την οποία έχουν περάσει στο παρελθόν θρύλοι όπως ο Τοσκανίνι, ο Κάραγιαν και ο Μούτι. Τον δυναμισμό και τη φρεσκάδα της προσέγγισης του Ρόουβαλι συμπληρώνει ιδανικά το εκρηκτικό ταμπεραμέντο της σολίστ του βιολιού Πατρίσια Κοπατσίνσκαγια, που θεωρείται το enfant terrible της κλασικής μουσικής για τις αντισυμβατικές και γεμάτες πάθος ερμηνείες της.
Κλασική μουσικήΣτις 21 Ιουνίου, όπως κάθε χρόνο, γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Μουσικής με την καθιερωμένη συναυλία της Εθνικής Συμφωνικής Ορχήστρας της ΕΡΤ. Στο πόντιουμ, ο διεθνώς βραβευμένος και καταξιωμένος μαέστρος Μιχάλης Οικονόμου.
Χορός
Exit Above © Anne Van Aerschot
Από τις σημαντικότερες δημιουργούς του σύγχρονου χορού, η Άννε Τερέζα Ντε Κέιρσμακερ επιστρέφει στο Ηρώδειο με την ομάδα της Rosas για να μας παρουσιάσει το EXIT ABOVE, το νέο της έργο που έχει αποθεωθεί από τους κριτικούς σε όλα τα μεγάλα φεστιβάλ της Ευρώπης (Αβινιόν, Βιέννη, Ρώμη).
Πρόκειται για μια χορογραφία για δεκατρείς περφόρμερ με ζωντανή μουσική, όπου η οικεία σε όλους μας πράξη του βαδίσματος συναντά τα μπλουζ. Το έργο φωτίζει τον τρόπο που τα μπλουζ «δημιουργούν» την κοινότητα, την αίσθηση του «μαζί», σε μια απαιτητική χορογραφία που κατακλύζει βαθμιαία τη σκηνή με την εκρηκτική της ενέργεια.
Η Ντε Κέιρσμακερ επιστρατεύει εδώ τον μάγο του ήχου Ζαν-Μαρί Άερτς, τη σαγηνευτική ερμηνεία της Μέσκερεμ Μέις, ανερχόμενης Φλαμανδής τραγουδοποιού αιθιοπικής καταγωγής, και τον κιθαρίστα Κάρλος Γκάρμπιν.
Χορογραφία Anne Teresa De Keersmaeker • Συνδημιουργία και ερμηνεία Abigail Aleksander, Jean Pierre Buré, Lav Crnčević, José Paulo dos Santos, Rafa Galdino, Carlos Garbin, Nina Godderis, Solal Mariotte, Meskerem Mees, Mariana Miranda, Ariadna Navarrete Valverde, Cintia Sebők, Jacob Storer • Μουσική Meskerem Mees, Jean-Marie Aerts, Carlos Garbin • Μουσικοί επί σκηνής Meskerem Mees, Carlos Garbin •
Σύγχρονη Μουσική
Loreena McKennitt
Η Λορίνα ΜακΚένιτ επιστρέφει στην Ελλάδα, μετά τις δύο sold-out συναυλίες που άφησαν εξαιρετικές εντυπώσεις το 2019 σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Η διάσημη Καναδή τραγουδίστρια και συνθέτρια ξεχωρίζει για το χαρακτηριστικό μουσικό της ιδίωμα, που συνδυάζει μουσικές του κόσμου με φολκ στοιχεία από τη Βόρεια Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Φέτος γιορτάζει με μια ευρωπαϊκή περιοδεία τα 30 χρόνια από την κυκλοφορία του εμβληματικού άλμπουμ της The Mask and Mirror, στο οποίο παντρεύει αριστοτεχνικά την κέλτικη μουσική παράδοση με τους ήχους της Ισπανίας και του Μαρόκου.
Στη συναυλία της στην Αθήνα, πρώτο σταθμό της περιοδείας της, θα παρουσιάσει αγαπημένα κλασικά τραγούδια της στο πρώτο μέρος, ενώ στο δεύτερο θα ερμηνεύσει ολόκληρο το The Mask and Mirror.
Caroline Lavelle τσέλο • Brian Hughes κιθάρα • Hugh Marsh βιολί • Dudley Phillips κοντραμπάσο
Κλασική μουσικήΕκλεκτοί λυρικοί καλλιτέχνες διεθνούς ακτινοβολίας συνεργάζονται με την ΚΟΑ υπό την έμπειρη μπαγκέτα του διάσημου Αμερικανού, εσθονικής καταγωγής, μαέστρου Νέεμε Γιάρβι, για να παρουσιάσουν στο κοινό του Ηρωδείου τη μεγαλειώδη Ενάτη Συμφωνία του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Το αθάνατο αυτό αριστούργημα, αναμφίβολα από τις υψηλότερες κατακτήσεις του ανθρώπινου πνεύματος, άλλαξε τον ρου της συμφωνικής μουσικής περισσότερο από κάθε άλλο. Και ως ανυπέρβλητη παρακαταθήκη ομορφιάς και αλήθειας, αποτελεί την πιο ανάγλυφη μουσική έκφραση του ουμανισμού, έργο-σύμβολο ελευθερίας, αξιοπρέπειας και συναδέλφωσης των λαών.
Μουσική διεύθυνση Neeme Järvi • Σολίστ Camilla Tilling σοπράνο, Aude Extrémo μέτζο-σοπράνο, Barry Banks τενόρος, Andrew Foster-Williams μπάσος • Χορωδίες Χορωδία της ΕΡΤ (Διδασκαλία – Διεύθυνση Μιχάλης Παπαπέτρου), Χορωδία των Μουσικών Συνόλων του Δήμου Αθηναίων (Διδασκαλία – Διεύθυνση Σταύρος Μπερής), Amadeus Mixed Choir (Διδασκαλία – Διεύθυνση Svilen Simeonov)
Κλασική μουσική
Chamber Orchestra Europe 2023 © Julia Wesely
Η πολυβραβευμένη Chamber Orchestra of Europe έχει εδώ και δεκαετίες κατακτήσει την κορυφή χάρη στον ξεχωριστό ήχο και τις καθηλωτικές ερμηνείες της. Φέτος το καλοκαίρι περιοδεύει στις μεγαλύτερες σκηνές της Ευρώπης υπό τη διεύθυνση ενός σούπερ σταρ του πόντιουμ, του Βρετανού σερ Σάιμον Ρατλ. Πρόκειται για την τρίτη συνεργασία του Ρατλ με την Ορχήστρα, με την οποία ο χαρισματικός μαέστρος δηλώνει πραγματικά ερωτευμένος. Σολίστ, η διάσημη μεσόφωνος Μαγκνταλένα Κοζενά στα συνταρακτικά Πέντε τραγούδια σε ποίηση Φρ. Ρίκερτ του Γκούσταφ Μάλερ. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης τα Πέντε ουγγρικά δημοτικά τραγούδια του Μπέλα Μπάρτοκ και το Σκέρτσο Καπριτσιόζο έργο 66 του Αντονίν Ντβόρζακ, ενώ ολοκληρώνεται με ένα απαράμιλλο αριστούργημα, τη «Μεγάλη» Συμφωνία αρ. 9 σε ντο μείζονα του Φραντς Σούμπερτ.
Κλασική μουσική
Grazer Philharmoniker © Oliver Wolf
Ο Έλληνας μαέστρος Βασίλης Χριστόπουλος ξεκίνησε πριν λίγους μήνες τη θητεία του ως κύριος αρχιμουσικός στην Όπερα και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Γκρατς, αναλαμβάνοντας έτσι τα ηνία ενός από τα ιστορικά λυρικά θέατρα της Ευρώπης. Το Φεστιβάλ υποδέχεται με πολλή χαρά τον διεθνώς καταξιωμένο μαέστρο και την ορχήστρα «του» μαζί με την εκρηκτική πιανίστρια Αλεξία Μουζά. Τα έργα του προγράμματος αναφέρονται, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στη μουσική παράδοση της Βιέννης: την απολαυστική Εισαγωγή από τη Νυχτερίδα του Γιόχαν Στράους διαδέχεται ένα από τα πιο διάσημα και αγαπημένα έργα του Μότσαρτ, το Κοντσέρτο αρ. 23 σε λα μείζονα για πιάνο και ορχήστρα. Το δεύτερο μέρος είναι αφιερωμένο σε ένα έργο-ορόσημο του ύστερου μουσικού ρομαντισμού, τη Συμφωνία αρ. 1 του Μάλερ.
Σύγχρονη Μουσική
Στην εντυπωσιακή καριέρα του, ο Sting έχει λάβει 17 βραβεία Grammy και έχει πουλήσει 100 εκατομμύρια άλμπουμ παγκοσμίως ως ένας από τους πλέον ξεχωριστούς σόλο καλλιτέχνες στον κόσμο αλλά και ως πρώην επικεφαλής των Police. Τραγουδιστής, συνθέτης, ηθοποιός, συγγραφέας και ακτιβιστής, ο Sting έχει λάβει επίσης Χρυσή Σφαίρα, τέσσερις υποψηφιότητες για Oscar, μία υποψηφιότητα για Tony Award και το Century Award του περιοδικού Billboard, ενώ έχει τιμηθεί και από το Kennedy Center. Η υποστήριξή του σε οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως το Rainforest Fund, η Διεθνής Αμνηστία και το Live Aid αποτελούν ένα μόνο δείγμα της παγκόσμιας επιρροής της τέχνης του. Μαζί με τη σύζυγό του Trudie Styler, ίδρυσε το Rainforest Fund το 1989 για την προστασία των δασών του κόσμου και των αυτοχθόνων πληθυσμών που ζουν εκεί. Για περισσότερες πληροφορίες επισκεφτείτε το www.sting.com.
Στη συναυλία του Ηρωδείου, επίσημη προσκεκλημένη του Sting θα είναι η πολυτάλαντη τραγουδοποιός και ερμηνεύτρια Giordana Angi.
Ελληνική μουσική – κύκλος Μεταπολίτευση
Διονύσης Σαββόπουλος © Γιώργος Φακίτσας
Το Φεστιβάλ τιμά την επέτειο των 50 χρόνων από την αποκατάσταση της Δημοκρατίας προσκαλώντας τον κορυφαίο Διονύση Σαββόπουλο να δημιουργήσει μια μουσική γιορτή/αφιέρωμα με τραγούδια συνδεδεμένα με τη Μεταπολίτευση, την κατάκτηση δημοκρατικών δικαιωμάτων, την ελευθερία, την ψυχαγωγία, την καθημερινότητα, την ελπίδα.
Εστιάζοντας σε μουσικούς σταθμούς της περιόδου 1973-1983 ο Διονύσης Σαββόπουλος σε ρόλο οικοδεσπότη καλεί τους σπουδαίους Ελευθερία Αρβανιτάκη, Δήμητρα Γαλάνη, Χρήστο Θηβαίο, Μανώλη Μητσιά, Πάνο Μουζουράκη, Γιώργο Νταλάρα και Μαρία Φαραντούρη, να τραγουδήσουν μαζί δικές του επιτυχίες της εποχής αλλά και των Χατζιδάκι, Θεοδωράκη, Ξαρχάκου, Λοΐζου, Μαρκόπουλου, Μικρούτσικου, Λάγιου κ.ά.
Με μια μπάντα που αποτελείται από αναγνωρισμένους δεξιοτέχνες μουσικούς, υπό την ενορχήστρωση του Γιώτη Κιουρτσόγλου (και δύο ενορχηστρώσεις του Σταύρου Λάντσια) και τη χορωδία της ΕΡΤ, θα ζήσουμε δυο βραδιές που θα γράψουν ιστορία.
Τραγουδούν Διονύσης Σαββόπουλος, Ελευθερία Αρβανιτάκη, Δήμητρα Γαλάνη, Χρήστος Θηβαίος, Μανώλης Μητσιάς, Πάνος Μουζουράκης, Γιώργος Νταλάρας, Μαρία Φαραντούρη • Μουσικοί Γιώτης Κιουρτσόγλου μπάσο, Μιχάλης Καπηλίδης τύμπανα, Σταύρος Λάντσιας πιάνο, keyboards, τύμπανα, Θάνος Σταυρίδης ακορντεόν, Θύμιος Παπαδόπουλος κλαρίνο, σαξόφωνο, φλάουτο, Σάκης Ντοβόλης ηλεκτρική/ακουστική κιθάρα • Συμμετέχει η Xορωδία της ΕΡΤ
Κλασική μουσικήΑποτελούμενη αποκλειστικά από χάλκινα και κρουστά, η ορχήστρα Philharmonic Brass δημιουργήθηκε το 2023 από μέλη των Φιλαρμονικών της Βιέννης και του Βερολίνου. Επιφανείς μουσικοί τριών γενεών, κορυφαίοι στο είδος τους, ενώνουν το πάθος και τις δυνάμεις τους με στόχο να εξελιχθούν και να προσφέρουν στο κοινό μια πρωτόγνωρη εμπειρία ακρόασης.
Με τον γνώριμο του ελληνικού κοινού Φιλίπ Ογκέν στο πόντιουμ, στη συναυλία του Ηρωδείου η ορχήστρα θα ερμηνεύσει δημοφιλείς μελωδίες από τον κινηματογράφο αλλά και το κλασικό ρεπερτόριο.
Κλασική μουσική
Khatia Buniatishvili © Esther Haase
Χάρη σε έναν φλογερό συνδυασμό ταλέντου, δεξιοτεχνίας, εκφραστικότητας και λάμψης, η Γεωργιανή σούπερ σταρ του πιάνου Κάτια Μπουνιατισβίλι έχει πάντα την ικανότητα να μαγεύει το ακροατήριό της όπου και αν εμφανίζεται, ερμηνεύοντας έργα υψηλών απαιτήσεων και προσφέροντας αναγνώσεις αυθεντικού πάθους και έμπνευσης. Φέτος την υποδεχόμαστε στο Ηρώδειο, για να ερμηνεύσει το δημοφιλέστερο ίσως κοντσέρτο για πιάνο όλων των εποχών, το Πρώτο του Τσαϊκόφσκι.
Λουκάς Καρυτινός
Συνοδοιπόροι της στον μελωδικό κόσμο του ρομαντικού συνθέτη, η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών και ο καταξιωμένος αρχιμουσικός Λουκάς Καρυτινός, θα μετατραπούν οι ίδιοι σε… σολίστες στο περίφημο Κοντσέρτο για ορχήστρα του Μπέλα Μπάρτοκ, το πιο εντυπωσιακό συμφωνικό έργο του Ούγγρου πρωτοπόρου, που σφύζει από ζωντάνια και χορευτική διάθεση, αγγίζοντας τα όρια του παροξυσμού. Μια βραδιά που υπόσχεται μεγάλες συγκινήσεις! Συμπαραγωγή Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου – Κρατική Ορχήστρα Αθηνών
Ελληνική μουσική
Τάνια Τσανακλίδου © Γιώργος Καλφαμανώλης
Τη μοναδική Τάνια Τσανακλίδου υποδέχεται η σκηνή του Ωδείου Ηρώδου Αττικού στις 14 Ιουλίου, σε μια ξεχωριστή βραδιά του φετινού Φεστιβάλ. Η ερμηνεύτρια φέρνει στο σήμερα τους θησαυρούς μιας 50χρονης δισκογραφίας με τις μελωδίες που καθόρισαν την πορεία της.
Στη μουσική παράσταση που θα επιμεληθεί η ίδια, η ροή των τραγουδιών θα ακολουθεί τόσο την κοινωνικοπολιτική συνθήκη στην οποία γεννήθηκαν όσο και τις καλλιτεχνικές αναζητήσεις της Τσανακλίδου στο πέρασμα των χρόνων. Έτσι, η χούντα, η Μεταπολίτευση, οι μπουάτ της Πλάκας, ο Ξυλούρης, ο Μαρκόπουλος και ο Λεοντής συναντούν επί σκηνής το πέρασμα της Τάνιας Τσανακλίδου από το Θέατρο Τέχνης και το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας, τον Γιάννη Σπανό και τον Μορμόλη, τον Τσάρλι Τσάπλιν, την Edith Piaf, τον Γιώργο Χατζηνάσιο, τον Σταμάτη Κραουνάκη, τον Μιχάλη Δέλτα κ.ά.
Διεύθυνση ορχήστρας – Ενορχηστρώσεις Νεοκλής Νεοφυτίδης • Εκτέλεση παραγωγής Γιάννης Περίδης. Οι υπόλοιποι συντελεστές θα ανακοινωθούν.
Κλασική μουσική
Jakub Józef Orliński – Il Pomo D’Oro © Honorata Karapuda
Πρώτη εμφάνιση στην Ελλάδα
O Πολωνός πολυβραβευμένος κόντρα τενόρος Γιάκουμπ Γιοζέφ Ορλίνσκι έρχεται στο Ηρώδειο για να κατακτήσει το ελληνικό κοινό όχι μόνο με τη φωνή του, που έχει χαρακτηριστεί η «πιο απόκοσμα όμορφη στον πλανήτη», αλλά και με τη χαρισματική παρουσία του ως breakdancer. Μαζί με τους εξωστρεφείς και ακτιβιστές Il Pomo d’Oro, το καταξιωμένο σύνολο που ιδρύθηκε το 2012 από φημισμένους δεξιοτέχνες στον τομέα της ιστορικής μουσικής ερμηνείας, αποθεώνονται σε sold-out ρεσιτάλ σε όλο τον κόσμο μυώντας μια νέα γενιά ακροατών στην παλαιά μουσική. Δεν είναι τυχαίο ότι η ζωντανά μαγνητοσκοπημένη ερμηνεία του Ορλίνσκι στην άρια «Vedrò con mio diletto» του Βιβάλντι (Αιξ-αν-Προβάνς, 2017) αριθμεί πάνω από 11.000.000 προβολές στο YouTube. Με το Beyond παρουσιάζουν συνθέσεις του πρώιμου μπαρόκ, πολλές από τις οποίες παίζονται σπάνια, σε μια από τις πιο πολυαναμενόμενες και αντισυμβατικές βραδιές του φετινού προγράμματος.
Σύγχρονη μουσικήΚαλεσμένη η Μαρία Φαραντούρη
Ο μυθικός τζαζίστας Τσαρλς Λόιντ επιστρέφει στην Ελλάδα για να μοιραστεί ξανά τη σκηνή με τη Μαρία Φαραντούρη, μιάμιση δεκαετία μετά το ιστορικό «Athens Concert», που καθήλωσε τους θεατές στο Ηρώδειο το 2010 και λίγο αργότερα κυκλοφόρησε σε δίσκο με τεράστια επιτυχία.
Ο μεγάλος Αμερικανός σαξοφωνίστας και συνθέτης, που μόλις γιόρτασε τα 86α γενέθλιά του με την κυκλοφορία του νέου δίσκου του The Sky Will Still Be There Tomorrow, θα έχει μαζί του τρεις εξαιρετικούς σολίστες διεθνούς εμβέλειας: τον πιανίστα Τζέισον Μοράν, τον μπασίστα Λάρι Γκρεναντίερ και τον ντράμερ Μπράιαν Μπλέιντ. Οι δρόμοι της τζαζ διασταυρώνονται με την ελληνική μουσική παράδοση και τον Μίκη Θεοδωράκη σε μια συναυλία συναρπαστικών μουσικών προσμείξεων.
Charles Lloyd σαξόφωνο, φλάουτο • Jason Moran πιάνο • Larry Grenadier κοντραμπάσο • Brian Blade ντραμς, κρουστά
Όπερα/Αναβίωση
GNO, Traviata © Α. Σιμόπουλος
Το πρόγραμμα του Ηρωδείου ολοκληρώνεται με την Τραβιάτα του Βέρντι, σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Ρήγου, που πρωτοπαρουσιάστηκε από τη ΕΛΣ στο ρωμαϊκό ωδείο το καλοκαίρι του 2019 με ξεχωριστή επιτυχία. Ο άτυχος έρωτας της «Κυρίας με τις καμέλιες» για τον Αλφρέντο Ζερμόν, όπως τον εμπνεύστηκε και τον μελοποίησε ο Βέρντι μέσα από μελωδίες μοναδικής δύναμης, οι οποίες γράφονται ανεξίτηλα στο μυαλό και στην καρδιά, θα ζωντανέψει για τέσσερις παραστάσεις.
Στην πρώτη διανομή η Αμερικανίδα σούπερ σταρ της όπερας Ναντίν Σιέρα θα ερμηνεύσει τον ρόλο της Βιολέτας Βαλερί, με τον ανερχόμενο τενόρο Φρέντι Ντε Τομάζο στον ρόλο του Αλφρέντο Ζερμόν και τον διεθνώς αναγνωρισμένο βαρύτονο Δημήτρη Πλατανιά στον ρόλο του Τζόρτζιο Ζερμόν.
Στο δεύτερο καστ, δύο διεθνώς αναγνωρισμένοι πρωταγωνιστές της ΕΛΣ, η Βασιλική Καραγιάννη και ο Τάσσης Χριστογιαννόπουλος στους ρόλους της Βιολέτας Βαλερί και του Τζόρτζιο Ζερμόν αντίστοιχα, και ο διάσημος Ιταλός τενόρος Φραντσέσκο Ντεμούρο στον ρόλο του Αλφρέντο.
Μουσική διεύθυνση Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι • Σκηνοθεσία – Χορογραφία – Σκηνικά Κωνσταντίνος Ρήγος • Κοστούμια Ιωάννα Τσάμη • Φωτισμοί Χρήστος Τζιόγκας • Συνεργάτιδα αρχιτέκτονας Μαίρη Τσαγκάρη • Διεύθυνση χορωδίας Αγαθάγγελος Γεωργακάτος • Ερμηνεύουν Βιολέτα Βαλερί Nadine Sierra (27/7 και 30/7) / Βασιλική Καραγιάννη (28/7 και 31/7), Αλφρέντο Ζερμόν Freddie De Tommaso (27/7 και 30/7) / Francesco Demurro (28/7 και 31/7), Τζόρτζιο Ζερμόν Δημήτρης Πλατανιάς (27/7 και 30/7) / Τάσης Χριστογιαννόπουλος (28/7 και 31/7), Φλόρα Χρυσάνθη Σπιτάδη, Ανίνα Ελένη Βουδουράκη, Γκαστόνε Γιάννης Καλύβας, Βαρόνος Ντουφόλ Νικόλας Ντούρος, Μαρκήσιος του Ομπινί Νίκος Κοτενίδης, Δρ Γκερνβίλ Γιώργος Παπαδημητρίου, Τζουζέπε Νίκος Κατσιγιάννης, Οικονόμος / Μαντατοφόρος Ιωάννης Κοντέλλης • Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Πειραιώς 260 Πειραιώς 260 Δ – Θέατρο – Πολωνία Διεθνής ΣυμπαραγωγήΒασισμένο στα έργα Ελίζαμπεθ Κοστέλο, Ένας αργός άνθρωπος και Moral Tales του Τζ. Μ. Κουτσί
Μπορεί η τέχνη να σώσει τον κόσμο; Ή μήπως η επιθυμία των καλλιτεχνών να μιλήσουν «μέσα από την τέχνη» και να αφήσουν το στίγμα τους είναι απλώς ουτοπική; Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει η Ελίζαμπεθ Κοστέλο, ηρωίδα μυθοπλασίας του Νοτιοαφρικανού νομπελίστα Τζ. Μ. Κουτσί, στον δημιουργό της.
Η Ελίζαμπεθ Κοστέλο δεν είναι απλώς ένας επινοημένος λογοτεχνικός χαρακτήρας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το καλλιτεχνικό alter ego του Κουτσί: μιλάει εξ ονόματός του και υφίσταται την κριτική και την οργή των αναγνωστών και των επικριτών του. Σύμφωνα με τον Κουτσί, η Ελίζαμπεθ Κοστέλο εισβάλλει στη φαντασία του και στα γραπτά του, και στη συνέχεια χρησιμοποιεί τη δική του φωνή για να μιλήσει για τη φιλοσοφία, το περιβάλλον, για κοινωνικά και υπαρξιακά ζητήματα, ή να ευαισθητοποιήσει τον κόσμο για την κακοποίηση των ζώων, την κοινωνική αδικία και τον αποκλεισμό των ηλικιωμένων και των αναπήρων. Είναι κάτι σαν φάντασμα, που επιστρέφει διαρκώς για να στοιχειώσει τον δημιουργό της.
Ο αγαπημένος και στην Ελλάδα Πολωνός σκηνοθέτης Κριστόφ Βαρλικόφσκι ανατρέχει σταθερά στο έργο του Κουτσί. Η Κοστέλο φαίνεται να στοιχειώνει και το θέατρο του Βαρλικόφσκι, καθώς έχει ήδη εμφανιστεί σε πέντε παραστάσεις του μέχρι στιγμής – άλλοτε αυτοπροσώπως και άλλοτε ως αναφορά. Όμως είναι η πρώτη φορά που της αφιερώνει ένα ολόκληρο έργο και την καθιστά κεντρικό πρόσωπο της νέας του παράστασης. Η νέα αυτή παραγωγή θα κάνει πρεμιέρα την άνοιξη του 2024 στο Nowy Teatr της Βαρσοβίας και θα συνεχίσει την παρουσίασή της στη Βαρκελώνη, τη Λιέγη, το Παρίσι και τη Στουτγάρδη μεταξύ άλλων. Το Φεστιβάλ είναι περήφανος συμπαραγωγός κι έχει το προνόμιο να την παρουσιάζει πρώτο, αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα της στην Πολωνία.
Σκηνοθεσία Krzysztof Warlikowski • Κείμενο Krzysztof Warlikowski, Piotr Gruszczyński • Συνεργασία Łukasz Chotkowski, Mateusz Górniak, Anna Lewandowska • Δραματουργία Piotr Gruszczyński • Σκηνικά – Κοστούμια Małgorzata Szczęśniak • Μουσική Paweł Mykietyn • Σχεδιασμός φωτισμού Felice Ross • Βίντεο – Animations Kamil Polak • Καλλιτεχνικός συνεργάτης Claude Bardouil • Μακιγιάζ Monika Kaleta • Παίζουν Mariusz Bonaszewski, Magdalena Cielecka, Andrzej Chyra, Ewa Dałkowska, Bartosz Gelner, Małgorzata Hajewska-Krzysztofik, Jadwiga Jankowska-Cieślak, Maja Komorowska, Hiroaki Murakami, Maja Ostaszewska, Ewelina Pankowska, Jacek Poniedziałek, Magdalena Popławska
Πειραιώς 260 Η – Χορός – Γερμανία/Ελλάδα
© Dominik Mentzos
Με το À la carte ο διεθνής Έλληνας χορογράφος Γιάννης Μανταφούνης μάς συστήνεται ως ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής της Dresden Frankfurt Dance Company. Πρόκειται για ένα έργο μεγάλης κλίμακας, που έχει λάβει ενθουσιώδεις κριτικές. Η δομή του, όπως συμβαίνει με το μενού ενός εστιατορίου, είναι ορισμένη από πριν. Ό,τι παρουσιάζεται ωστόσο στη σκηνή διαμορφώνεται από τους χορευτές και τις χορεύτριες σε ζωντανό χρόνο, κατά την αναγνωρίσιμη χορογραφική μέθοδο του Μανταφούνη, πάντα με αφετηρία τη συνομιλία μεταξύ της ομάδας και του κοινού, σαν να ετοιμάζουν μαζί ένα πολύχρωμο μενού. Με τη γενναιόδωρη αυτή πρόσκληση προς την πλατεία ανοίγει αυλαία το φετινό πρόγραμμα χορού του Φεστιβάλ.
Χορογραφία Γιάννης Μανταφούνης • Ερμηνεύουν Χορευτές και χορεύτριες της Dresden Frankfurt Dance Company • Βοηθός χορογράφου Pauline Huguet • Μουσική διεύθυνση Manon Parent • Δραματουργία Άννα Λεμονάκη, Philipp Scholtysik • Φώτα σκηνής Γιάννης Μανταφούνης • Κοστούμια Thomas Bradley. 5 Ιουνίου Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τον χορογράφο και τους συντελεστές.
Πειραιώς 260 Ε – ΧορόςΠώς μπορούν το χορευτικό σώμα και η χορογραφία να αντισταθούν στην κλασική μετωπική απεύθυνση και να δημιουργήσουν κινούμενα τοπία; Η παράσταση THE VERSO εμπνέεται από την αισθητική τάση του ρομαντικού κινήματος Rückenfigur και πειραματίζεται με τη χρήση της «πίσω όψης», μεταφορικά και κυριολεκτικά.
Στις αρχές του 1800, ο Γερμανός ζωγράφος Caspar David Friedrich επέστρεφε στο ίδιο θέμα ξανά και ξανά: φιγούρες που κοιτούσαν υπέροχα τοπία, με την πλάτη προς τον θεατή τους. Στο THE VERSO τέσσερις χορευτές *τριες εκθέτουν την πλάτη τους στο κοινό, δημιουργώντας έτσι μια σειρά από ατμοσφαιρικές εικόνες που εναλλάσσονται μεταξύ κινούμενων και στατικών τοπίων. Η απουσία βλεμματικής επαφής και η αίσθηση εσφαλμένης τοποθέτησης των σωμάτων συνθέτουν μια πρωτόγνωρη δραματουργική σύμβαση, όπου θεατά και αθέατα στοιχεία προτείνουν κάθε φορά νέες παραστατικές αφηγήσεις. Ένα έργο «διαβατήριο» για νέες εξερευνήσεις, όπως η πίσω όψη (verso) ενός πίνακα ζωγραφικής, που αποκαλύπτει τη διαδρομή του μέσα στον χρόνο.
Ιδέα – Χορογραφία Αναστασία Βαλσαμάκη • Δραματουργία Ροδιά Βόμβολου • Μουσική Τζεφ Βάγγερ • Κοστούμια – Επιμέλεια σκηνικού χώρου Διδώ Γκόγκου • Σχεδιασμός φωτισμών Ελίζα Αλεξανδροπούλου • Συνδημιουργία – Ερμηνεία Γαβριέλα Αντωνοπούλου, Μαρία Βούρου, Πέτρος Νικολίδης, Ξένια Σταθούλη
Πειραιώς 260 ΒΜε αφετηρία και έμπνευση την εμβληματική τηλεοπτική εκπομπή του Ροβήρου Μανθούλη «Μια ταινία, μια συζήτηση» (ΕΡΤ, 1976-1982), η οποία αποτέλεσε κομβικό σημείο συνάντησης και διαλόγου της νεοελληνικής διανόησης μεταπολεμικά, η επιμελήτρια Ξένια Καλπακτσόγλου, ο ιστορικός τέχνης και επιμελητής Χριστόφορος Μαρίνος και ο συγγραφέας Χρήστος Χρυσόπουλος αναβιώνουν την καταγωγική συνθήκη της εκπομπής ως ένα πολυδιάστατο και εν εξελίξει έργο. Το σκηνικό ανακατασκευάζεται εξολοκλήρου και μετατρέπεται σε εικαστική εγκατάσταση, φιλοξενώντας έργα και αρχειακό υλικό που σχολιάζουν τη διαχρονία της μεταπολίτευσης (πολιτιστική, πολιτική, κοινωνική, ιδεολογική). Τις τρεις πρώτες μέρες το σκηνικό θα φιλοξενήσει ισάριθμες συζητήσεις με προσκεκλημένους *ες ομιλητές και ομιλήτριες από ποικίλους χώρους (καλλιτέχνες *ιδες, ακαδημαϊκούς, ακτιβιστές *στριες) ανοιχτές στο κοινό. Οι συζητήσεις θα μαγνητοσκοπηθούν ζωντανά και με αυτόν τον τρόπο θα παραχθούν τρεις σύγχρονες εκδοχές τηλεοπτικού διαλόγου διατηρώντας τις ποιότητες της αρχικής σύλληψης της εκπομπής. Ένα φιλόδοξο και σύνθετο εγχείρημα που διερευνά το σήμερα ανατρέχοντας στην κληρονομιά και τη διαχρονική διαδρομή των τελευταίων πενήντα ετών της ελληνικής ιστορίας.
Σύλληψη ιδέας Ξένια Καλπακτσόγλου, Χριστόφορος Μαρίνος • Επιμελητική ομάδα Ξένια Καλπακτσόγλου, Χριστόφορος Μαρίνος, Χρήστος Χρυσόπουλος / Τις ομιλίες συνεπιμελήθηκαν οι συντονιστές των συζητήσεων Δέσποινα Ζευκιλή, Μάκης Μαλαφέκας, Βασίλης Νούλας • Επιμέλεια εικαστικής έκθεσης Χριστόφορος Μαρίνος, Χρήστος Χρυσόπουλος • Επιμέλεια προγράμματος επιτελέσεων και προβολών Ξένια Καλπακτσόγλου • Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός, σχεδιασμός φωτισμού Μαρία Μανέτα • Κατασκευή σκηνικού Γιάννης Νίτσος • Σχεδιασμός οπτικής ταυτότητας Kottage Design • Μεταφράσεις Δάφνη Καψάλη • Ψηφιοποίηση φιλμ Aylon • Τεχνικός εξοπλισμός Γιάννης Μαλατάντης • Οργάνωση – εκτέλεση παραγωγής Apparat Athen • Καλλιτέχνες Νίκος Αρβανίτης, Βαγγέλης Γκόκας, Αναστασία Δούκα, Γιάννης Θεοδωρόπουλος, Βλάσης Κανιάρης, Μαρία Καραβέλα, Χριστίνα Μήτρεντσε, Αργύρης Ραλλιάς, Γρηγόρης Σεμιτέκολο, Κωνσταντής Σκαντζής, Σπύρος Στάβερης, Άσπα Στασινοπούλου, Αναστάσης Στρατάκης, Θανάσης Τότσικας, Γιώργος Τουρκοβασίλης, Λεωνίδας Τσιριγκούλης κ.ά. Οι συζητήσεις θα πραγματοποιηθούν στα ελληνικά.
Πειραιώς 260 Η – χορός – Μπουρκίνα Φάσο/ Βέλγιο
© Sophie Deiss
Ο χορογράφος Σερζ Εμέ Κουλιμπαλί αντιλαμβάνεται τον χορό ως πολιτική και κοινωνική πράξη. Γεννημένος και μεγαλωμένος στην Μπουρκίνα Φάσο της Δυτικής Αφρικής, είναι εξοικειωμένος με τις κοινωνικές ανισότητες και τη φτώχεια, και οι χορογραφίες του γεννιούνται από την αμφισβήτηση, την επιθυμία της εξέγερσης, την ελπίδα.
Στο νέο του έργο, με όχημα την πλούσια παράδοση της αφρικανικής κουλτούρας, δημιουργεί μια σύγχρονη τελετή μύησης και μας καλεί να πάρουμε μέρος στο γκρέμισμα του παλιού κόσμου. Σ’ αυτή την τελετουργική γιορτή δεν υπάρχουν δοκιμασίες που ο ήρωας πρέπει να φέρει σε πέρας, αλλά μία και μόνη πρόκληση: πώς να συνυπάρξουμε. Επτά χορεύτριες και χορευτές, μία τραγουδίστρια και ένας μουσικός εξερευνούν επί σκηνής εναλλακτικούς τρόπους συμβίωσης που γεφυρώνουν το χάσμα ανάμεσα στους πολιτισμούς. Σε έναν κόσμο που στροβιλίζεται προς την αυτοκαταστροφή, η χαρά της συνύπαρξης παρουσιάζεται ως το μόνο αντίδοτο.
Ο Κουλιμπαλί εργάζεται σε όλο τον κόσμο από το 2001, και, όπως ο ίδιος αναφέρει, επηρεάστηκε καθοριστικά από τη συνεργασία του με τον Αλέν Πλατέλ. Ωστόσο, η πηγή στην οποία πάντα επιστρέφει για να αντλήσει έμπνευση και να προσφέρει στην κοινότητα είναι η πατρίδα του. Το 2002 έφτιαξε εκεί την ομάδα Faso Dance Théâtre, ενώ το 2014 ίδρυσε στη γενέτειρά του Μπόμπο-Ντιουλασό το κέντρο έρευνας και διάδοσης των παραστατικών τεχνών «Ankata», μια πρωτοβουλία με ισχυρό κοινωνικό και εκπαιδευτικό αποτύπωμα.
Σύλληψη – Χορογραφία Serge Aimé Coulibaly • Βοηθός χορογράφος Sigué Sayouba • Συνδημιουργία – Ερμηνεία Jean Robert Koudogbo-Kiki, Ida Faho, Angela Rabaglio, Guilhem Chatir, Djibril Ouattara, Arsène Etaba, Bibata Maiga, Dobet Gnahoré, Yvan Talbot • Τραγούδι Dobet Gnahoré • Μουσική Yvan Talbot aka Doogoo D (12 Ιουνίου Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τον χορογράφο και τους συντελεστές)
Πειραιώς 260 Δ – Θέατρο – ΓαλλίαΈνας οίκος υψηλής ραπτικής δέχεται μια ασυνήθιστη παραγγελία: να φτιάξει το νυφικό μιας πριγκίπισσας της βασιλικής οικογένειας της Αγγλίας. Επί οκτώ μήνες διάφοροι άνθρωποι εργάζονται για την υλοποίηση του μυστικού σχεδίου χωρίς να γνωρίζουν το τελικό προϊόν: η μοντελίστ στο Παρίσι, η πλέκτρια δαντέλας στη Νορμανδία, ο κεντητής στο Μουμπάι. Όλοι δεσμεύονται να μην αποκαλύψουν το παραμικρό. Όμως επί σκηνής παρακολουθούμε να ξετυλίγονται η μοίρα και τα όνειρά τους. Η Καρολίν Γκιγελά Ενγκιγέν, που τη γνωρίσαμε στο Φεστιβάλ με τη μαγευτική Σαϊγκόν (2019) και το 2021 μας παρουσίασε την παράσταση Fraternité, un conte fantastique (Αδελφοσύνη: μια φανταστική ιστορία), πλέκει πάνω στην κοπιώδη διαδικασία της δημιουργίας, μια ιστορία για τη βία, θεσμική και ενδοοικογενειακή, και για τα δάκρυα που κρύβονται πίσω από την ομορφιά. Η παράσταση Lacrima αποτελεί το πρώτο μέρος μιας σειράς έργων που σχεδιάζει η δημιουργός με γενικό τίτλο «Μια σύγχρονη ιστορία των δακρύων».
Κείμενο – Σκηνοθεσία Caroline Guiela Nguyen • Καλλιτεχνική συνεργάτιδα Paola Secret • Σκηνικά Alice Duchange, Εργαστήρια του Théâtre National de Strasbourg • Κοστούμια Benjamin Moreau, Εργαστήρια του Théâtre National de Strasbourg • Δραματουργία Louison Ryser, Tristan Schinz και το τμήμα δραματουργίας του Groupe 48 της δραματικής σχολής του Théâtre National du Strasbourg • Σχεδιασμός φωτισμού Jérémie Papin • Σχεδιασμός ήχου Antoine Richard • Μουσική Jean-Baptiste Cognet, Teddy Gauliat-Pitois, Antoine Richard • Βίντεο Jérémie Scheidler • Παίζουν Dan Artus, Dinah Bellity, Natasha Cashman, Charles Vinoth Irudhayaraj, Anaele Jan Kerguistel, Maud Le Grevellec, Liliane Lipau, Nanii, Raji Parisot, Vasanth Selvam και στη βιντεοσκόπηση Louise Marcia Blévins, Fleur Sulmont (σε εξέλιξη) •
Πρεμιέρα Μάιος 2024, Wiener Festwochen | Freie Republik Wien
© Domniki Mitropoulou
Πώς θα βλέπαμε τον κόσμο αν ήμασταν ενενήντα χρονών; Θα αποδεχόμασταν το τέλος που πλησιάζει ή θα θέλαμε να πιούμε τη ζωή μέχρι την τελευταία σταγόνα; Μέλος της ομάδας των C for Circus, η Βαλέρια Δημητριάδου, που βραβεύτηκε από την Ελληνική Ένωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών για το έργο της Και εφύτευσεν ο Θεός Παράδεισον, δίνει ένα νέο κείμενο με χιούμορ και τρυφερότητα, εγκώμιο στη ζωή.
Ένας ηλικιωμένος άντρας ενενήντα ετών και ο σαραντάρης γιος του. Οι δυο τους σε μια πόλη που τρέχει. Σε μια άγρια πόλη. Ο γέρος, παρότι γέρος, νιώθει σαν μόλις να γεννήθηκε. Κι ο νέος, παρότι νέος, νιώθει λες κι η ζωή του πλησιάζει στο τέλος της. Αδύναμος, τρωτός κι ευάλωτος όπως είναι, αποφασίζει να στείλει τον πατέρα του σε οίκο ευγηρίας. Το μόνο στήριγμα του γέρου είναι η νεαρή φίλη του, ένα ανάπηρο κορίτσι, με το οποίο βρίσκονται καθημερινά στη λίμνη του κεντρικού πάρκου της πόλης. Γιατί ένας ηλικιωμένος άνθρωπος να πρέπει να αποδεχτεί το τέλος; Γιατί να μην μπορεί να βγει έξω, να ερωτευτεί, να κάνει έρωτα; Επειδή όντως δεν μπορεί ή επειδή δεν του το επιτρέπουν όλοι οι άλλοι, εμείς; Σε μια εποχή σαν τη δική μας που εξιδανικεύει τη νεότητα, η παράσταση αναδεικνύει ένα θέμα ταμπού: τα γηρατειά. Με ζωντανή μουσική επί σκηνής, αφηγείται έναν φανταστικό μικρόκοσμο που αντιστέκεται σθεναρά στο δυστοπικό μας παρόν προτάσσοντας την ενσυναίσθηση και την αλληλεγγύη.
Κείμενο – Σκηνοθεσία Βαλέρια Δημητριάδου • Σκηνικά Τίνα Τζόκα • Κοστούμια Δήμος Κλιμενώφ • Σχεδιασμός φωτισμού Τάσος Παλαιορούτας • Κίνηση Κατερίνα Φωτιάδη • Mουσική Βαλέρια Δημητριάδου • Βοηθός σκηνοθέτιδας Αθηνά Σακαλή • Σχεδιασμός ήχου Φοίβος Παπαγιάννης • Παίζουν (με αλφαβητική σειρά) Βαγγέλης Αμπατζής, Αντριάνα Ανδρεόβιτς, Κωνσταντίνος Ασπιώτης, Έλη Δρίβα, Μαρία Κατσανδρή, Μιχάλης Πανάδης, Δημήτρης Παπαγιάννης, Μαριάμ Ρουχάτζε
Πειραιώς 260 Β – Όπερα / Περφόρμανς
© Karol Jarek
Μετά τη μεγάλη επιτυχία της στο περσινό μας πρόγραμμα, η bijoux de kant του Γιάννη Σκουρλέτη επανέρχεται με τα Τραγούδια του ελληνικού λαού – Drag ορατόριο, μια παράσταση ρηξικέλευθη, μια τολμηρή ανάγνωση, που από την κριτική χαρακτηρίστηκε «ένα άλμα στον χρόνο, τον τόπο και το φύλο» (Lifo), και θεωρήθηκε πως γέννησε «μία νέα καλλιτεχνική φόρμα που μετακινείται από τα αυστηρά στεγανά της εθνικότητας της τέχνης» (Η Αυγή).
Η παράσταση αντλεί έμπνευση από τον σπουδαίο Μικρασιάτη συνθέτη, μαέστρο και πιανίστα Γιάννη Κωνσταντινίδη (1903-1984). Έχοντας διαπρέψει στον χώρο του ελαφρού τραγουδιού («Ξύπνα αγάπη μου», «Θα ξανάρθεις», «Τα νέα της Αλεξάνδρας», «Πόσο λυπάμαι» κ.ά.) με το ψευδώνυμο Κώστας Γιαννίδης, με τον κύκλο Είκοσι τραγούδια του ελληνικού λαού ο Κωνσταντινίδης δημιούργησε ένα υπερκείμενο, μια μουσική σύνθεση αντίστοιχη της δισυπόστατης καλλιτεχνικής του πορείας. Με αφετηρία τον γοητευτικό αυτό κύκλο τραγουδιών και τα κείμενα του καλλιτέχνη και ερευνητή Αλέξανδρου Παπαδόπουλου, η drag βαρύτονος Νίνα Νάη, η περφόρμερ Daglara και ο πιανίστας Γιώργος Ζιάβρας αφηγούνται εκ βαθέων μια ιστορία που θα μπορούσε να αποτελέσει σενάριο για ελληνικό horror show. Μέσα σ’ ένα αλλόκοτο τοπίο, σχεδιασμένο από τον σκηνογράφο Κωνσταντίνο Σκουρλέτη, μιλούν για το ανοιχτό τραύμα της πατριαρχίας και την παρέκκλιση. Αφηγούνται μια άλλη, αθέατη πολλές φορές Ελλάδα. Είδωλα ενός καλά κρυμμένου προσωπικού βιώματος, εξιστορούν τα πάθη της ετερότητας σ’ έναν δυστοπικό κόσμο.
Σύλληψη – Σκηνοθεσία Γιάννης Σκουρλέτης • Μουσική Γιάννης Κωνσταντινίδης / Κώστας Γιαννίδης • Σκηνικά Κωνσταντίνος Σκουρλέτης • Κοστούμια Daglara • Φωτισμοί bijoux de kant • Κείμενο – Μετάφραση Αλέξανδρος Παπαδόπουλος • Δραματολόγος – Καλλιτεχνικός συντονισμός Γιώργος Παπαδάκης • Ερμηνεύουν Νίνα Νάη (βαρύτονος in drag), Γιώργος Ζιάβρας (πιάνο), Daglara (περφόρμερ)
Πειραιώς 260 – Χορός
15 & 16 Ιουνίου
AEF Urban Dance Contest
Hip hop battle
All styles battle
Μετά τις επιτυχημένες διοργανώσεις του τα προηγούμενα χρόνια, το AEF Urban Dance Contest, που μύησε το κοινό της Πειραιώς 260 στο σύμπαν του hip hop και του street dance, επιστρέφει για τέταρτη φορά φέτος με νέες εκρηκτικές χορευτικές αναμετρήσεις σε δύο διαδοχικές βραδιές, με επιμέλεια πάντα του χορευτή και χορογράφου Ηλία Χατζηγεωργίου και του συνοδοιπόρου του χορευτή, Περικλή Πετράκη. Αναγνωρισμένοι και ανερχόμενοι χορευτές και χορεύτριες θα διαγωνιστούν σε δύο κατηγορίες (1vs1 Hip Hop Battle και 2vs2 All Styles Battle) για να διεκδικήσουν τον τίτλο του νικητή/της νικήτριας του 4ου AEF Urban Dance Contest αλλά και αξιόλογα χρηματικά έπαθλα. Οι κριτές, διακεκριμένοι χορευτές και χορεύτριες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, θα κληθούν να αποφασίσουν ποιοι θα είναι οι φετινοί νικητές και νικήτριες, ενώ θα έχουμε τη χαρά να τους απολαύσουμε να χορεύουν στα Judges Showcases. Και στις δυο βραδιές θα μας συντροφεύει η πληθωρική, γνώριμη φωνή του host Sifu Versus, ενώ υπέροχες χορευτικές μουσικές θα ακούγονται από τα decks του DJ Amaze Me, ο οποίος, μετά το τέλος των battles, θα μας οδηγήσει σε μια γιορτή του χορού χωρίς σύνορα.
Πειραιώς 260 Δ – Θέατρο – ΛίβανοςΤεκμήρια που αφορούν εσφαλμένες υποψίες, σκάνδαλα, αποκαλύψεις κυβερνητικής διαφθοράς και δολοφονίες γύρω από την υπόθεση μιας απρόσμενης εξαφάνισης υπαλλήλου του υπουργείου Οικονομικών του Λιβάνου στη Βηρυτό το 1996. Κι ακόμα, η απώλεια ενός μεγάλου χρηματικού ποσού που γεννά πολλά ερωτηματικά. Στην προσπάθειά της να μάθει πού βρίσκεται ο σύζυγός της, η σύζυγος του υπαλλήλου συλλαμβάνεται.
Βασιζόμενος σε πραγματικά γεγονότα, ο θεατρικός συγγραφέας, σκηνοθέτης και ηθοποιός Ραμπί Μρουέ παρουσιάζει ένα έργο γι’ αυτή την ανησυχητική αστυνομική υπόθεση και τους διαπλεκόμενους πολιτικοοικονομικούς παράγοντες, αναζητώντας την «Αλήθεια» μέσα από σχετικά δημοσιεύματα και φωτογραφίες εφημερίδων, που συλλέγει εδώ και δεκαετίες.
Ψύχραιμα αλλά και με τρόπο αμείλικτο συγκρίνει κάθε τεκμήριο. Κάθεται ανάμεσά μας ενώ παρακολουθούμε την προσεγμένη παρουσίαση του υλικού στην οθόνη. Σταδιακά αποκτάμε μια ιδέα για την προσωπικότητα του υπαλλήλου. Ό,τι είχε απομείνει από το σώμα του, βρέθηκε δύο μήνες μετά την εξαφάνισή του.
Ο Μρουέ μάς καθοδηγεί να αντιληφθούμε πόσο χειραγωγούμενες και αμφίσημες είναι οι πληροφορίες, σε απόλυτη συμφωνία, με τα κυβερνητικά συμφέροντα.
Κείμενο – Σκηνοθεσία Rabih Mroué • Ερμηνεύουν Rabih Mroué, Hatem Imam
Πειραιώς 260 Η – ΘέατροΈχοντας προκαλέσει μεγάλη αίσθηση με το μυθιστόρημά του Και οι νεκροί ας θάψουν τους νεκρούς τους που κυκλοφόρησε το 2022 (εκδ. Νήσος), ο συγγραφέας Μιχάλης Αλμπάτης γράφει για το Φεστιβάλ έναν θεατρικό μονόλογο που διαδραματίζεται σε μια μικρή πόλη της Κρήτης, αρχές της δεκαετίας του 1980.
«Από τις λέξεις κρυπτόν και γαμείν, όπως εξηγεί ο συγγραφέας, ο τίτλος Κρυπτόγαμα αναφέρεται στην κρυφή γονιμοποίηση. Έτσι ονόμασε ο Σουηδός βοτανολόγος Κάρολος Λινναίος τα φύκη, τους μύκητες, τα βρυόφυτα και τα πτεριδόφυτα, καθώς η απουσία ανθέων, καρπών και σπερμάτων, καθιστούσε τον τρόπο αναπαραγωγής τους γριφώδη. Υπάρχουν όμως και ανθρώπινα πλάσματα που αναδίδουνε τον ίδιο γρίφο, με κατάταξη ασαφή ανάμεσα στα γένη, με ρόλο ομιχλώδη στη ροή της εξέλιξης (…). Οργανισμοί που για να επιβιώσουν μιμούνται τους όμορούς τους, στους τρόπους, στην αμφίεση, στη γλώσσα, αναγκασμένοι να ανθίζουνε μονάχα στο σκοτάδι, γεμίζοντας τα πνευμόνια τους με νύχτα. Έτσι ζούνε, κρατώντας την ανάσα τους για χρόνια, μα αν ο αέρας τους σωθεί κι αναγκαστούν να αναδυθούνε βίαια στο φως, η ανάφλεξη είναι αναπόφευκτη…»
Πρωταγωνιστούν «ένας χασάπης που δεν ήθελε χασάπης να γενεί, που σιχαίνεται τη μυρουδιά απ’ τα σπλάχνα και το αίμα, ένα δαχτυλίδι μαγικό, που μεταμορφώνει όποιον το φορεί σ’ ό,τι πιότερο ποθεί μα και φοβάται να ’ναι, ένα γλέντι αρραβώνων και μια δολοφονημένη τραβεστί που είχε για ίνδαλμά της την Αλίκη Βουγιουκλάκη, δίνοντας παραστάσεις με τα τραγούδια της στους δρόμους και στα ταβερνεία, κάτω από κοροϊδίες και γιουχαΐσματα». Το κείμενο του συγγραφέα εστιάζει στην αγριότητα της ελληνικής επαρχίας του 1980, ενώ η παράσταση σ’ εκείνους που έχουν υπομείνει τον τρόμο του περιθωρίου, του λάθους, της δημόσιας κατακραυγής. Η σκηνοθεσία της Νικαίτης Κοντούρη ενώνει μια ομάδα παθιασμένων καλλιτεχνών, με στόχο την αποκάλυψη του εκρηκτικού μηχανισμού που βρίσκεται κάτω από τις λέξεις ενός τόσο ανθρώπινου κειμένου, και το άνοιγμα ενός ακόμα φωτεινού μονοπατιού αποδοχής του διαφορετικού. Εξάλλου, όπως σημειώνει η σκηνοθέτις, «η Φύση είναι πάντα πιο δυνατή και βρίσκει διέξοδο ακόμα και με πολύ επώδυνους τρόπους. Ας την αφουγκραστούμε!»
Κείμενο Μιχάλης Αλμπάτης • Σκηνοθεσία Νικαίτη Κοντούρη • Σκηνικά – Κοστούμια Κωνσταντίνος Ζαμάνης • Μουσική Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης • Φωτισμοί Μελίνα Μάσχα • Βοηθός σκηνοθέτιδας Δανάη Παπακωνσταντίνου • Ερμηνεύει ο Μάκης Παπαδημητρίου.
Πειραιώς 260 Η – Θέατρο / Βέλγιο – ΕλλάδαΑπό τους σημαντικότερους σύγχρονους δημιουργούς παγκοσμίως, o Γκι Κασίερς έρχεται στην Ελλάδα για να σκηνοθετήσει τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη στη νουβέλα του Φιλίπ Κλοντέλ «Η αγαπημένη του κυρίου Λιν» (2005). Ο κορυφαίος Βέλγος σκηνοθέτης, πρώην καλλιτεχνικός διευθυντής του φημισμένου θεάτρου Toneelhuis της Αμβέρσας, χειρίζεται μια πολύ προσωπική θεατρική γλώσσα, στην οποία παντρεύει με δεξιοτεχνία τα οπτικά μέσα και τη λογοτεχνία επί σκηνής.
H νουβέλα του Κλοντέλ, την οποία ο σκηνοθέτης αντιμετωπίζει ως μονόλογο, αφηγείται τη συγκινητική ιστορία ενός άντρα που αναγκάζεται να δραπετεύσει από την εμπόλεμη χώρα του με τη μικρή του εγγονή και να ζητήσει καταφύγιο στην Ευρώπη, χωρίς να καταλαβαίνει τη γλώσσα. Μέσα από την ιστορία του κυρίου Λιν, ο συγγραφέας μιλάει με διορατικότητα για τον ξεριζωμό, το τραύμα, τη συμφιλίωση, τη συντροφικότητα, αλλά και για τη ζωτική ανάγκη των ανθρώπων για σύνδεση και επικοινωνία. Τον μονόλογο ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, που υπογράφει και την απόδοση του έργου στα ελληνικά.
Η πρεμιέρα του έργου δόθηκε στη Θεσσαλονίκη, στις 22 Μαρτίου 2024.
Μετάφραση Ασπασία Σιγάλα • Σκηνοθεσία Guy Cassiers • Απόδοση Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης • Ερμηνεύει ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης
Πειραιώς 260 Δ
Αντιγόνη
Με αφορμή τα 80 χρόνια από τη γέννηση του αξέχαστου θεατρικού δημιουργού, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου οργανώνει ένα αφιέρωμα στη μνήμη του. Σ’ αυτό το πλαίσιο, θα προβληθεί η ιστορική Αντιγόνη της Νέας Σκηνής που σκηνοθέτησε ο Λευτέρης Βογιατζής στην Επίδαυρο το 2006, με τον ίδιο στον ρόλο του Κρέοντα και την Αμαλία Μουτούση στον ομώνυμο ρόλο. Η προβολή που θα παρακολουθήσουμε αποτελεί μαγνητοσκόπηση της παράστασης που επαναλήφθηκε στα Επιδαύρια του 2007.
Στις 22 Ιουνίου, μετά την προβολή θα ακολουθήσει συζήτηση με τη συμμετοχή συντελεστών της παράστασης που μιλούν για το ανεξίτηλο ίχνος του μοναδικού αυτού καλλιτέχνη στη σύγχρονη ελληνική σκηνή.
Αντιγόνη, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, 2007
Μετάφραση Νίκος Παναγιωτόπουλος • Σκηνοθεσία Λευτέρης Βογιατζής • Σκηνικά – Κοστούμια Χλόη Ομπολένσκι • Φωνητικά σχήματα Σπύρος Σακκάς • Κίνηση Ερμής Μαλκότσης • Φωτισμοί Λευτέρης Παυλόπουλος • Παίζουν Αμαλία Μουτούση (Αντιγόνη), Λευτέρης Βογιατζής (Κρέων), Νίκος Κουρής (Αίμων), Δημήτρης ΄Ημελλος (Φύλακας), Εύη Σαουλίδου (Ισμήνη) • Χορός Δημήτρης Αγαρτζίδης, Αθανάσιος Βλαβιανός, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, Αθανάσιος Δόβρης, Αλεξία Καλτσίκη, Γιάννης Κλίνης, Παναγιώτης Κλίνης, Κωνσταντίνος Κορωναίος, Ειρήνη Κυριαζή, Βέρα Λαρδή, Ευστράτιος Μενουτής, Νικόλαος Παπαγιάννης, Αγλαΐα Παππά, Απόστολος Πελεκάνος, Δημήτρης Σδρόλιας, Αμαλία Τσεκούρα, Μενέλαος Χαζαράκης, Αθανάσιος Χαλκιάς, Χαράλαμπος Χαραλάμπους.
Πειραιώς 260 Δ – Θέατρο – Μ. Βρετανία Διεθνής ΣυμπαραγωγήΕδώ και 40 χρόνια, η βρετανική κολεκτίβα Forced Entertainment βιώνει τις ίδιες κοινωνικές εμπειρίες που βιώνουμε κι εμείς: τραγικές, σκληρές, αμφίσημες και κωμικές.
Στο Signal to Noise, παρακολουθούμε άτομα αποξενωμένα, στο μεταίχμιο μεταξύ φυσικού και τεχνητού· αιχμάλωτα φράσεων ηλεκτρονικών υπολογιστών, που τα ανθρώπινα σώματα μοιάζουν να αναπαράγουν χωρίς συναίσθημα σαν απρόσωπες κοινωνικές συμβάσεις. Πώς αντιδρά το σώμα όταν η φωνή, η γλώσσα, το περιεχόμενο και η έκφραση είναι προκαθορισμένα;
Τα σώματα των Forced Entertainment επιμένουν να παίζουν: φορούν κοστούμια και περούκες, αποδιοργανώνουν και αναδιοργανώνουν διαρκώς τη σκηνή, σε όλο και πιο άχρηστες και παράλογες διατάξεις, με απόλυτη σοβαρότητα – όσο πιο παράλογη είναι η διάταξη, τόσο πιο σοβαροί εκείνοι. Μια οδυνηρά κωμική χορογραφία ασυντόνιστης επικοινωνίας ανάμεσα στις λέξεις και τη γλώσσα του σώματος, που απηχεί θλιβερά ερωτήματα: Είναι αυτό το χέρι μου; Είναι αυτή η φωνή μου; Σε ποιο βαθμό, άραγε, αυτό που σκεφτόμαστε, αυτό που είμαστε, παράγεται από την τεχνητή νοημοσύνη; Το Signal to Noise σκιαγραφεί μια μεγαλειώδη και ανησυχητική εικόνα της περιορισμένης και αλλοιωμένης νοητικής μας κατάστασης.
Σύλληψη και επινόηση Forced Entertainment • Σκηνοθεσία Tim Etchells • Δραματουργία Tyrone Huggins
26 Ιουνίου Mετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τους συντελεστές.
Μισός αιώνας έχει περάσει από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβριο του 1973. Στον απόηχο του Μάη του 1968, αρθρώνει δυναμικά λόγο στην Ελλάδα της Δικτατορίας το φοιτητικό κίνημα. Η διαμαρτυρία των νέων αλλά και μέρους της ελληνικής κοινωνίας που στάθηκε δίπλα τους ξέσπασε ως φυσική και αυθόρμητη ανάγκη αντίδρασης στον αυταρχισμό και κλιμακώθηκε σε τρεις ανεπανάληπτες μέρες διεκδίκησης και ιδεολογικών ζυμώσεων, αλλά κυρίως ομοψυχίας. Τι σημαίνει για μας σήμερα αυτό το συλλογικό βίωμα αλληλεγγύης και αυταπάρνησης;
Με αφορμή την πρόσφατη επέτειο, η παράσταση 50 χρόνια, μια νύχτα επιχειρεί μια σύγχρονη ανάγνωση της οριακής αυτής στιγμής από τη σκοπιά του θεάτρου. Ο παλλόμενος λόγος αληθινών πρωταγωνιστών ζωντανεύει μέσα από αυθεντικές μαρτυρίες φοιτητών, μαθητών αλλά και απλών πολιτών ‒ άλλες δημοσιευμένες, άλλες συλλεγμένες στο πλαίσιο της δραματουργικής έρευνας· πολιτών που πήραν μέρος, ηθελημένα ή άθελά τους, στο δράμα της Ιστορίας ο καθένας από τη δική του θέση. Ενώνοντας παλαιότερες και νεότερες γενιές ηθοποιών, η παράσταση συνθέτει το παζλ αυτού του «ρευστού, βίαιου και χωρίς συγκεκριμένο περίγραμμα» γεγονότος –όπως χαρακτηρίζει τις εξεγέρσεις η Αμερικανίδα ιστορικός Janet Lugo–, σε μια συλλογική αφήγηση που γίνεται πρώτη ύλη για ένα πολύτιμο μάθημα θεάτρου και οδηγός στην αναζήτηση του νοήματος της Δημοκρατίας.
Τη σκηνοθεσία υπογράφει ο Μάνος Καρατζογιάννης. Έχοντας στο ενεργητικό του σειρά παραστάσεων που αφορούν την ιστορική μνήμη (Για την Ελένη, Ξένες Πόρτες, Μάρτυρες των Αθηνών, Φύλακας μιας Επανάστασης, Passport) καθώς και την ταινία Μελίνα Στοπ Καρέ – Αναζητώντας τη σύγχρονη ελληνικότητα, ο σκηνοθέτης συνεργάζεται ξανά στη δραματουργία με τη Δήμητρα Κονδυλάκη με την οποία συν-επιμελήθηκαν το 2018 την αναδρομική έκθεση – σκηνική εγκατάσταση Δωμάτια Μνήμης στο Φεστιβάλ Αθηνών για τη Λούλα Αναγνωστάκη.
Σκηνοθεσία Μάνος Καρατζογιάννης • Δραματουργία Δήμητρα Κονδυλάκη – Μάνος Καρατζογιάννης • Μουσική Τηλέμαχος Μούσας • Κίνηση Ζωή Χατζηαντωνίου • Σκηνικό Λουκία Μάρθα • Κοστούμια Βασιλική Σύρμα • Φωτισμοί Άγγελος Παπαδόπουλος • Βίντεο Αρτ Goran Gagic • Βοηθός σκηνοθέτη Ντίνα Ντεμπέμπε • Ιστορικός σύμβουλος Κωστής Κορνέτης • Παίζουν Γιώργος Βουρδαμής, Μαρία Ζορμπά, Υβόννη Μαλτέζου, Κατερίνα Μαούτσου, Γιάννης Νταλιάνης, Καλλιόπη Παναγιωτίδου, Γιώργος Νούσης, Στρατής Χατζησταματίου. Με τη συμμετοχή σπουδαστών του Γ΄ Έτους της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης (Μάριος Αλεξανδρής, Μάριος Βερτζίνης, Νατάσα Βλυσίδου, Αναστασία Γαλερού, Αναστασία Γαλερού – Βλάσση, Χριστιάννα Γκίνογλου, Γιάννης Εσκιντζόγλου, Γιάννης Ζερβός, Πάνος Θεοδωρακόπουλος, Δημήτρης Κακαρόντζας, Νεφέλη-Βασιλική Καρατσώλη, Μαριάνθη Κοσκινά, Μάρθα Ορφανάκη, Κέλλυ Σαραβάνου).
Πειραιώς 260 Β – Χορός – ΙσπανίαΒασισμένο στη χορογραφία της Pina Bausch.
© Blenda
Η Ιεροτελεστία της άνοιξης σε μουσική του Ιγκόρ Στραβίνσκι και χορογραφία του Βάσλαβ Νιζίνσκι είναι από τα σημαντικότερα μπαλέτα του 20ού αιώνα, το οποίο μας επανασύστησε η Πίνα Μπάους σε μια εμβληματική παράσταση το 1975. Από τη δική της «ανάγνωση» ο Καταλανός αβανγκάρντ δημιουργός Ροζέρ Μπερνάτ εμπνεύστηκε αυτό το έργο, που είναι ταυτόχρονα παιχνίδι και χορογραφία.
Το έργο έχει παρουσιαστεί σε δεκάδες χώρες του κόσμου, από τη Βραζιλία και τον Καναδά μέχρι την Αίγυπτο, τη Φινλανδία και την Ιαπωνία.
Μουσική Igor Stravinsky • Σκηνική δημιουργία Roger Bernat • Σε συνεργασία με Txalo Toloza, María Villalonga, Ray Garduño, José-Manuel López Velarde, Tomás Alzogaray, Brenda Vargas, Diana Cardona, Annel Estrada, Viani Salinas
Πειραιώς 260 Η – Χορός – Αργεντινή/ΒέλγιοΠρώτη εμφάνιση στην Ελλάδα
Υπό τους ήχους του Γαλάζιου Δούναβη του Στράους, τρεις περφόρμερ στη σκηνή προσπαθούν να βρουν τον βηματισμό τους και να συντονιστούν μεταξύ τους, σε ένα παιχνίδι που οι κανόνες του αλλάζουν διαρκώς. Η επιμονή τους να ολοκληρώσουν το έργο, αγνοώντας το σκηνικό που αποσυντίθεται, είναι σχεδόν συγκινητική.
Με χιούμορ και αυτοσαρκασμό, η βραβευμένη Αργεντίνα χορογράφος Ασελέν Παρολίν, που από το 2000 ζει και δουλεύει στην Ευρώπη, ενορχηστρώνει στο ZONDER έναν εύθυμο εφιάλτη, μια χορογραφική αταξία ανοιχτή σε όλες τις πιθανότητες. Κόντρα στην εμμονή για στοχοπροσήλωση, νόημα, αρχή και τέλος σε όλα, ενάντια στον λογοκεντρισμό της σύγχρονης δυτικής κοινωνίας, η Παρολίν μάς προτείνει να αψηφήσουμε τον φόβο της αποτυχίας και να αγκαλιάσουμε σφιχτά τα λάθη μας. Με το ZONDER δημιουργεί μια ωδή στο παράλογο, στο μη χρήσιμο, στο τυχαίο. Ένα σπάνιο πάντρεμα του σύγχρονου χορού με την κωμωδία.
Χορογραφία Ayelen Parolin • Δημιουργία – Ερμηνεία Piet Defrancq, Naomi Gibson, Daan Jaartsveld • Καλλιτεχνική συνεργάτιδα Julie Bougard
29 Ιουνίου Mετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τη χορογράφο και τους συντελεστές.
Στα έργα και την έρευνά της τα τελευταία χρόνια η Τζένη Αργυρίου αντιμετωπίζει τον χορό ως έκφραση της ανθρώπινης ανάγκης για επαφή και ως μέσο για επανασύνδεση με τη φύση και την κοινότητα – αυτήν που ήδη υπάρχει και αυτήν που δημιουργείται κάθε φορά σε μια σύναξη. Εμπνέεται από την κληρονομιά των παραδοσιακών και λαϊκών ελληνικών χορών αλλά και από σύγχρονες χορογραφικές πρακτικές, ενώ κεντρικό ρόλο αποδίδει και στη σχέση του χορού με τη ζωντανή μουσική. Μπορεί ο χορός να εκφράσει σήμερα τα προβλήματα, τα ερωτήματα και την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου για κοινωνικότητα; Χορευτές και μουσικοί διαμορφώνουν το εικαστικό τοπίο, δημιουργούν ένα αρχείο από ήχους και κινήσεις που φέρουν μνήμες χορών από τα βάθη του χρόνου αλλά και από το σήμερα, και σταδιακά ανοίγουν τους ομόκεντρους κύκλους μιας συλλογικής γιορτής. Μπορούμε να εφεύρουμε καινούριους χορούς που θα μας εκφράζουν και νέες τελετουργίες που θα μας ενώσουν; Πώς θα ήταν μια τέτοια γιορτή; Θα μπορούσαμε όλοι «να βάλουμε ένα χεράκι» για να δημιουργηθεί; Αυτό σημαίνει άλλωστε «μιντάτι»: στα χωριά της Ηπείρου ήταν η σύναξη για να παραχθεί με τη βοήθεια όλων ένα έργο που είχε ανάγκη η κοινότητα. Το έργο ΜΙΝΤΑΤΙ γεννήθηκε υπό το φως αυτών των ερωτημάτων, βάζοντας στο κέντρο τις έννοιες της κοινότητας, της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης.
Ιδέα – Χορογραφία Τζένη Αργυρίου • Εικαστικός συνεργάτης – Σκηνογράφος Βασίλης Γεροδήμος • Πρωτότυπη μουσική σύνθεση, ερμηνεία μουσικής, επεξεργασία ήχου επί σκηνής Γιώργος Γαργαλάς, Νίκος Τσώλης • Δραματουργία Χριστιάννα Γαλανοπούλου • Σχεδιασμός φωτισμού Νύσος Βασιλόπουλος • Ενδυματολόγος Βασιλεία Ροζάνα • Βοηθός χορογράφου Φωτεινή Σταματελοπούλου • Ερμηνεύουν Σεβαστή Ζαφείρα, Σωτηρία Κουτσοπέτρου, Ερμής Μαλκότσης, Τάσος Νίκας, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Δέσποινα Σανιδά Κρεζία, Νάνσυ Σταματοπούλου
Πειραιώς 260 Η – Θέατρο -Γερμανία
©Julian Röder
Ποια είναι η φύση της πραγματικότητας; Πώς συγκροτείται ο εαυτός; Τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος; Επιχειρώντας να απαντήσει σ’ αυτά τα ερωτήματα, η Σουζάνε Κένεντι συνεργάζεται με τον εικαστικό καλλιτέχνη Μάρκους Ζελγκ και βάζει κάτω από το μικροσκόπιο μια γυναίκα που πάσχει από μια ασθένεια, μελετώντας εξονυχιστικά κάθε στιγμή που μεσολαβεί στη ζωή ενός ανθρώπου ανάμεσα στη γέννηση και τον θάνατο. Με τη χαρακτηριστική μετα-ανθρωπιστική, φουτουριστική αισθητική της, η Κένεντι ερευνά εδώ τη δυναμική σχέση ανάμεσα στο ανθρώπινο σώμα, την τεχνολογία και την τέχνη στη μεταπανδημική εποχή. Μια σκοτεινή ποιητική προσέγγιση στα θεμελιώδη ερωτήματα της ύπαρξης, της ταυτότητας και της συνειδητότητας μέσα από το πρίσμα της ασθένειας.
Από τις σημαντικότερες δημιουργούς της γενιάς της, τακτική συνεργάτιδα της Φόλκσμπύνε, η Σουζάνε Κένεντι συστήθηκε στο ελληνικό κοινό το 2019 με την παράσταση Αυτόχειρες παρθένοι στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.
Σύλληψη – Κείμενο – Σκηνοθεσία Susanne Kennedy • Σύλληψη – Σχεδιασμός σκηνικού Markus Selg • Ηχητικός σχεδιασμός Richard Alexander • Soundtrack Richard Alexander, Diamanda La Berge Dramm • Ζωντανή μουσική Diamanda La Berge Dramm • Σχεδιασμός βίντεο Rodrik Biersteker, Markus Selg • Κοστούμια Andra Dumitrascu • Δραματουργία Helena Eckert • Σχεδιασμός φωτισμού Rainer Casper • Καλλιτεχνική συνεργάτιδα & Αναπληρώτρια καλλιτεχνική διευθύντρια περιοδείας Friederike Kötter • Βοηθός σκηνής Lili Süper • Βοηθοί ενδυματολόγου Anna Jannicke, Anastasia Pilepchuk • Παίζουν Diamanda La Berge Dramm, Ixchel Mendoza Hernández, Kate Strong, Tarren Johnson, Dominic Santia • Με τις φωνές των Ethan Braun, Rita Kahn Chen, Diamanda La Berge Dramm, Ixchel Mendoza Hernández, Tarren Johnson, Susanne Kennedy, Ruth Rosenfeld, Dominic Santia, Rubina Schuth, Cathal Sheerin, Marie Schleef, Kate Strong
Πειραιώς 260 Ε – ΧορόςΤο χορογραφικό έργο Scared του Ηλία Χατζηγεωργίου πραγματεύεται το διαχρονικό αλλά και πάντα επίκαιρο ζήτημα του φόβου. Με την εκτόξευση της τεχνολογικής ανάπτυξης και την αμφισβήτηση των παραδοσιακών ιδεολογιών, το άγνωστο είναι σήμερα πιο κοντά μας από ποτέ και η ανθρωπότητα στέκει αμήχανη απέναντι στο αύριο. Η απομόνωση σε ατομικές οθόνες που διαμορφώνουν μια όλο και πιο αλλοιωμένη εκδοχή της πραγματικότητας και η έλλειψη φυσικής επαφής δημιουργούν μια νέα «κοινότητα» χωρίς πραγματική ώσμωση μεταξύ των ανθρώπων, ενσυναίσθηση, αλληλεγγύη. Οι παλιοί ήρωες πεθαίνουν αλλά και οι νέοι αποκαθηλώνονται με ταχείς ρυθμούς από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα social media. Κι ενώ συνυπάρχουμε, δεν γνωριζόμαστε. Φοβόμαστε ο ένας τον άλλον αλλά συχνά και τον ίδιο τον εαυτό μας.
Ερευνώντας τα συμπτώματα του φόβου, πάντα με έμπνευση και κινητικά εργαλεία από το street dance, η παράσταση επιχειρεί να προσεγγίσει τις σωματικές εκφράσεις του φόβου· να ψηλαφίσει την καθημερινή κίνηση μιας φοβισμένης κοινωνίας: της δικής μας.
Χορογραφία Ηλίας Χατζηγεωργίου • Μουσική Αλέξης Φάλαντας • Δραματουργία Δήμητρα Μητροπούλου • Σχεδιασμός φωτισμών Νίκος Βλασόπουλος • Σκηνικά – Κοστούμια Ηλίας Χατζηγεωργίου • Ερμηνεύουν Σοφία Πουχτού, Κώστας Phoenix, Δημήτρης Καραγεώργος, Χάρης Χατζηανδρέου, Περικλής Πετράκης
Πειραιώς 260 Β – ΧορόςΚαταξιωμένοι δημιουργοί του χορού ενώνουν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν ένα σόλο ο καθένας για την Ερμίρα Γκόρο, μέλος των DV8 Physical Theatre και υποψήφια για το βραβείο εξαιρετικής ερμηνεύτριας στα Βραβεία Χορού και Περφόρμανς της Νέας Υόρκης «Bessie». Αντλώντας έμπνευση από την έννοια του «τέλους», κάθε δημιουργός ξεδιπλώνει τη δική του καλλιτεχνική γλώσσα σε ένα σπονδυλωτό εγχείρημα που αναδεικνύει τη μεταμορφωτική δύναμη της συλλογικής δημιουργίας. Μια πολυδιάστατη χορογραφική εμπειρία.
Σύλληψη – Ιδέα – Ερμηνεία Ερμίρα Γκόρο • Χορογράφοι Maria Hassabi, Hannes Langolf, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Ερμίρα Γκόρο
Πειραιώς 260 Η – ΧορόςΤο Strong Born της Kat Válastur έρχεται ως συνέχεια του προηγούμενου έργου της, που συνομιλεί με τον μύθο της Ιφιγένειας εν Αυλίδι, τον οποίο προσεγγίζει από φεμινιστική σκοπιά. Εμπνέεται από τη σημασία του ονόματος της ευριπίδειας ηρωίδας («αυτή που γεννήθηκε ισχυρή») αντλώντας ταυτόχρονα την έμπνευσή της από τα Αναστενάρια, βορειοελλαδίτικο δρώμενο στη διάρκεια του οποίου οι συμμετέχοντες πατούν σε αναμμένα κάρβουνα, αλλά και από τον θυσιαστικό χορό που περιλαμβάνεται στην Ιεροτελεστία της άνοιξης του Βάσλαβ Νιζίνσκι. Στο Strong Born όλα αυτά τα στοιχεία συμπλέκονται στην επινόηση μιας νέας τελετουργίας, με κυρίαρχη την παρουσία του ρυθμού. Στην «τελετή» αυτή, εντός των σκηνικών ορίων, η επιμονή και η συνεχής αλληλεπίδραση των τριών χορευτριών αντιστρέφουν την απαίτηση για θυσία. Κρουστικές επιφάνειες στα σώματά τους παράγουν τον ήχο που ορίζει τη χορογραφία. Η θυσιαστική τελετουργία γίνεται αφετηρία μιας πράξης αντίστασης. Η εναντίωση στη θυσία γίνεται ζωτικός δρόμος ενδυνάμωσης. Μαζί με τις χορεύτριες επί σκηνής η κρουστή Valentia Magaletti.
Σύλληψη – Χορογραφία Kat Válastur • Ερμηνεύουν Noémie Ettlin, Xenia Koghilaki, Noumissa Sidibé • Μουσική – Live Performance Valentina Magaletti
Πειραιώς 260 Δ – Θέατρο – Ουγγαρία Διεθνής συμπαραγωγήΈχοντας κερδίσει το φεστιβαλικό κοινό με την οξύτητα της ματιάς του σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα και με τις φαντασμαγορικές ηθογραφίες που στήνει επί σκηνής, ο παγκοσμίου φήμης Ούγγρος σκηνοθέτης Κόρνελ Μούντρουτσο, μετά το Imitation of Life το 2018 και το Pieces of a Woman το 2021, επανέρχεται στο Φεστιβάλ με την ομάδα του, τον ανεξάρτητο ουγγρικό θίασο Proton Theatre, και το έργο Parallax. Επώδυνο και εξαιρετικά επίκαιρο είναι και αυτή τη φορά το θέμα: με αφετηρία μια ουγγρική οικογένεια, θίγει τις διαφορετικές προσεγγίσεις του βιώματος της εβραϊκότητας από γενιά σε γενιά. Η Γιαγιά, επιζήσασα του Ολοκαυτώματος, που στη ζωή της έχει μάθει να κρύβει την εβραϊκή της ταυτότητα, έρχεται σε σύγκρουση με την κόρη της, η οποία ζώντας τη δεκαετία του 1990 στο Βερολίνο, προσπαθεί να τη χρησιμοποιήσει για να γράψει τον γιο της σε καλύτερο σχολείο. Ο ίδιος μεγαλώνοντας θα θελήσει να αποτινάξει κάθε ταυτότητα αποφεύγοντας να ανήκει οπουδήποτε πέρα από την γκέι κοινότητα που έχει συνειδητά επιλέξει. Σε μια κοινωνίας κρίσης, με την όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων και την άνοδο της ακροδεξιάς στην Ευρώπη είναι άραγε όμως δυνατόν να παραμείνει κανείς ουδέτερος; Πώς μπορεί κανείς να αποσυνδέσει τη διεκδίκηση της δικής του διαφορετικότητας από μια ευρύτερα πολιτική στάση;
Κείμενο Kata Wéber • Σκηνοθεσία Kornél Mundruczó • Δραματουργία Soma Boronkay, Stefanie Carp • Σκηνικά Monika Pormale • Κοστούμια Melinda Domán • Φωτισμοί András Éltető • Μουσική Asher Goldschmidt • Χορογραφία Csaba Molnár • Βοηθός σκηνοθέτη Soma Boronkay • Παίζουν Lili Monori Éva, Emőke Kiss-Végh Léna, Erik Major Jónás, Roland Rába Márk, Sándor Zsótér László, Csaba Molnár Gábor, Soma Boronkay Kornél. Το κείμενο της Kata Wéber διαμορφώθηκε κατά τη διάρκεια των δοκιμών με τη συμβολή των ηθοποιών του θιάσου. Συστήνεται για ηλικίες άνω των 18. Η παράσταση περιέχει ερωτικές σκηνές.
Πειραιώς 260 στην πλατεία ΠρόλογοςΜια πρώτη γεύση της παράστασης, λίγο πριν ανοίξει η αυλαία.
Σε συνεργασία με το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο πρόλογος μας εισάγει με παιγνιώδη τρόπο στην καλλιτεχνική γλώσσα των διεθνών παραστάσεων Θεάτρου και Χορού. Νέοι θεατρολόγοι και ειδικοί του χορού, μισή ώρα πριν την είσοδό μας στην αίθουσα, μας χαρίζουν τα κλειδιά της σύγχρονης σκηνικής γλώσσας.
Πειραιώς 260 στις αίθουσες ΈξοδοςΣυζητήσεις με τους συντελεστές της παράστασης αφού πέσει η αυλαία.
Οι καθιερωμένες συζητήσεις με σκηνοθέτες, χορογράφους και άλλους συντελεστές των παραστάσεων στις σκηνές της Πειραιώς συνεχίζονται. Οι καλλιτέχνες συναντούν το κοινό και αποκαλύπτουν δρόμους και μονοπάτια της δημιουργικής διαδικασίας. Με τη συμμετοχή της ομάδας Forced Entertainment, του Σερζ Εμέ Κουλιμπαλί, του Γιάννη Μανταφούνη, της Ασελέν Παρολίν, της Κατερίνας Ανδρέου κ.ά. Το πλήρες πρόγραμμα των post-show talks θα ανακοινωθεί.
Live στην πλατείαΕπιμέλεια Δημήτρης Τσάκας
Μετά τις δύο πολύ επιτυχημένες χρονιές του Τζαζ στην Πλατεία στον υπαίθριο χώρο της Πειραιώς 260, το μίνι μουσικό φεστιβάλ που έγινε σημείο συνάντησης όλων των μουσικόφιλων της πόλης συνεχίζεται με νέα, διευρυμένη μορφή. Φέτος, θα φιλοξενήσει ακόμη περισσότερα μουσικά σχήματα προτείνοντας μια ποικιλία μουσικών στιλ, από τζαζ, φανκ και σόουλ μέχρι ποπ, λάτιν και ηλεκτρονική μουσική. Τα live θα πραγματοποιούνται σε όλη τη διάρκεια του καλλιτεχνικού προγράμματος της Πειραιώς 260 μετά τις παραστάσεις, με ελεύθερη είσοδο.
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Πρόγραμμα 5, 6 & 7 ΙουνίουΟι Mode Plagal επανέρχονται με καινούριες συνθέσεις αλλά και με ανέκδοτες ακόμα διασκευές παραδοσιακών τραγουδιών, όπου η παράδοση συναντά την τζαζ, ο αυτοσχεδιασμός φλερτάρει ελεύθερα με ήχους που όλοι κουβαλάμε στο μουσικό μας DNA, και η Μεσόγειος κλείνει το μάτι στα μπλουζ και το Afrobeat.
Θοδωρής Ρέλλος σαξόφωνο, τραγούδι • Κλέων Αντωνίου κιθάρα, τραγούδι • Φλοριάν Μικούτα πλήκτρα, τραγούδι • Τάκης Κανέλλος τύμπανα • Θοδωρής Κανέλλος μπάσο • Άγγελος Πολυχρόνου κρουστά • Αχιλλέας Κανέλλος ακουστικό πιάνο
17 & 18 ΙουνίουΗ Νεφέλη Φασούλη ανήκει στις ταλαντούχες νέες τραγουδίστριες που ξεχωρίζουν ανεξάρτητα από στιλιστικούς περιορισμούς και προδιαγραφές. Στο φεστιβάλ θα παρουσιάσει για πρώτη φορά τον νέο τζαζ δίσκο της με τίτλο Phases, τον οποίο υπογράφει σε στίχο και μουσική και ηχογράφησε πέρυσι στην Αμερική. Το σχήμα Nefeli Fasouli Quintet αιωρείται πάνω από την ελληνική μουσική και την τζαζ και αναμένεται να παρουσιάσει ένα ενδιαφέρον ψηφιδωτό με τραγούδια από τον δίσκο Phases και άλλα που ανήκουν «στον κόσμο σου».
Νεφέλη Φασούλη τραγούδι • Σταύρος Μάνθος σαξόφωνο • Κωστής Χριστοδούλου πλήκτρα • Κίμων Καρούτζος κοντραμπάσο • Ιάσονας Γουάστωρ ντραμς
26, 27 & 29 ΙουνίουΟι Missigno είναι ένα πειραματικό ηλεκτρονικό τρίο που δημιουργήθηκε στην Αθήνα το 2020 από τον Νικόλα Γουάστωρ (συνθεσάιζερ), τον Γιώργο Κωνσταντίνου (μπάσο) και τον Ιάσονα Γουάστωρ (τύμπανα). Η βασική φιλοσοφία του συγκροτήματος βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στον θεματικό και αφηρημένο αυτοσχεδιασμό σε συνδυασμό με πρωτότυπες συνθέσεις. Το πρώτο τους άλμπουμ Binary Digit Temple κυκλοφόρησε το 2020, και το διαδέχθηκε το Dystopian Reverie το 2022.
Νικόλας Γουάστωρ synthesizers • Γιώργος Κωνσταντίνου ηλεκτρικό μπάσο • Ιάσονας Γουάστωρ ντραμς • Κυριάκος Παπαδόπουλος live audio–visual manipulation, sound engineer
13, 14 & 15 ΙουλίουΗ μουσική των MOb περιγράφεται ως σταυροδρόμι μεταξύ electronic melodious jazz, kraut, filmic και exploratory post punk. Synthesizers, effects, loops, drones και τονικές αποκλίσεις μοιράζονται τον πρωταρχικό ρόλο στη δημιουργία του απαράμιλλου ηχητικού τοπίου του τρίο. Οι συνθέσεις του γκρουπ βασίζονται, κυρίως, σε ανοιχτές φόρμες, χρησιμοποιώντας τόσο τονικό όσο και μη τονικό γραμμικό υλικό, ενώ ο αυτοσχεδιασμός τείνει να ισορροπεί μεταξύ της παραγωγής μελωδικού υλικού και της δημιουργίας πολύπλευρων ηχητικών ατμοσφαιρών.
Μάριος Βαληνάκης σαξόφωνο & live electronics • Αλέξανδρος Δελής μπάσο, κιθάρα & effects • Παναγιώτης Κωστόπουλος ντραμς
19, 20 & 21 ΙουλίουΗ Ειρήνη Αραμπατζή, ταλαντούχα Ελληνίδα τραγουδίστρια που έχει μεγαλώσει στο Βέλγιο, θα χρωματίσει τη βραδιά με πρωτότυπες εκδοχές παλιών τραγουδιών από την Κούβα, τη Βραζιλία, τη Γαλλία και την Ελλάδα.
Ένα αφιέρωμα στη θρυλική ορχήστρα Buena Vista Social Club, με τη συνδρομή της αυθεντικής κουβανέζικης φωνής του Ramón Soto.
Η Κουβανή τραγουδίστρια και τραγουδοποιός Rosanna Mailan θα παρουσιάσει πρωτότυπες συνθέσεις της αλλά και σύγχρονες εκδοχές παραδοσιακών τραγουδιών από τη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική.
Yoel Soto Group Κωστής Χριστοδούλου πλήκτρα • Σωτήρης Ντούβας ντραμς • Carlos Menéndez κρουστά • Δημήτρης Σεβδαλής πιάνο • Demian Gómez ντραμς • Yoel Soto μπάσο, φωνητικά
23 & 24 ΙουλίουΟι Soul Peanuts αποτελούν ένα γεμάτο ζωντάνια και ενέργεια organ trio που έχει καθιερωθεί στη μουσική σκηνή της Αθήνας. Με έντονες τζαζ, funk, boogaloo και Afro επιρροές από τις δεκαετίες του ’60 και του ’70, διαμορφώνουν ένα μοναδικό ύφος που κεντρίζει το ενδιαφέρον του κοινού. Στην εξάχρονη πορεία τους έχουν κάνει εκατοντάδες συναυλίες και πολλές συνεργασίες με εκλεκτούς μουσικούς, δημιουργώντας με κάθε τους εμφάνιση μια μοναδική εμπειρία. Στην Πειραιώς 260 θα παρουσιάσουν κομμάτια από τον πρώτο τους δίσκο, κάποια ακυκλοφόρητα έργα, καθώς και αγαπημένες διασκευές, υποσχόμενοι ένα αξέχαστο μουσικό ταξίδι!
The Soul Peanuts Ραφαήλ Μελετέας hammond • Έρικ Παναγόπουλος κιθάρα • Γιάννης Παπαδούλης ντραμς • Guests Βίκτωρ Φιλιπποπολίτης σαξόφωνο (23 & 24/7) • Άγγελος Πολυχρόνου κρουστά (23/7) • Αλέξανδρος Δελής μπάσο (24/7)
25 ΙουλίουΟι Datfunkband περιπλανιoύνται με μαεστρία ανάμεσα σε funk, blues και jazz επιρροές δημιουργώντας έναν ιδιαίτερο ήχο. Στο πάρτι στην Πλατεία για τη λήξη του προγράμματος της Πειραιώς 260, ο Αστέριος Παπασταματάκης στο hammond organ και ο Μιχάλης Καπηλίδης στα ντραμς ενώνουν τις δυνάμεις τους με τον Δημήτρη Σχίζα στην κιθάρα, τον Βασίλη Ξενόπουλο στο σαξόφωνο και την Αλεξάνδρα Σιετή στο τραγούδι, αναμειγνύοντας την αισθησιακή ενέργεια της funk με τη διαχρονική ποιότητα της jazz.
DATFUNKBAND Αστέριος Παπασταματάκης hammond organ • Μιχάλης Καπηλίδης ντραμς • Guests Δημήτρης Σχίζας ηλεκτρική κιθάρα • Βασίλης Ξενόπουλος τενόρο σαξόφωνο • Αλεξάνδρα Σιετή τραγούδι
Το αγαπημένο καλλιτεχνικό στέκι των Πετραλώνων Cafe Nacional δίνει φέτος το παρών στην Πειραιώς 260, με signature cocktails, fine spirits αλλά και ψαγμένες street food γεύσεις. Τα after parties θα πλαισιώνονται από DJs που θα επιλέγουν μουσική κυρίως από βινύλια, δημιουργώντας ένα αξεπέραστο ατμοσφαιρικό σκηνικό!
grapeΣε ένα κτίριο-ορόσημο της ελληνικής ιστορίας, παρακολουθούμε τη διάλεξη μιας εισηγήτριας που παραθέτει επινοημένες ετυμολογίες διαφόρων λέξεων της ελληνικής γλώσσας. Με εργαλείο τη γλώσσα και στοιχεία από τη μυθολογία, το νέο έργο του Ευθύμη Φιλίππου διερευνά τη σχέση ιστορίας και Ιστορίας· παρατηρεί το χάσμα ανάμεσα στο ψέμα και στην αλήθεια και τη λεπτή γραμμή που χωρίζει το υποκειμενικό από το αντικειμενικό.
Στη νέα τους συνεργασία, οι διεθνώς καταξιωμένοι και βραβευμένοι Ευθύμης Φιλίππου και Αγγελική Παπούλια συν-σκηνοθετούν μια παράσταση που προσπαθεί να αναδείξει τη σημασία της αβεβαιότητας, της αμφισβήτησης και της ασάφειας σε σχέση με τη γλώσσα, την επικοινωνία και την εθνική ταυτότητα.
Κείμενο Ευθύμης Φιλίππου • Σκηνοθεσία Ευθύμης Φιλίππου, Αγγελική Παπούλια • Σκηνογραφία Κλειώ Μπομπότη • Ενδυματολόγος Βασιλεία Ροζάνα • Σχεδιασμός φωτισμών Θύμιος Μπακατάκης • Μουσική Παναγιώτης Μελίδης • Γραφιστικός σχεδιασμός MNP Athens • Σχεδιασμός μακιγιάζ Εύη Ζαφειροπούλου • Ερμηνεία Αγγελική Παπούλια κι ένας ακόμη ερμηνευτής
Πειραιώς 260 Η – Θέατρο 19 – 21 ΙουλίουΕμπνευσμένο από τους Όρνιθες του Αριστοφάνη.
© Διδώ Γκόγκου (Ai generator Lexica Art, Adobe Illustrator)
Μια ομάδα «σκύλων» εμφανίζεται στη σκηνή ως άλλος Χορός αρχαίας κωμωδίας. Αποστολή τους είναι να διαλευκάνουν τα γεγονότα γύρω από την άγρια κακοποίηση και θανάτωση ενός όμορφου κατοικίδιου σκυλιού σε μια επαρχιακή πόλη της Ελλάδας, δίπλα σε ένα αρχαίο μαντείο. Ποια εκδοχή είναι η αληθινή; Ήταν άνθρωπος ο δολοφόνος, όπως είχε ακουστεί αρχικά, ή το οικόσιτο ζώο έπεσε θύμα αγέλης άλλων, αδέσποτων σκύλων, όπως λέει το τελικό πόρισμα των αρχών; Σε μια πολιτεία των σκύλων, απελευθερωμένη από την εξουσία των ανθρώπων, θα μπορούσαν, επιτέλους, τα κακοποιημένα ζώα να βρουν δικαιοσύνη;
Έχοντας κερδίσει το ελληνικό αλλά και το ευρωπαϊκό κοινό με την απολαυστικά καυστική Δημοκρατία του Μπακλαβά, ο Ανέστης Αζάς επανέρχεται στο Φεστιβάλ μ’ ένα πρωτότυπο κείμενο που συγγράφουν και πάλι με τον Γεράσιμο Μπέκα και τον Μιχάλη Πητίδη. Το έργο είναι εμπνευσμένο, αυτή τη φορά, από τους Όρνιθες του Αριστοφάνη με τον ζωομορφικό Χορό των πουλιών που ιδρύει τη «Νεφελοκοκκυγία». Με αφετηρία μια αληθινή ιστορία από το πρόσφατο αστυνομικό δελτίο και όχημα τη μέθοδο του θεάτρου ντοκιμαντέρ, αναπτύσσεται στη σκηνή μια πολιτική αλληγορία γύρω από το ζήτημα της κοινωνικής βίας που εκδηλώνεται, ολοένα και περισσότερο, εναντίον των πλέον αδύναμων.
Όπως ο Αριστοφάνης βάζει τα πουλιά να επαναστατούν για να τιμωρήσουν το ανθρώπινο είδος, έτσι και στο πρωτότυπο αυτό έργο τα σκυλιά, που συμβολίζουν για πολλούς την ανιδιοτελή αγάπη, συνασπίζονται εδώ ενάντια στους ανθρώπους. Το περιστατικό κακοποίησης και θανάτωσης ενός αθώου ζώου γίνεται ο πυρήνας μιας παράστασης για τη σκληρότητα των ανθρώπων και ό,τι αυτή συνεπάγεται.
Ιδέα – Σκηνοθεσία Ανέστης Αζάς • Κείμενο Μιχάλης Πητίδης, Ανέστης Αζάς • Συνεργασία για την ανάπτυξη του κειμένου Γεράσιμος Μπέκας • Δραματουργία – Βοηθός σκηνοθέτη Μιχάλης Πητίδης • Μουσική Παναγιώτης Μανουηλίδης • Σκηνογραφία Διδώ Γκόγκου • Φωτισμοί Ελένη Χούμου • Παίζουν Ελένη Ράντου, Cem Yiğit Üzümoğlu, Gary Salomon, Γιώργος Κατσής, Κωνσταντίνος Μωραΐτης
Πειραιώς 260 Ε – Χορός 19 – 21 ΙουλίουΑν ο θόρυβος στη δυτική κοινωνία παραπέμπει σε κάτι αρνητικό, το νέο έργο της ανερχόμενης χορογράφου Χαράς Κότσαλη εξερευνά την ευεργετική δύναμη του θορύβου στον τρόπο του να παράγει χαρά, αλληλεγγύη, κοινότητα. Δύο σώματα, δυνητική προέκταση μιας ατέλειωτης ανθρώπινης αλυσίδας, επιδίδονται επί σκηνής σε έναν αντιπαραγωγικό χορό, σε μία αντισυναυλία αφιερωμένη στην απόλαυση της διάλυσης. Με αφετηρία την πολιτική, ανθρωπολογική και φιλοσοφική διάσταση του θορύβου και αντλώντας έμπνευση από το παράδειγμα της noise μουσικής σκηνής, η Χαρά Κότσαλη μας καλεί να αφουγκραστούμε τα «θορυβώδη κοινωνικά σώματα» ‒ εκείνα που διαταράσσουν την αρμονία της κοινωνικής συναίνεσης. Χρησιμοποιώντας τον θόρυβο ως καλλιτεχνικό αντιπαράδειγμα, η χορογράφος αποτίει φόρο τιμής σε όλες εκείνες τις φωνές που, όσο ισχυρά κι αν αρθρώνονται, πρέπει να κάνουν πάντα πολύ «θόρυβο» για να ακουστούν.
Η Χαρά Κότσαλη επιλέχθηκε φέτος από τη διεθνή πλατφόρμα χορού Aerowaves ως μία από τους 20 πλέον υποσχόμενους νέους δημιουργούς της χρονιάς, ενώ το πρώτο χορογραφικό έργο της to be possessed περιοδεύει αυτή τη στιγμή σε όλη την Ευρώπη.
Σύλληψη – Χορογραφία – Κείμενα – Επεξεργασία βίντεο Χαρά Κότσαλη • Ερμηνεία – Δημιουργία υλικού Χριστίνα Σκουτέλα, Χαρά Κότσαλη • Βοηθός χορογράφου Βάσια Ζορμπαλή
Σύγχρονο Θέατρο – ΘέατροΑν ήταν φυτό, θα της έδιναν το όνομα Amalia melancholia. Η ίδια ευχήθηκε να της δώσει η ιστορία τον τίτλο της βασίλισσας των φοινίκων. Μια παράσταση για τη γυναίκα που στιγματίστηκε για την ατεκνία της αλλά χάρισε στην Αθήνα τον Εθνικό Κήπο.
Οι σύγχρονες ιατρικές μελέτες αποδίδουν την ατεκνία της Αμαλίας σε μια αφανή απλασία, που, αν γινόταν γνωστή εκείνη την εποχή, θα καθιστούσε την πρώτη βασίλισσα της Ελλάδας ένα τέρας, κακό οιωνό για τη λαμπρή επανεκκίνηση του κράτους. Υποβλήθηκε σε θεραπείες τεκνοποίησης επί δεκαέξι χρόνια και μετά θάνατον σε νεκροψία. Η εξέταση της πενηνταεξάχρονης γυναίκας αποκάλυψε ευρήματα τα οποία αποσιωπήθηκαν.
Η αποτυχία της να προσφέρει ένα παιδί στον λαό είχε πολιτικές επιπτώσεις. Ωστόσο, από το όραμα της Αμαλίας γεννήθηκε ένα «παιδί»: ένας κήπος. Μέσα σ’ αυτόν, παρά τις τόσες προτομές επιφανών ανδρών, δεν υπάρχει σήμερα ούτε μία επίσημη αναφορά στη γυναίκα που τον δημιούργησε.
Η Ζωή Χατζηαντωνίου αντλεί υλικό από τις επιστολές της Αμαλίας προς τον πατέρα της, από διάσπαρτες ιστορικές μαρτυρίες και από τα απόρρητα έγγραφα των γιατρών. Η Αμαλία της είναι μια γυναίκα μεταξύ μυθοπλασίας και ιστορίας, μεταξύ στειρότητας και γονιμότητας, μεταξύ μουσειακού εκθέματος και ζώου υπό παρακολούθηση με σκοπό την αναπαραγωγή. Είναι ένα σώμα σε κατάσταση δημιουργικής μελαγχολίας που βρίσκει τη δική του γραμμή φυγής προς μια άλλη διάσταση πέραν των κοινωνικών επιταγών. Εκεί, στο αληθινό της βασίλειο, η Αμαλία εκπληρώνει την αποστολή της και διαιωνίζει το είδος της, γίνεται Κήπος. Της δίνεται αυτό που η ίδια αληθινά λαχτάρησε, ο τίτλος της Βασίλισσας των Φοινίκων.
Έρευνα – Δραματουργία – Σκηνοθεσία Ζωή Χατζηαντωνίου • Ερμηνεία Έμιλυ Κολιανδρή, Ρίτα Λυτού
Η παράσταση έκανε πρεμιέρα την άνοιξη του 2022 στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
Πειραιώς 260 Δ – Θέατρο 23 – 25 Ιουλίου
© Α. Σιμόπουλος
Μπορούμε να αντιστρέψουμε για λίγο την οπτική του κόσμου; Να δούμε πέρα από τον κόσμο της ύλης; Έναν ιδιαίτερο τόπο στα όρια μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, κατοικημένο από ονειροφαντασίες και φαντάσματα μας καλεί να ανακαλύψουμε η πολυφωνική σύνθεση που δημιουργεί για το Φεστιβάλ η Αργυρώ Χιώτη, με μια μεικτή ομάδα ερμηνευτών, αποτελούμενη από ηθοποιούς, χορευτές και τραγουδιστές.
Μεταφυσικές ιστορίες και θρύλοι εμπνέουν μια αφήγηση που διεκδικεί την επιστροφή στον μύθο. Στη σκηνή δημιουργείται ένας υπαρξιακός τόπος ανα-ψυχής. Ένας τόπος όπου συγκεντρώνονται οι ψυχές να ξεδιψάσουν, ανάμεσα σε οπτασίες και πνεύματα της φύσης, διερωτώμενες για τη σχέση ανάμεσα στο ατομικό και το συλλογικό.
Σκηνοθεσία Αργυρώ Χιώτη • Σκηνικός χώρος Εύα Μανιδάκη • Κοστούμια Άγγελος Μέντης • Μουσική Γιαν Βαν Αγγελόπουλος, Δήμητρα Τρυπάνη • Φωτισμοί Ελίζα Αλεξανδροπούλου • Δραματουργία Αργυρώ Χιώτη, Ευθύμης Θέου, και η ομάδα • Βοηθός σκηνοθέτιδας Νεφέλη Γιώτη • Ερμηνεύουν (αλφαβητικά) Νίκος Ζιάζιαρης, Αμαλία Κοσμά, Γιώργος Κριθάρας, Ρίτα Λυτού, Εύη Σαουλίδου, Δρόσος Σκώτης, Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη και κάποιοι ξεχωριστοί καλεσμένοι κάθε βράδυ
Πειραιώς 260 Η – Θέατρο
Mario Banushi
Η παράσταση Taverna Miresia* – Mario, Bella, Anastasia, από τις πιο πετυχημένες του καλλιτεχνικού προγράμματος του 2023, επανέρχεται στην Πειραιώς 260.
Ανερχόμενος νέος δημιουργός, γεννημένος το 1998, ο αλβανικής καταγωγής Mario Banushi χρησιμοποιεί ως δραματουργικά υλικά τις προσωπικές του μνήμες για να τις μετατρέψει σε τελετουργική πράξη κάθαρσης.
Η φωτεινή επιγραφή ενός εστιατορίου σε προάστιο των Τιράνων φωτίζει την ιστορία μιας οικογένειας. Ένα απρόοπτο γεγονός, που εκτυλίσσεται υπό το φως της ταμπέλας, επιδρά καταλυτικά στη ζωή του Μάριο. Χρόνια αργότερα, ενήλικος πια, ο σκηνοθέτης μεταφέρει την ίδια ταμπέλα από την Αλβανία στο Φεστιβάλ, και την τοποθετεί στο κέντρο του κόσμου που δημιουργεί επί σκηνής. Καλωσορίζει τις μνήμες προκειμένου να αντιμετωπίσει την απουσία του πρόσφατα εκλιπόντος πατέρα του, μάγειρα και ιδιοκτήτη της ταβέρνας, που υποδεχόταν κάθε βράδυ τους πελάτες.
Τι μένει ακόμα να φωτίσει αυτή η επιγραφή; Μια επιστροφή στη χώρα της παιδικής ηλικίας. Στην εποχή που η χαρά εναλλάσσεται με την απόγνωση, και ένα πιάτο φαγητό φανερώνει φροντίδα. Το οικογενειακό τραπέζι με τις άδειες πια καρέκλες. Μια συνειρμική ακολουθία από εικόνες, θραύσματα από αναμνήσεις, και από όσα δεν πρόλαβαν να ειπωθούν. Αποχαιρετισμός.
*Miresia στα αλβανικά σημαίνει καλοσύνη.
Σύλληψη – Σκηνοθεσία Μario Βanushi • Σκηνικά Σωτήρης Μελανός • Σχεδιασμός φωτισμών Ελίζα Αλεξανδροπούλου • Μουσική Jeph Vanger • Φωνητικοί αυτοσχεδιασμοί Σαβίνα Γιαννάτου • Συνεργάτρια δραματουργός Ασπασία-Μαρία Αλεξίου • Βοηθός σκηνοθέτη Σοφία Αντωνίου • Βοηθός ενδυματολόγου Βασιάνα Σκοπετέα • Παίζουν Σαβίνα Γιαννάτου, Χρυσή Βιδαλάκη, Κατερίνα Κρίστο, Mario Banushi, Ευτυχία Στεφάνου
Πειραιώς 260 Ε – Χορός Ελλάδα / Γαλλία (Διεθνής συμπαραγωγή)
© Helene Robert
Βραβευμένη με το ευρωπαϊκό Prix Jardin d’Europe 2016, με σημαντική πορεία στην ευρωπαϊκή σκηνή του χορού αλλά πιστούς φαν και στην Ελλάδα, η διεθνής Ελληνίδα χορογράφος, χορεύτρια και μουσικός Κατερίνα Ανδρέου επανέρχεται στο Φεστιβάλ με μια παράσταση που υποστηρίζουν μερικοί από τους εγκυρότερους θεσμούς της σύγχρονης πολιτιστικής παραγωγής, θέατρα και φεστιβάλ.
Με το Bless this Mess, το πρώτο της ομαδικό έργο, η Κατερίνα Ανδρέου διεκδικεί έναν χώρο αντίστασης, διερωτώμενη αν η σύγχυση, αυτό που η ίδια αποκαλεί «συνεχή θόρυβο», μια κατάσταση νοητική και συναισθηματική που αντανακλά την καθολική αίσθηση αστάθειας και ανησυχίας του σύγχρονου ατόμου, μπορεί να μετατραπεί σε δημιουργικό εργαλείο. Το Bless This Mess εκφράζει μια δυναμική και ακατάσχετη επιθυμία να κινηθεί κανείς μαζί με τους άλλους. Να βρει μια σταθερότητα θέσης, μια φωνή που δίνει θάρρος και ενέργεια, μια αίσθηση συλλογικότητας ενάντια στο χάος και την απομόνωση. Το έργο αφήνει χώρο στο παιχνίδι που κάνει να αναδύονται στιγμές ανακούφισης και χαράς.
Σύλληψη – Χορογραφία Κατερίνα Ανδρέου • Ερμηνεία Κατερίνα Ανδρέου, Baptiste Cazaux, Melissa Guex, Lily Brieu Nguyen • Ηχητική σύλληψη – δημιουργία Κατερίνα Ανδρέου σε συνεργασία με τον Cristian Sotomayor. Μέρος της παράστασης δημιουργήθηκε στο The Watermill Center – A Laboratory for Performance τον Απρίλιο του 2023. 23 Ιουλίου Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τη χορογράφο και τους συντελεστές.
Πειραιώς 260 Β – Θέατρο 23 – 25 ΙουλίουΥπάρχει κάποιο σημείο όπου συναντά η πραγματική ζωή τον ψηφιακό εαυτό και τις παραστατικές τέχνες; Η ομάδα Station Athens, που σχηματίστηκε το 2009 στην πολυπολιτισμική γειτονιά του Μεταξουργείου, αποτελείται από πρόσφυγες και μετανάστες από το Αφγανιστάν, το Πακιστάν και το Μπαγκλαντές. Με υλικό τις δικές τους, αληθινές ιστορίες, οι παραστάσεις τους έχουν κερδίσει το κοινό για τον τρόπο που παντρεύουν το ντοκιμαντέρ με τη μυθοπλασία. Η νέα τους παράσταση εστιάζει στον γάμο, την οικογένεια και τη συντροφικότητα αναδεικνύοντας με χιούμορ τον καταλυτικό ρόλο που παίζει η εξέλιξη της τεχνολογίας στον μετασχηματισμό των οικογενειακών δεσμών.
Τα μέλη της ομάδας προσπαθούν να αντιμετωπίσουν με τη βοήθεια της τεχνολογίας τη ζωή μακριά από την οικογενειακή εστία. Κοινό στοιχείο των αφηγήσεων, η ανάγκη των πρωταγωνιστών να βρουν λύσεις που θα διευκολύνουν την καθημερινότητά τους. Αφού έχουν δοκιμάσει τα πάντα, απευθύνονται σε μια εφαρμογή τεχνητής νοημοσύνης. Ακολουθούν τις συμβουλές της, με κάποτε αστεία έως και παράδοξα αποτελέσματα. Έως ποιο σημείο, άραγε, μπορεί η τεχνολογία να μεταμορφώσει προς το καλύτερο τη ζωή μας; Η παράσταση αξιοποιεί την τεχνολογία ΑΙ (τεχνητή νοημοσύνη), τις βιντεοπροβολές και ένα ιδιαίτερο sound design σ’ ένα υβριδικό παραστασιακό ιδίωμα.
Σύλληψη – Σκηνοθεσία Γιολάντα Μαρκοπούλου • Σκηνικά – Κοστούμια Αλεξάνδρα Σιάφκου, Αριστοτέλης Καρανάνος • Καλλιτεχνική συνεργάτιδα στη δραματουργία Mαργαρίτα Παπαδοπούλου • Καλλιτεχνική συνεργάτιδα στην έρευνα Κωνσταντίνα Γεωργίου • Φωτισμοί Άγγελος Παπαδόπουλος • Σχεδιασμός βίντεο Άγγελος Παπαδόπουλος, Γιολάντα Μαρκοπούλου • Μουσική σύνθεση και ηχητικός σχεδιασμός Μανώλης Μανουσάκης • Παίζουν Chalil Alizada, Ηossein Amiri, Sakina Hashimi, Aidim Joymal, Ramzan Mohammad, Reza Mohammadi, Mahboubeh Tavakali
Subset FestivalΦεστιβάλ νέας μουσικής στο Ωδείο Αθηνών
10 – 14 Ιουνίου
Επιμέλεια Σταύρος Γασπαράτος
Σε συμπαραγωγή με το Ωδείο Αθηνών.
Το Subset Festival, η πολυπρισματική μουσική πλατφόρμα που εγκαινιάστηκε πέρυσι σε συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου με το Ωδείο Αθηνών, επανέρχεται ανανεωμένη εστιάζοντας πάντα στον διάλογο της σύγχρονης μουσικής με τα νέα μέσα.
Αντλώντας τον τίτλο του από έναν μαθηματικό όρο (υποσύνολο ⊆), το Subset Festival παρουσιάζει διαφορετικές εκδοχές σύγχρονης μουσικής γραφής από μεγάλο εύρος καλλιτεχνικών ρευμάτων. Στους φιλόξενους χώρους του ανακαινισμένου Ωδείου Αθηνών από τις 10 έως τις 14 Ιουνίου θα έχουμε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε μουσικά σχήματα και σολίστες καταξιωμένους και ανερχόμενους, Έλληνες και ξένους, οπτικές και ηχητικές εγκαταστάσεις και περφόρμανς αλλά και workshops ανοιχτά στο κοινό.
To Subset περιλαμβάνει αναθέσεις σε σύγχρονα ελληνικά σύνολα και καλλιτέχνες (Άντης Σκορδής, Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου, Εύη Νάκου, Βασούλα Δελλή, Γιώργος Κοκκινάρης, Θάνος Πολυμενέας, ΜΙΖΙ, Αλέξανδρος Δρυμωνίτης, Μάγδα Λαμπροπούλου, Δήμητρα Κουστερίδου, Γιώργος Πούλιος) οι οποίοι δημιουργούν επτά νέα έργα-εγκαταστάσεις ειδικά για το Φεστιβάλ. Συμμετέχουν ακόμα καταξιωμένα σχήματα και καλλιτέχνες σύγχρονης μουσικής, Έλληνες (Γιάννης Αναστασάκης και Ναταλία Μαντά) και ξένοι (Arve Henriksen, Raed Yassin, Laurel Halo, Klara Lewis, Nik Colk Void και Pedro Maia, Ben Frost, και το σύνολο Solistenensemble Kaleidoskop που παρουσιάζει σε παγκόσμια πρεμιέρα το νέο έργο της Maya Dunietz). Επιστέγασμα της διοργάνωσης, που εξελίσσεται σε πολύτιμο σημείο καλλιτεχνικού διαλόγου για τη διεθνή μουσική κοινότητα, θα είναι η προβολή του concert film Ryūichi Sakamoto: Opus σε σκηνοθεσία του Ιάπωνα Neo Sora, όπου παρακολουθούμε τον Ryuichi Sakamoto μόνο στο πιάνο στην τελευταία του ερμηνεία πριν τον θάνατό του.
Πρόγραμμα 10 Ιουνίου Αμφιθέατρο, 20:30Η Klara Lewis και η Nik Colk Void έχουν παρουσιαστεί σε διεθνείς διοργανώσεις: Semibreve Festival (Πορτογαλία), Dark MoFo (Τασμανία), Ultima Festival στο Henie Onstad Art Center (Όσλο), L.E.V. Festival (Χιχόν), Conflux Festival (Ρότερνταμ), Donau Festival (Αυστρία), Sonar Festival (Βαρκελώνη) κ.α. Σε αυτή τη συνεργασία, οι προσεγγίσεις τους συναντιούνται σε ένα παιγνιώδες κολάζ Pop και Noise με κιθάρες, πλήκτρα, Eurorack modular systems, φωνή, sampling και outboard processing που συμπλέκει τις δικές τους ξεχωριστές εκδοχές tender techno και brutal ambient. Η live παρουσίαση συνοδεύεται από τα live visuals του Pedro Maia.
Arve Henriksen & Γιάννης Αναστασάκης
Arve Henriksen & Jannis Anastasakis © Vangelis Patsialos
O καταξιωμένος Νορβηγός τρομπετίστας και συνθέτης Arve Henriksen (τρομπέτα, φωνή, electronics) συναντά τον καινοτόμο περφόρμερ Γιάννη Αναστασάκη (ηλεκτρική κιθάρα, αναλογικά συνθεσάιζερ, μουσικό πριόνι, live-electronics). Οι δυο τους έχουν συμπράξει ξανά επί σκηνής το 2014 (six d.o.g.s) και το 2018 (Αγγλικανική Εκκλησία). Αυτή την περίοδο εργάζονται για την ολοκλήρωση του πρώτου τους κοινού άλμπουμ, το οποίο θα ολοκληρωθεί εντός του 2024. Τη συναυλία τους θα επιμεληθεί εικαστικά η καταξιωμένη γλύπτρια, εικαστικός και visual artist Ναταλία Μαντά με ζωντανές αναλογικές και ψηφιακές προβολές.
Φουαγιέ Τεχνών, 22.00 Raed Yassin
© Erarslan Yanmaz
Το Phantom Orchestra του Λιβανέζου καλλιτέχνη Raed Yassin, διακεκριμένου στον χώρο τόσο των εικαστικών όσο και της μουσικής, είναι ένα συλλογικό εγχείρημα που αποτυπώνει και καταγράφει μια ξεχωριστή μουσική στιγμή της νεότερης ιστορίας: ήχους μουσικών που αυτοσχεδιάζουν μοναχικά λόγω των πρόσφατων συνθηκών της πανδημίας. Τα αποτελέσματα παρουσιάζονται, καταγράφονται και τυπώνονται σε δίσκους βινυλίου και μετά παίζονται ταυτόχρονα σαν κάποιου είδους ορχήστρα πικάπ (Turntable Orchestra), όπου οι διαχωρισμένοι ήχοι ακούγονται μαζί και επανασυνδέονται. Το εγχείρημα μιμείται το σήμερα: βγαίνουμε από την απομόνωση· μαθαίνουμε εκ νέου να συνυπάρχουμε στον κόσμο.
11 Ιουνίου Αμφιθέατρο, 20.30Το «β», μια ανάθεση του Subset στον Κύπριο συνθέτη σύγχρονης μουσικής Άντη Σκορδή, είναι μια διαθεματική περφόρμανς τεσσάρων μουσικών, ενός conductor/electronics και ενός VJ σε ζωντανή δημιουργία. Η μουσική διαμορφώνεται ως κύκλος επτά κομματιών: τα τέσσερα μεγαλύτερα έργα, διαχωρίζονται με σύντομα ηλεκτρονικά κομμάτια / ιντερλούδια. Το έργο ορίζεται από τη μουσική, τα φώτα, το κείμενο και τις κινούμενες εικόνες ως τελετουργικό που εκτυλίσσεται σε τρία στάδια: προετοιμασία – συμβάν – κάθαρση.
Ο συνθέτης συνεργάζεται με τη Έλια Καλογιάννη για τη ζωντανή video performance που δημιουργεί τον εικαστικό χώρο του έργου.
Νέα Σκηνή, 22.00Επιστρέφοντας σε παλαιότερο έργο της, η συνθέτρια Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου προτείνει, ειδικά για τo Subset, το άϊζο, the bird. Opus II, ένα μουσικό πείραμα που αναπαριστά συνθήκες της πραγματικής ζωής, γραμμένο για οκτώ ηχεία, ηχογραφημένο υλικό,visuals, φλάουτο, birbyne, κρουστά, rhodes piano, φωνές, βιόλα, κοντραμπάσο και έναν μαέστρο. Στο μουσικό και σκηνικό αυτό έργο, με πρωταγωνιστή τον Άιζο, ένα πουλί που ζούσε σε κλουβί, η καλλιτέχνιδα εξελίσσει τη σχέση ηχητικής σύνθεσης κίνησης και δραματουργίας του ήχου σε μια ιδιαίτερα ατμοσφαιρική, κινηματογραφική προσέγγιση.
Μουσική – Σκηνική σύνθεση – Σύλληψη Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου • Δημιουργία αφίσας & Οπτικού υλικού / visuals Περικλής Αγιανόζογλου • Live χειρισμός ηχητικού υλικού Φίλιππος Θεοχαρίδης • Ενδυματολογική επιμέλεια Μαργαρίτα Δοσούλα • Εξωτερικός παρατηρητής Άγγελος Μαστραντώνης • Επί σκηνής Ειρήνη Σγουρίδου φλάουτο (νύχτα / μέρα), Rafal Habel birbynė (θόρυβος / ησυχία), Justine Goussot rhodes piano (μέλλον / παρελθόν), Μιχάλης Καταχανάς βιόλα (δράση / αδράνεια), Χάρης Παζαρούλας κοντραμπάσο (σκοτάδι / φως), Ιάκωβος Παυλόπουλος κρουστά (Χρόνος: η Καμπάνα), Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου (διεύθυνση του χρόνου)
Giorgios PouliosΟ Γιώργος Πούλιος έχει γράψει μουσική για δεκάδες θεατρικές και χοροθεατρικές παραστάσεις καλλιτεχνών όπως ο Ευριπίδης Λασκαρίδης, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου, ο Χρήστος Παπαδόπουλος, η Ρούλα Πατεράκη, η Κατερίνα Ευαγγελάτου και ο Δημήτρης Καραντζάς ενώ το μουσικό έργο του παρουσιάζεται από το 2004 σε συναυλίες, θέατρα και φεστιβάλ διεθνώς.
Εμπνευσμένος από τις συνεργασίες του στον χώρο του Θεάτρου και του Χορού, ο αυτοδίδακτος συνθέτης και μουσικός προτείνει στο πλαίσιο του Subset μια σόλο συναυλία-περφόρμανς. Επί σκηνής, ανάμεσα σε μια ραπτομηχανή και μια πρέσα ατμού επιχειρεί μια αναδρομή στις αρχικές μουσικές αναφορές του και εκφράζει την ομορφιά στον συνδυασμό ετερόκλητων στοιχείων.
12 Ιουνίου Αμφιθέατρο, 20.30
Kaleidoskop
Το σύνολο Kaleidoskop ιδρύθηκε το 2006 στο Βερολίνο και από τότε έχει αφοσιωθεί στην ανάπτυξη νέων μορφών πειραματικού μουσικού θεάτρου. Με ανοιχτή διάθεση, το σύνολο δημιουργεί νέες μορφές συνεργασίας με διεθνείς καλλιτέχνες από άλλα είδη και σκηνές μουσικής.
Το έργο της συνθέτιδας Maya Dunietz που ερμηνεύουν αναδεικνύει ένα παλλόμενο μουσικό σύμπαν όπου κάνουν την εμφάνισή τους νότες φαντάσματα. Αργόσυρτες κινήσεις, μακρόσυρτες δομές. Κύματα από τονισμούς που «γλιστρούν» άστατα σε έναν συνεχή χορό και μια άνευ ορίων αναζήτηση ισορροπίας.
13 & 14 Απριλίου Εργαστήριο με τους καλλιτέχνες, απευθυνόμενο σε συνθέτες, μουσικούς, μουσικά σύνολα αλλά και στο ευρύτερο κοινό που ενδιαφέρεται για τη σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία.
https://aefestival.gr/open-call-sound-of-difference/
Νέα σκηνή, 22.00
Αλέξανδρος Δρυμωνίτης feat ARTéfacts ensemble • Techno unplugged
Μια παράσταση ζωντανής ακουστικής techno, κώδικα και τεχνητής νοημοσύνης. Ο προγραμματιστής Αλέξανδρος Δρυμωνίτης γράφει ζωντανά μουσική παρτιτούρα μέσω γραφής κώδικα και προσκαλεί τους μουσικούς του ARTéfacts ensemble να παίξουν techno με ακουστικά όργανα! Αλληλεπιδρά με ένα μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης, ενθαρρύνοντάς το να συνθέσει, παράγοντας techno μουσικές φράσεις, ενώ η τεχνητή νοημοσύνη ελέγχει τον φωτισμό, δημιουργώντας την ατμόσφαιρα που ταιριάζει με την εξελισσόμενη μουσική. Ο ζωντανός κώδικας και η συνολική μουσική παρτιτούρα προβάλλονται σε οθόνη, ενώ το κοινό περιηγείται γύρω από τους μουσικούς, αλλά μπορεί και να χορέψει!
Live Coding Αλέξανδρος Δρυμωνίτης • Ηλεκτρικό κοντραμπάσο Δημήτρης Τίγκας • Κρουστά Κώστας Σερεμέτης • Σαξόφωνο Guido De Flaviis • Μπ. Κλαρινέτο Σπύρος Τζέκος
13 Ιουνίου Αμφιθέατρο, 20.30Το We habitually maintain είναι ένα έργο για τους αυτοματοποιημένους τρόπους που συνδέουν την αρχιτεκτονική, τον ήχο, τις εργασίες συντήρησης σε υπόγειους χώρους και τα ανθρώπινα σώματα. Επιτόπιες ηχογραφήσεις μηχανημάτων, ζωντανός και επεξεργασμένος ήχος και μη λεκτικοί ήχοι συνθέτουν μια παρτιτούρα που ερμηνεύουν οι μουσικοί Εύη Νάκου και Βασούλα Δελλή. Μια ηχητική και κειμενική σύνθεση για την αθέατη και αθόρυβη μηχανική και ανθρώπινη εργασία που μας συντηρεί ώστε να συνεχίζουμε τη ζωή μας.
Σύλληψη Εύη Νάκου • Σύνθεση, εκτέλεση Εύη Νάκου, Βασούλα Δελλή • Σύμβουλος/συνεργάτης ήχου Άρης Ντεληθέος
Laurel Halo – Leila BordreuilΗ Αμερικανίδα συνθέτιδα και πιανίστα Laurel Halo εδρεύει στο Λος Άντζελες. Το πρώτο της άλμπουμ Quarantine που κυκλοφόρησε στο Hyperdub το 2012 ανακηρύχθηκε από το “The Wire” άλμπουμ της χρονιάς. Στο Subset Festival θα παρουσιάσει με την Leila Bordreuil στο τσέλο το Atlas, το νέο της άλμπουμ με το οποίο περιοδεύει στα μεγαλύτερα φεστιβάλ και concert halls του κόσμου από το τέλος του 2023.
Νέα Σκηνή, 22.00
Μάγδα Λαμπροπούλου – Δημήτρα Κουστερίδου
Twist
Ανάθεση
Το Twist συνδυάζει ως περφόρμανς τον αναλογικό ήχο γλυπτικών κατασκευών από τη Μάγδα Λαμπροπούλου με DIY ηλεκτρονικά κυκλώματα και live electronics τεχνικές από τη Δήμητρα Κουστερίδου. Μικρά χειροκίνητα αλλά και μηχανικά γλυπτά-κατασκευές από αντικείμενα και φόρμες με θηλυκό πρόσημο, περιστρέφονται και ελίσσονται σε έναν συντονισμένο χορό. Ανάλαφρες ασκήσεις ισορροπίας αναπτύσσονται ανάμεσα στην εύθραυστη φύση υλικών, όπως το γυαλί, το κεραμικό, το χαρτί, το ύφασμα και την ισχνή δυναμική των ήχων τους.
Συνδυάζοντας ηλεκτροακουστικές διεργασίες σε πραγματικό χρόνο, η Δήμητρα Κουστερίδου καταλήγει σε μια live performance, μέσα από την οποία τα απρόβλεπτα ακουστικά γεγονότα και η εκτέλεση ης εγκατάστασης, ενισχύονται με διευρυμένες τεχνικές σύνθεσης ηχοχρώματος, χρόνου και συναρμογής σε ηχητικά στρώματα drone.
Twist in situ ηχητική εγκατάσταση
Η περφόρμανς πλαισιώνεται από μια in situ ηχητική εγκατάσταση, ειδικά σχεδιασμένη για το Subset Festival από την Μάγδα Λαμπροπούλου, επισκέψιμη για το κοινό από τις 10 έως τις 14 Ιουνίου στο Φουαγιέ Τεχνών. Οι συμμετέχοντες περιηγούνται ανάμεσα σε αιωρούμενα γλυπτά που μπορούν να τα αγγίζουν ελεύθερα, ενώ αυτά μεταβάλλονται διαρκώς, μορφικά και ηχητικά. Αλληλεπιδρώντας μαζί τους, ανακαλύπτουν διαφορετικές ποιότητες ήχων που πηγάζουν από την επαφή του ανθρώπινου σώματος με το εξωτερικό περίβλημα μεταλλικών και χάρτινων επιφανειών αλλά και από τα αθέατα εσωτερικά τους στοιχεία.
Κοκκινάρης – Μιζι – ΠολυμενέαςΜια ειδικά σχεδιασμένη ηχητική εμπειρία για το Subset και τη Νέα Σκηνή του Ωδείου Αθηνών, με τους Γιώργο Κοκκινάρη (κοντραμπάσο), MIZI (ηλεκτρονικά), και Θάνο Πολυμενέα – Λιοντήρη (κοντραμπάσο). Ένα ανατροφοδοτούμενο και δύο ενισχυμένα κοντραμπάσα, μία ψηφιακή μηχανή 256 απλών τόνων, ένα Halldorophone και ένα πολυκαναλικό σύστημα 8 ηχείων δημιουργούν μία συμπαγή ηχητική μάζα που θα κατακλύσει τον συναυλιακό χώρο. Η υψηλή ενίσχυση των ακουστικών οργάνων με τη χρήση πολλαπλών μικροφώνων θα δημιουργήσει μια υπερρεαλιστική προοπτική δίνοντας μας τη δυνατότητα να ακούσουμε κάθε μικροήχο του δοξαριού, του σώματος, των χορδών και της ταστιέρας του οργάνου.
Χρησιμοποιώντας μη συμβατικές τεχνικές τα κοντραμπάσα, σε συνδυασμό με τους απλούς τόνους δημιουργούν ένα ηχητικό περιβάλλον βασισμένο στο φυσικό κούρδισμα και αναδεικνύουν τα ηχητικά χρώματα του ασυγκέραστου οργάνου. Με ειδικές παρτιτούρες γραφικών και λεκτικών οδηγιών καθώς και με αυτοσχεδιαστικά μέρη, το τρίο εξερευνά τα όρια της ακουστότητας, τα ψυχοακουστικά φαινόμενα, τις μικροτονικές αρμονικές συνηχήσεις και περίπλοκες, θορυβικές, ηχητικές μάζες.
Οι τρεις καλλιτέχνες προσκαλούν το κοινό να εμβυθιστεί στα ηχητικά συμβάντα και να ακούσει τόνους-φαντάσματα, ηχητικά συνεχή, παλλόμενους αρμονικούς σχηματισμούς, μικροήχους στα όρια της ανθρώπινης ακουστότητας, και τις γεωμετρικές κινήσεις αυτών των δομών μέσα στο χώρο.
Γιώργος Κοκκινάρης κοντραμπάσο, ανατροφοδοτούμενο κοντραμπάσο • ΜΙΖΙ (Γιώργος Μιζήθρας) ηλεκτρονικά • Θάνος Πολυμενέας – Λιοντήρης κοντραμπάσο, halldorophone
14 Ιουνίου Αμφιθέατρο, 20.30Στην τελευταία ημέρα της φετινής του διοργάνωσης, τo Subset τιμά τον σπουδαίο Ιάπωνα συνθέτη Ryuichi Sakamoto, που πέθανε πριν από έναν χρόνο, προβάλλοντας την ταινία-συναυλία Ryūichi Sakamoto: Opus σε σκηνοθεσία Neo Sora. O Sakamoto επιστράτευσε όλη του την ενέργεια για να πραγματοποιήσει μια τελευταία συναυλία σε ένα concert film με πρωταγωνιστές μόνο τον ίδιο και το πιάνο του. Η επιμέλεια έγινε από τον ίδιο, όπως και η επιλογή της σειράς με την οποία παρουσιάζονται τα είκοσι κομμάτια που παίζει, τα οποία αφηγούνται τη ζωή του, χωρίς καμία άλλη επεξήγηση.
Φουαγιε Τεχνών, 22.30
Ben Frost feat Greg Kubacki & Tarik Barri
Το έργο του καταξιωμένου μουσικού και συνθέτη Ben Frost διατρέχει τα είδη της μίνιμαλ, πειραματικής, industrial και noise μουσικής. Στις ζωντανές του εμφανίσεις, στα δισκογραφία και στο πλούσιο έργο του για τον κινηματογράφο, ο Frost διευρύνει διαρκώς τα ηχητικά όρια. Έχοντας στο ενεργητικό του συνεργασίες με επιφανείς καλλιτέχνες όπως οι Björk, Tim Hecker, Colin Stetson και Swans, ο Frost φέρνει στο Subset μια νέα συνεργασία με τον Greg Kubacki, κιθαρίστα του mathcore συγκροτήματος Car Bomb, και τον Ολλανδό οπτικοακουστικό καλλιτέχνη Tarik Barri.
Οι Frost και Kubacki συνδημιούργησαν το Scope Neglect (2023), ένα άλμπουμ όπου η σταθερή δεξιοτεχνία του Frost στην υφή και τον τόνο αντισταθμίζεται σε στιγμές από τα σπλαχνικά power chords της κιθάρας του Kubacki. Άλλοτε θρασύτατα metal και άλλοτε νοσταλγικά ambient, το Scope Neglect πρωτοπορεί απροσδόκητα, γειωμένο από το ηχητικό σθένος των δύο συνεργατών. Οι δυο τους υπόσχονται μια καθολική εμπειρία ήχου, που συνοδεύεται από τα εντυπωσιακά visuals του Barri.
Φουαγιέ Τεχνών 23.30
Closing Party
1 & 2 Ιουνίου
Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»
Indie Playground Festival
Το Indie Playground Festival, που διοργανώθηκε πρώτη φορά πέρυσι από το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου σε συνεργασία με το Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» και τη United We Fly, επιστρέφει και φέτος στον βιομηχανικό χώρο Playground 260. Για δύο βραδιές ο ανοιχτός χώρος πίσω από την Πειραιώς 260 μεταμορφώνεται σε stage και μας καλεί να ανακαλύψουμε το νέο αίμα της σύγχρονης ανεξάρτητης ελληνικής σκηνής.
Συμμετέχουν γνωστά αλλά και ανερχόμενα ονόματα της ελληνικής indie και alternative σκηνής: Larry Gus, Puta Volcano, ΑΜΚΑ, Whereswilder, Prompt, Kooba Tercu, Metaman, Vassilina.
Με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Line-up
1 Ιουνίου Whereswilder – AMKA – Kooba Tercu – Puta Volcano
2 Ιουνίου Prompt – Metaman – Vassilina – Larry Gus
Whereswilder
Oι Whereswilder (Γιάννης Ράλλης: φωνή/ηλεκτρική κιθάρα, Αλέκος Βουλγαράκης: ηλεκτρική κιθάρα, Βασίλης Νισσόπουλος: φωνή/μπάσο, Μανώλης Γιαννίκιος: ντραμς) είναι μια μπάντα από την Αθήνα, που ξεκίνησε το 2014 με το ψυχεδελικό άλμπουμ Yearling. Ο δίσκος αναγνωρίστηκε από τους κριτικούς ως μία από τις πρώτες προσπάθειες για neo-psychedelic rock στην Ευρώπη. Το επόμενο άλμπουμ τους Hotshot (2016) κράτησε παρόμοια αισθητική με επιρροές από 70s classic rock, ενώ το τελευταίο τους άλμπουμ Movement in Place έχει κυρίως επιρροές από δημοφιλή είδη μουσικής των 70s, όπως soft rock, soul και funk. Αυτή την περίοδο σχεδιάζουν το επόμενο μουσικό βήμα τους.
AMKA
Οι ΑΜΚΑ αποτελούνται από 4 μουσικούς που παίζουν σε όλη την Ευρώπη εδώ και 20 χρόνια. Μεταξύ τους συναντιούνται στο στούντιο Dudu Loft στην Αθήνα και δημιουργούν έναν ξεχωριστό χορευτικό ήχο, στα όρια punk, kraut, noise, disco, jazz και pop. Τα δύο ιδρυτικά μέλη των ΑΜΚΑ, ο Δημήτρης Κουλεντιανός (μπάσο) και ο Δημήτρης Καλαμαράς (κιθάρα), γνωρίστηκαν στο Prins Claus Conservatoire στην Ολλανδία. Επιστρέφοντας στην Αθήνα συναντιούνται με τον αυτοσχεδιαστή Chris Scott (φωνή, κιθάρα), καθώς και με πολλούς ταλαντούχους ντράμερ που διαμορφώνουν τον ήχο τους, με αποκορύφωμα το δεύτερο άλμπουμ τους On Patrol (Pestus Studio Records, 2023). Φέτος ετοιμάζουν την πρώτη τους ευρωπαϊκή περιοδεία, με τον Ιάσονα Γουάστωρ στα ντραμς.
Kooba Tercu
Οι Kooba Tercu είναι ένα αθηναϊκό σύνολο έξι μουσικών που παίζουν δυνατή, θορυβώδη, χορευτική και εξωτική φουτουριστική ψυχεδέλεια. Τα live τους αποτελούν ένα παιχνίδι μεταξύ σύνθεσης και αυτοσχεδιασμού, και έχουν μοιραστεί τη σκηνή με καλλιτέχνες όπως οι Acid Mothers Temple, Circle, Goat, Follakzoid και άλλους. Ο τελευταίος δίσκος τους Proto Tekno (Rocket Recordings, 2020) χαρακτηρίστηκε μια ισχυρή cyberpunk πρόταση που μας μαθαίνει κάτι για την αλληλεπίδραση του υψηλού και του γελοίου.
Puta Volcano
Γνωστοί για τον δυναμικό τους ήχο και τις έντονες ζωντανές εμφανίσεις τους, οι Αθηναίοι heavy rockers Puta Volcano δημιουργήθηκαν το 2011 από τα αδέρφια Alex (κιθάρα) και Anna (φωνητικά), ενώ αργότερα προστέθηκαν οι Steve Stefanidis (ντραμς) και Bookies (μπάσο, δεύτερα φωνητικά). Η μουσική τους είναι ένα μείγμα hard rock, stoner και post-grunge, με έμφαση στην περίπλοκη ενορχήστρωση και τα φωνητικά. Το τελευταίο τους άλμπουμ με τίτλο Amma (2020) είναι μια σύνθεση σκοτεινών και φωτεινών, ζοφερών και ελπιδοφόρων στοιχείων που εξελίσσει σημαντικά τον ήχο τους. Έχουν περιοδεύσει στην Ευρώπη δύο φορές και έχουν εμφανιστεί δίπλα στους Black Keys και τους Black Angels.
Prompt
Οι Prompt είναι ένα electronic audiovisual ντουέτο από την Αθήνα. Ο ήχος τους, μια συγχώνευση pop μορφών, εκρηκτικών ρυθμών και ατμοσφαιρικών ηχοτοπίων, δένεται αλγοριθμικά με διαδραστικά οπτικά σόου, διευρύνοντας τα όρια της performance art. Το δίδυμο βρίσκεται σε πειραματικό ταξίδι από το 2022, δημιουργώντας μοναδικές εμπειρίες στα live-set τους που προσκαλούν το κοινό να εμβυθιστεί και να αλληλεπιδράσει.
Μetaman
ΜΕΤΑΜΑΝ είναι το προσωπικό μουσικό project του Θωμά Γουναρόπουλου. Το ντεμπούτο του άλμπουμ Irina βγήκε και εξαντλήθηκε το 2020, ενώ το 2022 κυκλοφόρησε ο δεύτερος δίσκος Ματαίωση. Έχει συνεργαστεί με ετερόκλητους καλλιτέχνες, σύγχρονους (όπως Pan Pan, Φωνόπτικον, Vasillina, A.Επίθετη κ.ά.) αλλά και «κλασικούς» για τον ελληνικό μουσικό χώρο (όπως η Λένα Πλάτωνος και ο Ζωρζ Πιλαλί). Με το τρίτο του άλμπουμ (επί του πιεστηρίου) ο ΜΕΤΑΜΑΝ συνδυάζει το trip hop με τη rave σκηνή. Η μουσική του επιστρατεύει απαγγελίες σε πρωτότυπο ελληνικό στίχο αλλά και ορχηστρικά κομμάτια, ενώ στα live του συμμετέχει το σύνολο της συλλογής synthesizer και drum machine που διαθέτει για μια live electronics hardware εμπειρία.
VASSIŁINA
Με καταγωγή από την Ελλάδα και έδρα μεταξύ Λονδίνου και Αθήνας, η VASSIŁINA συνθέτει κομμάτια που εξισορροπούν αισθητικά στοιχεία της ποπ με σκοτεινές ηλεκτρονικές επιρροές. Έχοντας αναφορές από την avant-pop καθώς και τη βρετανική και γαλλική synth-pop και electro-pop σκηνή, παρουσιάζει στα live της ένα punk μελαγχολικό ηχοτοπίο. Με έντονα delays στις φωνές, απόκοσμα field-recordings και μελαγχολικές πολυφωνίες, η VASSIŁINA ακροβατεί ανάμεσα στο χάος και την dance σκηνή. Το 2021 κυκλοφόρησε το ντεμπούτο άλμπουμ της Fragments (Inner Ear Records). Ακολούθησαν συναυλίες σε Ελλάδα και Μ. Βρετανία, και εμφανίσεις σε πολλά ελληνικά και διεθνή φεστιβάλ. Φέτος θα κυκλοφορήσει το δεύτερό της άλμπουμ με τίτλο Femmeland (Inner Ear Records).
Larry Gus
Ο Παναγιώτης Μελίδης (γ.1982) είναι Έλληνας μουσικός, παραγωγός και συνθέτης που γράφει μουσική ως Larry Gus από το 2006. Μηχανικός υπολογιστών, με MSc στο Sound and Music Computing από το MTG στη Βαρκελώνη, κυκλοφορεί δίσκους για διάφορα labels από το 2009. Η δουλειά του θα μπορούσε να περιγραφεί σαν ένας διαρκής αγώνας εναντίον των συμπτώσεων, και σε συνδυασμό με τις hyperactive και χαοτικά αυτοσχεδιαστικές συναυλίες του έχει βρεθεί να συνεργάζεται με χορογράφους, αρχιτέκτονες, σεναριογράφους και σκηνοθέτες θεάτρου και κινηματογράφου. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.
11 Ιουνίου
Κέντρο Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»
Mazoha
Την Τρίτη 11 Ιουνίου ο Mazoha κάνει κατάληψη στο Playground 260, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, και στήνει το δικό του πάρτι με ένα line-up φωτιά και μοναδικές δράσεις-events.
Περφόρμανς
5 Ιουλίου – Νοσοκομείο Σωτηρία / 6 Ιουλίου – Εθνική Βιβλιοθήκη / 7 Ιουλίου – Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου
Δημοτικό Θέατρο Πειραιά – Νίκος Διαμαντης
What We Owe Democracy / Τι οφείλουμε στη Δημοκρατία
Τριήμερη πλατφόρμα δράσεων σε συμπαραγωγή με το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά.
What We Owe Democracy
Ηθική, δικαιοσύνη, δημοκρατία και περιβάλλον αποτελούν πάντα ζητούμενα στο σύγχρονο πολιτικό τοπίο, που χαρακτηρίζεται από τη δυσπιστία στη δημόσια σφαίρα και την αμφισβήτηση της δυνατότητας εκπροσώπησης του Εγώ στην κοινότητα. Ταυτόχρονα, οι νέες πραγματικότητες που αναδύονται σε ζητήματα έμφυλων ταυτοτήτων, βιοηθικής αλλά και περιβάλλοντος καθιστούν επιτακτικό τον αναπροσδιορισμό του Εμείς και την ενθάρρυνση της κοινωνικής συμμετοχής και της συμπερίληψης. Εστιάζοντας στο τρίπτυχο Υγεία – Γλώσσα – Τροφή, το Δημοτικό Θέατρο Πειραιά προτείνει μια πλατφόρμα δημιουργικής συνεργασίας 30 περίπου καλλιτεχνών, με υψηλό στόχο την ευαισθητοποίηση και την ενεργοποίηση των πολιτών καθώς και τη δημιουργία συνεργειών. Στην ιδιαίτερα φιλόδοξη αυτή δράση συμμετέχουν τέσσερις κοινωνικές δομές* που απευθύνονται σε ξεχωριστές ομάδες του πληθυσμού (άτομα στο φάσμα του αυτισμού, άτομα με ειδικές δεξιότητες, παιδιά, κλπ.), ενώ το πρόγραμμα θα διεξαχθεί σε τρεις διαφορετικούς χώρους που αντιστοιχούν ο καθένας στις διαφορετικές πτυχές του: το Νοσοκομείο Σωτηρία (Υγεία), την Εθνική Βιβλιοθήκη (Γλώσσα) και την Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου (Τροφή).
Καλλιτεχνικοί συντελεστές αυτής της «δραματουργίας του επείγοντος», όπως την ονομάζει ο Νίκος Διαμαντής, καλλιτεχνικός διευθυντής του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, θα είναι επτά καταξιωμένοι συγγραφείς από τον χώρο της πεζογραφίας και του θεάτρου (Ηλίας Μαγκλίνης, Μιχάλης Μακρόπουλος, Γλυκερία Μπασδέκη, Σοφία Νικολαΐδου, Νικήτας Σινιόσογλου, Βίβιαν Στεργίου, Χρήστος Χρυσόπουλος), δώδεκα ηθοποιοί-περφόρμερ, τρεις εικαστικοί επιμελητές και ένας σκηνοθέτης, ενώ στα γεγονότα που θα παραχθούν στους ξεχωριστούς αυτούς χώρους συμπράττουν ποιητές, χορευτές, εικαστικοί, μουσικοί και φιλόσοφοι.
* Εταιρεία Προστασίας Ανηλίκων Πειραιά «Ο καλός ποιμήν», Χατζηκυριάκειο Ίδρυμα, Εργαστήρι Ειδικής Αγωγής «Μαργαρίτα», Φορέας Ψυχικής και Κοινωνικής Υποστήριξης «Πυξίδα».
Σύλληψη – Σκηνοθεσία – Δραματουργία Νίκος Διαμαντής • Σκηνικά – Κοστούμια Άση Δημητρολοπούλου • Μουσική Νίκος Βασιλείου – Ήχοι Μικές Γλύκας • Συμμετέχουν οι συγγραφείς Ηλίας Μαγκλίνης, Μιχάλης Μακρόπουλος, Γλυκερία Μπασδέκη, Σοφία Νικολαΐδου, Νικήτας Σινιόσογλου, Βίβιαν Στεργίου, Χρήστος Χρυσόπουλος, οι ηθοποιοί-περφόρμερ Πέρης Μιχαηλίδης, Μάνια Παπαδημητρίου, Δανάη Παπουτσή, Όμηρος Πουλάκης, Βαγγέλης Ρόκκος, Γιάννης Τσορτέκης, Εβελίνα Αραπίδη, Αντρέας Κολίσογλου, Άρης Λάσκος, Κωσταντίνος Μίχος, Ελίνα Παπαθεοδώρου, Χρήστος Σκούρτας, οι εικαστικοί Μπάμπης Βενετόπουλος, Φίλιππος Τσιτσόπουλος, Χριστίνα Μήτρεντσε, Ελένη Ρήγα, οι τραγουδιστές όπερας Νίκος Σπανάτης, Δανάη Μπερή, Σοφία Παπαδημητροπούλου, οι ομάδες των Δανάης Θεοδωρίδου, Αντόνιας Βασιλάκου, Άννας Τσίχλη, Κυριακής Νασιούλα, η Άρια Μπουμπάκη, η Μαριάννα Πανουργιά, η Αντιγόνη Αλικάκου, ο Βάσιας Τσοκόπουλος, ο Νίκος Κουρμουλής, η Μαρία Κουλούρη, ο Κώστας Βόμβολος, ο Θοδωρής Γκόνης κ.ά. • Επιμέλεια εικαστικών εκθέσεων Δημήτρης Τρίκας (Νοσοκομείο Σωτηρία), Νίκος Παΐσιος (Εθνική Βιβλιοθήκη), Βασίλης Ζηδιανάκης (Ιχθυόσκαλα Κερατσινίου) • Φωτογραφίες Σταύρος Χαμπάκης
Θέατρο Παλλάς – Θέατρο
9 – 11 Ιουλίου
Internationaal Theater Amsterdam – Simon Stone
Πρώτη εμφάνιση στην Ελλάδα
Μήδεια
Βασισμένο στον Ευριπίδη
© Dim Balsem
Ίσως δεν υπάρχει γυναικεία μορφή από το σύμπαν του Αρχαίου Δράματος που να συγκλονίζει περισσότερο από τη Μήδεια. Κι αν η Μήδεια ζούσε σήμερα; Εμπνευσμένος από την ιστορία μιας γιατρού στο Κάνσας που σκότωσε τον άντρα της και δύο από τα τρία παιδιά τους στα μέσα της δεκαετίας του 1990, ο διακεκριμένος Αυστραλός δημιουργός Σάιμον Στόουν προτείνει μια σύγχρονη ανάγνωση του δράματος, με το υποκριτικό σύνολο του Internationaal Theater Amsterdam, από τους ισχυρότερους θεατρικούς οργανισμούς στην Ευρώπη. Ο πυρήνας του μύθου, αναλλοίωτος, ζυμώνεται με φόντο τη μεσοαστική Αμερική του σήμερα.
Έχοντας μόλις πάρει εξιτήριο από μια ψυχιατρική κλινική, στον απόηχο ενός δύσκολου διαζυγίου, η Άννα ελπίζει σε μια συμφιλίωση με τον σύζυγό της, Λούκας, παρότι είχε προηγουμένως προσπαθήσει να τον δηλητηριάσει. Η επανένωση προβλέπεται ολέθρια, αφού το σπίτι τους μετατρέπεται σε πεδίο μάχης.
Καλλιτεχνικό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας, η Μήδεια του Σάιμον Στόουν έχει παρουσιαστεί στις σημαντικότερες σκηνές διεθνώς (Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Άμστερνταμ, Μαδρίτη κ.α.), αποσπώντας διθυραμβικές κριτικές. Η παράσταση έκανε πρεμιέρα το 2014 στην Ολλανδία με τον θίασο του Ίβο βαν Χόβε ToneelgroepAmsterdam (που μετεξελίχθηκε στο Internationaal Theater Amsterdam) με τη Μαριέκε Χέεμπινκ στον πρωταγωνιστικό ρόλο (βραβείο Theo d’Or). Στην Ελλάδα, παρότι γνωρίζουμε τον Στόουν ως συγγραφέα, θα είναι η πρώτη φορά που θα έχουμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε παράσταση σε δική του σκηνοθεσία.
Μανιώδης αναγνώστης των κλασικών και από τους πιο περιζήτητους θεατρικούς δημιουργούς παγκοσμίως, ο Σάιμον Στόουν (γεν. 1984) προσεγγίζει τα έργα που επιλέγει με υλικά σύγχρονα, καθημερινά. Εκκινώντας από τους δραματικούς χαρακτήρες, εργάζεται με βάση τον αυτοσχεδιασμό και δημιουργεί μαζί με τους ηθοποιούς μια δική του εκδοχή, που αναδεικνύει εκ νέου τη λάμψη του πρωτοτύπου. Έχει μεταξύ άλλων σκηνοθετήσει την ταινία The Dig για το Netflix, ενώ έχει συνεργαστεί με μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του παγκόσμιου κινηματογράφου (Τζέφρι Ρας, Ρέιφ Φάινς κ.ά.). Oι παραστάσεις του έχουν παρουσιαστεί στα μεγαλύτερα θέατρα, όπερες και φεστιβάλ του κόσμου. Πρόσφατα, η όπερα του Μπόχουσλαβ Μαρτινού The Greek Passion σε δική του σκηνοθεσία συνεπήρε το κοινό στο Φεστιβάλ του Ζάλτσμπουργκ και βραβεύτηκε από το Opera Magazine ως η καλύτερη παράσταση της χρονιάς.
Κείμενο / Σκηνοθεσία Simon Stone • Μετάφραση / Δραματουργία Peter Van Kraaij • Μετάφραση Vera Hoogstad • Σκηνογραφία Bob Cousins • Σχεδιασμός φωτισμού Bernie van Velzen • Σχεδιασμός ήχου Stefan Gregory • Κοστούμια An D’Huys • Παίζουν Marieke Heebink, Alexander Elmecky, Bart Slegers, Eva Heijnen, Evgenia Brendes, Leon Voorberg, Mente Wijsman, Fedy Bakker
Κύκλος ΣυζητήσεωνΕθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Future Perfect: Η εποχή της αμηχανίας
Επιμέλεια Δημήτρης Παπανικολάου
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ 2024 θα πραγματοποιηθούν τέσσερις συζητήσεις – στρογγυλές τράπεζες, με τη συμμετοχή καλλιτεχνών του προγράμματος και διακεκριμένων ομιλητριών και ομιλητών από όλο το φάσμα των ανθρωπιστικών επιστημών, των γραμμάτων και των τεχνών, με την επιμέλεια του Δημήτρη Παπανικολάου, καθηγητή Νεοελληνικών και Πολιτισμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Σε διάλογο με τις παραστάσεις του προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, ο φετινός κύκλος συζητήσεων στρέφει την προσοχή του στην αμηχανία που μας προκαλεί ο κόσμος που έρχεται, αλλά και στο πώς η τέχνη, η κριτική, η πολιτική συμμετοχή μηχανεύονται νέους τρόπους ιστορικής διερώτησης, δημοκρατικής παρέμβασης και κινηματικής αντίστασης.
Αισθανόμαστε την εποχή μας ως μεταιχμιακή, όχι τόσο λόγω της αβεβαιότητας ή του φόβου μπροστά στις τεράστιες ταχύτητες με τις οποίες αλλάζει ο κόσμος, αλλά γιατί φαίνεται σαν οι αλλαγές αυτές να είναι προδιαγεγραμμένες, η συμμετοχή μας σε αυτές να είναι μηδαμινή, και, το κυριότερο, αυτό που «θα έχει συμβεί» τα επόμενα χρόνια να είναι μια σειρά εικόνων που έχουμε ήδη δει. Το «τέλειο» αυτό μέλλον, παρουσιάζεται, με άλλα λόγια, και ως ένα μέλλον ήδη συντελεσμένο – κάτι που αποδίδει το λογοπαίγνιο «future perfect», που στα αγγλικά σημαίνει ταυτόχρονα «τέλειο μέλλον» αλλά και «συντελεσμένος μέλλοντας».
Στο φετινό Φεστιβάλ θέλουμε να συζητήσουμε πώς αντιδρούν σ’ αυτή την εικόνα τέλειου-τετελεσμένου μέλλοντος η σύγχρονη καλλιτεχνική πρακτική και ο κριτικός λόγος στις επιστήμες, στα κινήματα και στην κοινωνία των πολιτών. Θέλουμε να συζητήσουμε για το διάχυτο συναίσθημα της αμηχανίας και να ξανασκεφτούμε τρόπους κριτικής παρέμβασης και συμμετοχής.
Οι τέσσερις συναντήσεις του κύκλου αυτού ακολουθούν θεματικές που τίθενται με διαφορετικούς τρόπους στις παραγωγές του φετινού φεστιβάλ. Θα προσεγγίσουμε τον κόσμο της ψηφιακής εποχής, των μεγάλων δεδομένων (big data), του αλγοριθμικού ρεαλισμού και της τεχνητής νοημοσύνης. Θα ξανασκεφτούμε τη σχέση μας με την ιστορία και το αρχείο, και τους νέους τρόπους συμμετοχής στην ιστορική γνώση και το ιστορικό γίγνεσθαι. Θα εξετάσουμε τις προκλήσεις που θέτουν –μα και αντιμετωπίζουν– τα κινήματα της ταυτότητας. Θα ξανασκεφτούμε πώς σήμερα παράγεται και κυβερνάται η ζωή και ο θάνατος, ταυτόχρονα στο επίπεδο του σώματος αλλά και της κοινότητας και του πληθυσμού. Τέλος, θα επαναφέρουμε το παλιό ερώτημα «πώς θα ζήσουμε μαζί» στις βασικές του συνιστώσες: τη σχέση μας με το περιβάλλον και τον πλανήτη, τη διαμόρφωση της κοινότητας και της κατοικίας, τον σεβασμό της έννοιας του πολίτη, την ανάγκη για αλληλεγγύη, την αντίσταση στον ρατσισμό, τον αποκλεισμό και τη μισαλλοδοξία. Οι τέσσερις αυτές συναντήσεις δεν κρύβουν την αμηχανία μας για το μέλλον· προσπαθούν όμως ταυτόχρονα να το ξανασκεφτούν όχι ως ήδη συντελεσμένο αλλά ως ανοιχτό και αγωνιστικό πεδίο και να μηχανευτούν νέες μορφές παρέμβασης σε αυτό.
Οι τέσσερις συζητήσεις
Μετά τις αριστουργηματικές Τρεις αδερφές (2018), που θα μας μείνουν αξέχαστες λόγω της εξ ολοκλήρου απόδοσης του τσεχοφικού έργου στη νοηματική γλώσσα, ο διεθνώς καταξιωμένος σκηνοθέτης Τιμοφέι Κουλιάμπιν επανέρχεται στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, που τον σύστησε στο ελληνικό κοινό. Ο γνωστός για την ποιητική σκηνοθετική ματιά του Ρώσος σκηνοθέτης θα ανοίξει τα φετινά Επιδαύρια με την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη, σε μια διεθνή παραγωγή του Φεστιβάλ. Σπουδαίοι *ες Έλληνες και Ελληνίδες ηθοποιοί απαρτίζουν τον θίασο, δίνοντας σάρκα και οστά στο κορυφαίο αυτό καλλιτεχνικό εγχείρημα.
Η Ιφιγένεια εν Αυλίδι θα κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στην Επίδαυρο. Σχεδιασμένη αποκλειστικά για το αργολικό θέατρο, η πολυαναμενόμενη αυτή παραγωγή ενώνει δημιουργικά γι’ άλλη μια φορά έναν ξένο σκηνοθέτη με την ελληνική σκηνή, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τον διεθνή χαρακτήρα του Φεστιβάλ και το πνεύμα της εξωστρέφειας που επιδιώκεται συνειδητά τα τελευταία χρόνια.
Μετάφραση Παντελής Μπουκάλας • Σκηνοθέτης Timofey Kuliabin • Δραματουργός Roman Dolzhansky • Σκηνογράφος – Ενδυματολόγος Oleg Golovko • Σχεδιασμός φωτισμού Oskars Paulins • Σχεδιασμός ήχου – Μουσική σύνθεση Timofei Pastukhov • Βοηθός δραματουργού Ιώ Βουλγαράκη • Βοηθός σκηνοθέτη Πάνος Κούγιας • Βοηθός σκηνογράφου Άννα Ζούλια • Βοηθός ενδυματολόγου Μαργαρίτα Τζαννέτου • Πρωταγωνιστούν (αλφαβητικά) Ανθή Ευστρατιάδου Ιφιγένεια, Μαρία Ναυπλιώτου Κλυταιμνήστρα, Νικόλας Παπαγιάννης Μενέλαος, Δημήτρης Παπανικολάου Πρεσβύτης, Θάνος Τοκάκης Αχιλλέας, Νίκος Ψαρράς Αγαμέμνων • Χορός Δημήτρης Γεωργιάδης, Χρήστος Διαμαντούδης, Μάριος Κρητικόπουλος, Βασίλης Μπούτσικος, Αλέξανδρος Πιεχόβιακ
12 & 13 ΙουλίουΓιατί η Ορέστεια συνεχίζει να ασκεί τρομακτική έλξη; Μια πιθανή απάντηση θα μπορούσε να είναι: επειδή στον άνθρωπο υπάρχει η ανάγκη για μια βαθύτερη σχέση με τον Μύθο.
Ο μύθος της Ορέστειας είναι επικίνδυνος, ανήκει στον κόσμο του ανοίκειου και του παράξενου, προκαλεί τον τρόμο, επειδή αποκαλύπτει το ατίθασο, το βίαιο και τους νόμους του βάθους που δεν μπορούν να δαμαστούν. Η Κλυταιμνήστρα μάς καλεί να σπάσουμε μαζί τον καθρέφτη, για να γεννηθεί από τα θραύσματά του μια νέα εφιαλτική εικόνα, που ωστόσο θα διατηρεί τις σκοτεινές ρίζες του μύθου.
Πρόθεσή μας είναι η μελέτη του βάθους του μύθου της Ορέστειας και η αναζήτηση του απρόβλεπτου, του ασυνήθιστου, του παράδοξου. Τα πρόσωπα προσφέρουν τα σώματά τους στο θυσιαστήριο του ανοίκειου, θέτουν διαρκή ερωτήματα και διλήμματα.
Η αισθητική της παράστασης προκύπτει από τη δυναμική σχέση του Σώματος με τον Μύθο, τον Χρόνο και τη Μνήμη. Θέτουμε ξανά το θεμελιώδες οντολογικό ερώτημα «περί τίνος πρόκειται», ένα ερώτημα που δεν επιδέχεται οριστικές απαντήσεις, αλλά διαρκώς μας ενεργοποιεί προς την κατεύθυνση της ολοένα βαθύτερης έρευνας της ρίζας του ήχου, της λέξης, των πολλαπλών διαστάσεων του ανθρώπινου αινίγματος και της ανακατασκευής ενός νέου Μύθου.
Μετάφραση Ελένη Βαροπούλου • Σκηνοθεσία – Δραματουργική επεξεργασία Θεόδωρος Τερζόπουλος • Παίζουν Έβελυν Ασουάντ (Κασσάνδρα), Τάσος Δήμας (Φύλακας/Προπομπός), Κωνσταντίνος Ζωγράφος (Πυλάδης), Έλλη Ιγγλίζ (Τροφός), Κώστας Κοντογεωργόπουλος (Ορέστης), Δαυίδ Μαλτέζε (Αίγισθος), Άννα Μαρκά Μπονισέλ (Προφήτις), Νίκος Ντάσης (Απόλλων), Ντίνος Παπαγεωργίου (Κήρυκας), Αγλαΐα Παππά (Αθηνά), Σάββας Στρούμπος (Αγαμέμνων), Αλέξανδρος Τούντας (Οικέτης), Νιόβη Χαραλάμπους (Ηλέκτρα), Σοφία Χιλλ (Κλυταιμνήστρα/Το Είδωλον της Κλυταιμνήστρας) • Χορός Μπάμπης Αλεφάντης, Ναταλία Γεωργοσοπούλου, Κατερίνα Δημάτη, Κωνσταντίνος Ζωγράφος, Πύρρος Θεοφανόπουλος, Έλλη Ιγγλίζ, Βασιλίνα Κατερίνη, Θάνος Μαγκλάρας, Ελπινίκη Μαραπίδη, Άννα Μαρκά Μπονισέλ, Λυγερή Μητροπούλου, Ρόζυ Μονάκη, Ασπασία Μπατατόλη, Νίκος Ντάσης, Βαγγέλης Παπαγιαννόπουλος, Σταύρος Παπαδόπουλος, Μυρτώ Ροζάκη, Γιάννης Σανιδάς, Αλέξανδρος Τούντας, Κατερίνα Χιλλ, Μιχάλης Ψαλίδας
19 & 20 Ιουλίου
Γιάννης Κακλέας
Βρισκόμαστε στο 388 π.Χ. Ο Πελοποννησιακός πόλεμος έχει τελειώσει με τη συντριβή των Αθηναίων, που σήμανε το τέλος της αθηναϊκής ηγεμονίας. Ο έντιμος Χρεμύλος, φτωχός Αθηναίος αγρότης, ως alter ego του Αριστοφάνη, βιώνει με τραυματικό τρόπο τη νέα πραγματικότητα, όπου οι κοινωνικές αξίες, οι ιδέες και η ηθική έχουν εκπέσει.
Η έλλειψη πόρων και κοινωνικής δικαιοσύνης όπως και ο φόβος της φτωχοποίησης τρομάζουν αυτόν τον ρομαντικό ουτοπιστή, ιδιαίτερα σε σχέση με το μέλλον του παιδιού του, οπότε καταφεύγει στο μαντείο των Δελφών με το αγωνιώδες ερώτημα «τι να κάνω για να έχει εξασφαλισμένο μέλλον το παιδί μου;». Ο χρησμός τού λέει να περιθάλψει τον πρώτο ανήμπορο άνθρωπο που θα συναντήσει στο διάβα του. Κι αυτός δεν είναι άλλος από τον θεό Πλούτο, που χαρίζει απλόχερα χρυσάφι, χρήμα και όλα τα υλικά αγαθά που ονειρεύεται ο Χρεμύλος αλλά και ολόκληρη η κοινωνία! Είναι πια όλοι πλούσιοι! Το όνειρό τους γίνεται πραγματικότητα. Όμως αυτό το όνειρο στο βάθος αποδεικνύεται μια δοκιμασία: χωρίς κοινωνική συνοχή και αλληλεγγύη, χωρίς αυτογνωσία και κοινωνική συνείδηση πώς μπορεί να υπηρετηθεί το κοινό καλό;
Σχεδόν 2.500 χρόνια μετά, ο αριστοφανικός προβληματισμός παραμένει επίκαιρος. Ο Γιάννης Κακλέας, που εκτός από τη σκηνοθεσία υπογράφει και τη μετάφραση στη νέα παράσταση του ΚΘΒΕ, σημειώνει: «Ο ποιητής μας, με τον δικό του, μοναδικά σατιρικό τρόπο, μας δείχνει ένα δρόμο διαχείρισης των υλικών αγαθών, πάντα όμως με γνώμονα το συμφέρον της Πόλης. Μιας Πόλης με δίκαιους, έντιμους και ενάρετους πολίτες. Ουτοπική σκέψη; Ίσως. Αλλά ο Αριστοφάνης διατηρεί το δικαίωμα να ονειρεύεται!».
Στο ρόλο του Χρεμύλου ο Μάνος Βακούσης, που τιμήθηκε πρόσφατα με το Μεγάλο Βραβείο Θεάτρου «Κάρολος Κουν». Στο θίασο συμμετέχει η Αλεξάνδρα Παλαιολόγου. Στο μουσικό μέρος της παράστασης παίρνουν μέρος οι Χατζηφραγκέτα και η Nalyssa Green. Στην Παράβαση του έργου εμφανίζεται η καθηγήτρια Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Ευθυμίου.
Μετάφραση/απόδοση κειμένου – Σκηνοθεσία Γιάννης Κακλέας • Σκηνικά Μανόλης Παντελιδάκης • Κουστούμια Ηλένια Δουλαδίρη • Μουσική Βάιος Πράπας • Χορογραφίες Στεφανία Σωτηροπούλου • Φωτισμοί Στέλλα Κάλτσου • Βοηθός σκηνοθέτη Άρης Κακλέας • Παίζουν (με αλφαβητική σειρά) Μαίρη Ανδρέου, Μάνος Βακούσης, Δημήτρης Διακοσάββας, Άννα Ευθυμίου, Αλέξανδρος Ζουριδάκης, Φαίη Κοκκινοπούλου, Χρήστος Κοντογεώργης, Δημήτρης Μορφακίδης, Φαμπρίτσιο Μούτσο, Χριστίνα Μπακαστάθη, Χρυσή Μπαχτσεβάνη, Κλειώ Δανάη Οθωναίου, Αλεξάνδρα Παλαιολόγου, Πολυξένη Σπυροπούλου, Γιάννης Σύριος, Φωτεινή Τιμοθέου, Γιάννης Τομάζος, Χρήστος Τσάβος, Γιάννης Τσεμπερλίδης, Θάνος Φερετζέλης, Γιάννης Χαρίσης, Μαρία Χατζηιωαννίδου • Χορευτές / χορεύτριες Αναστασία Κελέση, Στεφανία Σωτηροπούλου, Μάριος Χατζηαντώνης, Νικόλας Χατζηβασιλειάδης • Μουσικός επί σκηνής Βάιος Πράπας • Στο μουσικό μέρος της παράστασης παίρνουν μέρος οι Χατζηφραγκέτα και η Nalyssa Green • Στην παράσταση εμφανίζεται η καθηγήτρια Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Μαρία Ευθυμίου
26 & 27 Ιουλίου
Tiago Rodrigues © Christophe Raynaud de Lage
Μετά τη θριαμβευτική υποδοχή της παράστασης Ηλέκτρα / Ορέστης σε σκηνοθεσία Ίβο βαν Χόβε το 2019, ο κορυφαίος θίασος της Κομεντί Φρανσέζ έρχεται ξανά στην Επίδαυρο συμπράττοντας αυτή τη φορά με τον πολυσυζητημένο Πορτογάλο σκηνοθέτη Τιάγκο Ροντρίγκες, νέο διευθυντή του Φεστιβάλ της Αβινιόν.
Στην πρώτη του συνεργασία με τον θίασο της Κομεντί Φρανσέζ, ο Τιάγκο Ροντρίγκες καταπιάνεται με την ιστορία της Εκάβης. Και όπως γίνεται πάντα στο χαρακτηριστικό μετωπικό του ιδίωμα, συμπλέκει το δράμα ενός αρχαίου μ’ ενός σύγχρονου ήρωα στον ίδιο διαχρονικό καμβά: εδώ μια Τρωαδίτισσα με μια γυναίκα σημερινή, ηθοποιό και μητέρα. Ο Τιάγκο Ροντρίγκες συνηθίζει να λέει ότι δεν γράφει για το θέατρο, αλλά για τους / τις ηθοποιούς που κάνουν το έργο στο θέατρο. Στο έργο, μια ηθοποιός κάνει πρόβα στην Εκάβη του Ευριπίδη. Υποδύεται τον ρόλο της χήρας του Πριάμου. Που με την ήττα της Τροίας έχασε τα πάντα: τον άντρα της, τον θρόνο της, την ελευθερία της και, το πλέον οδυνηρό, σχεδόν όλα τα παιδιά της. Είναι μια γυναίκα που αξιώνει δικαιοσύνη.
Ο μύθος της τραγωδίας συναντάει όμως σπαρακτικά την οικεία πραγματικότητα της ηθοποιού, μητέρας ενός εφήβου στο φάσμα του αυτισμού, που έχει υποστεί κακοποίηση από το προσωπικό του ιδρύματος όπου τον έχει εμπιστευτεί. Καθώς οι ιθύνοντες προσπαθούν να συγκαλύψουν την υπόθεση, αποφασίζει να τη δημοσιοποιήσει στον Τύπο. Στις πρόβες για την παράσταση παρεμβάλλεται με αμφίσημο τρόπο η δικαστική έρευνα. Σε ένα ιδιόμορφο, μεταιχμιακό σκηνικό, οι δύο αυτοί κόσμοι έρχονται σε αντιπαράθεση σε μια βασανιστική και συνταρακτική μείξη του μυθικού με το πραγματικό, του θεάτρου με τη δικαιοσύνη.
Η παράσταση θα παρουσιαστεί στην Επίδαυρο αμέσως μετά την πρεμιέρα της τον Ιούλιο στο Φεστιβάλ της Αβινιόν.
Κείμενο – Σκηνοθεσία Tiago Rodrigues • Μετάφραση στα γαλλικά Thomas Resendes • Σκηνογραφία Fernando Ribeiro • Κοστούμια José António Tenente • Φωτισμός Rui Monteiro • Πρωτότυπη μουσική και ήχος Pedro Costa • Καλλιτεχνική συνεργασία Sophie Bricaire • Παίζουν Eric Génovèse, Denis Podalydès, Elsa Lepoivre, Loïc Corbery, Gaël Kamilindi, Elissa Alloula, Séphora Pondi • Παραγωγή Comédie-Française • Συμπαραγωγή Festival d’Avignon
2 & 3 Αυγούστου
Θάνος Παπακωνσταντίνου © Ελίνα Γιουνανλή
Ο Ευριπίδης γράφει τις Βάκχες στο τέλος του 5ου π.Χ. αι. και της ζωής του. Εκεί ξαναφέρνει στη σκηνή τον θεό Διόνυσο, τον ιδρυτή του είδους. Ο θεός του θεάτρου, της ετερότητας, του διαμελισμού και της συγχώνευσης, της ευδαιμονίας και της καταστροφής, στήνει ένα παιχνίδι που ο Ευριπίδης θέλησε να τελειώσει με ένα διαμελισμένο σώμα που δεν θα μαζέψει κανείς.
Αν αυτό που διαμελίζεται επί σκηνής είναι το άνοιγμα στην ετερότητα, αυτό σημαίνει άραγε ότι έχει πια χαθεί για μας η προοπτική, μέσα από μια μύηση, μια πράξη συλλογική, να ανοίξουμε στο Άλλο, το δικό μας και του κόσμου; Τα κομμάτια μας δεν θα συνδεθούν ποτέ ξανά; Είμαστε καταδικασμένοι, όπως ο Πενθέας, να ζούμε περίκλειστοι στην καλά οχυρωμένη ατομικότητά μας, αλλιώς θα διαμελισθούμε; Δεν υπάρχουν πια οι γέφυρες που θα μας ενώσουν τον ένα με τον άλλο, με το Άλλο, με την ετερότητα των αισθημάτων, των ιδεών, των μύχιων σκέψεών μας, με το παράλογο μέσα μας, με το παράλογο του κόσμου; Μόνο μέσα από το δέρμα μας υπάρχει ασφάλεια. Ό,τι βρίσκεται είτε εντελώς έξω από μας, είτε εντελώς μέσα μας, θα παραμείνει για πάντα ξένο, απαραβίαστο, ανομολόγητο, άγνωστο, και για τον λόγο αυτό θα αντιμετωπιστεί με τη βία. Η βία είναι η μόνη γλώσσα που μπορούμε να καταλάβουμε; Μια βία κλειστή, αδιαπέραστη και απόλυτη, μια βία που δεν επιδέχεται κανενός είδους μύηση για να την ξεκλειδώσουμε, για να την καταλάβουμε, για να την αντέξουμε. Ο καταιγισμός των εικόνων στο διαδίκτυο, οι φυσικές καταστροφές, οι βόμβες, τα ακρωτηριασμένα σώματα και τα νεκρά παιδιά στα media, οι άψυχες και νεκρές selfie, οι ανεξέλεγκτες ροές δεδομένων, ανθρώπων, προϊόντων – άραγε δεν αντέχουμε πια την πνευματικότητα, την υπερβατικότητα, την ανάταση, επειδή ο μόνος θεός που μπορούμε να καταλάβουμε είναι ο θεός της παλαιάς διαθήκης, ο θεός εκδικητής, ο θεός τιμωρός; Αυτός είναι που μας αξίζει;
Ή μήπως το διαμελισμένο σώμα είναι ταυτόχρονα ένα παζλ που μπορεί να συμπληρωθεί, είναι μια κατασκευή που μας δείχνει τα μέλη της, ένα θέαμα; Και εξαρτάται από εμάς, τους θεατές, αν και πώς θα το συναρμολογήσουμε;
Μετάφραση Γιώργος Χειμωνάς • Σκηνοθεσία Θάνος Παπακωνσταντίνου • Δραματουργική επεξεργασία Ιωάννα Ρεμεδιάκη • Σκηνικά – Κοστούμια Νίκη Ψυχογιού • Πρωτότυπη μουσική Δημήτρης Σκύλλας • Χορογραφία Νάντη Γώγουλου • Σχεδιασμός φωτισμών Χριστίνα Θανάσουλα • Μουσική διδασκαλία Μελίνα Παιονίδου, Δημήτρης Σκύλλας • Δραματολόγος παράστασης Έρι Κύργια • Βοηθός σκηνοθέτη Φάνης Σακελλαρίου • Βοηθός σκηνογράφου Γιάννης Σέτζας • B΄ βοηθός σκηνογράφου Ζωή Κελέση • Βοηθός ενδυματολόγου Πηνελόπη Χάνσεν • Παίζουν Κωνσταντίνος Αβαρικιώτης (Διόνυσος), Μαριάννα Δημητρίου (Τειρεσίας), Αλεξία Καλτσίκη (Αγαύη), Θέμης Πάνου (Κάδμος), Αργύρης Πανταζάρας (Πενθέας), Αγγελιαφόροι Γιάννης Κόραβος, Διονύσης Πιφέας, Φώτης Στρατηγός • Χορός Μαργαρίτα Αλεξιάδη, Στελλίνα Βογιατζή, Χρυσιάννα Καραμέρη, Ελένη Κουτσιούμπα, Μαρία Κωνσταντά, Κλεοπάτρα Μάρκου, Ελένη Μολέσκη, Ειρήνη Μπούνταλη, Τζωρτζίνα Παλαιοθόδωρου, Ιοκάστη-Αγαύη Παπανικολάου, Θάλεια Σταματέλου, Δανάη Τίκου • Μουσικοί Θοδωρής Βαζάκας, Μαρία Δελή, Αλέξανδρος Ιωάννου
9 & 10 ΑυγούστουΣτους Όρνιθες ο Αριστοφάνης εξιστορεί την απόφαση δύο Αθηναίων, του Πεισθέτερου και του Ευελπίδη, να εγκαταλείψουν τον κόσμο των ανθρώπων αναζητώντας μια πόλη χωρίς μικρότητα και διαφθορά, όπου να μπορεί κανείς να ζήσει με ειρήνη και δικαιοσύνη. Ιδρύουν μαζί με τα Πουλιά μια πολιτεία στους αιθέρες και υψώνουν ένα τείχος ανάμεσα στους ανθρώπους και τους θεούς.
Η σκηνοθεσία τοποθετεί το έργο σε ένα προ-τραγικό περιβάλλον προσεγγίζοντάς το σαν αρχέγονη τελετή. Και όπως συμβαίνει σε κάθε τελετή, ένας θίασος ζωντανεύει βιωματικά τον μύθο. Οι δύο πρωταγωνιστές ζητούν, αλληγορικά, να «αδειάσουν» από κάθε άλλη ανθρώπινη ιδιότητα και να «κατοικηθούν», άλλοτε ηδονικά κι άλλοτε μανιασμένα, από τη ζωώδη ορμή των πουλιών σε μια παράσταση – συναυλία. Με σύμμαχο την εκρηκτικότητα της μουσικής και της κίνησης, ο Άρης Μπινιάρης δημιουργεί μια σύγχρονη σάτιρα παρασύροντάς μας σ’ ένα ηλεκτρισμένο «άσμα», που ρίχνει εκτυφλωτικό φως στα κρίσιμα ζητήματα της πόλης με το αριστοφανικό έργο πάντα ως πυξίδα.
Μετάφραση Τάσος Ρούσσος • Σκηνοθεσία Άρης Μπινιάρης • Δραματουργική επεξεργασία – Διασκευή Έλενα Τριανταφυλλοπούλου – Άρης Μπινιάρης • Σκηνικά – Κοστούμια Πάρις Μέξης • Μουσική σύνθεση Αλέξανδρος Δράκος Κτιστάκης • Κινησιολογία Αλέξανδρος Βαρδαξόγλου • Σχεδιασμός φωτισμών Βαγγέλης Μούντριχας • Βοηθός σκηνοθέτη Νεφέλη Παπαναστασοπούλου • Παίζουν (αλφαβητικά) Εβίτα Αγαΐτση, Μιχάλης Βαλάσογλου, Στέλιος Ιακωβίδης, Θανάσης Ισιδώρου, Τάσος Κορκός, Κώστας Κορωναίος, Σοφία Κουλέρα, Αυγουστίνος Κούμουλος, Ερρίκος Μηλιάρης, Μάριος Παναγιώτου, Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος, Κυριάκος Σαλής, Αλεξία Σαπρανίδου, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Ειρήνη Τσέλου, Γιώργος Χρυσοστόμου
23 & 24 ΑυγούστουΕξήντα χρόνια μετά την πρώτη παρουσίαση του έργου στην Επίδαυρο, το Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν και το Θέατρο του Νέου Κόσμου παρουσιάζουν τις Ικέτιδες του Αισχύλου, σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη: ένα ποιητικό αλλά και βαθιά πολιτικό έργο στο κέντρο του σύγχρονου προβληματισμού για την έννοια του ασύλου σε μια δημοκρατική κοινωνία – ιδιαίτερα όταν στη θέση του διωκόμενου βρίσκονται οι γυναίκες.
Στο έργο (που είναι το πρώτο και το μοναδικό που έχει διασωθεί από την τετραλογία του Αισχύλου «Δαναΐδες») πρωταγωνιστεί ο Χορός των πενήντα Δαναΐδων που μαζί με τον πατέρα τους τον Δαναό ζητούν άσυλο στο Άργος –τον τόπο που κάποτε εγκατέλειψε κυνηγημένη από τον «οίστρο» η πρόγονός τους η Ιώ– για να ξεφύγουν από τους εξαδέλφους τους, τους πενήντα γιους του Αιγύπτου, που απαιτούν να τις παντρευτούν με τη βία. Ο μύθος θέτει το ζήτημα της ταυτότητας και της θέσης της γυναίκας στην κοινωνία, εξιστορώντας παράλληλα το χρονικό της εγκατάστασης και της επικράτησης του ελληνικού φύλου στη χώρα των Πελασγών, των λεγόμενων «Προελλήνων».
Οι Δαναΐδες Ικέτιδες μιλούν για τις ανάγκες που οδηγούν τους ανθρώπους να ξεριζωθούν από τη γη τους, για την άγρια μοίρα του πρόσφυγα, την αξία της δικαιοσύνης, τις αρχές της δημοκρατίας. Πάνω απ’ όλα όμως μιλούν για τον αγώνα της Γυναίκας ενάντια στον Άνδρα που με τη βία ζητά να της επιβληθεί.
Η παράσταση ενώνει λυτρωτικά τις φωνές των αρχαίων ηρωίδων με εκείνες των σημερινών, μέσα από έναν εντυπωσιακό Χορό πενήντα νέων κοριτσιών από τη χορωδία Chóres, τη Δραματική Σχολή του Θεάτρου Τέχνης και τη χορευτική-ακροβατική ομάδα «Κι όμως κινείται».
Μετάφραση Ιωάννης Γρυπάρης • Επεξεργασία κειμένου και δραματουργίας – Σκηνοθεσία Μαριάννα Κάλμπαρη • Σκηνικά – Κοστούμια Χριστίνα Κάλμπαρη • Μουσική σύνθεση Χαράλαμπος Γωγιός • Χορογραφία Χριστίνα Σουγιουλτζή • Σχεδιασμός φωτισμών Στέλλα Κάλτσου • Βοηθός σκηνοθέτιδας Μαριλένα Μόσχου • Βοηθοί σκηνογράφου-ενδυματολόγου Κυριακή Φόρτη, Κατερίνα Κυρτάτου • Μουσική διδασκαλία Ειρήνη Πατσέα, Σιμέλα Εμμανουηλίδου • Συντονισμός παραγωγής CHÓRES Βερονίκη Κρικώνη • Διεύθυνση παραγωγής Μαρίνα Γαβριηλίδου • Παίζουν (αλφαβητικά) Λυδία Κονιόρδου (Πελασγός), Λουκία Μιχαλοπούλου (Αμυμώνη), Λένα Παπαληγούρα (Υπερμνήστρα), Άρης Σακελλαρίου (Δαναός), Γιάννης Τσορτέκης (Αιγύπτιος Κήρυκας) • Σολίστ Μαρίνα Σάττι • Κορυφαία χορεύτρια Χριστίνα Σουγιουλτζή •Κορυφαίες CHÓRES (αλφαβητικά) Ελένη Βασιλάκη, Κωνσταντίνα Γιαννοπούλου, Γιώτα Δημητρακοπούλου, Φανή Λύκου, Ιόνυ Μοσχοβάκου, Δάφνη Παγουλάτου, Ελένη Πούλιου, Ελίνα Σταμοπούλου, Δανάη Στεργίου, Νικολάια Τριανταφύλλου • Κορυφαίες Δραματικής Σχολής Θεάτρου Τέχνης (αλφαβητικά) Νεφέλη Δοδοπούλου, Μυρτώ Καπώλη, Ρένια Κρητικού, Άννα Μωρόγιαννη • Συμπαραγωγή Θέατρο του Νέου Κόσμου – Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν
5 Ιουλίου – 24 ΑυγούστουΜε αφορμή τη συμπλήρωση 70 χρόνων από την άτυπη έναρξη των Επιδαυρίων το 1954 με τον Ιππόλυτο του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη από το Εθνικό Θέατρο με τον Αλέκο Αλεξανδράκη στον ομώνυμο ρόλο, ο εκθεσιακός χώρος Επιδαύρου, που εγκαινιάστηκε το 2023 χάρη στην πολύτιμη υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού, ζωντανεύει και φέτος με μια περιοδική έκθεση αφιερωμένη στις μορφές του Ιππόλυτου και της Φαίδρας. Ανοιχτή για το κοινό καθ’ όλη τη διάρκεια των παραστάσεων στο αργολικό θέατρο, η έκθεση παρουσιάζει τους εμβληματικούς αυτούς ήρωες όπως τους γνωρίσαμε στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου τα 69 χρόνια λειτουργίας του. Σύμφωνα με τον μύθο, η Φαίδρα, γυναίκα του βασιλιά Θησέα, πιόνι στο σχέδιο εκδίκησης της θεάς Αφροδίτης, ερωτεύεται τον Ιππόλυτο, γιο του άντρα της και της Αμαζόνας Ιππολύτης. Αφιερωμένος στη λατρεία της θεάς Άρτεμης, ο Ιππόλυτος αρνείται τον έρωτα της Φαίδρας, με ολέθριες συνέπειες.
Πολύτιμα τεκμήρια από το αρχείο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου και πολλών ακόμη πολιτιστικών οργανισμών και θιάσων καλούν τον επισκέπτη σε ένα ταξίδι μέσα από κοστούμια, μάσκες, μακέτες, παρτιτούρες και οπτικοακουστικό υλικό σε ένα σύγχρονο εκθεσιακό περιβάλλον. Μια γοητευτική αναδρομή στις παραστάσεις και τις ερμηνείες που αποτύπωσαν την ορμή του ανεκπλήρωτου έρωτα σε όλες του τις μορφές στο εθνικό τοπόσημο του Αρχαίου Δράματος από τη δεκαετία του 1950 έως σήμερα.
Σύλληψη – Γενική εποπτεία Κατερίνα Ευαγγελάτου • Επιστημονική επιμέλεια Παναγιώτης Μιχαλόπουλος • Έρευνα – Τεκμηρίωση Κωνσταντίνα Νικολοπούλου • Εικαστική επιμέλεια Θάλεια Μέλισσα
Στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος.
5 Ιουλίου – 24 Αυγούστου
«Μικροί Ιχνευτές »
Δημιουργική απασχόληση παιδιών στην Επίδαυρο
Το επιτυχημένο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα «Μικροί Ιχνευτές» συνεχίζεται και φέτος, φέρνοντας κοντά στα παιδιά το υπέροχο και μυστηριώδες σύμπαν των αρχαίων μύθων. Ενώ οι μεγάλοι παρακολουθούν την παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου απερίσπαστοι, τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά προσεγγίζοντας το περιεχόμενο του ίδιου έργου. Στο πρόγραμμα συμμετέχει ομάδα έμπειρων θεατροπαιδαγωγών και δασκάλων μουσικοκινητικής και αισθητικής αγωγής.
Κάθε Παρασκευή και Σάββατο κατά τη διάρκεια των παραστάσεων στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Για παιδιά 5-12 ετών. Στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος.
Πάροδος
17 – 23 Ιουνίου (Αθήνα)
24 – 30 Ιουνίου (Μικρό Θέατρο Αρχαίας Επιδαύρου)
Η Πάροδος, το διακαλλιτεχνικό ερευνητικό πρόγραμμα (studio residency), που εγκαινιάσαμε το 2021, έχει στόχο να δώσει τη δυνατότητα σε καλλιτέχνες*ιδες από ένα ευρύ φάσμα τεχνών να προχωρήσουν, υπό ιδανικές συνθήκες, την έρευνά τους πάνω στη δραματουργία του Αρχαίου Δράματος in situ. Η ερευνητική διαδικασία έχει πρακτικό χαρακτήρα και αναπτύσσεται σε δύο στάδια: το πρώτο στάδιο (έρευνα) πραγματοποιείται στην Αθήνα, ενώ το δεύτερο στάδιο (εφαρμογή) στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου.
Τον γενικό συντονισμό και την καθοδήγηση φέτος έχει αναλάβει ένας από τους πλέον ταλαντούχους σύγχρονους θεατρικούς δημιουργούς, ο σκηνοθέτης Σίμος Κακάλας, που θα δουλέψει με νέες καλλιτέχνιδες και νέους καλλιτέχνες πάνω στον Ορέστη του Ευριπίδη σε μετάφραση Γιάννη Τσαρούχη, εφαρμόζοντας την ιδιαίτερη μεθοδολογική του προσέγγιση με έμφαση στη χορικότητα. Μαζί του η συνοδοιπόρος του στην επιμέλεια κίνησης Σοφία Πάσχου.
Στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικτύου Αρχαίου Δράματος
Θέατρο – Πρεμιέρα
Μονόλογοι
Κύκλος Contemporary Ancients
5&6 Ιουλίου
Νίκος Χατζόπουλος
Εγώ, μια δούλα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη
Εμπνευσμένο από την Εκάβη του Ευριπίδη
Αικατερίνη Παπαγεωργίου
Ιφιγένεια / Βορά της Βίβιαν Στεργίου
Εμπνευσμένο από την Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη
Αικατερίνη Παπαγεωργίου
Στο πλαίσιο του επιτυχημένου Κύκλου Contemporary Ancients, το Φεστιβάλ αναθέτει φέτος τη συγγραφή δύο θεατρικών μονολόγων εμπνευσμένων από τραγωδίες του Ευριπίδη στον Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και τη Βίβιαν Στεργίου. Διακεκριμένοι τόσο στον χώρο του θεάτρου όσο και της πεζογραφίας, δίνουν έργα ευφρόσυνα και σκωπτικά, που συνομιλούν δημιουργικά με τις μεγάλες παραγωγές του Φεστιβάλ στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου (Ιφιγένεια εν Αυλίδι, Not Hecuba) ανατρέποντας με χάρη και χιούμορ την οπτική των τραγικών ηρωίδων. Τη σκηνοθεσία των μονολόγων στη σπονδυλωτή αυτή παράσταση έχουν αναλάβει ο Νίκος Χατζόπουλος και η Αικατερίνη Παπαγεωργίου. Ερμηνεύουν η Φιλαρέτη Κομνηνού (Εγώ, η δούλα) και η Ελίζα Σκολίδη (Ιφιγένεια / Βορά).
Οι θεατρικοί μονόλογοι του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη και της Βίβιαν Στεργίου κυκλοφορούν σε ενιαία δίγλωσση έκδοση στο πλαίσιο της Θεατρικής Σειράς του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου σε συνεργασία με τις εκδόσεις Νεφέλη.
Εγώ, μια δούλα του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη
Αγαπημένος συγγραφέας της σύγχρονης ελληνικής σκηνής με σημαντικά θεατρικά έργα στο ενεργητικό του (Μεταμφίεση, Λάσπη, Λα πουπέ, Αέρας, Στην οθόνη φως, Τον άυλο εσένα, Κέικ, Πεταλούδα σε πηγάδι, Στον παράδεισο), βραβευμένος μόλις με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος-Νουβέλας 2023, ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης γράφει με αφορμή την Εκάβη έναν κωμικό μονόλογο με πρωταγωνίστρια όχι την ίδια τη βασίλισσα της Τροίας, αλλά μια έμπιστη δούλα της. Η ανώνυμη αυτή Τρωαδίτισσα έχει σταθεί μάρτυρας όλων των συμφορών τόσο της ίδιας της Εκάβης όσο και της πατρίδας της, που τώρα πια, μετά τον πόλεμο, είναι σκέτες στάχτες.
Ένα κείμενο διασκεδαστικό και ευφρόσυνο που απομυθοποιεί το απόλυτο σύμβολο θρήνου και απόγνωσης, την Εκάβη, μέσα από τη ματιά ενός προσώπου το οποίο την έζησε από κοντά και αντιλήφθηκε πράγματα που δεν αποτυπώθηκαν ποτέ στα έργα των μεγάλων ποιητών. Η κοινή ανθρώπινη ματιά, το μικρό ανθρώπινο μέτρο, απέναντι στον μεγάλο μύθο. Η πορεία της τραγικής Εκάβης μέσα από ένα λοξό, απρόσμενο κοίταγμα.
Σκηνοθεσία Νίκος Χατζόπουλος • Ερμηνεύει η Φιλαρέτη Κομνηνού
Ιφιγένεια / Βορά της Βίβιαν Στεργίου
Συγγραφέας των συλλογών διηγημάτων Μπλε υγρό (Βραβείο Μένης Κουμανταρέας) και Δέρμα που κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Πόλις και έχουν διασκευαστεί θεατρικά για την Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση (Καύσωνας, 2024), η Βίβιαν Στεργίου εμπνέεται από την Ιφιγένεια του Ευριπίδη. Εστιάζει στη στιγμή πριν τη θυσία της Ιφιγένειας όταν αυτή αποδέχεται τη μοίρα της. «Αφού το θέλει η Ελλάδα και το κορίτσι εμποδίζει, ας κοπεί σαν ζώο να αποπλεύσουν τα καράβια. Δεν πειράζει να πεθάνω, όμως πρώτα θ’ ακουστώ, λέει, φτύνοντας τις λέξεις – μοναδικό της όπλο. Κι όσο μονολογεί υπάρχει εδώ και τώρα. Μόλις πάψει πεθαίνει από χίλιες μεριές, σ’ όλα τα μέρη. Παντού και πάντα θριαμβεύει ο χρησμός. Η θυσία της είναι κωμική, ελάχιστα τραγική. Σκάβει τον λάκκο της και μπαίνει μέσα. Θυσία για το τίποτα. Κρέας για φάγωμα».
Σκηνοθεσία Αικατερίνη Παπαγεωργίου • Σκηνικά – Κουστούμια Μυρτώ Σταμπούλου • Μουσική Διαμαντής Αδαμαντίδης • Κίνηση Χρυσηίς Λιατζιβίρη • Σχεδιασμός φωτισμού Αλέκος Αναστασίου • Βοηθός σκηνοθέτη Αλέξανδρος Βάρθης • Σχεδιασμός 3D projection mapping Envitec • Φωτογραφίες Ελίνα Γιουνανλή • Ερμηνεύει η Ελίζα Σκολίδη • Εκτέλεση παραγωγής The Young Quill / Φάνης Μιλλεούνης
Κλασική μουσική
13 Ιουλίου
Αλεξία Βουλγαρίδου – Jan Roelof Wolthuis
Έρως, αγάπη και θάνατος
Η διεθνούς φήμης σοπράνο Αλεξία Βουλγαρίδου και ο Ολλανδός συνθέτης και πιανίστας Γιαν Ρούλοφ Βόλτχαους θα παρουσιάσουν τέσσερις κύκλους τραγουδιών με θέμα την αγάπη, τη χαρά, τη φύση και τον θάνατο.
Στη συναυλία των δύο διακεκριμένων μουσικών θα ακουστούν συνθέσεις του Κλοντ Ντεμπισί, του Άλμπαν Μπεργκ και του Οτορίνο Ρεσπίγκι.
Ελληνική μουσική
20 Ιουλίου
Δημήτρης Καλαντζής
Masters’ Voice: Μάνος Χατζιδάκις, Βασίλης Τσιτσάνης
Από τους πιο δημιουργικούς και καταξιωμένους τζαζίστες στην Ελλάδα, με σημαντικές συνεργασίες στην ελληνική και διεθνή τζαζ σκηνή, ο Δημήτρης Καλαντζής κινείται με άνεση μεταξύ των μουσικών ειδών και εμπνέεται συχνά από τους «κλασικούς» της ελληνικής μουσικής, έχοντας στο ενεργητικό του τρεις συναρπαστικούς δίσκους με τζαζ διασκευές έργων του Μάνου Χατζιδάκι, του Μίκη Θεοδωράκη, αλλά και των Γιαννίδη, Καπνίση και άλλων. Στη συναυλία στη Μικρή Επίδαυρο, εκτός από την εξαιρετική δουλειά του πάνω στον Χατζιδάκι, θα έχουμε τη χαρά να ακούσουμε για πρώτη φορά τη δική του τζαζ «μετάφραση» σε τραγούδια του Βασίλη Τσιτσάνη. Μια γοητευτική προσωπική ανάγνωση σ’ έναν αρμονικό μουσικό διάλογο.
Οι υπόλοιποι συντελεστές θα ανακοινωθούν.
Ελληνική μουσική
26 & 27 Ιουλίου
Ελεωνόρα Ζουγανέλη
Σε άλλα μονοπάτια
Η Ελεωνόρα Ζουγανέλη, από τις σημαντικότερες ερμηνεύτριες της νέας γενιάς, επιστρέφει στο Φεστιβάλ, μετά την εξαιρετική της συναυλία – αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη που γέμισε ασφυκτικά το Ηρώδειο το 2014. Με ακουστική διάθεση και μια μπάντα που δημιουργήθηκε ειδικά για την παράσταση στην ατμοσφαιρική Μικρή Επίδαυρο, η χαρισματική τραγουδίστρια θα περιπλανηθεί αυτή τη φορά στους δρόμους του λαϊκού μας τραγουδιού με αφετηρία το «Μονοπάτι» του Γιώργου Μουζάκη, δίνοντας νέα πνοή σε διαλεχτά λαϊκά και αρχοντορεμπέτικα με την καθοδήγηση του εξαιρετικού μουσικού Θωμά Κωνσταντίνου. Μια βραδιά γεμάτη συναίσθημα και μνήμες που γεφυρώνουν το χθες με το σήμερα.
Ερμηνεύτρια Ελεωνόρα Ζουγανέλη • Καλλιτεχνική επιμέλεια Λήδα Ρουμάνη – Ελεωνόρα Ζουγανέλη • Μουσική επιμέλεια – Παραγωγή Θωμάς Κωνσταντίνου • Μαζί τους μια 6μελής ομάδα μουσικών • Επιμέλεια ήχου Λαμπρόπουλος – Κόλλιας • Φωτισμοί Μαρία Βενετάκη • Εκτέλεση παραγωγής Pure Art Productions
