4ο Kournos Music Festival: Ο μουσικός θεσμός της Λήμνου επιστρέφει με ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα

Tο Kournos Music Festival, ο μοναδικός μουσικός θεσμός στην ακριτική Λήμνο, που φέρνει σε επαφή το κοινό του νησιού και τους επισκέπτες του με τη λόγια μουσική, επιστρέφει δριμύτερο το φετινό καλοκαίρι με την τέταρτη φιλόδοξη διοργάνωσή του, από 1 έως και 19 Αυγούστου 2024.

Με σημείο αναφοράς το απαράμιλλο φυσικό τοπίο της Λήμνου, το Φεστιβάλ, σε καλλιτεχνική επιμέλεια της Ομάδας Μουσικού Θεάτρου Ραφή, ξεδιπλώνει το πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα του σε ξεχωριστά τοπόσημα του νησιού, από το μικροσκοπικό χωριό Φυσίνη, απάγκιο απ’ τις επιδρομές των πειρατών του 18ου αιώνα, μέχρι τον εμβληματικό αρχαιολογικό χώρο της Πολιόχνης στην περιοχή Καμίνια.

Ο θεματικός άξονας της φετινής διοργάνωσης είναι αφιερωμένος στα Ζώα, στους ήχους από τα κουδούνια των κοπαδιών που ξεχείλισαν τους κάμπους, στο μεγαλοπρεπές πλάσμα Τυτώ και στους απρόσκλητους επισκέπτες της νύχτας, τα αγριοκούνελα. Όλες οι δράσεις του καλλιτεχνικού προγράμματος του Φεστιβάλ σχεδιάστηκαν ειδικά και αποκλειστικά γύρω από την πλούσια πανίδα του νησιού, την τεράστια κτηνοτροφική του παράδοση, τον ορνιθολογικό του πλούτο, έναν πραγματικό θησαυρό βιοποικιλότητας, εγκαινιάζοντας παράλληλα τη συνεργασία με τo Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA). Το Φεστιβάλ δίνει βαρύτητα στα διαδραστικά μουσικά εγχειρήματα με τους κατοίκους του νησιού, προσκαλώντας τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες στη Λήμνο, μήνες πριν από την διεξαγωγή των δράσεων για  δημιουργική έρευνα in situ.

Στην τέταρτή του διοργάνωση, το Kournos Music Festival μετακαλεί, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, τον διεθνούς φήμης κουκλοπαίχτη Renaud Herbin, συνεργάτη του Φεστιβάλ της Αβινιόν, σε μια διαδραστική μουσικοθεατρική παράσταση, ειδικά σχεδιασμένη για το νησί, συμπράττοντας με σημαντικούς Έλληνες μουσικούς και με  μέλη της δημοτικής χορωδίας. Ταυτόχρονα, προχώρησε, για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, στην ανάθεση μουσικού έργου – και στην έκδοσή του – σε νέο Έλληνα δημιουργό με σημείο αναφοράς τη Λήμνο. Στο πλαίσιο αυτό, η βραβευμένη συνθέτρια Ισμήνη Μπέκ υπογράφει το έργο «Τyto alba», μια μουσικοεικαστική καντάτα με τον Γιάννη Αγγελάκα σε ρόλο αφηγητή, συνοδευόμενος από τον διεθνούς φήμης πιανίστα Στέφανο Θωμόπουλο. To Τyto Alba συνομιλεί με τον κύκλο Μεσόγειος Έρημος του Γιώργου Κουμεντάκη κάτω από το φως του Αυγουστιάτικου φεγγαριού.

Επίσης, το Φεστιβάλ παρουσιάζει σε πανελλήνια πρώτη την όπερα «O Βασιλιάς βοσκός» του Κρίστοφ Βίλιμπαλντ Γκλουκ, σε διασκευή και ενορχήστρωση του συνθέτη και μαέστρου Ανδρέα Λεβισιανού, με τη συμμετοχή μιας ομάδας εξαιρετικών μουσικών και τραγουδιστών, καθώς και τη νέα μουσικοχορευτική performance του Αντώνη Βαή, σε συνεργασία με το νεοσύστατο ντουέτο SEEDS των αδελφών Μιχάλη και Χρήστου Καλκάνη, εμπνευσμένη από τα αγριοκούνελα της Λήμνου.

Renaud Herbin

Η φετινή δράση του Φεστιβάλ σε συνεργασία με την Κινηματογραφική Λέσχη Λήμνου είναι αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Αργύρη Κουνάδη.

Τέλος, ο δεξιοτέχνης της λύρας Σωκράτης Σινόπουλος συναντάει την εξάρχουσα της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών Κατερίνα Χατζηνικολάου καθώς και δυο σημαντικούς avant-garde καλλιτέχνες της νεότερης γενιάς, την vocal artist-συνθέτιδα Κρίστια Μιχαήλ και τον τσεμπαλίστα Αλέξη Μαστιχιάδη, στην παρουσίαση της λυρικής performance «Aries/Oreino» αφιερωμένη στα λημνιακά αρνάκια.

Φέτος, το Φεστιβάλ συμπράττει με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου, ενώ παράλληλα, συνεργάζεται εκ νέου με τον Όμιλο Προστασίας Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς «Ανεμόεσσα».

Σε συνεργασία με το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA)

Σχεδιασμός, ερμηνεία:
Σωκράτης Σινόπουλος (λύρες)
Κατερίνα Χατζηνικολάου (βιολί)
Κρίστια Μιχαήλ (vocal soundscape, φωνή)
Αλέξης Μαστιχιάδης (τσέμπαλο, electronics)

Το Ορεινό Λήμνου, η σπάνια ντόπια φυλή προβάτου που πρόσφατα μπήκε στον κατάλογο αυτόχθονων φυλών, με τη μακρόχρονη ιστορία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, εμπνέουν τέσσερις πολυδιάστατους δημιουργούς για μια μοναδική performance Aries/Oreino: Τον διεθνούς φήμης δεξιοτέχνης της λύρας Σωκράτη Σινόπουλο, την βιολίστρια Κατερίνα Χατζηνικολάου, εξάρχουσα στην Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, τη λυρική τραγουδίστρια και συνθέτιδα Κρίστια Μιχαήλ που ζει και δημιουργεί στην Ολλανδία, τον ξεχωριστό τσεμπαλίστα και performer Αλέξη Mαστιχιάδη. Το μουσικό έργο Aries/Oreino αποτελεί μια τολμηρή σύμπλευση που ενώνει ένα ετερόκλητο ρεπερτόριο από όλα τα μέρη του κόσμου και από διαφορετικές εποχές, έχοντας στον πυρήνα της την έρευνα των καλλιτεχνών για τα αγέρωχα λημνιακά αρνάκια.

Αλέξης Μαστιχιάδης

Σε συνεργασία με την Κινηματογραφική Λέσχη Λήμνου

Συμμετέχουν: Αλέξης Μαστιχιάδης (τσέμπαλο, electronics), Σπύρος Βέργης (τρομπόνι)

Το Kournos Music Festival συνεχίζει τη συνεργασία του με την Κινηματογραφική Λέσχη Λήμνου αφιερώνοντας τη φετινή του δράση στα 100 χρόνια από τη γέννηση του Αργύρη Κουνάδη (1924-2011), ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες, καθηγητής σύνθεσης στο Πανεπιστήμιο του Φράιμπουργκ που κόσμησε με τη μουσική του θρυλικές ταινίες της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής. Στον ιστορικό θερινό κινηματογράφο «Μαρούλα», με την αδιάλειπτη παρουσία στην πολιτιστική ζωή του νησιού από τη δεκαετία του ’60 και ένας από τους ελάχιστους εναπομείναντες του Αιγαίου, θα προβληθεί το σπάνια παιγμένο αντιπολεμικό αριστούργημα του Τάκη Κανελλόπουλου Ουρανός (1962), που βασίστηκε σε διηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τον πόλεμο του ’40, με μουσική του Αργύρη Κουνάδη.

Πριν την προβολή της ταινίας, ο τσεμπαλίστας Αλέξης Μαστιχιάδης και ο τρομπονίστας Σπύρος Βέργης, κορυφαίος Β’ της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, θα αυτοσχεδιάσουν πάνω στα μουσικά θέματα του κύκλου τραγουδιών του Αργύρη Κουνάδη Σχέδια για ένα καλοκαίρι (1949), σε μια pop-up Αυγουστιάτικη συναυλία.

Σύλληψη, σκηνοθεσία, mise en scene, κατασκευές, κούκλες: Renaud Herbin
Ερμηνεύουν: Renaud Herbin, Emma Chapoulie, Μιχάλης Καλκάνης (κοντραμπάσο, λούπες)

Με τη συμμετοχή της θεατρικής Ομάδας του Δήμου Λήμνου

Ο Renaud Herbin, ένας από τους σημαντικότερους Ευρωπαίους κουκλοπαίχτες και τακτικός συνεργάτης του Φεστιβάλ της Αβινιόν, επισκέπτεται για πρώτη φορά την Ελλάδα, καλεσμένος του Kournos Music Festival.  Ο πρώην καλλιτεχνικός  διευθυντής του Centre Dramatique National Strasbourg – Grand Est, διάσημος για τις συναρπαστικές παραγωγές του που συνδυάζουν κουκλοθέατρο, γλυπτική, performance, λογοτεχνία και μουσική – κατάλληλες για όλες τις ηλικίες – θα παρουσιάσει στις Σαρδές της Λήμνου, ένα από τα παλαιότερα χωριά του νησιού, τη μουσικoεικαστική performance L’ascension du Mont Ventoux / Lemnos.

Περνώντας χρόνο με παραγωγούς και κτηνοτρόφους του νησιού, ο πολυσχιδής καλλιτέχνης Renaud Herbin σχεδιάζει αυτή τη site-specific πολυμεσική παράσταση, έχοντας ως άξονα το έργο H ανάβαση στο όρος Βεντού του ποιητή της Αναγέννησης Πετράρχη. Χρησιμοποιεί τοπικά υλικά για την κατασκευή μέρους των σκηνικών και συνεργάζεται με Έλληνες μουσικούς και τα μέλη της θεατρικής ομάδας του Δήμου Λήμνου, μετά από ένα δεκαήμερο workshop. To έργο θα αποτελέσει μέρος της νέας παραγωγής-τρίπτυχο του Renaud Herbin για το 2025.

Μιχάλης και Χρήστος Καλκάνης

Σε συνεργασία με τον Όμιλο Προστασίας Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς Λήμνου «Ανεμόεσσα»

Χορογραφία, ερμηνεία: Αντώνης Βαής
Μουσική: SEEDS (Μιχάλης Καλκάνης, κοντραμπάσο, λούπες, electronics, πλήκτρα, Χρήστος Καλκάνης, κλαρινέτο)
Καλλιτεχνική συνεργάτιδα: Άννα Αθανασίου

«Τινάχτηκε η Αλίκη επάνω, γιατί της πέρασε σαν αστραπή απ’ το μυαλό η ιδέα ότι ποτέ δεν είχε ξαναδεί κουνέλι με τσέπη στο γιλέκο ούτε ρολόι (…) Τρύπωσε το κουνέλι στο λαγούμι του κι ένα λεπτό αργότερα νάσου την και η Αλίκη μέσα, χωρίς , βεβαίως, να συλλογιστεί πώς στο καλό θα έβγαινε πάλι έξω…».

Από το λευκό κουνέλι του Lewis Carroll μέχρι τα αγριοκούνελα της Λήμνου ο δρόμος είναι μακρύς ή όχι και τόσο; O πολυπληθέστερος πληθυσμός αγριοκούνελων σε όλη την Ελλάδα βρίσκεται στη Λήμνο. Αυτοί οι αμετανόητοι καταστροφείς των καλλιεργειών και επισκέπτες της νύχτας στις αυλές των σπιτιών –  αναπόσπαστο πλέον κομμάτι του λημνιακού οικοσυστήματος – εμπνέουν το νέο έργο Cuniculus/ Aγριοκούνελα, μια μουσικοχορευτική performance, υπερρεαλιστική, όπως και η προσωπικότητα τους.

Ο Αντώνης Βαής, ο οποίος συνδημιούργησε και χόρεψε διεθνώς με την ομάδα της Sasha Waltz από το 2012 έως το 2019 και το νεοσύστατο ντουέτο SEEDS, που αποτελεί σύμπραξη των εξαιρετικών και πολύπλευρων μουσικών και αδελφών Μιχάλη και Χρήστου Καλκάνη – resident artists του Kournos Music Festival  για την καλλιτεχνική σεζόν 2024 –  εμπνέονται από τα αγριοκούνελα της Λήμνου για μια οργιαστική διαδραστική performance χορού και μουσικής, ξεσηκώνοντας το κοινό να συμμετάσχει ενεργά.

Διασκευή, ενορχήστρωση, electronics, μουσική διεύθυνση, modular synths: Ανδρέας Λεβισιανός
Μουσικοί: Μιχάλης Καλκάνης (κοντραμπάσο, λούπες), Χρήστος Καλκάνης (κλαρινέτο)
Ερμηνεύουν: Μυρτώ Μποκολίνη (υψίφωνος), Χρυσάνθη Σπιτάδη (μεσόφωνος)

Βουκολικά τοπία, αρνιά, κατσίκια, πουλιά που κελαηδούν πλάι στα κελαρυστά ρυάκια. Όλα τα είχε Ο Βασιλιάς ποιμένας του Μεταστάζιο που καμάρωνε ότι με το συγκεκριμένο έργο υπέγραψε ένα από τα καλύτερα λιμπρέτα του! Η όπερα O Βασιλιάς βοσκός λαχτάρησε ο Φαρινέλλι και μελοποίησαν διαδοχικά ο Τζουζέπε Μπόνο, ο Γκλουκ και ο Μότσαρτ συνάρπασε το κοινό του 18ου  αιώνα, των πληθωρικών Αυλών της Δύσης που ονειρεύονταν την μυθική Αρκαδία.

Η εκδοχή του Γκλουκ χάθηκε στη λήθη μετά τη πρώτη της παράσταση το 1756, μια όπερα σπάνιας ομορφιάς με την οποία ο Αυτοκράτορας της Αυστρίας γιόρτασε τη γέννηση του πέμπτου του παιδιού μαζί με τα γενέθλια του. Ένα κομψοτέχνημα της μουσικής ωριμότητας του Γκλουκ που παίζεται εξαιρετικά σπάνια, η όπερα O Βασιλιάς βοσκός παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του Kournos Music Festival, σε διασκευή και ενορχήστρωση του συνθέτη και μαέστρου Ανδρέα Λεβισιανού, ο οποίος διαγράφει μια σημαντική πορεία σε Ευρώπη και Αμερική. Μαζί του μια ομάδα εξαιρετικών μουσικών και τραγουδιστών σε ένα αυθεντικά ποιμενικό περιβάλλον.

Kristia Michael

Σε συνεργασία με την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λέσβου και το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA)

Αφήγηση: Γιάννης Αγγελάκας
Πιάνο: Στέφανος Θωμόπουλος
Σύνθεση: Ισμήνη Μπεκ
Γλυπτά: Ναταλία Μαντά
Ηλεκτρικό Πριόνι: Νίκος Γιούσεφ

Το Kournos Music Festival προχωράει για δεύτερη χρονιά στην ανάθεση νέου έργου, εμπνευσμένου από τη Λήμνο, τον πολιτισμό και τη φύση της, θέλοντας να δημιουργήσει με αυτόν τον τρόπο μια ξεχωριστή «βιβλιοθήκη» μουσικής εργογραφίας για το νησί.

Η συνθέτρια Ισμήνη Μπέκ και η γλύπτρια Ναταλία Μαντά, σε συνεργασία με το Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο (MedINA), πέρασαν χρόνο στο νησί τον χειμώνα και την άνοιξη μελετώντας την τυτώ, από την οικογένεια της κουκουβάγιας, για τη δημιουργία του έργου Τyto alba, μια μουσικοεικαστική καντάτα για αφηγητή, πιάνο και ηλεκτρικό πριόνι. Ο πληθυσμός τυτώ της Λήμνου θεωρείται από τους σημαντικότερους του Αιγαίου, συμβάλλοντας σημαντικά στην ενίσχυση της βιοποικιλότητας και την προστασία της γεωργίας.

Το βράδυ της Αυγουστιάτικης Πανσελήνου, στον μοναδικό αρχαιολογικό χώρο της Πολιόχνης, έναν από τους σημαντικότερους νεολιθικούς οικισμούς του Αιγαίου, ο Γιάννης Αγγελάκας, σε ρόλο αφηγητή, συμπράττει με τον διεθνούς φήμης πιανίστα Στέφανο Θωμόπουλο και τον γνωστό μουσικό Νίκο Γιούσεφ για την πρώτη παρουσίαση του έργου Tyto Alba κάτω από το φως το φεγγαριού. To Τyto Alba της Ισμήνης Μπεκ συνομιλεί με τον κύκλο Μεσόγειος Έρημος του Γιώργου Κουμεντάκη, ενώ τα γλυπτά της Ναταλίας Μαντά συνδιαμορφώνουν το χώρο ως αναπόσπαστο κομμάτι της μουσικής δραματουργίας.

Το έργο Τyto Alba θα εκδοθεί και φέτος από το Φεστιβάλ με τα έσοδα από τις πωλήσεις να διατίθενται στην παιδική χορωδία του Δήμου Λήμνου

Αναστασία Κότσαλη, Λητώ Μεσσήνη_Ομάδα Μουσικού Θεάτρου Ραφή

Καλλιτεχνικές, οικονομικές διευθύντριες: Αναστασία Κότσαλη, Λητώ Μεσσήνη
Video, φωτογραφίες: Αλέξανδρος Λαμπροβασίλης
Τεχνικός υπεύθυνος: Guido De Flaviis

Το Kournos Music Festival είναι ένας πολιτιστικός οργανισμός που εδρεύει στην Λήμνο από το 2021 και αποτελεί τον μοναδικό μουσικό θεσμό στην ακριτική Λήμνο, που, επιπλέον, φέρνει σε επαφή το κοινό του νησιού με τη λόγια μουσική. Κάθε δράση του φεστιβάλ σχεδιάζεται ειδικά και αποκλειστικά εντός του συγκεκριμένου πλαισίου, συνομιλώντας με την τοπική κοινωνία και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του (αρχιτεκτονική, έθιμα κ.ά). Με κεντρικό άξονα τη μουσική,  το Φεστιβάλ έχει ως σκοπό του τη διοργάνωση site-specific παραγωγών τόσο στο φυσικό περιβάλλον του νησιού, όσο και σε επιλεγμένα κτήρια ιστορικής ή/και αρχιτεκτονικής σημασίας. Δημιουργήθηκε από τη λημνιακής καταγωγής μεσόφωνο Αναστασία Κότσαλη και την υψίφωνο Λητώ Μεσσήνη, συν-ιδρύτριες της Ομάδας Μουσικού Θέατρου Ραφή, η οποία συνεργάζεται σταθερά με την Εθνική Λυρική Σκηνή, το Φεστιβάλ Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και Θεσσαλονίκης κ.ά.

Το Kournos Μusic Festival φιλοδοξεί να συνομιλήσει πρώτα από όλα με τους κατοίκους του νησιού, δημιουργώντας κοινότητες συνεργίας αλλά και συνθήκες διάδρασης μαζί τους. Με σημείο αναφοράς το φυσικό τοπίο τη Λήμνου, αλλά και τον πολυδιάστατο αρχιτεκτονικό της πλούτο, το Φεστιβάλ ελπίζει να αποτελέσει μια πλατφόρμα ανάπτυξης σχέσεων δημιουργίας και εκπαίδευσης, μια παρακαταθήκη για το μέλλον, όπου θα οικοδομηθεί ένα διαφορετικό πλαίσιο αντίληψης ως προς την αξιοποίησης της τοπικής κληρονομιάς.

Το 3ο Kournos Music Festival (Αύγουστος 2023) απασχόλησε 28 καλλιτέχνες/ερευνητές από διαφορετικά πεδία και πραγματοποίησε 8 δράσεις σε 8 διαφορετικά σημεία του νησιού, σε μέρη ιστορικής και αρχιτεκτονικής σημασίας, αρχαιολογικούς χώρους και παραδοσιακούς οικισμούς. Παράλληλα, εγκαινίασε την συνεργασία του με την Ταινιοθήκη της Ελλάδας, την Κινηματογραφική Λέσχη Λήμνου και το πρόγραμμα του θεσμού του ΥΠΠΟ «Όλη η Ελλάδα ένας Πολιτισμός», ενώ συνέπραξε εκ νέου με τις Εκπαιδευτικές και Κοινωνικές Δράσεις της ΕΛΣ και τον Όμιλο Περιβάλλοντος και Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς «Ανεμόεσσα». Τις εκδηλώσεις του 2023  παρακολούθησαν πάνω από 2.000 άτομα, με ελεύθερη είσοδο.

Το Φεστιβάλ επιχορηγείται από το Υπουργείο Πολιτισμού και πραγματοποιείται ως συμπαραγωγή της Ομάδας Μουσικού Θεάτρου Ραφή με την Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου-Αντιπεριφέρεια Πολιτισμού και τον  Δήμο  Λήμνου. Από τον Ιανουάριο του 2024, το Kournos Music Festival αποτελεί μέλος του Effe-Εurope for Festivals.