Καήκατε από τον ήλιο; Έτσι θα περάσει πιο γρήγορα!
Τα ηλιακά εγκαύματα δεν είναι μόνο ενοχλητικά – ή και επώδυνα. Έχουν σωρευτική δράση στον οργανισμό και μπορεί να είναι επικίνδυνα για σοβαρές βλάβες του δέρματος.
Παρότι το λέμε και το γράφουμε, όλοι έχουμε «καεί» από τον ήλιο κάποια στιγμή. Μερικές φορές η βλάβη δεν είναι αποτέλεσμα αμέλειας, αλλά ατυχήματος. Λίγες ώρες παραπάνω κολύμπι και παράλειψη επανεφαρμογής του αντηλιακού στην πόλη ή στην παραλία αρκούν για την πρόκληση εγκαύματος. Και τέσσερις ώρες μετά τα ενοχλητικά συμπτώματα αρχίζουν να εμφανίζονται… Παρότι όμως είναι κάτι που συμβαίνει συχνά, οι ειδικοί μας προειδοποιούν ότι τα ηλιακά εγκαύματα δεν είναι τόσο αθώα όσο πιστεύαμε πριν μερικές δεκαετίες. Σήμερα, ξέρουμε ότι το ξεφλούδισμα του καμένου από τον ήλιο δέρματος δεν είναι μόνο αντιαισθητικό ή επώδυνο, αλλά και επικίνδυνο.
Υπεύθυνες για την πρόκληση εγκαύματος είναι οι ακτίνες UVB που διεισδύουν στα εξωτερικά στρώματα του δέρματος βλάπτοντας τα κύτταρα. Οι υπεριώδεις ακτίνες Β ενοχοποιούνται, επίσης, για πάχυνση του δέρματος και ενίοτε για εμφάνιση καρκίνων, όπως το μελάνωμα.
«Τα ηλιακά εγκαύματα προκαλούνται από την υπερβολική έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία Β όταν η άμυνα του οργανισμού δεν επαρκεί για να προστατεύσει το δέρμα. Πρόκειται, δηλαδή, για μια οξεία, φλεγμονώδη απόκριση, είτε στο ηλιακό φως, είτε σε τεχνητές πηγές, όπως το σολάριουμ. Η σοβαρότητα εξαρτάται από τον τύπο του δέρματος, την ατομική ευαισθησία στην υπεριώδη ακτινοβολία, γενετικούς παράγοντες, τη διάρκεια της έκθεσης και την ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας», εξηγεί ο Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος δρ Χρήστος Στάμου.
Όσοι παθαίνουν ηλιακά εγκαύματα πρώτου βαθμού, η επιδερμίδα τους κοκκινίζει και είναι ευαίσθητη στο άγγιγμα. Στα εγκαύματα δεύτερου βαθμού η βλάβη δεν περιορίζεται στην επιφανειακή στοιβάδα του δέρματος, αλλά έχει προχωρήσει στο χόριο. Η ευαισθησία είναι εντονότερη και ορισμένες φορές επώδυνη. Τα συμπτώματα είναι εντονότερα και συμπεριλαμβάνουν την παρουσία φουσκαλών με υγρό.
Αν και στην αρχή είναι ηπιότερα, τα ηλιακά εγκαύματα επιδεινώνονται 24-36 ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο και υποχωρούν σε περίπου 3-5 ημέρες, αναλόγως του βαθμού. Μερικές μέρες αργότερα (3-8) το σώμα προσπαθεί να απαλλαγεί από τα κατεστραμμένα κύτταρα και γι’ αυτό η επιδερμίδα αρχίζει να ξεφλουδίζει. Η επούλωση μπορεί να διαρκέσει από 2 έως 3 εβδομάδες.
Κάηκα στον ήλιο! Πώς θα περάσει πιο γρήγορα το έγκαυμα;
Για την ταχύτερη επαναφορά του δέρματος απαιτείται εντατική φροντίδα, από τη στιγμή που γίνεται αντιληπτό το έγκαυμα. Το πρώτο βήμα είναι η απομάκρυνση από τον ήλιο και η παραμονή σε εσωτερικό χώρο και όχι κάτω από τη σκιά ομπρέλας.
Τι μπορεί να βοηθήσει στην υποχώρηση του πόνου, του οιδήματος και της ενόχλησης:
- Τα συχνά δροσερά ντους (το δέρμα πρέπει να σκουπίζεται ταμποναριστά)
- Η ενυδάτωση του δέρματος, όσο είναι ακόμα νωπό από το ντους και επανάληψη συχνά μέσα στη μέρα
- Η τοποθέτηση καθαρών, υγρών και δροσερών πανιών στο έγκαυμα
- Η λήψη παυσίπονων (ασπιρίνη ή ιβουπροφαίνη) εάν υπάρχει οίδημα, ενόχληση ή πόνος
- Η λήψη αντιισταμινικών, εάν ο κνησμός είναι έντονος όταν το δέρμα ξεφλουδίζει
- Η εφαρμογή καταπραϋντικών φαρμακευτικών κρεμών (π.χ. υδροκορτιζόνη 1%)
- Η κατανάλωση άφθονης ποσότητας νερού.
Πρέπει να αποφεύγονται:
- Η περαιτέρω έκθεση στον ήλιο, καθ’ όλη τη διάρκεια της επούλωσης
- Το σκάσιμο των φουσκαλών, διαφορετικά υπάρχει κίνδυνος μόλυνσης
- Η βίαιη απομάκρυνση του δέρματος που ξεφλουδίζει (π.χ. τρίψιμο με σφουγγάρι, απολέπιση, τράβηγμα με το χέρι).
Και στις δύο αυτές περιπτώσεις το δέρμα χρειάζεται φροντίδα και ενυδάτωση.
Όταν το έγκαυμα είναι σοβαρό, πρέπει να αναζητείται ιατρική φροντίδα, ιδίως όταν στα συμπτώματα περιλαμβάνονται ρίγη, πονοκέφαλος ή πυρετός. «Αν και τα ηλιακά εγκαύματα είναι μια προσωρινή κατάσταση που υποχωρεί μετά από λίγες μέρες με την κατάλληλη φροντίδα, μπορεί να προκαλέσουν μακροχρόνια βλάβη στο δέρμα. Η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να βλάψει το DNA και να προκαλέσει κυτταρικές αλλαγές, μεταλλάξεις και ανεξέλεγκτη κυτταρική ανάπτυξη. Το σώμα μπορεί να επιδιορθώσει μερικές από αυτές τις βλάβες. Όσες δεν διορθώνονται συσσωρεύονται, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος στο μέλλον», προειδοποιεί ο γιατρός. Όσο περισσότερο εκτίθεται, δηλαδή, κάποιος στον ήλιο κατά τη διάρκεια της ζωής του, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης μελανώματος (της πιο θανατηφόρας μορφής καρκίνου του δέρματος). Αρκούν μόνο δύο μέτρια ηλιακά εγκαύματα για να διπλασιαστούν οι πιθανότητες εμφάνισής του. Το νούμερο ένα, όμως, μέτρο κατά των ηλιακών εγκαυμάτων και του καρκίνου του δέρματος είναι το αντηλιακό. Χρησιμοποιήστε το καθημερινά όλον τον χρόνο. Και μην κάνετε “εκπτώσεις” στην προστασία. Επιλέξτε αντηλιακά με SPF 30 ή 50 που καθυστερούν την πρόκληση εγκαύματος. Και να θυμάστε: το μαύρισμα δεν είναι της μόδας», καταλήγει ο δρ Στάμου.
