Νέα ενιαία σύμβαση για τους ηθοποιούς από το ΣΕΗ, αλλά με έντονες αντιδράσεις

Μετά από 2.5 χρόνια συνεχών διαπραγματεύσεων μεταξύ του Δ.Σ. του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του, κατακερματισμένου σε ενώσεις, σώματος των θεατρικών παραγωγών, η υπογραφή συλλογικών συμβάσεων στο ελληνικό θέατρο βρίσκεται σε κρίσιμο σημείο. Η τελευταία σχετική πρόταση του ΣΕΗ για τρίμηνη (κατ’ ελάχιστο) σύμβαση με αποδοχές 1250 ευρώ (μεικτά) και ενσωμάτωση της πρόβας σε καθεστώς πλήρους εργασίας συναντά, ως φαίνεται, σθεναρή αντίσταση από μερίδα παραγωγών. Κάτι που επιβεβαιώνουν και οι ανακοινώσεις διαμαρτυρίας της Πανελλήνιας Ένωσης Θεάτρου (ΠΕΘ) και της Ένωσης Μη Κερδοσκοπικών Θιάσων (Ε.Μ.ΚΕ.ΘΙ.).

Το ελληνικό θέατρο βρίσκεται σε εκκρεμότητα συμβάσεων, εδώ και 13 χρόνια, από το μνημονιακό έτος 2011. @Javad Esmaeili/Unsplash.

Σε συνέντευξη Τύπου που έδωσε το ΔΣ του ΣΕΗ, νωρίτερα σήμερα, παρουσιάστηκαν όλες οι λεπτομέρειες που προωθούνται στο πλαίσιο της νέας συλλογικής σύμβασης – με δεδομένο ότι το ελληνικό θέατρο βρίσκεται σε εκκρεμότητα συμβάσεων, εδώ και 13 χρόνια, από το μνημονιακό έτος 2011. Η πρόταση του ΣΕΗ που αναπτύσσεται σε ένα 14σέλιδο κείμενο απορροφά τους όρους εργασίας που ισχύουν στα κρατικά θέατρα (Εθνικό, ΚΘΒΕ, ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας), κατοχυρώνει την ελάχιστη πρόσληψη σε τρίμηνη, εντάσσει τις πρόβες στην κανονική εργασία (μέχρι σήμερα οι περισσότεροι παραγωγοί άφηναν απλήρωτες τις πρόβες ή έδιναν ένα φιξ ποσό της τάξεως των 500-800 για δύο μήνες εργασίας) και προβλέπει, επί μέρους, διατάξεις για αμοιβή ανά παράσταση σε περίπτωση που μια παραγωγή ανεβαίνει για 2 ή 3 βράδια εβδομαδιαίως (αναλογεί στα 50 ευρώ ανά παράσταση).

Βάσει αυτών των προϋποθέσεων, ο ενιαίος μισθός κυμαίνεται από 1050 ευρώ μεικτά (αν δίνονται έως 6 παραστάσεις την εβδομάδα) και φτάνει στα 1250 ευρώ (όταν δίνονται έως 8 παραστάσεις την εβδομάδα). Επίσης, αυξάνει τις εκτός έδρας αμοιβές στο πλαίσιο των περιοδειών σε 110 ευρώ (και πάλι όπως ισχύει στα κρατικά θέατρα) με τη διαφορά ότι αυξάνουν και τη χιλιομετρική απόσταση σε 90 χιλιόμετρα από την αθηναϊκή βάση. Εν κατακλείδι, η νέα σύμβαση κατοχυρώνει κατ’ ελάχιστο 51 ένσημα για τους εργαζόμενους ηθοποιούς, προκειμένου να τους παρέχει και ασφαλιστική ικανότητα με έναν μισθό που μεσοσταθμιστικά μεταφράζεται σε 722 ευρώ το μήνα.

Το ΔΣ του ΣΕΗ με τον ηθοποιό και παραγωγό, Γρηγόρη Βαλτινό.

Σύμφωνα με το Γενικό Γραμματέα του ΣΕΗ, Άρη Λάσκο, τη σύμβαση αυτή έχουν ήδη συμφωνήσει να υπογράψουν οι παραγωγοί (μέλη, κυρίως, της ΕΝΘΕΠΑ): Γρηγόρης Βαλτινός, Ελένη Ράντου, Διονύσης Παναγιωτάκης, Μίλτος Σωτηριάδης, Αντώνης Αντωνίου, Θανάσης Μουμτζίδης, Τάσος και Δημήτρης Παπανδρέου, Τάσος Ιορδανίδης, Γιώργος Ισαάκ, Γιάννης Κανελλόπουλος, Σαπφώ Κωνσταντάρα, Χριστίνα Σιώμου και Αυγουστίνος Ρεμούνδος, Γιάννης Μακρίδης, Βασιλική Αργέντη, Γεράσιμος Σκαφιδάς, Στέφανος Οικονόμου, Σταύρος Δελλής.

Εντός της εβδομάδας υπογράφουν και οι Σωτήρης Τσαφούλιας, Βασίλης Πουλαντζάς, Σπύρος Παπαδόπουλος, Γιώργος Γεροδήμος, Δημήτρης Μαροσούλης, Κατερίνα Μαραγκού, Δημήτρης Φραγκιόγλου, Χάρης Βόρκας, Βασίλης Τριανταφύλλου, Μάρκος Σεφερλής.

Σε συζητήσεις για να υπογράψουν βρίσκονται οι Αγγελική Ζούλια, Βασίλης Ζήσης, Prime Entertainment, Βάσια Παναγοπούλου, Δημήτρης Αρχιμανδρίτης και Αφοί Γεώργα. Ανάμεσα στους αναμένοντες για υπογραφή βρίσκονται και αρκετά μέλη της ΠΕΘ που, έχουν διαχωρίσει τη θέση τους, αφού η ένωση τους δηλώνει ρητά την αντίθεση της με την προωθούμενη σύμβαση.

Η μεν Πανελλήνια Ένωση Θεάτρου κατηγορεί το ΔΣ του ΣΕΗ πως «διακινεί ψεύδη» και πως «έχει απομακρυνθεί από τον καλόπιστο διάλογο», σημειώνοντας πως η πρόταση του συνιστά «ένα ανορθολογικό και ελλιπές συμβατικό κείμενο ‘επιχειρησιακής’ σύμβασης, επιχειρώντας να προκαταλάβει την αποδοχή του με την μέθοδο της ‘προσχώρησης’ και επιχειρώντας να διαιρέσει τους παραγωγούς σε ‘καλούς’ και ‘κακούς’».

Σε παρόμοια επιθετικό τόνο, η ΕΜΚΕΘΙ κατηγορεί τον πρόεδρο του ΣΕΗ, Σπύρο Μπιμπίλα πως λασπολογεί εις βάρος των μικρών θεάτρων και δηλώνει πως θα προσέλθει ξανά σε διάλογο με τον επόμενο πρόεδρο και το επόμενο ΔΣ του σωματείου. Σημειωτέον, σε δύο εβδομάδες (26-29 Απριλίου) το Σωματείο των Ηθοποιών ψηφίζει για νέο Διοικητικό Συμβούλιο.

Μέχρι σήμερα, οι θεατρικές πρόβες είναι χρόνος απλήρωτης εργασίας ή πληρωμένης με φιξ ποσό.

Από το ΔΣ του ΣΕΗ αποκρούουν τις κατηγορίες, εκθέτοντας στοιχεία των διαπραγματεύσεων με την ΠΕΘ. Σύμφωνα με αυτά, όπως αναφέρει ο κ. Λάσκος, η Πανελλήνια Ένωση Θεάτρου είχε αντιπροτείνει η σύμβαση να μην έχει ορισμένη διάρκεια αλλά «όσο πάει η παράσταση». Επίσης, εισηγούνταν ο ενιαίος μισθός να είναι κατά 125 ευρώ χαμηλότερος και, παρόλα αυτά, οι ηθοποιοί να υπογράφουν αποκλειστικότητα – δηλαδή να μην δουλεύουν σε άλλη παράσταση άλλες ημέρες της εβδομάδας – ενώ για τους ηθοποιούς κάτω των 25 πρότειναν δυσμενέστερους εργασιακούς όρους. «Μας δείχνουν πως δεν θέλουν η πρόβα να πληρωθεί ως πλήρης εργασία, τη στιγμή που όλοι ξέρουμε πως οι θίασοι εργάζονται καθημερινά 6 ημέρες την εβδομάδα, το λιγότερο πέντε ώρες την ημέρα επί δύο μήνες» σχολιάζει.

Σπύρος Μπιμπίλας: Οι παραγωγοί, εν καιρώ πανδημίας, άφηναν απλήρωτες τις πρόβες και κάποιοι από αυτούς βρέθηκαν μετά να έχουν πέντε θέατρα, εκεί που είχαν ένα! Πώς βρήκαν αυτά τα χρήματα;

Ο πρόεδρος του ΣΕΗ, τονίζει πως οι θεατρικοί παραγωγοί ουδέποτε υπήρξαν συνοδοιπόροι των ηθοποιών, όπως ισχυρίζονται στην ανακοίνωση τους, «αφού εν καιρώ πανδημίας άφηναν απλήρωτες τις πρόβες, ασφάλιζαν τους ηθοποιούς με ημερομηνία πρεμιέρας και κάποιοι από αυτούς βρέθηκαν μετά να έχουν πέντε θέατρα εκεί που είχαν ένα! Πώς βρήκαν αυτά τα χρήματα; Από τους απλήρωτους ηθοποιούς τους! Όσο για τους ισχυρισμούς της ΠΕΘ ότι ανησυχεί για τον ‘αφανισμό των μικρών θεάτρων’ να τους θυμίσουμε ότι σε συναντήσεις μας ισχυρίζονταν πως τα μικρά θέατρα τους ‘κλέβουν’ το κοινό τους».

Απεργίες στις σκηνές των παραγωγών που αρνούνται να υπογράψουν τη νέα σύμβαση προαναγγέλλει το ΣΕΗ.

Σε αυτό το κλίμα, οι ηθοποιοί κινδυνεύουν να γίνουν εργαζόμενοι δύο και τριών μισθολογικών ταχυτήτων, αφού η σύμβαση μπορεί να γίνει δεσμευτική για το σύνολο της θεατρικής παραγωγής μόνο όταν υπογραφεί από το 51% των παραγωγών της.

Το ΔΣ του ΣΕΗ τονίζει πως οι διαπραγματεύσεις έγιναν μεθοδικά και σε ειρηνικό τόνο, με ανοιχτά τα θέατρα, προαναγγέλλοντας έτσι απεργίες στις σκηνές των παραγωγών που αρνούνται να υπογράψουν τη νέα σύμβαση. «Τα τελευταία 15 χρόνια, δηλαδή μια ολόκληρη γενιά του θεάτρου συνήθισε να δουλεύει απλήρωτη. Στοχεύουμε μόνο στον αξιοπρεπή βιοπορισμό από την εργασία μας», συνεχίζει ο κ. Μπιμπίλας.

Ο ηθοποιός και παραγωγός Αντώνης Αντωνίου με τον πρόεδρο του ΣΕΗ, Σπύρο Μπιμπίλα και την υπογεγραμμένη σύμβαση ανά χείρας.

Το ΔΣ του ΣΕΗ καλεί το Υπουργείο Πολιτισμού να αναβαθμίσει επιπλέον τις τακτικές επιχορηγήσεις (από φέτος, αυξάνεται η χαμηλότερη επιχορήγηση ανά παραγωγή καθώς ξεκινούσε από 15.000 ευρώ) και συνάμα να δεσμεύει τις εταιρείες πίσω από τις επιχορηγούμενες παραστάσεις να ακολουθούν την ενιαία σύμβαση. Επίσης, υπενθυμίζει πως καθώς το ζήτημα ενοικίασης θεατρικών αιθουσών απορροφά σχεδόν το 40% του προϋπολογισμού μιας παραγωγής, το Υπουργείο πρέπει να συμβάλλει στη διάθεση κενών χώρων και κτηρίων σε θεατρικές ομάδες, προκειμένου να απαλλαγούν από αυτά τα κόστη. Φυσικά, στο ακραίο παιχνίδι των ενοικίων παίζουν ρόλο και κάποιοι θεατρώνες που όπως, υπογράμμισε ο κ. Μπιμπίλας «έφτιαξαν τα θέατρα που σήμερα νοικιάζουν με κρατικές επιχορηγήσεις».