Η Χίος ξαναδιαβάζει με σεβασμό την ιστορία της

Το φεστιβάλ που διοργάνωσε για 3η χρονιά η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου μοιάζει να βρίσκει τον προσανατολισμό του, να γίνεται «ένα φεστιβάλ για τον πολιτισμό και την ιστορία του νησιού» όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο περιφερειάρχης Κωνσταντίνος Μουτζούρης.

Από τις 28 Αυγούστου μέχρι τις 6 Σεπτεμβρίου, το νησί της Μαστίχας φιλοξένησε πλήθος εκδηλώσεων και δράσεων με τη συμμετοχή σημαντικών καλεσμένων.

Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου Κωνσταντίνος Μουτζούρης τίμησε τον καθηγητή Αρχαιολογίας και Διευθυντή του Μουσείου Ακρόπολης Νίκο Σταμπολίδη για το 40ετές επιστημονικό του έργο.

Στη διάρκεια του φεστιβάλ, που και φέτος απλώθηκε σε διαφορετικά σημεία, φωτίζοντας σπουδαία ιστορικά μνημεία και τοπόσημα του νησιού, ντόπιοι και επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εξειδικευμένες ομιλίες από διακεκριμένες προσωπικότητες από τον χώρο του πολιτισμού ή των επιστημών, θεατρικές παραστάσεις, συναυλίες, εκθέσεις αλλά και γαστρονομικά δρώμενα. Το φεστιβάλ ολοκληρώθηκε με μια ημερίδα αφιερωμένη στην κλιματική αλλαγή με κεντρικό ομιλητή τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο.

Η σοπράνο Χριστίνα Πουλίτσι ερμηνευσε γνωστές άριες στο Castelli. Στο πιάνο την συνόδευσε ο πιανίστας Δημήτρης Γιακάς.

Σύμφωνα με την καλλιτεχνική διευθύντρια Δήμητρα Μουτζούρη η ανάδειξη ιστορικών μνημείων αλλά και του αρχιτεκτονικού πλούτου του νησιού ήταν εξ αρχής ένας από τους βασικούς στόχους του Φεστιβάλ της Χίου. Με κέντρο τον εύφορο Κάμπο της Χίου το φεστιβάλ απλώθηκε και πάλι σε διάφορα σημεία, στεγάζοντας τις εκδηλώσεις του σε μοναδικούς χώρους.

Πολλές από τις εκδηλώσεις φιλοξενήθηκαν και φέτος στο Casteli, στο εντυπωσιακό βενετσιάνικο αρχοντικό του 16ου αιώνα, υποδειγματικά ανακαινισμένο από την οικογένεια Βαφειά, που από πέρσι άνοιξε τις πύλες του στους επισκέπτες του φεστιβάλ.

Μεταξύ των ομιλητών που κέρδισαν το κοινό, ήταν ο καθηγητής Αρχαιολογίας και Διευθυντής του Μουσείου Ακρόπολης Νίκος Σταμπολίδης με την παρουσίαση του για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα και η Εύα Νάθαινα η οποία μίλησε για την πολυετή έρευνα της πάνω στο έργο του Παπαδιαμάντη με αφορμή την προβολή της βραβευμένης ταινίας «Φόνισσα» που έγινε στο πλαίσιο του Φεστιβάλ.

Η σκηνοθέτης μαζί με την πρωταγωνίστρια της ταινίας Καρυοφύλλια Καραμπέτη συζήτησαν με την δημοσιογράφο Μαίρη Αυγερινοπούλου για τη δύσκολη θέση της γυναίκας στην εποχή και την κοινωνία του συγγραφέα, σε αντίθεση με τις Χιώτισες του 19ου αιώνα που απολάμβαναν ζηλευτές ελευθερίες έχοντας πρόσβαση στις κοινωνικές δραστηριότητες αλλά και στην εκπαίδευση.

Εύα Νάθαινα, Μαίρη Αυγερινοπούλου, Καρυοφυλλιά Καραμπέτη

Στο πλαίσιο του 3ου Φεστιβάλ Χίου εντάχθηκε και η έκθεση της εικαστικού Καλλιόπης Λεμού με τίτλο «Θάλασσα Απέραντη Μυστικά και Φανερά» που παρουσιάστηκε στο Χαμιδιέ Τζαμί, έναν χώρο που ταυτίζεται με την αρχαία πόλη της Χίου και όλες τις μεταγενέστερες περιόδους της και βρίσκεται μέσα στο κάστρο της Χίου.
Η εικαστικός της διασποράς με καταγωγή από τις Οινούσες και τη Χίο, παρουσίασε έργα εμπνευσμένα από τη θάλασσα του νησιού, που φέρνει κοντά τους ανθρώπους από τις δύο πλευρές του Αιγαίου, όπως κάποτε έφερε κοντά και τους προγόνους της από την Χίο και την Ανατολή.

Εκδηλώσεις φιλοξενήθηκαν επίσης στο Αργέντικο το εμβληματικό γενοβέζικο αρχοντικό του Κάμπου 14ου αιώνα, χαρακτηρισμένο ως ιστορικό μνημείο και σημείο αναφοράς Πολιτισμικής Κληρονομιάς από το Υπουργείο Πολιτισμού, που πλέον λειτουργεί ως πολυτελές ξενοδοχείο.

Σημαντικό ορόσημο των φετινών εκδηλώσεων αποτέλεσε η ένταξη του Λωβοκομείου της Χίου στο πρόγραμμα του φεστιβάλ. Αυτό το ιδιαίτερου κάλλους κτηριακό συγκρότημα, που μετά από δεκαετίες πλήρους εγκατάλειψης κινδυνεύει με κατάρρευση, στέγαζε το μακροβιότερο Λεπροκομείο της Ελλάδας, με συνεχή παρουσία 6 περίπου αιώνων, ταγμένο στην περίθαλψη των χανσενικών ασθενών.

Όπως μάθαμε μέσα από τις πολύ ενδιαφέρουσες ομιλίες του ιστορικού Μιχάλη Μόσχου και του γιατρού και πρώην βουλευτή Χίου Ανδρέα Μιχαηλίδη, το Λωβοκομείο της Χίου ιδρύθηκε από τους Γενουάτες στην περιοχή Σήφι στα τέλη του 14ου αιώνα με σκοπό τον περιορισμό της εξάπλωσης της λέπρας που είχε εμφανιστεί στο νησί, λόγω της κομβικής θέσης του στους εμπορικούς δρόμους του Αιγαίου και της Ανατολής.

Από τότε έως το 1959, όταν το ίδρυμα διέκοψε οριστικά τη λειτουργία του, το Λωβοκομείο της Χίου λειτούργησε αδιάλειπτα αναφερόμενο ως το «καθαριότερο» και ως το πλέον «καλώς διοικούμενο ίδρυμα» το οποίο παρείχε πολλές ανέσεις και πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους ασθενείς του. Είναι χαρακτηριστικό ότι το Λωβοκομείο Χίου ήταν πλήρως ενταγμένο στον κοινωνικό ιστό του νησιού, με τους ασθενείς να αλληλεπιδρούν με τους κατοίκους και να μην είναι σε καθεστώς απομόνωσης όπως συνέβαινε στο αντίστοιχο ίδρυμα της Σπιναλόγκας.

Για τους μύθους και τις αληθινές ιστορίες που σχετίζονταν με τους ανθρώπους του Λωβοκομείου, μίλησαν ο πολυγραφότατος Χιώτης συγγραφέας Γιάννης Μακριδάκης αλλά και η Βικτώρια Χίσλοπ που μοιράστηκε μαζί μας την εμπειρία της από την έρευνά της σε διάφορα λεπροκομεία στον κόσμο με αφορμή το βιβλίο της «Το Νησί».

Η συγγραφέας Βικτώρια Χίσλοπ με την καλλιτεχνική διευθύντρια Δήμητρα Μουτζούρη και τον περιφερειάρχη Κωνσταντίνο Μουτζούρη

Η εκδήλωση στο Λωβοκομείο έναν «χώρο μνήμης σημαδεμένο από τον ανθρώπινο πόνο» ολοκληρώθηκε με τη δέσμευση του περιφερειάρχη κ. Μουτζούρη για την άμεση διάσωση και αποκατάσταση του κτιριακού συγκροτήματος και της επαναλειτουργίας του ως στέγης πολιτισμού. Mάλιστα την βραδιά της εκδήλωσης υπέγραψε παρουσία όλων τις προδιαγραφές για την προκήρυξη διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ανάδειξη ανακατασκευής και αξιοποίησης του Λωβοκομείου.

Η ηθοποιός Θέμις Μπαζάκα ήταν ανάμεσα στους καλεσμένους του φεστιβάλ και η Μαίρη Αυγερινοπούλου, υπεύθυνη επικοινωνίας.

Η σοπράνο Χριστίνα Πουλίτση με την Μιμή Ντενίση που παρουσίασε ένα θεατρικό δρώμενο στο πλαίσιο του φεστιβάλ

Ο Περιφερειάρχης Κωνσταντίνος Μουτζούρης και ο βρετανός πρέσβης Matthew Lodge