Κωνσταντίνος Βήτα: Κάθε άνθρωπος έχει μέσα του ένα κήπο, άλλος τον ποτίζει, άλλος τον αφήνει να ξεραθεί

Στο τελευταίο live του που παρακολούθησα, μια χειμερινή νύχτα του 2023 υπό βροχή στην Ελευσίνα, ο Κωνσταντίνος Βήτα δεν ήταν μόνος του· επανασυνδεόταν πανηγυρικά με το Μιχάλη Δέλτα, την έτερη δύναμη των Στέρεο Νόβα. Χορεύαμε με κουκούλες, μπουφάν, ομπρέλες και ήταν ωραία. Θυμίζοντας μου την ηλεκτρονική εφηβεία που επιφύλασσε αυτό το σχήμα για πολλούς από εμάς.

Όμως, η μουσική του Κωνσταντίνου Βήτα έμελλε να έχει ένα σημαντικό ρόλο και στην ενηλικίωση της ίδιας γενιάς. Είτε γιατί η εμψυχωτική ποίηση του αφομοιώθηκε στ’ αυτιά μας πριν από τους στίχους του Ρίτσου και του Σεφέρη, είτε γιατί ήταν από τους λίγους που μιλούσαν ευαίσθητα σε μια εποχή (ευμάρειας) όπου η ευαισθησία ήταν tres banal· είτε ακόμα – για αμιγώς προσωπικούς ρόλους – το track της «Σούπερ Στέλλας» από τους «Γερανούς» του 1999 τον έκανε μέσα μου ένα Μιχάλη Κακογιάννη στο γύρισμα του αιώνα.

Όπως βρέθηκα κι εγώ να αναπολώ ποια ήμουν εκείνη την εποχή, έτσι κι εκείνος – πόσο μάλλον εκείνος – έβαλε τη μνήμη του να περιπλανιέται στον παλιό Κωνσταντίνο που βρίσκεται να έχει διανύσει μια σούπερ δημιουργική 35ετία. Μέσα της κάθε τόσο απελευθέρωνε σελίδες και κεφάλαια του εαυτού του: Ρυθμικά ή μελαγχολικά, ποιητικά κι άλλοτε πιο γειωμένα, beat, ηλεκτρονικά, trip hop, μα πάντα θερμά αντανακλώντας το συναίσθημα και τη νοημοσύνη ενός καλλιτέχνη ασυνήθιστου στα ελληνικά πράγματα -και γι’ αυτό πολύτιμου.

Και σήμερα τίποτα από όλα αυτά δεν έχει κοπάσει. Σήμερα, με το καρό του κοντομάνικο πουκάμισο, αυτός ο αθόρυβος άνθρωπος μοιράζεται μαζί μου το ίδιο τραπεζάκι ενός καφέ στο Κουκάκι, πίνει σκέτο ελληνικό καφέ, αλλά το στόμα του στάζει κάτι γλυκό. Γιατί για μια ακόμα φορά, έχει παραδώσει ένα άλμπουμ (κι ας άργησε) όπως είναι «Το χέρι», υμνητικό στην αγάπη και στο άγγιγμα προς τον Άλλο. Και αυτό το άλμπουμ ετοιμάζεται να το βάλει – όπως και τα προηγούμενα του άλλωστε – στα στόματα του κοινού του. Μόλις έχει επιστρέψει από την Πάτρα και ετοιμάζει βαλίτσες για ένα δεύτερο live στη Μονή Λαζαριστών (5 Ιουνίου) ενώ σε δέκα μέρες (14 Ιουνίου) θα βρεθεί στον δροσερό κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών.

Ο Κωνσταντίνος Βήτα – που τόσο λίγο ξέρω, αλλά τόσο έχω τραγουδήσει – «είναι ο δικός μου αδερφός» όπως λέει ο ίδιος στο track της «Αχτίδας»· αφού όσο μεγαλώνει τόσο πιο πολύ βεβαιώνεται μέσα του πως «έχουμε μια ζωή, το ίδιο αίμα κι εσύ».

O Κωνσταντίνος Βήτα, με αφορμή την κυκλοφορία του νέου του άλμπουμ, ξαναβγαίνει στο δρόμο: Μετά το live στην Πάτρα, ακολουθούν η Θεσσαλονίκη, στη Μονή Λαζαριστών και το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

Ήταν μια δυνατή εμπειρία, εκτός από πολλές ώρες εργασίας για να πραγματοποιηθούν οι συναυλίες, έπρεπε με τον Μιχάλη να φτιάξουμε νέες μίξεις πάνω στα παλιά κομμάτια μας. Επίσης, είχαμε να φτιάξουμε από την αρχή ένα ολοκαίνουργιο mini LP την «Ίριδα», οπότε ήταν μια περίοδος με πολύ στούντιο, συγκέντρωση, επίσης ήταν τα γυρίσματα που απαιτούσε η εικαστική δουλειά του Νίκου Πατρελάκη, γυρίσματα σε διάφορα μέρη, συγκεκριμένες ώρες, εποχές, καιρικές συνθήκες… Ήταν μια πολύ δημιουργική περίοδος που κατέληξε στη συναυλία του Release Festival τον Ιούλιο του 2023. Βέβαια, από όλα αυτά χαίρομαι για το συγκεκριμένο mini LP την «Ίριδα».

Εκείνη η εποχή, αρχές του ‘90 που οι Στέρεο Νόβα δημιουργήθηκαν, ήταν μια εποχή δημιουργική, νιώθαμε ότι όλα ήταν καινούργια, τα πρώτα μας κομπιούτερ τα Atari, τα πρώτα μας συνθεσάιζερ… Εξερευνούσαμε τους ήχους, κάτι που μας έπαιρνε πολλές ώρες. Εγώ έγραφα, παράλληλα, με τη μουσική και στίχους. Ήταν μια δημιουργική περίοδος. Οι υποχρεώσεις μου ήταν διαφορετικές και λιγότερες από σήμερα, έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε, δεν τα αναπολώ βέβαια, ήταν αυτό που ήταν. Ήταν ένα πέρασμα για να πάω κάπου αλλού. Με λίγα λόγια ήταν ωραία.

Δεν αναπολώ τα χρόνια των Στέρεο Νόβα, ήταν αυτό που ήταν. Ήταν ένα πέρασμα για να πάω κάπου αλλού. Με λίγα λόγια ήταν ωραία

Κοίταξε, με αυτόν τον Κωνσταντίνο Βήτα, που ήμουν στις αρχές του ’90 η αλήθεια είναι πως είμαι ο ίδιος· αλλά έχω αλλάξει πάρα πολύ και χαίρομαι γι’ αυτό, γιατί θα ήταν πολύ παράξενο να ήμουν ο ίδιος από τότε… Πέρασα μέσα από πολλά κύματα, κατρακύλησα σαν κυλιόμενη πέτρα, νεκραναστήθηκα, έζησα δύσκολες εμπειρίες – που όμως με δυνάμωσαν και με έκαναν πιο ελεύθερο – πολλές από αυτές τις στιγμές θα βρει κάποιος στα τραγούδια μου στιγμές, σκέψεις, διάσπαρτες εδώ κι εκεί. Κοιτάζω πίσω όταν πρέπει να πάρω την γεύση ενός λάθους ώστε να μην το επαναλάβω. Όλα χρειάζονται και το καλό και το κακό για να μπορείς να μπορείς να εμβαθύνεις στην διάκριση, στην ενσυναίσθηση και περισσότερο στη συνείδηση. Στις αρχές των 90s απλά ήμουν πιο νέος και αρκετά άγουρος, όλα όμως είναι στάδια που είναι απαραίτητα στη προσπάθεια να γίνουμε καλύτεροι.

Δεν μπορώ να αναφερθώ σε λεπτομέρειες· ο κάθε άνθρωπος περνάει μέσα από διάφορες δοκιμασίες, η ζωή φέρνει πολλά μαθήματα. Είναι προσωπικά ζητήματα και δεν τα μοιράζομαι. Δεν αφορούν τον κόσμο.

Δεν ένιωσε ποτέ μοναξιά, ομολογεί ο Κωνσταντίνος Βήτα. “Η μοναξιά για ’μένα έχει σχέση με τη δημιουργία”, τονίζει.

Και να μη θες να προσαρμοστείς, ο χρόνος έρχεται με δύναμη καταπάνω σου και στα υπενθυμίζει όλα, σε κάνει να προσαρμοστείς πρώτα σωματικά και μετά ψυχικά. Έχω αρχίσει τα τελευταία χρόνια και συμβιβάζομαι με τη σκέψη ότι πηγαίνω μπροστά, ότι ο χρόνος μου κρατάει το χέρι, ότι είμαι πιο περιορισμένος από ότι ήμουν. Βέβαια από νέος πάντα ήμουν ελαφρά κοσμοκαλόγερος, οπότε δεν με πειράζει ο χρόνος, τον φιλοσοφώ, τον σέβομαι, τον ακούω. Το καλλιτεχνικό μέρος μέσα σε όλο αυτό είναι πιο δευτερεύον – βέβαια είναι η δουλειά μου, αλλά συνεχίζω να την κάνω όπως και πριν.

Είμαι κοινωνικός, αλλά έχω και μια πλευρά όπου μου αρέσει κάπως η απομόνωση, μου αρέσει να ακούω μουσική, να διαβάζω, να ζωγραφίζω… Από παιδί ήμουν έτσι, πολλές φορές πάω στο χωριό μου και κάθομαι μόνος μου μέρες. Δεν μπορώ να το εξηγήσω διαφορετικά. Δεν ένιωσα ποτέ μοναξιά, η μοναξιά για μένα έχει σχέση με τη δημιουργία.

Πέρασα μέσα από πολλά κύματα, κατρακύλησα σαν κυλιόμενη πέτρα, νεκραναστήθηκα, έζησα δύσκολες εμπειρίες – που όμως με δυνάμωσαν και με έκαναν πιο ελεύθερο

Μετά το single «Περίεργη Ώρα», ήρθε το project για τον Γιάννη Ρίτσο που έκανα στην Εναλλακτική Σκηνή με τίτλο, «Ο κόσμος είναι ένας». Ήταν ένα έργο που στηρίχθηκε σε πολύ ειδικά και outsider ποιήματα του Γιάννη Ρίτσου, τα οποία διάλεξα μέσα από τεράστιο ποιητικό έργο. Αυτό το έργο το αγάπησα πολύ και είμαι έτοιμος κάποια στιγμή να το κυκλοφορήσω. Μετά η ήρθε η πανδημία, γράψαμε με τον Νίκο Πατρελάκη το έργο «Νεάπολη» – το οποίο και παίξαμε επίσης στην Εναλλακτική Σκηνή – μετά άρχισα να γράφω τα νέα μου τραγούδια και έπεσαν οι συναυλίες των Στέρεο Νόβα και το «Χέρι» έμεινε πίσω· το έγραφα σιγά-σιγά μέσα στα χρόνια αυτά και κάπως έτσι ήρθε η ώρα να βγει αυτό τον καιρό…

Σχολιάζοντας την τρέχουσα κατάσταση: “Η καθημερινότητα έχει αποκτήσει ένα άλλο χρώμα κάτω από αυτό τον ουρανό, παντού βλέπουμε το έλλειμμα της αγάπης, την έντονη και ανεξέλεγκτη βία, την επιφάνεια της ασάφειας, τη θολούρα που έρχεται από την έλλειψη συνείδησης, παιδείας η οποία καταλήγει σε απόγνωση, στενομυαλιά και μισαλλοδοξία”.

Η ποίηση έχει επηρεάσει τον τρόπο που σκέφτομαι. Διαβάζω από πολύ μικρό παιδί, ο πατέρας μου μας έφερνε βιβλία λογοτεχνίας, η λογοτεχνία διαμορφώνει το νου, τη σκέψη των παιδιών. Εκείνες τις εποχές είχαμε μόνο το ραδιόφωνο και το βιβλίο. Ταυτιζόμουν με τους ήρωες που διάβαζα, ζούσα περιπέτειες ολόκληρες μέσα από τα βιβλία του Βίκτωρ Ουγκώ, του Ιούλιου Βερν, του Ντοστογιέφσκι, του Εμίλ Ζολά – αυτά τα βιβλία έμειναν μέσα μου. Στην εφηβεία πέρασα στην κλασσική ελληνική ποίηση αλλά και στην ξένη. Όταν πηγαίναμε για καφέ με τις παρέες περνάγαμε από τα βιβλιοπωλεία, εκεί δίναμε ραντεβού, αγοράζαμε βιβλία με το χαρτζιλίκι μας και συζητούσαμε για αυτά που είχαμε διαβάσει. Η Αθήνα ήταν πολύ διαφορετική, μου άρεσε πολύ το κέντρο, τα δισκοπωλεία, τα καφέ…

Κοιτάζω πίσω όταν πρέπει να πάρω την γεύση ενός λάθους ώστε να μην το επαναλάβω

Νομίζω πως από τότε που βγήκαν οι Στέρεο Νόβα μέχρι και σήμερα, δε σταμάτησα μέσα από τους στίχους μου να μιλώ για όλα αυτά μέσα από το δικό μου τρόπο γραφής, ένα πιο αποσπασματικό, βέβαια, τρόπο. Στο νέο μου άλμπουμ ναι, υπάρχουν όλα αυτά τα στοιχεία, είναι πολύ έντονα όλα αυτά και όλα έχουν την απόχρωση της βίας. Η καθημερινότητα έχει αποκτήσει ένα άλλο χρώμα κάτω από αυτό τον ουρανό, παντού βλέπουμε το έλλειμμα της αγάπης, την έντονη και ανεξέλεγκτη βία, την επιφάνεια της ασάφειας, τη θολούρα που έρχεται από την έλλειψη συνείδησης, παιδείας η οποία καταλήγει σε απόγνωση, στενομυαλιά και μισαλλοδοξία. Στις «Πλειάδες», από το νέο μου άλμπουμ, γράφω για αυτή τη σύγχυση, για έναν ήρωα που έχει χάσει τα πάντα και προσπαθεί να αναθεωρήσει, μα βλέπει την πίστη, το μόνο που είχε, να έχει θαφτεί στο χώμα. Σε κάποια από τα τραγούδια στο άλμπουμ έβαλα τα ηλεκτρονικά vocoder να απαγγέλουν τους πιο αληθινούς στίχους και τη δική μου φωνή να δημιουργεί ένα πλεκτό γύρω από αυτά. Το τραγούδι «Η μέρα που έγινες» άρχισα να το γράφω όταν ξεκίνησε ο πόλεμος στην Παλαιστίνη, είναι ένα αντιπολεμικό τραγούδι όπου μέσα του, έφηβοι αυτοπαρατηρούν την διαφορετικότητά τους και έξω από τα παράθυρα τους βλέπουν στρατιώτες και σκόνη, είναι ένα τραγούδι για όλα τα παιδιά που αγκάλιασε ο Χριστός συμβολικά την ημέρα των Βαΐων. Στον «Ανέφικτο Κύκνο» υπάρχει η ιστορία μιας γυναικοκτονίας που έτυχε να είναι από ένα γειτονικό μου χωριό. Όλα αυτά με απασχολούν και υπάρχουν σε όλο μου το έργο, από τους «Γερανούς» του ’99 μέχρι και τον «Απόφοιτο» από το άλμπουμ Ομόνοια.

Περί αυτοπαρατήρησης: “Παρατηρώ τους ανθρώπους γιατί βλέπω τον εαυτό μου πολλές φορές σ’ αυτούς, σε αυτά που λένε και κάνουν και, κατά κάποιο τρόπο, διαβάζω τον εαυτό μου, τι είναι αυτά που θα ήταν καλό να διορθώσω, να αλλάξω. Θα ακούγομαι σαν control freak, αλλά πιστεύω πως δεν μπορούμε να αφήνουμε τον χρόνο να κυλάει άσκοπα”.

Νομίζω ότι είμαι κάπου στη μέση, η τέχνη είναι ένα πεδίο όπου οι καλλιτέχνες αναλαμβάνουν απόπειρες αλλαγής του κόσμου. Η τέχνη μπορεί να αιχμαλωτίσει τη φαντασία και να αλλάξει τη συνείδηση των ανθρώπων. Αν αλλάξει η συνείδηση των ανθρώπων τότε μπορεί να αλλάξει και ο κόσμος. Ένα μήνυμα που, ίσως, μπει στην ψυχή του παραλήπτη, μπορεί να αλλάξει τη συμπεριφορά, την ηθική. Η τέχνη είναι ένα είδος γλώσσας, ίσως μπορεί να είναι ικανή να είναι ένα μέσο αλήθειας και όχι μόνο θέμα γούστου. Θα ήθελα να επικοινωνώ με τους ανθρώπους που ακούνε τη μουσική μου, σαφώς θέλω να μοιραστώ μαζί τους ένα μήνυμα· ίσως είναι η ιδεαλιστική κατανόηση της τέχνης, μια παρόμοια κατανόηση που έχουμε για τη θρησκεία.

Τα τελευταία χρόνια συμβιβάζομαι με τη σκέψη ότι πηγαίνω μπροστά, ότι ο χρόνος μου κρατάει το χέρι, ότι είμαι πιο περιορισμένος από ότι ήμουν. Βέβαια από νέος πάντα ήμουν ελαφρά κοσμοκαλόγερος

Παρατηρώ τους ανθρώπους γιατί βλέπω τον εαυτό μου πολλές φορές σ’ αυτούς, σε αυτά που λένε και κάνουν και, κατά κάποιο τρόπο, διαβάζω τον εαυτό μου, τι είναι αυτά που θα ήταν καλό να διορθώσω, να αλλάξω. Οι άνθρωποι έχουμε πολλά που μας ενώνουν και λιγότερα αυτά που μας χωρίζουν. Η αυτοπαρατήρηση επιφέρει διορθώσεις, μετατοπίσεις, προσπάθειες βελτίωσης, μπορούμε να κάνουμε πολλά για τον εαυτό μας σε πνευματικό επίπεδο. Το λέω αυτό γιατί νομίζουμε ότι ο φορέας μας θέλει μόνο φαΐ και απόλαυση ενώ δεν είναι έτσι: Το σώμα μας πάνω απ’ όλα χρειάζεται πνευματική τροφή και όσο για τα άλλα, ok, θα γίνουν όταν είναι η ώρα.

Τα νέα του τραγούδια στο “Χέρι” έχουν χαρακτήρα εμψυχωτικό και συμφιλιωτικό προς την κοινότητα. Εξηγεί: “Τα μέσα που χρειαζόμαστε για να γίνουμε επαναστάτες είναι κάποια στοιχεία που υπάρχουν μέσα μας θαμμένα, πολύ βαθιά στο κέντρο της καρδιά μας. Όλοι τα γνωρίζουμε, απλά τα έχουμε απαξιώσει”.

Θα έλεγα πως είναι μια σκέψη που θα ήταν καλό να την βάζουμε καθημερινά στο πρόγραμμα μας και να παρατηρούμε πως φερόμαστε, πόσο σεβασμό δείχνουμε στον άνθρωπο, στη φύση γύρω μας, στην ανακύκλωση, στις υποχρεώσεις που έχουμε απέναντι στον εαυτό μας και τον διπλανό μας… Θα ακούγομαι σαν control freak, αλλά πιστεύω πως δεν μπορούμε να αφήνουμε τον χρόνο να κυλάει άσκοπα. «Show a little respect», όπως έλεγε και ο πολύ αγαπημένος Otis Redding.

Δύσκολες εποχές, αισιοδοξία και ελπίδα θα έλεγα πως αντλώ από τη ψυχή μου· το ξέρω, είναι δύσκολο πολλές φορές, αυτά που ακούμε σε κοινωνικό επίπεδο είναι κάπως χιλιοειπωμένα κλισέ, κάποιοι τα λένε και πιστεύουν πως είναι και επαναστάτες. «Η μελαγχολία είναι η ευτυχία του να είσαι θλιμμένος», έλεγε ο Βίκτωρ Ουγκώ.

Θυμάμαι τον Σπύρο από τους «Απαράδεκτους» που έλεγε «Τι έγινε ρε παιδιά…». Θα έλεγα, λοιπόν, πως με όλες τις ιδιότητες που μπορεί να έχω, ναι, είμαι και αυτό. Από πολύ νέος ενδιαφερόμουν για την πολιτική και ακόμα παρατηρώ όλα αυτά που συμβαίνουν ώστε να έχω καθαρή γνώμη και άποψη.

Η τέχνη είναι ένα πεδίο όπου οι καλλιτέχνες αναλαμβάνουν απόπειρες αλλαγής του κόσμου. Μπορεί να αιχμαλωτίσει τη φαντασία και να αλλάξει τη συνείδηση των ανθρώπων

Η αγάπη νομίζω πως δημιουργείται μέσα από δουλειά, χρειάζεται κόπο, παρατηρητικότητα, έλεγχο στο Εγώ μας, κάτι που μπορεί να φέρει μέσα μας ένα άνοιγμα προς τη «ταπεινοφροσύνη» που στο σημερινό κόσμο μας ακούγεται σαν κάτι πολύ παλιό. Τα μέσα που χρειαζόμαστε για να γίνουμε επαναστάτες είναι κάποια στοιχεία που υπάρχουν μέσα μας θαμμένα, πολύ βαθιά στο κέντρο της καρδιά μας. Όλοι τα γνωρίζουμε απλά τα έχουμε απαξιώσει. Ο κάθε άνθρωπος έχει μέσα του ένα κήπο, άλλος τον ποτίζει, άλλος τον αφήνει να ξεραθεί…

Για το σύγχρονο τρόπο ζωής λέει: “‘Εχουμε χάσει κατά πολύ ένα κομμάτι από την ανθρώπινη επικοινωνία, πολλές φορές δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τους συνανθρώπους και μοιάζει σαν να είμαστε περισσότερο μοναχικοί από άλλες εποχές”.

Η καθημερινότητα δεν είναι μια εύκολη υπόθεση· οι δουλειές μας, οι μεταφορές μας με τις συγκοινωνίες, ο χρόνος που μας περιορίζει, οι υποχρεώσεις, η ακρίβεια, όλα αυτά χρειάζονται την υπομονή μας, πολλές φορές δεν τα καταφέρνουμε να είμαστε συνεπείς, λυγίζουμε, νευριάζουμε… Δεν έχω μείνει βωβός με κάτι όσον αφορά το περιβάλλον. Η ψηφιακή εποχή, το γεγονός ότι κουβαλάμε πάνω μας ένα κομπιούτερ που έχει περισσότερα πλεονεκτήματα από την εποχή που ο Νιλ Άρμστρονγκ πάτησε το πόδι του στο φεγγάρι αυτό, λέει πολλά. Το ότι έχουμε αυτή την τεχνολογία στα χέρια μας είναι πολύ σημαντικό, αλλά νομίζω πως σε ένα μικρό σημείο έχει κάνει τους ανθρώπους γύρω μας να ψάχνουν διαρκώς για «κάτι», σαν τίποτε να μη μας φτάνει. Έχουμε χάσει κατά πολύ ένα κομμάτι από την ανθρώπινη επικοινωνία, πολλές φορές δεν μπορούμε να διαχειριστούμε τους συνανθρώπους και μοιάζει σαν να είμαστε περισσότερο μοναχικοί από άλλες εποχές. Γνωρίζουμε τον κόσμο περισσότερο μέσα από τον υπολογιστή και αυτό είναι ένα μέγεθος που δεν έχει σχέση με την πραγματικότητα. Το internet δίνει την ψευδαίσθηση ότι ερχόμαστε κοντά με τους άλλους σε όλο το κόσμο· όμως, η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική και δεν έχουμε πολλές φορές τη συνείδηση να αντιληφθούμε το μέγεθος της διαφοράς αυτής. Είναι προτιμότερο να μη ζούμε με ψευδαισθήσεις.

Με ενδιαφέρουν οι νέες τεχνολογίες σε ανθρώπινο επίπεδο, αν μπορούν να βρεθούν θεραπείες που να απαλύνουν τον ανθρώπινο πόνο. Τεχνολογίες που θα βοηθήσουν σε οικολογικό επίπεδο τον πλανήτη, την ανακύκλωση, νέοι τρόποι για ενέργεια που δεν θα επιβαρύνουν το περιβάλλον, βασικά οτιδήποτε έχει να κάνει με την οικολογία το βρίσκω πολύ σημαντικό. Από εκεί και πέρα, νέα social media, ψευδαισθήσεις και υπερβολές με αφήνουν αδιάφορο.

Δεν είναι το φόρτε μου να ονειρεύομαι

Πώς να απαντήσω, δεν είμαι εύθραυστος σαν άνθρωπος, έχω μάθει να ζω και να προσαρμόζομαι μέσα στη ζωή· ούτε θα με ενοχλήσει αν κάποιος περάσει δίπλα μου και φωνάξει, δεν θα διαταράξει την ησυχία μου. Για να δημιουργήσω μουσική ή να γράψω στίχους δεν χρειάζεται να υπάρχουν ειδικές συνθήκες, ούτε έχει σχέση αυτό με ονειρικές καταστάσεις, ιδανικές, ειδυλλιακές. Όταν έγραφα την «Αχτίδα» γινόταν χαμός γύρω μου, ήμουν κουρασμένος, έβγαινα από το Μετρό, ο δρόμος γλιστρούσε από τη βροχή κι εγώ σημείωνα σ ένα μπλοκάκι που κρατάω κάποιες φράσεις… Θα έλεγα πως δεν είναι το φόρτε μου να ονειρεύομαι, απλά όταν περπατώ, μου αρέσει να σκέφτομαι.