ΠΕΜΠΤΗ
21
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Από το πρωί της Πέμπτης (4/7), μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής (5/7), πλήθος κόσμου-εκπαιδευτικοί και σπουδαστές- συγκεντρώθηκε στο κτίριο του Ιδρύματος Ωνάση, για να ακούσει, να συζητήσει και να μάθει για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Και πιο συγκεκριμένα; Για να ενημερωθεί για το πώς η Τεχνητή Νοημοσύνη θα χρησιμοποιηθεί σωστά, προκειμένου οι εκπαιδευτικοί να στοχεύσουν σε σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, συμβαδίζοντας, έτσι, με έναν κόσμο που συνεχώς μεταβάλλεται.
Κυριάκος Πιερρακάκης, Φωτογραφία: Margarita Yoko Nikitaki
«Πόσο κοντά νιώθετε στην Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ); Το Ίδρυμα Ωνάση διοργανώνει ένα πρωτοποριακό εκπαιδευτικό φεστιβάλ που στοχεύει στη γνώση, την κατανόηση και τη χρήση αλγοριθμικών τεχνολογιών, δεδομένων και λογισμικού, βάζοντας στο επίκεντρο τους ίδιους τους εκπαιδευτικούς, ανεξάρτητα από το επίπεδο των τεχνολογικών τους γνώσεων». Έτσι, μας συστήθηκε το AI_Ducation Festival, το διήμερο φεστιβάλ του Ιδρύματος Ωνάση που-αν κρίνουμε από τη συσσώρευση και την ανυπομονησία του κόσμου- στέφθηκε με επιτυχία.
Μέσα από ποικίλες επιλογές εκδηλώσεων, που στόχευαν από την εξοικείωση των εκπαιδευτικών με τις νέες τεχνολογίες, μέχρι την ενημέρωση για την ηθική διάσταση της Τεχνητής Νοημοσύνης, όλοι οι παρευρισκόμενοι είχαν την ευκαιρία να μάθουν, να ακολουθήσουν και να ενισχύσουν αυτή τη -νέου τύπου- μαθησιακή εμπειρία.
Ομολογώ πως δυσκολεύτηκα να επιλέξω εργαστήριο για να παρακολουθήσω. Και αυτό, γιατί τα εργαστήρια ήταν πολυδιάστατα και καθ’ όλη τη τετράωρη διάρκειά τους, δεν αρκούνταν σε μια επιδερμική κάλυψη του θέματος, παρά εντρυφούσαν σε βάθος και λεπτομερώς. Μετά από σκέψη, αποφάσισα να παρακολουθήσω το Εργαστήριο 8, μια διαδραστική ομιλία, με τίτλο «Τεχνητή Νοημοσύνη και Εκπαίδευση». Ο λόγος της επιλογής αυτής είναι σχετικά προφανής. Ήθελα να ενημερωθώ για τις νέες τεχνολογίες που παρέχονται στην εκπαιδευτική διαδικασία, όμως, παράλληλα, όλο αυτό να επιτευχθεί βιωματικά, διαπιστώνοντας άμεσα την δεκτικότητα ή μη των εκπαιδευτικών σε αυτά τα νέα αγαθά που «εισβάλλουν» στο μάθημά τους.
Βρέθηκα, λοιπόν, στην αίθουσα που θα διδασκόταν το εργαστήριο, ανάμεσα σε δασκάλους, καθηγητές και σπουδαστές του εκπαιδευτικού τομέα. Εκεί, μας περίμενε ο Βασίλης Οικονόμου, σύμβουλος για θέματα Πληροφορικής στο Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού και ειδικός σε ζητήματα Τεχνητής Νοημοσύνης και ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ο εισηγητής της συγκεκριμένης ομιλίας, αναφέρθηκε σε όλα.
Φωτογραφία: Margarita Yoko Nikitaki
Γεμάτος χαρά, ενέργεια και διάθεση να μοιραστεί μαζί μας όλα όσα γνωρίζει, ο Βασίλης Οικονόμου κατέστησε σαφές από τη πρώτη στιγμή πως η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν θα έπρεπε να αποτελεί τροχοπέδη, αλλά μια ευκαιρία ώστε οι καθηγητές να ξεφύγουν από την ίσως αδιάφορη και δίχως προοπτικές διδασκαλία τους.
Η τεχνολογική επανάσταση δεν πρέπει να τρομάζει.
Ξεκινώντας από το σημείο μηδέν, παρέθεσε έναν λειτουργικό ορισμό της έννοιας «Τεχνητή Νοημοσύνη» και διέκρινε έξι φυλές σχετικά με αυτή.
Μας εξήγησε πως όλοι κατατάσσουμε τον εαυτό μας σε μια από τις έξι αυτές φυλές, άλλοτε όταν προσπαθούμε να αντιληφθούμε τις τεχνολογικές αλλαγές που εισέρχονται στη ζωή μας, άλλοτε όταν ερευνάμε σε βάθος τη λειτουργία τους, αλλά ακόμα και όταν προβληματιζόμαστε για το κατά πόσο είναι σωστό να τις χρησιμοποιούμε.
Σημαντική βαρύτητα δόθηκε σε ένα από τα πιο γνωστά και χρήσιμα εργαλεία, το ChatGPT. Ο Βασίλης Οικονόμου, αφού αναφέρθηκε γρήγορα στις απαρχές της εφαρμογής, με μια ιστορική αναδρομή και αφού μας έδειξε τον τρόπο λειτουργίας της, ξεκίνησε να απαριθμεί τα πολλαπλά οφέλη του ChatGPT στην μαθησιακή διδασκαλία.
Με τη χρήση του, οι καθηγητές μπορούν να βρίσκουν ερωτήματα, να κάνουν περιλήψεις κειμένων, να θέτουν ή να λύνουν προβλήματα μαθηματικών, καθώς και να δημιουργούν ένα πλήρες σχέδιο μαθήματος, το οποίο περιλαμβάνει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, καθώς και προτάσεις εκπαίδευσης.
Φωτογραφία: Margarita Yoko Nikitaki
Εμβαθύνοντας στη διαδικασία, κατανοήσαμε τον τρόπο με τον οποίο ο εκπαιδευτικός μπορεί να ψυχαγωγήσει τα παιδιά και να προσθέσει νέες, αλλά εξίσου σημαντικές, εκπαιδευτικές ενασχολήσεις.
Δεν θα ρωτήσεις το παιδί τι λέει το συγκεκριμένο ποίημα. Θα τον ρωτήσεις εάν του αρέσει η ποίηση.
Παρακολουθήσαμε τον τρόπο με τον οποίο, το ChatGPT μπορεί μέσα σε κλάσματα δευτερολέπτων να παράγει ολοκληρωμένα θεατρικά σενάρια, να σκηνοθετεί και να προσφέρει ιδέες για συνεντεύξεις. Όσον αφορά την ανάγνωση βιβλίων ή ποιημάτων- κάτι που συνηθίζεται σε παιδιά δημοτικού- ο Βασίλης Οικονόμου μας έδειξε τον δρόμο για μια- όχι και τόσο στερεοτυπική– προσέγγιση. Οι εκπαιδευτικοί μέσω του ChatGPT θα έρθουν κοντά στον μαθητή, εξατομικευμένα και πάντα ανάλογα με τις δικές του ανάγκες και απαιτήσεις(με τον σωστό, δηλαδή, τρόπο και όπως αρμόζει σε μια άψογη εκπαιδευτική διαδικασία). Όταν, επομένως, θα έρθει η στιγμή της ανάγνωσης ενός ποιήματος, ο καθηγητής θα χρησιμοποιήσει την επαγωγική μέθοδο και θα κατευθύνει τη συζήτηση ομαλά και με ενδιαφέρον.
Εκτός από το ChatGPT, ο Βασίλης Οικονόμου παρουσίασε μια σειρά εφαρμογών, που προκάλεσαν γέλιο σε όλη την αίθουσα. Και αυτό, γιατί, μέσω του Myheritage παρακολουθήσαμε τον Κολοκοτρώνη να μας εξιστορεί την ιστορία του, μέσω του Gamma App μάθαμε πως με μια πρόταση μπορούμε να δημιουργήσουμε παρουσιάσεις για σχολικές αίθουσες και μέσω του Genmo είδαμε σε video την ιστορία της Αθήνας. Μια ενδιαφέρουσα προοπτική του ομιλητή αποτέλεσε η πρότασή του για ένα είδος βράβευσης προς τους μαθητές, χρησιμοποιώντας το Animated Drawings– ένα εργαλείο που δίνει φωνή σε ζωγραφιές- και το Suno-μια εφαρμογή που μελοποιεί στίχους, με γυναικεία ή ανδρική φωνή.
Και μια ιδέα που μας έδωσε ο Βασίλης Οικονόμου; Εάν συνδυάζαμε το Amazon Transcribe, το ChatGPT και το Amazon Polly, θα είχαμε έναν ολοκληρωμένο άνθρωπο ή -για να το θέσω καλύτερα- ένα ρομπότ.
Φωτογραφία: Margarita Yoko Nikitaki
Με έναν μεστό λόγο, ο Βασίλης Οικονόμου έλυσε όλες τις απορίες των εκπαιδευτικών, μας έκανε να γελάσουμε και να προβληματιστούμε. Απέρριψε κάθετα τον ισχυρισμό πως η Τεχνητή Νοημοσύνη θα επιφέρει μια δημιουργική καταστροφή και ενθάρρυνε τη χρήση τεχνολογικών εργαλείων, ως οδηγό προσαρμογής και όχι ως αντικείμενο αξιολόγησης.
Φωτογραφία: Margarita Yoko Nikitaki
Ξεχωριστή στιγμή της ημερίδας ήταν η συγκίνησή του, μια συγκίνηση ειλικρινής και πηγαία, καθώς εξηγούσε πως μέσα σε μια σχολική αίθουσα μπορεί να υπάρχουν τα πάντα: οι γνώσεις του δασκάλου, τα απαραίτητα εφόδια, το κατάλληλο περιβάλλον, η τεχνολογική εξοικείωση. Δίχως, όμως, τη προσωπικότητα του δασκάλου, η διδασκαλία δεν θα αγγίξει ποτέ τη πληρότητα της εκπαίδευσης.
Ένα φεστιβάλ από τη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση που ήταν λίγο διαφορετικό από τα άλλα. Ένα φεστιβάλ που προσδοκούσε να απομακρύνει τα στεγανά και να βελτιώσει τη σχέση του μαθητή με τον δάσκαλο, που δεν μίλησε για τον φόβο των τεχνολογιών, παρά μονάχα τις ανέδειξε. Ένα φεστιβάλ που χωρίς να το δηλώνει, κατάφερε αυτό ακριβώς που λείπει από την εκπαιδευτική διαδικασία: να φέρει τον εκπαιδευτή δίπλα στον εκπαιδευόμενο!
