Ian Rankin: 4 μυθιστορήματα του “ιππότη” της αστυνομικής λογοτεχνίας που αξίζει να ανακαλύψεις

Στον κόσμο του σύγχρονου αστυνομικού μυθιστορήματος, το όνομα Ian Rankin σπάνια περνά απαρατήρητο, αφού ανήκει σε έναν από τους “συνεπέστερους” συγγραφείς, που κατάφεραν να διανθίσουν τον δρόμο της σύγχρονης ρεαλιστικής αστυνομικής λογοτεχνίας, φωτίζοντας ταυτόχρονα αρκετά κοινωνικοπολιτικά ζητήματα.

Ο “ιππότης της αστυνομικής λογοτεχνίας”, όπως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί από τους αναγνώστες ο Σκοτσέζος συγγραφέας, μιας και το 2022 η βασίλισσα Ελισάβετ Β’ τον είχε χρίσει ιππότη, απασχόλησε από πολύ νωρίς τον κόσμο της αστυνομικής λογοτεχνίας με τη γεμάτη ρεαλισμό και ανατροπές πένα του, αλλά και με τον αντισυμβατικό χαρακτήρα του πρωταγωνιστή του, επιθεωρητή Τζον Ρέμπους.

Τον ιδιαίτερο αυτό επιθεωρητή, με την υψηλή ευφυΐα, την έντονη εσωτερική πάλη με την ηθική του πλευρά, αλλά και την φανερή σε σημεία “αντικοινωνικότητα”, ο Ian Rankin τον σύστησε στο αναγνωστικό κοινό το 1987 και από τότε του έχει χαρίσει 24 περιπέτειες, αφήνοντας μας μάρτυρες της εξέλιξής του ως επιθεωρητή, αλλά και της εξέλιξης της πόλης στην οποία επέλεξε ο συγγραφέας να τοποθετήσει τον ήρωά του, το αγαπημένο του Εδιμβούργο, με τις έντονες παθογένειες αλλά και τη μοναδική ομορφιά.

Αυτός ο χαρακτήρας έμελλε να χαράξει τη λογοτεχνική πορεία του συγγραφέα, ο οποίος καταφέρνει να κάνει τους λάτρεις του αστυνομικού να κρέμονται από τις σελίδες των βιβλίων του μέχρι και σήμερα, και να μιλούν για έναν από τους πιο ισορροπημένους συγγραφείς, αφού ο Rankin καταφέρνει πάντα να βλέπει με μία έντονη ρεαλιστική και κοινωνικοπολιτική ματιά το έργο του, χωρίς να καταφεύγει όμως σε υπερβολές.

Με αφορμή τόσο τα γενέθλια του συγγραφέα, ο οποίος κλείνει τα 64 του χρόνια την Κυριακή, όσο και τη σημερινή του επίσκεψη στο Αμφιθέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης στο Κολωνάκι, για μια αφιερωμένη στο έργο του βραδιά, “ξεφυλλίζουμε” τα 4 πιο πρόσφατα βιβλία του Ian Rankin –τα οποία μάς έχουν χαρίσει μεταφρασμένα στα ελληνικά οι εκδόσεις Μεταίχμιο– και σας τα παρουσιάζουμε, για να είστε όσο γίνεται πιο έτοιμοι για τη σημερινή εκδήλωση.

Αν και στην Ελλάδα ξανά θυμηθήκαμε το χαρακτηριστικό αυτό αστυνομικό μυθιστόρημα του Ian Rankin το 2021, με την κυκλοφορία της επετειακής του έκδοσης από το Μεταίχμιο, αυτό ήταν το βιβλίο με το οποίο σύστησαν οι εκδόσεις στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό τον συγγραφέα, το μακρινό πλέον 2002. Ο λόγος για τους “Καταρράκτες“, το 12ο έργο του συγγραφέα με πρωταγωνιστή τον επιθεωρητή Ρέμπους, ο οποίος όπως είναι λογικό εμφανίζεται αρκετά νεότερος, δίνοντάς μας την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε σιγά σιγά, βιβλίο με το βιβλίο, την εξέλιξή του στον τομέα της δράσης.

Προχωρώντας στην πλοκή, η σκοτεινή πλευρά του Εδιμβούργου έρχεται για ακόμα μία φορά στο επίκεντρο των συζητήσεων, όταν η νεαρή φοιτήτρια Φιλίπα, κόρη του μεγαλοτραπεζίτη Τζον Μπάλφουρ, εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Τότε, στην επιφάνεια θα βγουν 4 παλιές υποθέσεις που για 2 περίπου αιώνες στοιχειώνουν την πόλη και φαίνεται να συνδέονται άμεσα με την τωρινή υπόθεση του Ρέμπους και της ομάδας του. Ειδικά όταν η νεαρή επιθεωρήτρια Σιβόν Κλαρκ, άσος στις νέες -δεδομένης της εποχής που γράφτηκε η υπόθεση- τεχνολογίες, ανακαλύψει μία αρκετά σκοτεινή πτυχή της αγνοούμενης κοπέλας, η υπόθεση θα πάρει μία ακόμα πιο περίπλοκη τροπή, στην οποία μόνο ο δαιμόνιος Ρέμπους μπορεί να δώσει λύση, ακόμα και αν οι μακάβριες πινελιές του δολοφόνου έχουν σκοπό να τον αποπροσανατολίσουν.

Κάνοντας μία σύντομη αναδρομή 10 λογοτεχνικών υποθέσεων και 16 ετών, στον «Οίκο των ψεμάτων» συναντάμε μία κάπως πιο ώριμη πλευρά του επιθεωρητή, ο οποίος πια έχει μεγαλώσει αρκετά, και αυτό αρχίζει να φαίνεται στις αντοχές του. Συνταξιούχος πλέον, ο Ρέμπους βρίσκει τον εαυτό του να μην απολαμβάνει την ηρεμία της νέας πιθανής καθημερινότητάς του, πράγμα καθόλου περίεργο θα μπορούσαμε να πούμε.

Έτσι, όταν ανακαλύπτεται το νεκρό σώμα του ιδιωτικού ντετέκτιβ Μπλουμ -ο οποίος αγνοείται εδώ και 12 χρόνια-, σε ένα μέρος που είχε γίνει, φαινομενικά, φύλλο και φτερό στις πρώτες επίσημες έρευνες, η αστυνομία του Εδιμβούργου θα αναστατωθεί, μιας και περιέργως, όλοι έχουν κάτι να κρύψουν από εκείνη την περίοδο. Εκτός από τον Ρέμπους φυσικά, ο οποίος θα βρει την ευκαιρία που έψαχνε για να επιστρέψει στα γνώριμα εδάφη του. Ο ασκός του Αιόλου όμως έχει τώρα ανοίξει για τα καλά, παρασύροντας ψέματα δεκαετιών στο πέρασμά του, με την καλογραμμένη παρέα του Ian Rankin να πρέπει να είναι πολύ προσεκτική από εδώ και πέρα.

Μπορεί ο Ρέμπους να μην βρίσκεται πλέον στην ενεργό δράση, όμως η ενεργός δράση θα βρίσκεται για πάντα σε αυτόν και θα τον ακολουθεί όπου και να πάει. Για αυτό και οι συγκυρίες δεν τον έχουν αφήσει να χαρεί την επίσημη σύνταξή του καθόλου, και ενώ ο πρώην επιθεωρητής παλεύει με τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, με “Ένα τραγούδι για δύσκολους καιρούς” παρέα, και τον σύντροφο της κόρης του, Κιθ, να αγνοείται, ο Ρέμπους θα τα ξανά βάλει με την εγκληματικότητα της Σκωτίας.

Ξεροκέφαλος όπως είναι, θα κάνει τα πάντα για να αναθερμάνει τις μέχρι τότε παγωμένες σχέσεις με την κόρη του και να καθαρίσει φυσικά το όνομά της, αφού πολύ σύντομα ανακηρύσσεται ως μία από τις υπόπτους για τον φόνο τελικά του Κιθ. Και κάπου εκεί, στην εξίσωση μπαίνει και η Σιβόν, η οποία ερευνά τον φόνο ενός 23χρονου Σαουδάραβα φοιτητή, με τον παλιό της γνώριμο, Μάλκομ Φοξ να συμμετέχει και να δημιουργεί μία δυναμική που θα απασχολήσει ιδιαίτερα την πλοκή.

Από τη λίστα με τα αστυνομικά μυθιστορήματα του Ian Rankin που δεν πρέπει να λείπουν από καμία βιβλιοθήκη, δε θα μπορούσε να λείπει το πιο πρόσφατα μεταφρασμένο στα ελληνικά βιβλίο του, το “Όσα δεν θέλω να πω“, για το οποίο μάλιστα θα μιλήσει σήμερα το απόγευμα στην Ελληνοαμερικανική Ένωση ο συγγραφέας. Όσοι λοιπόν θέλουν να παρευρεθούν στη σημερινή εκδήλωση, αλλά δεν έχουν προλάβει να διαβάσουν ακόμα το βιβλίο, θα πρέπει να ξέρουν πως αποτελεί ένα από τα καλύτερα του συγγραφέα, με την αγωνία να αυξάνεται σε κάθε γύρισμα της σελίδας, αφού ο αγαπημένος επιθεωρητής αυτή τη φορά κάθεται στο ειδώλιο του κατηγορουμένου και αφήνει στην ενεργό δράση εντελώς μόνη της τη Σιβόν, η οποία έχει αναλάβει μία από τις πιο απαιτητικές και… διεφθαρμένες υποθέσεις της καριέρας της. Με τον Ρέμπους να κινδυνεύει να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του στη φυλακή, η εμπιστοσύνη της επιθεωρήτριας Κλαρκ στους συναδέλφους της αρχίζει να κλονίζεται σοβαρά, ενώ ταυτόχρονα καλείται να κάνει μία αρκετά δύσκολη επιλογή, με δυσοίωνα αποτελέσματα.

Ο Ρέμπους από την άλλη, περιμένοντας την ετυμηγορία του δικαστηρίου, μας διηγείται πως έφτασε σε αυτό το σημείο και πως εμπλέκεται στην ιστορία ο γνωστός… επιχειρηματίας του Εδιμβούργου, Μπιγκ Τζερ Κάφερτι. Ανάμεσα σε κατηγορίες, απατεώνες, πιθανά προβλήματα υγείας και πολλές απειλές, η περιπέτεια αυτή μας υπενθυμίζει πως έχουν ήδη περάσει 24 λογοτεχνικές υποθέσεις από τα χέρια του επιθεωρητή Ρέμπους, ο οποίος ίσως και να… μετρά πλέον ένσημα για τη σύνταξή του και από τη λογοτεχνία. Το cliffhanger στο τέλος του βιβλίου πάντως, σίγουρα μας υπόσχεται τουλάχιστον 1 ακόμα υπόθεση μαζί του.