ΠΕΜΠΤΗ
21
ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ
Την εβδομάδα που πέρασε κάναμε βόλτες στην πόλη, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και όσα κρατήσαμε θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!
(+) Ποιο είναι το τίμημα της ελευθερίας και ποιος το πληρώνει;Σε μια επαρχιακή πόλη της Καταλονίας βρίσκεται το νεκρό σώμα ενός έφηβου αγοριού. Η ανακάλυψη αυτή ξετυλίγει ένα γαϊτανάκι σκοτεινών αποκαλύψεων και ένα σοκαριστικό έγκλημα μίσους αναζητεί τον ένοχο. Στο Θησείον, Ένα Θέατρο Για Τις Τέχνες, λοιπόν, παρακολουθήσαμε την εβδομάδα που μας πέρασε τον Αργύρη Ξάφη να πραγματοποιεί την «ανατομία» ενός εγκλήματος στον πολυπρόσωπο μονόλογο του Ζουζέπ Μαρία Μιρό, «Το πιο όμορφο σώμα που έχει βρεθεί ποτέ σε αυτό το μέρος», που παρουσιάζεται, για δεύτερη σεζόν, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Ζωής Ξανθοπούλου. Στο έργο του Μιρό ο κόσμος είναι ένα παράξενο, κατά βάση εχθρικό μέρος όπου θύματα και θύτες βράζουν όλοι στο ίδιο καζάνι. Ο Αργύρης Ξάφης, σε μια καθηλωτική ερμηνευτική εξερεύνηση, μοιάζει να αναδύεται από τα πιο τρομακτικά σκοτάδια της ανθρώπινης ψυχής στις πιο φωτεινές κορφές της. Τα πρόσωπα στα οποία «μεταμορφώνεται» άλλοτε φλυαρούν αμήχανα σε μια προσπάθεια να κρυφτούν, άλλοτε στέκονται ακίνητοι, σχεδόν σιωπηλοί, τρομοκρατημένοι έστω με την υποψία της συνειδητοποίησης, με το βλέμμα τους να ψάχνει απεγνωσμένα καταφύγιο από την ίδια τους την κρίση.
Από τη μια, μια κλειστή, συντηρητική κοινωνία νεκροζώντανων. Εγκλωβισμένοι σε δυσλειτουργικές ζωές, καταπιεσμένες επιθυμίες, με το ανεκπλήρωτο να τους τρώει τα σωθικά και τους συμβιβασμούς να δίνουν τη χαριστική βολή στις ψυχές, τις συνειδήσεις ή οτιδήποτε άλλο «ζωντανό» κάποτε υπήρξε μέσα τους. Και από την άλλη οι ελεύθεροι και ασυμβίβαστοι αυτού του κόσμου, αυτοί που κουβαλούν την ομορφιά -την μη οριοθετημένη από τα ανθρώπινα μέτρα- στα ταλαιπωρημένα σώματα και τα πονεμένα βλέμματά τους, που γίνονται η λεία πάνω στην οποία θα ξεσπάει τον θυμό της μια ολόκληρη κοινωνία συμβιβασμένων που κατηγορεί πάντα τους άλλους και ποτέ τον εαυτό της. Ιδιαίτερα εκείνους που με τον δικό τους τρόπο τόλμησαν να ξεχωρίσουν. Σε συνάρτηση με την ερμηνεία του Αργύρη Ξάφη, η σκηνοθεσία της Ζωής Ξανθοπούλου θα έλεγε κανείς πως αναπαριστά την διάνυση της απόστασης από την πλατεία μιας επαρχιακής πόλης του υποκριτικού καθωσπρεπισμού -της ομοφοβίας, της τρανσφοβίας, της παιδεραστίας, της έμφυλης βίας, της συγκάλυψης, της κενής και αξιολύπητης ομοιομορφίας- έως την Λεωφόρο των ελεύθερων ψυχών που δεν εγκαταλείπουν ποτέ τα χαμένα όνειρα τους. Τελικά το τίμημα που πληρώνεται είναι βαρύ. Και το πληρώνει εκείνη η ομορφιά που δεν συμβιβάστηκε ποτέ.
Αριστούλα Ζαχαρίου
Η παράσταση “Ήταν όλοι τους παιδιά μου” στο θέατρο Αλκυόνη. Credits: Eλένη Ανδρεάτου
Αυτή την εβδομάδα, η χώρα μας γιόρτασε για 3η συνεχόμενη χρονιά τον κινηματογράφο και πολλοί φρόντισαν από νωρίς να εξασφαλίσουν τα 2ευρα εισιτήρια τους, για να «διαγράψουν» εκείνη τη μέρα, μια ακόμα ταινία από τη λίστα τους. Οι επιλογές ήταν πολλές αλλά εγώ καιρό πριν είχα αποφασίσει ότι η δικιά μου ταινία θα ήταν το «Ανόρα». Είχα ακούσει ότι είναι μια «πειραγμένη» μορφή μιας εκσυγχρονισμένης σταχτοπούτας. Ήξερα ότι η ταινία κατέκτησε το πολυπόθητο Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες και σκηνοθέτης είναι ο Σον Μπέικερ – πόσο λάθος θα μπορούσε να πάει; Και ναι, καθόλου δεν απογοητεύτηκα καθώς ο Μπέικερ «έστρεψε» τα φώτα – για ακόμη μια φορά – στους αφανείς ήρωες του περιθωρίου και «έσπασε» τα δεσμά του «ζήσαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα» με έναν συνδυασμό ρεαλισμού και screwball κωμωδίας που δεν γινόταν να σε αφήσει ανεπηρέαστο.
Το παραμύθι αυτό δεν είχε βασίλεια και πριγκιπόπουλα. Η πρωταγωνίστρια Μάικι Μάντισον ως Άνι – όπως προτιμάει να την αποκαλούν στην ταινία είναι σεξεργάτρια στο Μανχάταν. Η Ανόρα είναι δυναμική, διεκδικεί τα δικαιώματά της, αντιμιλάει στο αφεντικό της και ζει το απόλυτο αμερικανικό όνειρο, όταν γνωρίζει τον γόνο μιας οικογένειας Ρώσων ολιγαρχών. Ο 20χρονος Ιβάν, κάνει πρόταση γάμου στην Άνι και ενώ θα περιμέναμε να τους δούμε να παντρεύονται ερωτευμένοι, με περιστέρια να τους περικυκλώνουν και όλη η πλάση να τραγουδά για την ευτυχία τους, η πραγματικότητα θα μας «επαναφέρει» στην μακριά από Disney πρότυπα ζωή.
Και πηγαίνοντας κάποιες δεκαετίες πίσω από το «Ανόρα», βρέθηκα στην καρδιά της εποχής που «άνθιζε» το αμερικανικό όνειρο με την παράσταση «Ήταν όλοι τους παιδιά μου», στο θέατρο Αλκυόνη. Ο σκηνοθέτης Γιώργος Νανούρης, καταπιάνεται για ακόμη μια φορά με ένα έργο του σπουδαίου Άρθρουρ Μίλερ και μας μεταφέρει στον κόσμο ενός διεφθαρμένου κοινωνικού συστήματος που η αξία της ανθρώπινης ζωής, συνθλίβεται μπροστά στο ιδιωτικό κέρδος και την εξουσία. Ο αριβίστας Τζο Κέλερ, ως εργοστασιάρχης, θα θυσιάσει τα πάντα για να διατηρήσει «την αυτοκρατορία του» και εμείς μέσα από σπουδαίες ερμηνείες και πρωτότυπα σκηνοθετικά ευρήματα, θα γίνουμε «συμμέτοχοι» ενός ψυχογραφήματος ηρώων και οικογενειακών συγκρούσεων που όπως στην περίπτωση της «Ανόρα» δεν εμπεριέχει παραμυθένιες χρυσόσκονες.
Ελένη Ανδρεάτου
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Την εβδομάδα που μάς πέρασε διάβαζα παντού για την «Ανθρώπινη Βιβλιοθήκη», αυτή την υπέροχη πρωτοβουλία που ξεκίνησε από τη Δανία και σταδιακά υιοθετήθηκε από πολλές χώρες. Μια… διαφορετική δανειστική βιβλιοθήκη, αφού σε αυτή δεν «δανείζεται» κανείς βιβλία αλλά ανθρώπους. Για 30 περίπου λεπτά έχει την ευκαιρία να μιλήσει με κάποιο άτομο από μία ορισμένη κοινωνική ομάδα, που συνήθως αποτελεί αντικείμενο έντονων στερεοτύπων ή προκαταλήψεων. Έτσι μπορεί κανείς να συνομιλήσει με έναν πρόσφυγα, έναν ομοφυλόφιλο, έναν κακοποιημένο ή έναν άνθρωπο με ψυχικά προβλήματα ή κάποια αναπηρία. Και φυσικά, στόχος είναι η βαθύτερη και ουσιαστικότερη κατανόηση αυτών των ανθρώπων με σκοπό καθένας από εμάς να φωτίσει περισσότερο τις ανθρώπινες και πιο ευαίσθητες πλευρές του.
Ταυτόχρονα, μία άλλη πολύ όμορφη κίνηση μάς συγκίνησε ιδιαίτερα. Ο μοντελιστής Γιώργος Ρούμπης δημιούργησε τους «Αριθμούς», ένα έργο για τις 57 ψυχές των Τεμπών που έφυγαν νωρίς. Κάτω από την αποτύπωση του διαλυμένου τρένου μπορεί κανείς να δει τους πέντε αριθμούς με συμβολικό χαρακτήρα. Το 28 02 2023 για την ημερομηνία του τραγικού δυστυχήματος, το 23 21 για την ώρα της μοιραίας σύγκρουσης, το 717 για τον αριθμό της αμαξοστοιχίας, το 3126 για τον νόμο που σχετίζεται με την ποινική ευθύνη των υπουργών και το 57 για τον αριθμό των νεκρών συνανθρώπων μας. Για ακόμη μία φορά η τέχνη μας έδειξε ότι ξέρει να «μιλά» καλύτερα από όλους, υπενθυμίζοντάς μας παράλληλα ότι ο δρόμος προς τη δικαιοσύνη είναι χρέος όλων μας.
Μιλένα Αργυροπούλου
Με μια γκροτέσκα προσέγγιση ο Άρης Μπινιάρης επέλεξε να αποδώσει το έργο του Μπρέχτ και το υλοποιεί με υψηλές εντάσεις, άψογη κινησιολογία με σπινταρισμένους ρυθμούς που σε κρατούν σε εγρήγορση από το πρώτο λεπτό και μια ομάδα ηθοποιών με πολλά κιλά ταλέντου να «γεμίζουν» την ιντράστριαλ, ιδιαίτερη σκηνή του θεάτρου Ark, που ενδυναμώνει το αίσθημα της εγγύτητας. Απογυμνωμένη από σκηνικά, με τις βαριές ανάσες και τους γρήγορους διαλόγους να ενισχύουν την δυστοπική ατμόσφαιρα που απαιτείται για να αναδειχθεί το θέμα για το μόρφωμα του φασισμού, που γεννιέται και θεριεύει παράλληλα με το καπιταλιστικό σύστημα όταν αυτό οδηγεί σε ακραίες ανισότητες και κοινωνικές συγκρούσεις. Και κάπως έτσι, η μακάβρια φάρσα του Μπρεχτ μετατρέπεται σε μία καθηλωτική θεατρική εμπειρία – τραγική υπενθύμιση της σύγχρονης ανόδου των ακροδεξιών κινημάτων. Λυπηρό αν σκεφτείς πως ένα έργο που γράφτηκε το 1941, δεν μοιάζει καθόλου ξένο σήμερα… Στον ρόλο του Αρτούρο Ούι ο Γιώργος Χρυσοστόμου, που ερμηνεύει με τρόπο μοναδικό τον αποτρόπαιο αυτόν γκάνγκστερ του μεσοπολέμου, ενώ οι Μιχάλης Βαλάσογλου, Θανάσης Ισιδώρου, Άρης Κασαπίδης, Τάσος Κορκός, Κώστας Κορωναίος, Δαυίδ Μαλτέζε, Ερρίκος Μηλιάρης, Μάριος Παναγιώτου, Μαρία Παρασύρη, Αλεξία Σαπρανίδου, Φοίβος Συμεωνίδης συμπληρώνουν την εξαιρετική διανομή. Στο Θέατρο Ark για 3η σεζόν και με τα διαθέσιμα εισιτήρια να είναι πραγματικά δυσεύρετα.
Ευδοκία Βαζούκη
Η Άννα Σορόκιν κατάφερε να εξαπατήσει την κοσμική ελίτ της Νέας Υόρκης και να πείσει μερικούς από τους πλουσιότερους ανθρώπους να χρηματοδοτήσουν τα όνειρά της και τον πανάκριβο τρόπο ζωής της. Η τάχα προσωρινά δεσμευμένη κληρονομιά εκατομμυρίων και η ακριβή περσόνα της στα social media υπήρξαν τα εφόδια της εξωφρενικής απάτης. Με αφορμή το συγκλονιστικό γεγονός ο Joshep Charlton γράφει ένα έργο, με το οποίο σχολιάζει μια ολόκληρη εποχή, στην οποία κάθε προφίλ μπορεί να εφευρεθεί από το μηδέν, οι ανθρώπινες σχέσεις μένουν στην επιφάνεια, η ανάγκη για σύνδεση πέφτει στο κενό και η αδρεναλίνη της επιτυχίας και του χρήματος αποτελεί μοχλό κίνησης στον κόσμο του φαίνεσθαι. Η Αναστασία Παντούση στον ρόλο της Άννας και ο Γιώργος Νούσης, στον ρόλο του Άριελ, ενός νεόπλουτου που δημιούργησε την εφαρμογή Genesis, ένα Tinder για εκλεκτούς, και είδε την αξία της ιδέας του να εκτινάσσεται, συναντιούνται σε ένα πάρτι και συνδέονται έκτοτε.
Ο χάρτινος πύργος γκρεμίζεται όσο το προσωπείο της Άννας πέφτει στο κενό και το χρήμα παύει να είναι κινητήριος δύναμη. Η Λίλλυ Μελεμέ σκηνοθετεί στο θέατρο Άνεσις μια παράσταση με γρήγορο ρυθμό και εναλλαγές με ταχύτητα, σε ένα κείμενο που ούτως ή άλλως βασίζεται στα παραπάνω όπως και ο διαδικτυακός κόσμος ή αυτός της Νέας Υόρκης. Είναι ένα συναρπαστικό κείμενο που γαντζώνεται από μια σύγχρονη ερωτική ιστορία για να σχολιάσει τις κοινωνίες της ταχύτητας και της επιθυμίας για κύρος μέσα από έναν φαντεζί κόσμο έτοιμο να εξαπατηθεί ή να νιώσει ξεχωριστός. Η χρήση τεχνολογίας στην παράσταση είναι άκρως πετυχημένη, σε ένα διαιρετό video wall που αξιοποιείται λειτουργικά και αισθητικά, αποτελώντας εναλλασσόμενο σκηνικό. Ο Γιώργος Νούσης και η Αναστασία Παντούση υποδύονται δυναμικά, με ωραία χημεία και δουλεμένες ερμηνείες, μεταβαίνουν από ρόλο σε ρόλο χωρίς δυσκολία και αφηγούνται αυτό το κείμενο που βρίσκεται στο απόλυτο τώρα. Για όποιον βρίσκει ενδιαφέρον στο θέμα, η Άννα Χ είναι μια αξιόλογη θεατρική πρόταση.
Λίνα Ρόκα
Η νέα Ανώτατη Σχολή Παραστατικών Τεχνών (ΑΣΠΤ), στα πρότυπα -λέει- της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών (ΑΣΚΤ) – δεν είναι να το χαιρόμαστε πολύ αυτό… -, είναι γεγονός. Τα πτυχία των ηθοποιών/αποφοίτων «αναβαθμίζονται», αλλά μάλλον μόνο για όσους προέρχονται από τις συγκεκριμένες σχολές (;) Τι να σας πω κι εγώ, δεν έχω καταλάβει ακόμα. Παρουσιάστηκε το νομοσχέδιο αυτή την εβδομάδα, οπότε λογικά σύντομα θα έχουμε περισσότερες πληροφορίες. Εγώ, πάντως, έχω μόνο μια ερώτηση, και αν θέλετε, απαντάτε: από τη στιγμή που υπήρχε λύση, τσάμπα η μισή και παραπάνω χώρα ήταν στους δρόμους, έτρωγε ξύλο, έχασε εξάμηνα στις σχολές και έκλαιγε για τα όνειρα της το 2022-23; Σε πολύ πιο «ευχάριστα» νέα, στο Αφγανιστάν, εκτός από τις πολλές ελευθερίες που ΔΕΝ έχουν οι γυναίκες, πλέον απαγορεύεται και να ακούει η μία τη φωνή της άλλης. Δεν θα πάψει ποτέ να με σοκάρει/τρομάζει το μίσος αυτού του κόσμου για τους ανθρώπους που γεννήθηκαν με μήτρα. Από μια άλλη οπτική όμως αναρωτιέμαι, τελικά είναι όλα αυτά απόρροια των Αμερικανών που αποφάσισαν «να φύγουν» από τη Μέση Ανατολή ή της αρχικής τους απόφασης να πάνε, περίπου 20+ χρόνια πριν;
Μαρία Βαλτζάκη
