ΠΕΜΠΤΗ
21
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Την εβδομάδα που πέρασε κάναμε βόλτες στην πόλη, είδαμε σειρές και ταινίες, ακούσαμε μουσική, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και κάποια από αυτά θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!
(+) Κάτι που μάς άρεσε (+) Είναι τελικά αθώος ή ένοχος ο Λαρς Κοχ;
Terror
Το συγκλονιστικό δικαστικό δράμα του Γερμανού συγγραφέα Φέρντιναντ φον Σίραχ, Terror, έχοντας γνωρίσει τεράστια επιτυχία σε περισσότερες από 70 σκηνές στην Ευρώπη και την Αμερική, παρουσιάζεται για τέταρτη σεζόν και δεύτερη χρονιά στο θέατρο Βασιλάκου – Μαριάννα Τόλη, σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου. Έτσι την περασμένη Τρίτη το βράδυ είχαμε την ευκαιρία να γίνουμε ως κοινό ένορκοι για συνολικά 100 λεπτά και βάσει τα όσα παρακολουθήσουμε επί σκηνής, να κρίνουμε και τελικά να αθωώσουμε ή να καταδικάσουμε τον σμηναγό Λαρς Κοχ που κατηγορείται για τον βίαιο θάνατο 164 ανθρώπων.
Ο φον Σίραχ καταπιάνεται στο έργο του με τα γεγονότα της 26ης Μαΐου όταν λίγο μετά τις οχτώ το απόγευμα, ένα αεροπλάνο της Lufthansa ταξιδεύει από το Βερολίνο προς στο Μόναχο με 164 επιβάτες, υπό καθεστώς ομηρίας ενός τρομοκράτη ο οποίος έχει δώσει εντολή στον πιλότο να ρίξει το αεροπλάνο στο γήπεδο Allianz Arena του Μονάχου, κατά τη διάρκεια του αγώνα Γερμανίας – Αγγλίας. Εντός του γηπέδου εκείνη τη στιγμή βρίσκονταν για τον αγώνα 70.000 φίλαθλοι που χωρίς να το γνωρίζουν οι ίδιοι σύντομα θα έβρισκαν τραγικό θάνατο… Τα πράγματα όμως τελικά εκτυλίχθηκαν διαφορετικά, αφού η γερμανική κυβέρνηση, στέλνοντας δύο μαχητικά αεροσκάφη να παρακολουθούν την κατάσταση από κοντά, παίρνει την απόφαση – βάσει νόμου – να μην επιτρέψει στους πιλότους των μαχητικών να καταρρίψουν το πολιτικό αεροσκάφος. Όταν όμως ο σμηναγός Λαρς Κοχ αναλαμβάνει χωρίς σχετική διαταγή να το καταρρίψει θέλοντας να προστατέψει τους φιλάθλους του γηπέδου, έρχεται αντιμέτωπος με τη δικαιοσύνη…
Είναι αθώος ή ένοχος ο Λαρς Κοχ; Εμείς ως θεατές καλούμαστε να το κρίνουμε έχοντας βγάλει τα δικά μας συμπεράσματα από τη δίκη που εκτυλίσσεται επί σκηνής, μπροστά μας. Σκέψεις για το ποιοι έχουν δικαίωμα να αποφασίζουν για εμάς, για το αν έχεις το δικαίωμα να σκοτώνεις αθώους για να προστατέψεις άλλους αθώους – επικαλούμενος πχ όπως ο Λαρς Κοχ την αριθμητική διαφορά – σκέψεις για την αξία της ανθρώπινης ζωής εγείρονται διαρκώς φέρνοντάς μας ενώπιον συνεχών διλημμάτων. Το φινάλε της παράστασης διαφοροποιείται κάθε φορά ανάλογα με την απόφαση των ενόρκων, αλλά το όλο ενδιαφέρον βρίσκεται σε αυτή τη δική σου εσωτερική πάλη με τις δικές σου ηθικές αξίες έναντι του νόμου. Παίζουν oι Νίκος Ορφανός, Θεοδώρα Σιάρκου, Λάζαρος Βαρτάνης, Δημήτρης Λιόλιος, Μαρία-Νεφέλη Δούκα και Βασίλειος Μπατσακούτσας.
Ευδοκία Βαζούκη
Ο Θάνατος του Εμποράκου
Ο σπουδαίος δραματουργός Άρθουρ Μίλερ το 1949 γράφει τον «Θάνατο του εμποράκου», ένα έργο που ασκεί δριμεία κριτική στην καπιταλιστική κοινωνία και αποκαθηλώνει την εμπορευματοποίηση – υλικών και ψυχών – αλλά και το αμερικάνικο όνειρο. Ερχόμενη στο σήμερα, αυτή την εβδομάδα βρέθηκα στο θέατρο Ζίνα να παρακολουθήσω την πρεμιέρα της παράστασης «Ο Θάνατος του Εμποράκου» σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη για να οδηγηθώ στο συμπέρασμα πως αυτός ο εμποράκος του Μίλερ, 75 χρόνια μετά – πιο επίκαιρος από ποτέ – δεν σταματά να πεθαίνει, μέσα σε μια «σαθρότητα» ενός συστήματος που βιώνει ο καθένας μας καθημερινά, χάνοντας τον εαυτό του του, στο βωμό της επιβίωσης.
Στην σκηνή του θεάτρου μας υποδέχθηκε μια πλειάδα εξαιρετικών ερμηνευτών που «ξεγυμνώθηκαν» στο σανίδι, μεταφέροντας μας σε μια σπαρακτική ιστορία ενός εμποράκου, του Γουίλι Λόρμαν (Βλαδίμηρος Κυριακίδης) που αποκαθηλώνεται κάθε θεατρικό λεπτό που περνάει, συνειδητοποιώντας ότι αυτό το κάλπικο όνειρο αστικοποίησης για το οποίο μοχθούσε όλη του τη ζωή, τελικά τον πρόδωσε. Εξίσου τραγικές φιγούρες δίπλα του η γυναίκα του (Έφη Μουρίκη) και οι δυο του γιοι, Μπιφ (Ρένος Ρώτας) και Χάπυ (Γιώργος Κοσκορέλλος), προσπαθούν να ισορροπήσουν, ο καθένας με τα δικά του μέσα, στις κοινωνικές επιταγές, και σε έννοιες προδοσίας, απόρριψης και υποτίμησης ενός απατηλού αμερικάνικου ιδεατού.
Όλη η δραματουργία της παράστασης, εκτυλίχθηκε στο σκηνικό μερικών γκρι ογκόλιθων, πάνω στους οποίους περιστρέφονταν οι ηθοποιοί, περιλουσμένοι από εντυπωσιακούς φωτισμούς που σε έκαναν να νιώθεις ότι παρακολουθείς μια ταινία που παίρνει σάρκα και οστά, μπροστά στα μάτια σου. Όλα έδεναν απολύτως αρμονικά ώστε να παρακολουθείς αποσβολωμένος αυτό το έργο, γροθιά στη σύγχρονη βαλτωμένη πραγματικότητα, «αφοσιωμένος» πλήρως στη σκηνή.
Στο τέλος της παράστασης, ο εμποράκος «παραδίδεται» στο καπιταλιστικό σύστημα και ο Βλαδίμηρος Κυριακίδης μαζί με τους υπόλοιπους ηθοποιούς σε μια υπόκλιση αποτελούμενη από ένα όρθιο κοινό που δεν σταματούσε να χειροκροτά και να φωνάζει βροντερά «μπράβο» στους καλλιτέχνες. Και κάπου εδώ με τη σειρά μου, θα πω εξίσου «εκκωφαντικά» ότι αξίζει να παρακολουθήσει κανείς αυτή τη παράσταση, με την ελπίδα ότι ίσως κάποια στιγμή υπάρξει μια καλύτερη κοινωνία που θα σταματήσει ο εμποράκος – επίκαιρα – να πεθαίνει.
Ελένη Ανδρεάτου
Για μας τους λάτρεις του καφέ ο Σεπτέμβρης αποκτά άλλη χάρη, αφού τότε είθισται να πραγματοποιείται το φεστιβάλ που περιμένουμε με ανυπομονησία όλον τον χρόνο. Έτσι και φέτος λοιπόν το Athens Coffee Festival άνοιξε τις πόρτες του το τελευταίο τριήμερο του Σεπτεμβρίου στο Γκάζι και φυσικά δεν γινόταν να μη δώσουμε το παρών. Κάθε περίπτερο μας περίμενε να δοκιμάσουμε τις αγαπημένες μας ποικιλίες καφέ-διαλεγμένες με μεγάλη προσοχή για να καλύπτουν όλα τα γούστα-κι έτσι με ένα κυπελάκι κάθε φορά στο χέρι- πραγματοποιήσαμε μια ιδανική πρωινή βόλτα, γευόμενοι καφέδες που ‘ταξίδευαν’ τους ουρανίσκους μας μέχρι και στα πιο τροπικά μέρη. Και όλα αυτά φυσικά μόνο με 5 ευρώ, όσο δηλαδή κόστιζε το εισιτήριο εισόδου. Αλλά και γι’ αυτούς πάλι που δεν είναι τόσο φαν του καφέ, το Athens Coffee Festival δεν άφησε κανέναν παραπονεμένο, αφού ποικιλίες χυμών και τσαγιών μας περίμεναν εξίσου να τις γευτούμε στους πιο ευφάνταστους συνδυασμούς. Φτάνοντας στην έξοδο, δεν νιώσαμε ούτε στιγμή τα νεύρα μας ‘τεντωμένα’ ούτε ότι…παραπήραμε δόση καφεΐνης στο αίμα μας! Και αυτό είναι και η απόδειξη του πόσο καλής ποιότητας ήταν ό,τι δοκιμάσαμε. Αν επισκεφτήκατε κι εσείς το φεστιβάλ, καταλαβαίνετε τι εννοούμε. Αν πάλι όχι, σας συμβουλεύουμε του χρόνου να μην το χάσετε με τίποτα!
Μιλένα Αργυροπούλου
Η απειλή ενός τρίτου παγκόσμιου πολέμου αποτελούσε πάντα μια πιθανή συνθήκη, αλλά πάντα ένιωθα πως ο πόλεμος είναι μακριά (τα έχουν πει και οι Σκιαδαρέσες). Ε, ναι, μετά μεγάλωσα – και το Ισραήλ αποφάσισε πως η Μέση Ανατολή του ανήκει. Πέρα από τη γενοκτονία που λαμβάνει χώρα αυτή τη στιγμή στην Παλαιστίνη και έχει κλείσει κάτι παραπάνω από ένα χρόνο από την αρχή της, τα πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται και να μεγεθύνονται με την ανταλλαγή πυρών μεταξύ Ισραήλ και Ιράν. Το όλο ζήτημα χρειάζεται μια εμπεριστατωμένη γεωπολιτική και κοινωνικοπολιτική ανάλυση, την οποία δεν θα προσποιηθώ πως μπορώ να κάνω γιατί δεν είμαι ούτε στο ελάχιστο αρμόδια.
Είμαι εδώ όμως για να σας μιλήσω για το παράδοξο του να βιντεοσκοπείς πυραύλους να πέφτουν μπροστά σου. Υπάρχουν πάρα πολλά βίντεο στο διαδίκτυο αυτή τη στιγμή που αποθανατίζουν τη στιγμή που βόμβες σκάνε στο έδαφος, και στο Ισραήλ αλλά και στο Ιράν. Μάλιστα, υπάρχει βίντεο όπου οι πύραυλοι είναι εμφανείς ακόμα και από την Κύπρο. Και καθώς κάθομαι εδώ στο πληκτρολόγιο και γράφω για όλα αυτά, σκέφτομαι: αυτό είναι το μέλλον όντως; Τόσο (καθόλου) δεν έχουμε μετακινηθεί από τη θέση μας σαν είδος που η μοναδική διαφορά θα είναι πως θα έχουμε πόλεμο – αλλά τουλάχιστον θα έχουμε reels από αυτόν; Ξέρω, είναι παιδιάστικο και ρομαντικό να ρωτάς «μα γιατί έχουμε πόλεμο;». Αλλά επιτρέψτε μου να είμαι και τα δύο, γιατί η πιθανότητα ενός «πυρηνικού χειμώνα» δεν είναι και τόσο μακριά πλέον, γιατί δεν πρόκειται για επεισόδιο σε άλλη μια αμερικανική αστυνομική σειρά αλλά για την καθημερινότητα εκατομμυρίων ανθρώπων – με κινητά τηλέφωνα και υψηλής ευκρίνειας κάμερα.
Μαρία Βαλτζάκη
Την εβδομάδα που μάς πέρασε παρακολουθήσαμε, για ακόμα μια φορά, με αφορμή τη διαμάχη που ξέσπασε μεταξύ των οικογενειών των θυμάτων των Τεμπών για τη μεγάλη συναυλία μνήμης στο Καλλιμάρμαρο που θα πραγματοποιηθεί στις 11 Οκτωβρίου, την πόλωση που κυριαρχεί στον δημόσιο λόγο, ακόμη και για τα πιο σοβαρά ζητήματα. Και είναι πραγματικά λυπηρό να βλέπεις ανθρώπους που ουδεμία σχέση έχουν με το τραγικό σιδηροδρομικό δυστύχημα που στοίχισε τις ζωές σε 57 συνανθρώπους μας να φανατίζονται και να διαλέγουν πλευρές λες και βλέπουν ποδοσφαιρικό αγώνα. Ακόμη χειρότερα να «πετούν λάσπη» και να αφήνουν υπονοούμενα είτε για τη μία είτε για την άλλη πλευρά. Οι οικογένειες που έχασαν τους δικούς τους ανθρώπους στα Τέμπη έχουν δικαίωμα να θρηνήσουν με όποιον τρόπο επιθυμούν και να ακολουθήσουν τον όποιο δρόμο θεωρούν οι ίδιοι σωστότερο προς τη δικαίωση. Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν υπάρχει σωστό ή λάθος. Και είναι απολύτως λογικό ανάμεσα στις οικογένειες των θυμάτων να υπάρχουν διαφωνίες. Δεν έχουμε κανένα δικαίωμα να τους κρίνουμε γι’ αυτό, όυτε για τις πράξεις τους ή τη θέση που παίρνουν απέναντι σε ζητήματα που προκύπτουν, για τον πολύ απλό λόγο ότι δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να διανοηθούμε τι περνάνε τον τελευταίο χρόνο. Όσα ακούστηκαν τις προηγούμενες ημέρες είτε για την κυρία Καρυστιανού είτε για τον κύριο Πλακιά στο δημόσιο λόγο από ανθρώπους που ουδεμία σχέση έχουν με το δυστύχημα είναι απαράδεκτα. Το μόνο που μπορούμε να προσφέρουμε στις οικογένειες των θυμάτων όλοι εμείς είναι στήριξη και αλληλεγγύη όχι πόλωση. Ένα τραγικό γεγονός όπως αυτό δεν ενδείκνυται για να μετατραπεί σε ρινγκ από τον κάθε άσχετο. Πόσο μάλλον δε όταν η κόντρα ανάμεσα στις οικογένειες για τη συναυλία στο Καλλιμάρμαρο, της οποίας τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν, φαίνεται να έλαβε τέλος. Ας τιμήσουμε λοιπόν τη μνήμη των θυμάτων και ας ενώσουμε τις φωνές μας για να απαιτήσουμε δικαίωση για το κρατικοεταιρικό έγκλημα στα Τέμπη. Όχι άλλη ανθρωποφαγία, δεν οδηγεί πουθενά.
Αριστούλα Ζαχαρίου
