Καππαδοκία: Ένα ονειρικό ταξίδι στην καρδιά της Τουρκίας

Από τα ταξίδια-εμπειρίες ζωής η Καππαδοκία, με την πλούσια ιστορία, το παραμυθένιο τοπίο, αλλά και τις ιδιαίτερες δραστηριότητες που σου προσφέρει, έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πιο γοητευτικούς προορισμούς στον κόσμο.

Είχαμε την τύχη να εξερευνήσουμε αυτή την ιδιαίτερη περιοχή της Ανατολίας σε ένα γεμάτο τριήμερο στα μέσα του Οκτωβρίου, καλεσμένοι από τον Γραφείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκικής Πρεσβείας στην Αθήνα που εκπροσωπεί τον Τουρκικό Οργανισμό Ανάπτυξης και Προώθησης Τουρισμού (Türkiye Tourism Promotion and Development Agency – TGA). Η εμπειρία μας ήταν ένα ταξίδι στην ιστορία και τη φυσική ομορφιά της τουρκικής ενδοχώρας.

Η κοιλάδα Göreme φημίζεται για τους μοναδικούς βραχώδεις σχηματισμούς της και τις αρχαίες σπηλαιώδεις κατοικίες που είναι σκαλισμένες σε μαλακή ηφαιστειακή πέτρα. Aπό το 1985 αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. @TGA

Αξίζει να σημειώσουμε ότι η Καππαδοκία δεν είναι μια συγκεκριμένη πόλη, αλλά ολόκληρη περιοχή στο κέντρο της Τουρκίας, που περιλαμβάνει δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς όπως οι πόλεις Γκιόρεμε (Göreme),  Ουργκούπ (Urgup) και Ουτσχισάρ (Uchisar(. Η ευρύτερη περιοχή είναι γνωστή για τους εντυπωσιακούς γεωλογικούς σχηματισμούς της, που δημιουργήθηκαν από αρχαία ηφαιστειακή δραστηριότητα και διαμορφώθηκαν με την πάροδο των αιώνων από τη φυσική διάβρωση του εδάφους.

Η Καππαδοκία κατοικείται από τα προϊστορικά χρόνια και υπήρξε σημείο συνάντησης πολλών πολιτισμών, καθώς φιλοξένησε κατά την αρχαιότητα τους Χετταίους, τους Πέρσες και τους Έλληνες. Στην πορεία της ιστορίας, αποτέλεσε μέρος της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Αλεξάνδρου, για να ενσωματωθεί αργότερα στη Ρωμαϊκή και, κατόπιν, στη Βυζαντινή αυτοκρατορία.

Οι “νεραϊδοκαμινάδες” όπως ονομάζονται οι βραχώδεις σχηματισμοί στην “Κοιλάδα της Αγάπης” στο Εθνικό Πάρκο Göreme @TGA

Σημαντικός κόμβος για τον πρώιμο χριστιανισμό, η Καππαδοκία αποτέλεσε καταφύγιο για τους πρώτους χριστιανούς που διώκονταν εκείνη την εποχή. Σκάβοντας στους μαλακούς βράχους, οι πρώτοι χριστιανοί δημιούργησαν υπόγειες πόλεις, μοναστήρια και εκκλησίες που σήμερα αναγνωρίζονται ως Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Η πόλη Nevsehir με τα σπίτια λαξεμένα μεσα στις σπηλιές των βράχων. @TGA

Στην Καππαδοκία μπορείς να φτάσεις είτε οδικώς από την Άγκυρα (η απόσταση είναι περίπου 300 χιλ. νοτιο-ανατολικά) ή με εσωτερική πτήση από την Κωνσταντινούπολη, με την Turkish Airlines που προσγειώνεται μετά από περίπου μιάμιση ώρα στο αεροδρόμιο της πόλης Kayseri (Καισαρεία). Nα σημειώσουμε ότι το οδικό δίκτυο στην περιοχή είναι εξαιρετικό και η απόσταση των 60 χιλιομέτρων από το αεροδρόμιο στο Urgup, που μείναμε εμείς, καλύπτεται σε λιγότερο από 50 λεπτά.

Φτάνοντας εκεί, διαπιστώνεις αμέσως πόσο ολόκληρη η περιοχή έχει το βλέμμα στραμμένο στην τουριστική ανάπτυξη, συνδυάζοντας παράδοση και σύγχρονη φιλοξενία. Στις σπηλιές που άλλοτε χρησίμευαν ως στάνες, καταφύγια ή κατοικίες ντόπιων, σήμερα συναντάς τα περίφημα cave hotels, πολυτελή 5άστερα ξενοδοχεία, χτισμένα μέσα στους βράχους, με σεβασμό στη γεωλογία και την ιστορία της περιοχής.

Η γαστρονομική σκηνή της Καππαδοκίας είναι εξίσου εντυπωσιακή, με επιλογές που καλύπτουν από γκουρμέ εστιατόρια μέχρι παραδοσιακές οικογενειακές ταβέρνες, αναδεικνύοντας τις μοναδικές γεύσεις της τοπικής κουζίνας. Παραδοσιακά πιάτα όπως το mantı (μικροσκοπικά ζυμαρικά γεμιστά με κρέας), pastırma (παστό κρέας από μοσχάρι ή βουβάλι με μπαχαρικά) αλλά και το  çemen (ορεκτικό με πάστα ντομάτας και διάφορα μπαχαρικά), είναι γεύσεις που αξίζει να δοκιμάσει κανείς.

Για όσους αγαπούν τις εναλλακτικές δραστηριότητες, η Καππαδοκία προσφέρει πολλές επιλογές, με κορυφαία την πτήση με αερόστατο. Αυτή η μοναδική εμπειρία, της πτήσης πάνω από τα εκπληκτικά, σχεδόν εξωγήινα γεωλογικά τοπία – που οι ντόπιοι ονομάζουν «νεραϊδο-καμινάδες», είναι από μόνη της λόγος για να επισκεφτείς την Καππαδοκία.

Όπως μας εξήγησε ο ξεναγός μας, οι πρώτες πτήσεις με αερόστατο στην Καππαδοκία πραγματοποιήθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του ’90 και μάλιστα ήταν μια Ολλανδή τουρίστρια που εντυπωσιάστηκε από την περιοχή και ίδρυσε την πρώτη εταιρία. Φυσικά από τη στιγμή που κυκλοφόρησαν οι πρώτες αεροφωτογραφίες των μαγευτικών γεωλογικών σχηματισμών, η φήμη της περιοχής εκτοξεύθηκε διεθνώς. Τα αερόστατα της Καππαδοκίας έγιναν σύμβολο του τουρισμού της, μαγνητίζοντας χιλιάδες επισκέπτες κάθε χρόνο ενώ πλέον οι ινσταγκραμικές αναφορές είναι αμέτρητες!

Σήμερα, οι εταιρίες που οργανώνουν πτήσεις είναι δεκάδες, και κάθε πρωί, πάνω από 160 αερόστατα υψώνονται ταυτόχρονα στον ουρανό, προσφέροντας μια εμπειρία που μοιάζει να βγαίνει από όνειρο. Οι πτήσεις γίνονται πολύ νωρίς, λίγο πριν την αυγή, και διαρκούν περίπου μία ώρα, προσφέροντας έτσι την καλύτερη θέα στην ανατολή. Τα αερόστατα πετούν  όλο το χρόνο, αρκεί οι καιρικές συνθήκες να είναι ευνοϊκές, ενώ το κόστος ξεκινά από 120 ευρώ το άτομο, αναλόγως της διάρκειας της πτήσης και των επιπλέον υπηρεσιών που μπορεί να επιλέξει κανείς.

Στη δική μας περίπτωση, η προσμονή για αυτή την πρωτόγνωρη εμπειρία ήταν τέτοια που κανείς μας δεν ενοχλήθηκε από το γεγονός ότι έπρεπε να ξεκινήσουμε από το ξενοδοχείο στις 5 το πρωί. Προς έκπληξή μας, οι δρόμοι δεν ήταν καθόλου έρημοι. Δεκάδες βανάκια γεμάτα τουρίστες ακολουθούσαν την ίδια διαδρομή από τις γύρω πόλεις προς το εθνικό πάρκο του Γκιόρεμε (Göreme), έναν από τους πιο εντυπωσιακούς χώρους απογείωσης στον κόσμο.

Στον χώρο απογείωσης, το σκηνικό ήταν σχεδόν κινηματογραφικό. Το σκοτάδι της νύχτας τρεμόπαιζε από τις φλόγες που φούσκωναν τα αερόστατα, φωτίζοντας τα ζωντανά τους χρώματα και δημιουργώντας ένα φαντασμαγορικό θέαμα. Η αδρεναλίνη μας ανέβαινε, καθώς το πλήρωμα του αερόστατου μάς κάλεσε να επιβιβαστούμε στο καλάθι μαζί με άλλους 15 επιβάτες.

Καθώς αρχίσαμε να ανυψωνόμαστε, η γη απομακρυνόταν αργά κάτω από τα πόδια μας, και η Καππαδοκία άρχιζε να αποκαλύπτεται μέσα από έναν διαφορετικό, αέρινο φακό. Οι «νεραϊδο-καμινάδες» και οι κυματοειδείς κοιλάδες έμοιαζαν με εξωγήινο τοπίο ενώ με κάθε μέτρο ύψους, η θέα γινόταν όλο και πιο μαγευτική, με τα χαρακτηριστικά βράχια της περιοχής να δημιουργούν ένα μοναδικό γεωλογικό παζλ και η θέα από τα άλλα αερόστατα να προσθέτει μια ακόμη πινελιά μαγείας στο τοπίο. Εκείνη τη στιγμή, το μόνο που μπορούσαμε να κάνουμε ήταν να τραβήξουμε δεκάδες φωτογραφίες προσπαθώντας να αποτυπώσουμε την ομορφιά που ξεδιπλωνόταν γύρω μας, καθώς το αερόστατο αιωρούνταν αθόρυβα πάνω από το μεγαλείο της Καππαδοκίας.

Η διαδρομή μας εναλλασσόταν ανάμεσα σε χαμηλές πτήσεις, όπου μπορούσαμε σχεδόν να αγγίξουμε τις κορυφές των βράχων, και σε ψηλότερα σημεία στα 1000 μέτρα, απ’ όπου απολαμβάναμε την πανοραμική θέα της απέραντης πεδιάδας.

Η ώρα κύλησε σχεδόν μαγικά και σύντομα βρεθήκαμε να κατεβαίνουμε αργά προς το έδαφος. Η προσγείωση ήταν απρόσμενα ομαλή, και το πλήρωμα μάς περίμενε με ένα μικρό κέρασμα, το παραδοσιακό ποτήρι σαμπάνιας – ένας μικρός εορτασμός για το τέλος μιας αξέχαστης εμπειρίας!

Μετά την πτήση μας πάνω από το εντυπωσιακό Εθνικό Πάρκο Γκιόρεμε, είχαμε την ευκαιρία να περπατήσουμε σε ένα από τα πιο μαγευτικά μέρη του, εκεί όπου η ανθρώπινη τέχνη συναντά τη φυσική ομορφιά σε μια εκπληκτική αρμονία.

Οι αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες και οι τοιχογραφίες της εκκλησίας Tokalı, της Μονής Μοναχών και Μοναχών, του παρεκκλησίου του Αγίου Βασιλείου και των εκκλησιών Αγία Βαρβάρα, Elmalı, Yılanlı, Karanlık και Çarıklı φαίνονται τόσο ζωντανές σήμερα όσο και όταν ήταν καινούργιες.

Το υπαίθριο μουσείο του Γκιόρεμε, με τις εκκλησίες και τα μοναστήρια σκαλισμένα στους βράχους, είναι ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα της Καππαδοκίας. Πιστεύεται ότι το Γκιόρεμε χρησιμοποιούνταν ως νεκρόπολη κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους, ενώ αποτέλεσε τόπο μοναστηριακής ζωής από τον 4ο έως τον 13ο αιώνα μ.Χ. Οι τοιχογραφίες που κοσμούν τις εκκλησίες, απεικονίζοντας βιβλικές σκηνές, καθηλώνουν με την εξαιρετική τους τέχνη και τον πλούτο των χρωμάτων, αποκαλύπτοντας την ιστορία και τη θρησκευτική κληρονομιά της περιοχής που από το 1985 συγκαταλέγεται στη λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

H υπόγεια πόλη Kaymaklı εκτιμάται ότι είναι η μεγαλύτερη υπόγεια πόλη της Καππαδοκίας. Διαθέτει έναν λαβύρινθο από σήραγγες και δωμάτια σκαλισμένα σε οκτώ επίπεδα βαθιά μέσα στη γη- ωστόσο, μόνο τέσσερα μπορούν να επισκεφθούν τώρα. Ο πρώτος όροφος ήταν ένας στάβλος, ενώ τα άλλα επίπεδα περιλάμβαναν χώρους διαβίωσης, μια εκκλησία, ακόμη και τάφους.

Η επίσκεψη στην υπόγεια πόλη Καϊμακλί (Kaymaklı), που χρονολογείται από το 3000 π.Χ., ήταν εμπειρία που, αν και δυσκόλεψε τους κλειστοφοβικούς της παρέας, ήταν σίγουρα συναρπαστική! Η υπόγεια πόλη, που εκτείνεται σε οκτώ επίπεδα, είναι κατασκευασμένη μέσα σε μαλακούς ηφαιστειακούς βράχους, που για αιώνες πρόσφερε στους κατοίκους της προστασία από τους εχθρούς και τις επιδρομές.

Η περιήγηση στους δαιδαλώδεις διαδρόμους, τις στοές και τα σκοτεινά περάσματα που εκτείνονται σε βάθος 60 μέτρων κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, μας αποκάλυψε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο την απίστευτη μηχανική και την ευφυΐα των κάτοικων που κατόρθωσαν να δημιουργήσουν μια ολόκληρη κοινωνία κάτω από τη γη. Καθώς περιηγούμαστε στα στενά περάσματα, μας εντυπωσίασε το πόσο οργανωμένη ήταν η πόλη, με συστήματα εξαερισμού και διαχωρισμένα τμήματα για διαφορετικές δραστηριότητες. Οι πόρτες από μεγάλα πετρώματα που μπορούσαν να κλείνουν από μέσα για προστασία, δείχνουν τη σοφία και την προνοητικότητα των κατοίκων της.

Πρέπει να σημειώσουμε ακόμη και σήμερα, οι κάτοικοι του χωριού Καϊμακλί χρησιμοποιούν κάποιους από τους χώρους της υπόγειας πόλης ως κελάρια, αποθήκες και στάβλους.

Μια από τις πιο συναρπαστικές στάσεις στην επίσκεψή μας στην Καππαδοκία ήταν το Μουσείο Κεραμικής Güray στην περιοχή του Αβάνου. Κτισμένο μέσα σε λαξευμένους βράχους, 20 μέτρα κάτω από την επιφάνεια του εδάφους, το μουσείο φιλοξενεί μια εντυπωσιακή συλλογή από κεραμικά που καλύπτει χιλιετίες ιστορίας. Από τα αρχαιότερα εκθέματα, που χρονολογούνται πάνω από 5.000 χρόνια π.Χ., μέχρι τα έργα σύγχρονων καλλιτεχνών, η ποικιλία και η τέχνη των κεραμικών αποκαλύπτουν τη διαχρονική σημασία του πηλού στην περιοχή.

Αυτό που έκανε την εμπειρία ακόμα πιο διασκεδαστική ήταν η απροσδόκητη πρόσκληση των ανθρώπων του εργαστηρίου του μουσείου να δοκιμάσουμε να φτιάξουμε τα δικά μας κεραμικά «παίζοντας» με τον πηλό, ενώ κανείς μας δεν έφυγε χωρίς να αγοράσει κάποιο κεραμικό αναμνηστικό από τα χιλιάδες σχέδια που είχε το gift shop του μουσείου.

Στην Καππαδοκία που φημίζεται για τα χειροποίητα χαλιά της, η αγορά ενός χαλιού είναι σχεδόν τελετουργικό που συνδυάζει παράδοση, τέχνη και ιστορία. Τα χαλιά της περιοχής είναι διάσημα για τα περίτεχνα σχέδια και τα φυσικά χρώματα, φτιαγμένα από μαλλί, μετάξι ή βαμβάκι, με τεχνικές που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά. Κάθε χαλί αφηγείται μια ιστορία, με μοτίβα που συχνά αντικατοπτρίζουν την κουλτούρα, τις πεποιθήσεις και τα σύμβολα της τοπικής ζωής. Εμείς είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα “ξενάγηση” στον κόσμο των χειροποίητων χαλιών στον ιστορικό οίκο Cinar.

Περισσότερες πληροφορίες για την Καππαδοκία μπορείτε να δείτε εδώ.