Hot or Not #141: Όλα όσα μας άρεσαν (ή μας χάλασαν) αυτή την εβδομάδα

Την εβδομάδα που πέρασε κάναμε βόλτες στην πόλη, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και όσα κρατήσαμε θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!

Κάτι έχει συμβεί με την Ορέστεια το 2024, το έχετε καταλάβει έτσι; Πρώτα ο Τερζόπουλος στην Επίδαυρο και τώρα η Λένα Κιτσοπούλου στο Θέατρο Άνεσις. Βέβαια, καμία ομοιότητα ανάμεσα στα δύο έργα. Σε αντίθεση με την αυτούσια τραγωδία του Τερζόπουλου, η Λένα πήρε τον πανικό, το χάος και την τρέλα του μέσου ανθρώπου, τα έβαλε στο μπλέντερ και τα πολλαπλασίασε επί 100. Τοποθέτησε και πέντε εξαιρετικούς ηθοποιούς στους ρόλους (Μαλάκης, Μοσχούρη, Μπαριτάκης Ρουμελιώτη, Σαπουντζής) και έτοιμα Από έναν μη λειτουργικό και ποτέ θεμιτό γάμο, μέχρι την ανεξήγητη ζήλια, τους παραδοσιακούς χορούς, το κοινωνικό φύλο και τα pronouns, ακόμα κι έναν τσολιά, έναν στρατιωτικό, την «Πανσέληνο» της Αλεξίου και τα «Δανεικά» της Μαντώς. Όλα αυτά ενώ ταυτόχρονα γελάμε (με τα χάλια μας). Κλασικό σπίτι εν έτει 2024. Να πάτε να τη δείτε – και να χειροκροτήσετε λίγο παραπάνω, γιατί όλο αυτό το τρελοκομείο οι ηθοποιοί το αναπαριστούν με εξαιρετική μαεστρία σχεδόν κάθε μέρα της εβδομάδας και μένουν σώοι (ελπίζω).
Μαρία Βαλτζάκη

Αυτή την εβδομάδα, και σε τρεις θεατρικές παραστάσεις πήγαμε και σε κλειστό σινεμά μετά από καιρό βρεθήκαμε. Eίχαμε πρόγραμμα. Στις παρακάτω γραμμές θα μιλήσουμε για την ταινία Κονκλάβιο που απήλαυσα σε κλειστό σινεμαδάκι της περιοχής μου και πολύ το χάρηκα. Δεν χάρηκα το ίδιο βέβαια που στην αίθουσα βρισκόμασταν μόλις 4 άτομα στο σύνολο, αλλά αυτή είναι μια άλλη κουβέντα που θα γίνει άλλη φορά. Το Κονκλάβιο είναι η νέα ταινία του Γερμανού Έντουαρντ Μπέργκερ (σκηνοθέτη του «Ουδέν νεώτερον από το Δυτικό μέτωπο») και όλα δείχνουν πως βαδίζει ολοταχώς για τα επερχόμενα Όσκαρ. Και όχι άδικα. Σίγουρα οι Ρέι Φάινς, Στάνλεϊ Τούτσι και Ιζαμπέλα Ροσελίνι που πρωταγωνιστούν χαρίζουν οσκαρικές ερμηνείες, ενώ η ταινία μάς επιτρέπει να βρεθούμε πίσω από τις κλειστές πόρτες της Αγίας Έδρας της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας και να δούμε όλα όσα συμβαίνουν κατά τη διαδικασία που ακολουθείται μετά το θάνατο του πάπα. Μία υπέροχα στημένη, κλειστοφοβική οριακά ατμόσφαιρα που εντείνει συνεχώς την αγωνία σου μέχρι να βγει – κυριολεκτικά – λευκός καπνός. Κλειδί άλλωστε για τη συγκεκριμένη ταινία είναι η ατμόσφαιρα κι αυτό έχει επιτευχθεί άψογα. Στα συν, τα σκηνικά, η σκηνοθεσία και το εξαιρετικά ενδιαφέρον θέμα (τουλάχιστον για εμένα) για έναν από τους ισχυρότερους θεσμούς στον κόσμο. Το τέλος ανατρεπτικό σίγουρα και δεν θα κάνω spoiler, απλά θα πω πως δεν ήταν αυτό που εγώ περίμενα και ίσως να κλείνει και κάπως απότομα, χωρίς το ανάλογο χτίσιμο.
Ευδοκία Βαζούκη

Η θεατρική βραδιά στο Μικρό Γκλόρια αποδείχτηκε μια πάρα πολύ καλή έξοδος, αφού ακόμα και πολύ μετά την παράσταση σκεφτόμουν γύρω από το κείμενο, το εύρος των θεματικών που κάλυπτε και τον διάλογο που μπορούμε να έχουμε πάνω σε σύγχρονα κοινωνικά θέματα. Το κείμενο της Βιρζινί Ντεπάντ φέρνει επί σκηνής τρεις χαρακτήρες σε μια παράτολμη και όμως καθόλου άγνωστη σε όλους μας κατάσταση. Ο Ορέστης Τζιόβας στον ρόλο του επιτυχημένου συγγραφέα, βυθισμένου στην δίνη του ποτού και των καταχρήσεων, βρίσκεται στον κυκλώνα του #metoo, η Εύα Κοτανίδη υποδύεται μια σούπερ σταρ του σινεμά και sex symbol, που φτάνοντας στα 50 δεν μπορεί να βρει δουλειά και η Μυρτώ Γκόνη στον ρόλο μιας νεο- φεμινίστριας blogger που έχει δεχτεί παρενόχληση από τον πρώτο, βρίσκει καταφύγιο στον διαδικτυακό πληθυσμό μέχρις ότου ακόμα και οι φίλοι του πληκτρολογίου στρέψουν την πλάτη σε εκείνη, εικάζοντας και ερμηνεύοντας τα “αποδεικτικά” στοιχεία. Η παράσταση διαφέρει από αντίστοιχες με παρόμοια θεματολογία. Η συνθήκη της Βιρζινί Ντεπάντ, που γράφει με σκωπτικό και πυκνό λόγο, βρίσκει τους χαρακτήρες να επικοινωνούν με (ηχητικά) μηνύματα, ξεφλουδίζοντας έτσι όλη την «ύλη» των κοινωνικών προβληματικών που απορρέουν από τα κοινωνικά δίκτυα και τον μεταμοντερνισμό. Το μυθιστόρημα του 2022 γίνεται για πρώτη φορά μια θεατρική παράσταση που οπτικοποιεί τα επιχειρήματα, ζωντανεύει το διακύβευμα του κάθε χαρακτήρα και καταφέρνει να φέρει τα μηνύματα- τα μεταφορικά και τα κυριολεκτικά- επί σκηνής, σε ένα δράμα που εκτυλίσσεται μπροστά μας, όπως άλλα τόσα στην καθημερινή μας ζωή. Για όποιον σκέφτεται μια παράσταση με σύγχρονο λόγο και φωνή, η παράσταση αυτή σίγουρα θα του ανοίξει πορτάκια σκέψης και συζήτησης.
Λίνα Ρόκα

Η προσπάθεια ‘υπέρβασης’ του θανάτου και της φθοράς ήταν ανέκαθεν ανθρώπινο χαρακτηριστικό-και θα συνεχίσει να είναι δηλαδή. Γι’ αυτό κι εμείς απέναντι στη δυσάρεστη είδηση της απώλειας του μεγάλη ποιητή και στιχουργού, Μιχάλη Γκανά, δεν θα επιλέξουμε να σταθούμε στο ότι δεν είναι πια μαζί μας, αλλά στο τεράστιο έργο που αφήνει πίσω του-κι αυτό κανένα τέλος δεν μπορεί να έχει, μόνο αν εμείς το επιτρέψουμε. Βαθιά ανθρώπινοι, άμεσοι και γεμάτοι αγάπη για το μεγαλείο της ζωής και της ποίησης, οι στίχοι του Μιχάλη Γκανά έχουν κατακλύσει τις τελευταίες μέρες τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κάποιους από αυτούς τους διαβάσαμε τυχαία ένα βράδυ σε ένα σκονισμένο βιβλίο, άλλους τους τραγουδήσαμε με πάθος, μα κυρίως με πολλούς ταυτίστηκε και ο δικός μας εσωτερικός κόσμος. «Στα ίδια μέρη θα ξαναβρεθούμε», ελπίζουμε λοιπόν αγαπημένε μας Μιχάλη και ευχόμαστε από ‘κει ψηλά που είσαι, στην αγκαλιά του Θεού, «να μιλάς για την αγάπη»…

Κι όσο το τοπίο της επικαιρότητας ‘μαυρίζει’ κι άλλο και οι ζωές ακόμα δύο γυναικών αφαιρούνται τόσο βίαια και άδικα, οι γονείς της 41χρονης Γαρυφαλλιάς συγκινούν με την κίνησή της να προχωρήσουν στη δωρεά οργάνων της κόρης τους. Γιατί στον θάνατο απαντάμε με ζωή. Και ίσως αυτή τελικά να είναι η μόνη νίκη μας απέναντί του.
Μιλένα Αργυροπούλου

@Θεόφιλος Τσιμάς

Μετά την περίπτωση του Μάριο Μπανούσι πέρασε καιρός για να πούμε ότι εμφανίζεται μια αξιοπρόσεχτη περίπτωση νέου/νέας σκηνοθέτη από την Πειραματική Σκηνή του Εθνικού. Κι εδώ πρόκειται για μια περίπτωση με διπλό ενδιαφέρον αφού η Ειρήνη Λαμπροπούλου είναι απόφοιτη του Τμήματος Σκηνοθεσίας της Δραματικής Σχολής του Εθνικού Θεάτρου. Καταπιάνεται με το κλασικό διήγημα του Ανδρέα Καρκαβίτσα, τη «Λυγερή», ως στέρεο υλικό για μια σύγχρονη παράσταση που θέτει την ελευθερία της γυναίκας, τη γυναικεία αυτοδιάθεση και βούληση στο επίκεντρο. Ηρωίδα της η νεαρή Ανθή, μια εύπορη χωριατοπούλα από τα Λεχαινά (πατρίδα του Καρκαβίτσα) που ερωτεύεται το Γιώργο, έναν φτωχό ιδιοκτήτη κάρου. Όμως, η πίεση της οικογένειας της και της τοπικής κοινωνίας για το τι πρέπει να επιλέξει την αναγκάζουν να γυρίσει την πλάτη στην αγάπη και να παντρευτεί έναν υπάλληλο του έμπορου-πατέρα της.

Χρησιμοποιώντας την περίτεχνη γλώσσα του Καρκαβίτσα – εδώ στην πολύ φροντισμένη διασκευή της Ειρήνης Μουντράκη – μια γλώσσα που στηρίζεται στην καθαρεύουσα, στους στίχους των δημοτικών τραγουδιών και αργότερα στη δημοτική – η παράσταση υπερτονίζει την παλαιότητα του γυναικείου ζητήματος, τα κορίτσια που δεν είχαν πρόσβαση στην ευτυχία όσων οι γονείς τους επέβαλλαν άγρια τη θέληση τους, καταστρέφοντας την πίστη τους στην αγάπη, διαλύοντας την προσωπικότητα τους.

Σε αντιδιαστολή με το γλωσσικό αντικείμενο και τη χορικότητα στην οποία ανταποκρίνονται οι ηθοποιοί, η παράσταση της Λαμπροπούλου έχει ένα μοντέρνο πρόσημο κι ένα ευφάνταστο σκηνικό κόσμο σαν να θέλει να υπενθυμίσει την ιστορία των εσαεί «Λυγερών» που ουδέποτε όρισαν τη μοίρα τους και καταδικάστηκαν σε δυστυχισμένους γάμους με προορισμό να γίνουν μανάδες.

Κι έτσι μαζί με τις ωραίες, διαυγείς ερμηνείες των πρωταγωνιστών έμπειρων και νεότερων – Μαρία Τσιμά, Βασίλης Καραμπούλας, Μαντώ Γιαννίκου, Κωνσταντίνος Σεβδαλής, Δάφνη Δρακοπούλου, Θάνος Τριανταφύλλου και Δανάη- Αρσενία Φιλίδου – συνυπάρχει ένας κόσμος ποπ αισθητικής που φέρνει την ιστορία πιο επιτακτικά στο παρόν (σκηνικά – φωτισμοί Βασίλης Αποστολάτος). Σαν να λέμε, δυναμικά ξεκίνησε η σεζόν για την Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.
Στέλλα Χαραμή

Ζήλεψε ο ΟΑΣΘ, άλλαξε και αυτός το logo του #μετρο_θεσσαλονικης pic.twitter.com/tAy8xqEhDD

— Boltzmann Brain (@bolltzmann) November 13, 2024

Την φράση «μετρό Θεσσαλονίκης» συνοδεύουν σχεδόν δυο δεκαετίες τώρα σχετικά αστειάκια τα οποία όμως – κακά τα ψέματα – είχαν αρχίσει να μπαγιατεύουν. Αυτό όμως ίσχυε μέχρι το πρωί της Τετάρτης (13/11), αφού ανακοινώθηκε σε συνέντευξη τύπου το λογότυπο του νέο μετρό και φαντάζομαι πως όλο και κάπου θα έχει πάρει το μάτι σας τον διαδικτυακό χαμό που ακολούθησε. Εγώ το είδα το λογότυπο και ενώ ειδική στη γραφιστική δεν είμαι σε καμία περίπτωση, δεν μου φάνηκε και τόσο τραγικό. Το γεγονός αυτό όμως δεν μείωσε στο ελάχιστο το πόσο διασκέδασα με όλα τα σχετικά βιντεάκια στα social media, ούτε με απέτρεψε να αναγνωρίσω ότι όλα ανεξαιρέτως τα memes που ανέβηκαν στο Χ ήταν καλύτερες αντιπροτάσεις στη θέση του επίσημου logo.

Αυτό που δεν είναι και τόσο για γέλια είναι η ιστορία πίσω από το λογότυπο. Ο διαγωνισμός που ακυρώθηκε, η απευθείας ανάθεση που ακολούθησε (και μάλιστα με αμοιβή σχεδόν τετραπλάσια από αυτή που προβλεπόταν αρχικά) και η ανακοίνωση του Συλλόγου Αρχιτεκτόνων Θεσσαλονίκης που καταγγέλλει την έλλειψη αξιοκρατίας είναι γεγονότα που δεν προκαλούν τόση ευφορία όσο τα memes. Εγώ όμως θα ήθελα να κλείσω σε έναν πιο ευχάριστο τόνο, με το μεγαλύτερο αστείο αυτής της υπόθεσης. Την δήλωση του Ελληνικού Μετρό πως ο λόγος που παρακάμφθηκε η τυπική διαδικασία του διαγωνισμού και έγινε η απευθείας ανάθεση είναι τα στενά χρονικά περιθώρια που είχαν για την παράδοση του έργου… Και τα σχόλια δικά σας.
Ιωάννα Λυκουροπούλου

Κάθε Παρασκευή σχεδόν αυτόματα το χέρι μου πάει στο New Music Friday Greece του Spotify, για να δω τι καινούριο έχει να προσφέρει στην playlist μου. Όπως κάθε εβδομάδα, έτσι και αυτή, η ελληνική λίστα του Spotify είναι γεμάτη αψυχολόγητες κυκλοφορίες, από generic τραπ που ακούγεται ίδια με αλλά 200 κομμάτια – πόσες ολόιδιες και πόσους ολόιδιους trapper μπορούμε να καταναλωσουμε; Πόσα κομμάτια για τον Μαραντόνα και πόσα για γκανγκεστεριλικια; Ρητορική ερώτηση. Νομίζω αυτή τη φορά, βέβαια, “κέρδισε” ένα λαϊκό κομμάτι από γνωστό παραγωγό trap κυρίως μουσικής για την ανωτερότητα ενός… σκύλου από έναν πρώην σύντροφό – καμία διαφωνία με το μήνυμα αυτό, για να είμαι ειλικρινής. Για να είμαι όμως και δίκαιη, παρά τις όποιες παραφωνίες, υπήρχαν και διαμαντάκια, ειδικά από Έλληνες καλλιτέχνες. Τα δικά μου αγαπημένα; Το δεύτερο “Comeback” του Immune, με φοβερό beat από τον Ortiz, το βγαλμένο από τα πιο μελωδικά old school όνειρα “Now or Never” της υπέροχης, υπεροχής, μα υπέροχης Vikkie, αλλά και το “David Blaine” του Spine. Ενδιαφέρον είχε και το “Free my Shqipez” από τον Musah των Godsquad, όπως και το “Bloody Hawk” του Homalone. Fun και τα δύο. Προφανώς, η πιο σημαντική κυκλοφορία αυτή την εβδομάδα ήταν η επιστροφή των Fi Vita Sigma, με το “Όνειρα σε σπίτι μάγισσας”, το οποίο και άκουσα – όλο. Ο ήχος τους παραμένει μακριά από τα δικά μου γούστα, είμαι σίγουρη όμως ότι πολλοί εκτίμησαν το νοσταλγικό ταξίδι στον χρόνο που τους χάρισε αυτός ο δίσκος, ο οποίος είχε και αρκετές δυνατές στιγμές.
Τατιάνα Γεωργακοπούλου

Είναι αδύνατον να φύσεις από το Θέατρο εν Αθήναις και να μην έχεις αισθανθεί αγάπη και συμπόνια για τον Αξέντι Ιβάνοβιτς Προπίτσιν. Ο ήρωας του Νικολάι Γκόγκολ ανοίγει μπροστά στα μάτια μας όλες τις αόρατες πληγές του και αφήνει μέσα από αυτές ο πόνος να τρέξει σαν ποτάμι αίματος. Στην παράσταση «Το Ημερολόγιο ενός Τρελού», θεατρική μεταφορά του κλασικού διηγήματος σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Πασσά, αυτός ο άνθρωπος στέκεται μόνος στη σκηνή και μάς αφηγείται σε α’ πρόσωπο στιγμιότυπα από τη ζωή του με τη μορφή παράξενων ημερολογιακών καταγραφών. Η βήμα-βήμα ψυχική αποδιοργάνωση του ήρωα μέσα από έναν δαιδαλώδη εσωτερικό κόσμο -πότε ξεκάθαρα διαυγή, πότε παραδιδόμενο στην παραφροσύνη- διανθίζεται με μια οξυδερκή και με χιούμορ στα όρια της σάτιρας κριτική της ρωσικής κοινωνίας  -σήμα κατατεθέν του συγγραφέα. Ο Κωνσταντίνος Πασσάς σκηνοθετεί μια παράσταση-εξωτερίκευση ενός ψυχισμού είτε αρκετά γενναίου είτε αρκετά ανόητου που επιχειρεί να ατενίσει την άβυσσο μέσα του. Στον κόσμο που μας παρουσιάζει ο σκηνοθέτης κυριαρχεί ο εγκλεισμός, η μοναξιά, το αδιέξοδο και το παράλογο -με τη συνδρομή και της σκηνογραφίας (η ιδέα των σκηνικών ανήκει στη Σοφία Καραγιάννη και η κατασκευή στον Κώστα Αβραμιώτη).

Όλα αυτά, φυσικά, εμψυχώνονται στην εξαιρετική ερμηνεία του Ιωσήφ Ιωσηφίδη, στον ρόλο του Αξέντι Ιβάνοβιτς Προπίτσιν. Ο ηθοποιός αγκαλιάζει τον ήρωα του και τον απαιτητικό ρόλο του με την ίδια ευαισθησία και κατανόηση που μάς ζητάει να τον αγκαλιάσουμε και εμείς. Ο Αξέντι Ιβάνοβιτς, εγκλωβισμένος μέσα στο ίδιο του το μυαλό και μια αβάσταχτη καθημερινότητα, ζει τις ματαιώσεις του έρωτα και των φιλοδοξιών, τη σκληρότητα και την αδιαφορία, τις ανισότητες στην κοινωνία και την υποκρισία της, την ανάγκη για ανθρώπινη επαφή και επικοινωνία. Εκφράζει αγωνίες και ερωτηματικά, οργίζεται, θυμώνει, γελάει, κλαίει, θρηνεί, λυγίζει, χορεύει, διακηρύσσει την αγάπη του για την τέχνη. Κανένας δεν τον βλέπει και αυτό τον τσακίζει. Πότε μάς ανοίγεται πιο διστακτικά, πότε με μεγαλύτερη ορμή, ενώ άλλες φορές σωπαίνει άξαφνα γιατί θέλει να θάψει βαθιά αυτό που τον βασανίζει μήπως και ξεγελάσει τον εαυτό του ότι το ξεπέρασε. Την οξυμένη αντιληπτική του ικανότητα για το πως έχουν τα πράγματα την αισθάνεσαι ακόμα και στις λιγότερο λογικές στιγμές του, πράγμα που σε κάνει να απορείς για το αν τελικά είναι ο κόσμος μας αυτός που είναι τελικά παράλογος. Καθώς προχωράει το έργο ο λόγος του γίνεται πιο ασυνάρτητος έως ότου κάτι σπάσει οριστικά μέσα του. Και τότε κάθε ψήγμα λογικής εξαφανίζεται. Και η σκληρότητα του κόσμου γίνεται ακόμα χειρότερη. Τότε φοβισμένος κάτω από το τραπέζι προσπαθεί να γίνει όσο πιο μικρός, αν είναι δυνατόν αόρατος. Σε μια στιγμή δυνατής συγκίνησης αποζητά απεγνωσμένα τη σωτηρία, να ελευθερωθεί από τα επίγεια δεσμά του, να βρει ένα καταφύγιο σαν την αγκαλιά της μάνας για να τον λυτρώσει. Άραγε να λυτρώθηκε ποτέ; Αφήνοντας, λοιπόν, το θέατρο εν Αθήναις, μετά από αυτόν τον συγκλονιστικό μονόλογο, δεν μένεις πια ούτε εσύ ο ίδιος.
Αριστούλα Ζαχαρίου