ΚΥΡΙΑΚΗ
01
ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ
Την εβδομάδα που πέρασε κάναμε βόλτες στην πόλη, παρακολουθήσαμε την επικαιρότητα – και όσα κρατήσαμε θέλουμε να τα μοιραστούμε μαζί σας. Συγκεντρώσαμε ότι μάς κέντρισε το ενδιαφέρον και μάς ενθουσίασε ή μας απογοήτευσε!
(+) Στο διπλανό δωμάτιο: Ο Αλμοδόβαρ ποτέ δεν πεθαίνει
Μια καρκινοπαθής που δεν έχει ελπίδα ίασης βρίσκει παράνομη πρόσβαση στην ευθανασία. Δρομολογεί την, χημικά υποβοηθούμενη, αυτοκτονία και ζητεί τη βοήθεια μιας φίλης για να τα καταφέρει. Θεωρητικά, ο Πέδρο Αλμοδόβαρ θα μπορούσε να βουλιάξει στο μελοδραματισμό (δεν είναι πως δεν έχει αγγίξει το είδος ξανά) κι όμως εξετάζει ένα εκπληκτικά ευαίσθητο θέμα με έναν απίστευτα λεπτό και τρυφερό χειρισμό.
Μοιάζει «ξένο» το αρχικό δεδομένο ότι ο Αλμοδόβαρ σκηνοθετεί την πρώτη αγγλόφωνη ταινία του, αποστραγγίζοντας την από ισπανική φλόγα. Κι αυτό ισχύει μέχρι που ερμηνεύτριες – θηρία όπως είναι η Τίλντα Σουίντον και η Τζούλιαν Μουρ, κατακυριεύουν τα πλάνα με τις, σε βάθος ερμηνείες τους, για το τι αξίζει να είναι η ζωή και οι επιλογές της – περιλαμβάνοντας φυσικά και το θάνατο.
Τρομάζουμε να προφέρουμε τη λέξη, που ο Ισπανός σκηνοθέτης έχει φέρει πολλές φορές στο τραπέζι, εδώ μάλλον με την πλέον ρεαλιστική ματιά του. Εξετάζει όχι μόνο το δικαίωμα του ανθρώπου στον αξιοπρεπή θάνατο, αλλά και το δικαίωμα του ανθρώπου να ζήσει αξιοπρεπώς σε έναν αδιανόητα χαοτικό κόσμο. Ως εκ τούτου, δεν διστάζει να επαναλάβει τις θέσεις του για την κλιματική κατάρρευση και την ακροδεξιά ως το εφιαλτικότερο σενάριο τέλους του κόσμου όπως τον ξέρουμε στο στόμα του Τζον Τορτούρο – που κάνει μια σύντομη αλλά εποικοδομητική εμφάνιση. Κι αφού ανεχόμαστε ένα τέτοιο ανέντιμο φινάλε ως ανθρωπότητα γιατί δεν επιτρέπουμε σε κάποιον άλλο να φύγει κατά πως επιθυμεί;
Αυτό μας λέει ο μέγας Αλμοδόβαρ σε μια σκηνοθεσία συχνά θεατρικής δομής που εμπλουτίζεται με τα γνώριμα πλάνα από έντονα παστέλ και κλείνει με μια σκηνή που, καθώς παγώνει, αναδίδει όλη τη μοναξιά των ηρώων στους πίνακες του Έντουαρντ Χόπερ.
Στέλλα Χαραμή
Είναι ωραίο μια τυχαία Τρίτη να περνάς την πόρτα του θεάτρου, νιώθοντας μία ζέστη να χαϊδεύει την ψυχούλα σου. Ήταν αυτή η Τρίτη για εμένα που περνούσα την πόρτα του θεάτρου Αλάμπρα, έχοντας μόλις δει το Forget me Not. Πρόκειται για το έργο του πολυβραβευμένου συγγραφέα Tristan Bernays, το οποίο αποφάσισαν να συστήσουν στο ελληνικό κοινό, η Μυρτώ Γκόνη και ο Κωνσταντίνος Μπιμπής. Έχοντας δει τις δύο προηγούμενες δουλειές του τελευταίου με επίκεντρο ερωτικά ντουέτα – αναφέρομαι φυσικά στις δύο πολυταξιδεμένες παραστάσεις Ρωμαίος και Ιουλιέτα για 2 και Οι κάτω απ’ τ’ αστέρια – όταν διάβασα πως με το Forget me Not θα μπει μία τελεία σε αυτόν τον κύκλο και πως πρόκειται, μάλιστα, για ένα έργο που δεν έχει ανέβει ξανά στην Ελλάδα, το κίνητρο ήταν μεγάλο και δεν μπορούσε έτσι απλά να προσπεραστεί.
Οι δύο καλλιτέχνες ανεβαίνουν μαζί στη σκηνή, κρατάνε τα πραγματικά τους ονόματα – Μυρτώ και Κώστας – και μάς βάζουν στην ιστορία τους μέσα από τις αναμνήσεις τους και πέρα από τα όρια του χωροχρόνου. Από την γνωριμία τους μέχρι το πρώτο τους βλέμμα, από όταν έγιναν ζευγάρι μέχρι τη γέννηση της μικρής τους Αλίκης, από τα βαθιά τους γεράματα μέχρι τη λήθη του έρωτα τους. Μπρος και πίσω στον χρόνο μέχρι το τέλος της κοινής τους διαδρομής. Κι όλα αυτά να τα διέπει η ασταμάτητη προσπάθειά τους να παραμείνουν ενωμένοι, ερωτευμένοι, να μην ξεχάσουν. Μία φράση ακούγεται στην παράσταση και σου παίρνει την καρδούλα και στην κάνει χίλια κομματάκια: «Tο ότι αγαπάς κάποιον δεν σημαίνει ότι θα κρατήσει για πάντα. Για την ακρίβεια πολλές φορές γίνεται αφόρητα δύσκολο». Κάτι λίγο παραπάνω από μία ωρίτσα διαρκεί η παράσταση και κάπου εκεί στο φινάλε της πολλές καρδούλες ραγίζουν στην πλατεία, πολλά πνιχτά «σνιφ» και «αχ» στην τελευταία φράση του Κώστα: «Μη με ξεχάσεις». Λέξεις δυνατές για την αιώνια ανάγκη μας να παραμείνουμε ζωντανοί μέσα από τις αναμνήσεις των ανθρώπων που αγαπήσαμε.
Ευδοκία Βαζούκη
Μπορεί μια παιδική παράσταση να μιλήσει στο κοινό της για μια σκοτεινή εποχή της πρόσφατης ιστορίας μας χωρίς να το αποξενώσει; Μπορεί, απαντά χωρίς δισταγμό η Μαρία Μαγκανάρη, υπεύθυνη για το Μικρό Εθνικό, στο πλαίσιο του οποίου παρουσιάζεται η παράσταση Τα γενέθλια, της Ζωρζ Σαρή, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Αγαρτζίδη και Δέσποινας Αναστάσογλου. Μέσα από την ιστορία ενός πάρτυ γενεθλίων που αναβάλλεται λόγω του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου, περνάνε μπροστά από τα μάτια των μικρών θεατών η φυλάκιση της Κατερίνας, που δεν είναι άλλη από την Κίττυ Αρσένη, την ηθοποιό που υπέστη άγρια βασανιστήρια στην Ασφάλεια της οδού Μπουμπουλίνας, ή του νονού της μικρής Άννας, του Δημήτρη Μαλέρη, που δεν είναι άλλος από τον Δημήτρη Μαρωνίτη, τον καθηγητή του ΑΠΘ που η χούντα απέλυσε και στη συνέχεια φυλάκισε, αλλά και η οικογένεια του Πέτρου, που καταφεύγει στο Παρίσι και δεν είναι άλλοι από την συγγραφέα Άλκη Ζέη και τον σκηνοθέτη Γιώργο Σεβαστίκογλου με τον γιο τους. Χάρη στον πολύ καλό ρυθμό της, τη σκηνική εφευρετικότητα και παρουσία των ηθοποιών της (Δημήτρης Αγαρτζίδης, Διαμαντής Αδαμαντίδης, Σταυριανός Γκάτζιος, Κατερίνα Πέκη, Τατιάνα-Άννα Πίττα, Ανδρομάχη Φουντουλίδου και η Μαρίνα Μάλλιου στον πρωταγωνιστικό ρόλο της Άννας, που υπήρξε μια εξαιρετική επιλογή), η παράσταση κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον των μικρών θεατών της, που παρακολουθούν ένα θέαμα με πολλές… «άγνωστες λέξεις» χωρίς να δυσανασχετήσουν – κάτι που συμβαίνει όχι μονάχα στην παράσταση που παρακολουθήσαμε εμείς, αλλά, όπως λέει η Μαρία Μαγκανάρη, και σε όλες τις άλλες. Μετά το τέλος, μάλιστα, αυτής της παράστασης είχε διοργανωθεί από το Μικρό Εθνικό μια συζήτηση με ανθρώπους του θεάτρου που στα παιδικά τους χρόνια είχαν ζήσει τη δικτατορία: ο Ακύλλας Καραζήσης στη Θεσσαλονίκη, ο Πέτρος Σεβαστίκογλου, που ήταν και ένας από τους χαρακτήρες του έργου, στο Παρίσι, η Μαρία Τσιμά στην Κεφαλονιά και η Γιώτα Φέστα στην Αθήνα μοιράστηκαν με τους μικρούς θεατές το πώς ένιωθαν εκείνα τα δύσκολα χρόνια, όταν ήταν στην ίδια πάνω-κάτω ηλικία με τους μικρούς τους ακροατές. Τη συζήτηση συντόνισε ο σκηνοθέτης και καθηγητής στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Γιάννης Λεοντάρης.
Σπύρος Κακουριώτης
(+) Στο σώμα της: Θέατρο για… γερές γυναίκες
@Ελίνα Γιουνανλή
Η γυναικεία ενδυνάμωση χρειάζεται δημόσιο βήμα. Όχι για φεμινιστικούς ή δικαιωματικούς λόγους, αλλά για την ανάγκη να αφομοιωθούν πράγματα που θα έπρεπε να είναι κοινωνικά αυτονόητα – και δεν είναι. Στο θεατρικό «Σώμα της», έργο που συνέγραψαν οι Ελένη Ευθυμίου και Σοφία Ευτυχιάδου σε συνεργασία με τη Νεφέλη Μαϊστράλη, συναντάμε το γυναικείο σώμα από τη γέννηση, τη νιότη μέχρι και τη δύση του, μέσα από εμπειρίες που παραδοσιακά το έχουν σμιλέψει, άλλοτε ως θαύμα κι άλλοτε ως στέρφα γη. Η δραματουργία έχει διακριθεί χωρίς γραμμικότητες σε επεισόδια ζωής: Από τη γέννα και τη λοχεία, στη συνεπή καλλιέργεια ενοχής για τη γυναικεία σεξουαλικότητα, την καταναγκαστική αντιμετώπιση της γυναίκας ως παιδοποιητική μηχανή, τη φυλομετάβαση από την ανδρική στη γυναικεία λειτουργία έως την εμμηνόπαυση και το γήρας. Αν και δεν είναι όλα τα επεισόδια εξίσου δυνατά ή εμπνευσμένα, τα περισσότερα από αυτά καταφέρνουν να αντλήσουν ποίηση μέσα από τη γυναικεία σωματική εμπειρία – πόσοι ποιητές ανά τους αιώνες, άλλωστε, δεν ύμνησαν το γυναικείο σώμα.
Η πρωταγωνιστική ομάδα της παράστασης αμιγώς γυναικεία – ένα 12μελές χορικό σύνολο όλων των ηλικιών (Αλίκη Αλεξανδράκη, Φένια Αποστόλου, Ξένια Γκιουλεμέ, Αγγελική Δεληθανάση, Ίντρα Κέιν, Μαρία Κεχαγιόγλου, Ιωάννα Μαυρέα, Κατερίνα Παπανδρέου, Χάρις Σερδάρη, Νάνσυ Σιδέρη, Μαρία Σκουλά, Κωνσταντίνα Τάκαλου) που διακρίνονται για το σφρίγος και την ορμή, την αειθαλή ομορφιά ή την πείρα και την γνώση τους – συχνά ενδίδουν στη συνθήκη της θεατρικής αφήγησης, αλλά συχνότερα φέρουν μια αλήθεια κι έναν εγγενή αυτοσαρκασμό πάνω στη σκηνή για το τι σημαίνει να ζεις μέσα σε ένα γυναικείο σώμα. Ειδικά στο δεύτερο μέρος της παράστασης – όπου τα κείμενα είναι πιο ώριμα – γίνονται όλες τους απολαυστικές μέσα από μια σκηνική αλληλεγγύη που χτίζουν, τονώνοντας την πίστη πως κανένα κοινωνικό «πρέπει» δεν είναι ικανό να εμβολίσει με ανελευθερία τη γυναικεία φύση.
Στέλλα Χαραμή
Η Αναστασία Παντούση είναι, μεταξύ άλλων, η Άννα Χ. Ο Γιώργος Νούσης είναι, μεταξύ άλλων, ο Άριελ. Με έμπνευση την μοναδική (μάλλον) ιστορία μίας «fake German heiress», o Joseph Charlton έγραψε το 2019 το έργο με τίτλο Άννα Χ, το οποίο ανέβασε την ίδια χρονιά στο VAULT Festival. Πρόκειται για μια ιστορία που αφορά την προσωπική ταυτότητα του καθενός, τις ιστορίες και τα ψέματα που μας λένε οι άλλοι ή που λέμε εμείς στον εαυτό μας. Από την ελίτ της Νέας Υόρκης – την οποία κατόρθωσε να ξεγελάσει σχεδόν για πάντα η Άννα – στο θέατρο Άνεσις, από Παρασκευή έως Τρίτη. Μια παράσταση που μου κέντρισε τόσο πολύ το ενδιαφέρον, που μετά την προβολή της πέρασα ώρες κάνοντας «έρευνα» για τη ζωή της περσόνας με το όνομα Άννα Σορόκιν. Πλέον είμαι ειδήμων και ξέρω πολλά περισσότερα απ’ όσα πιθανότατα χρειάζονται – ή μάλλον, σίγουρα. Παρ’ όλα αυτά, η παράσταση και η σκηνοθεσία της Λίλλυς Μελεμέ έχουν από μόνα τους πολλά να σας πουν – και όχι μόνο για την Άννα…
Μαρία Βαλτζάκη
Το αγαπημένο μιούζικαλ ανέβηκε στο θέατρο Παλλάς σε κείμενο-σκηνοθεσία της Θέμιδας Μαρσέλλου και-πιστέψτε μας-είναι το ιδανικό θέαμα για όλη την οικογένεια! Ειδικά τώρα, που πλησιάζουν γιορτές, τα παιδιά-αλλά και όσοι νιώθουν παιδιά-δεν πρέπει να το χάσουν αυτό. Βρισκόμενοι στην επίσημη πρεμιέρα, φύγαμε με τις καλύτερες εντυπώσεις. Παρά τη μεγάλη διάρκεια της παράστασης, δεν έλειψε το εντυπωσιακό μουσικοχορευτικό στοιχείο και φυσικά οι υπέροχες ερμηνείες, με πρώτα και καλύτερα τα μικρά μας ταλεντάκια. Ένα παιδικό καστ πολύ προσεκτικά διαλεγμένο από τη Θέμιδα Μαρσέλλου και τους συνεργάτες της, που-γιατί όχι- να πλαισιώσει την επόμενη θεατρική γενιά. Και ένα μεγάλο ρισπέκτ από μεριάς μας στη μικρή πρωταγωνίστρια, η οποία όχι μόνο ξεχώρισε με τις φωνητικές της δυνατότητες, αλλά μας άφησε έκπληκτους με την ευχέρειά της να αποστηθίσει όλους αυτούς τους στίχους, προκειμένου να αποδώσει τις ξεχωριστές ικανότητες του χαρακτήρα της Ματίλντα. Να μην παραλείψουμε βέβαια και την εξαιρετική χημεία της με τη Ντορέττα Παπαδημητρίου, που στάθηκε άψογα στον ρόλο της miss Honey. Την παράσταση ‘έκλεψε’ ακόμη ο Θανάσης Τσαλτάμπασης στον- ξεκάθαρα πολύ απαιτητικό- ρόλο της στρίγκλας και κακιασμένης Αγκάθα, έτσι που το κοινό δεν δίστασε καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου να του χαρίζει το πιο δυνατό του χειροκρότημα. Χάρης Ρώμας και Πηνελόπη Αναστασοπούλου εξίσου απολαυστικοί ως γονείς της μικρής Ματίλντα. Τα εισιτήρια είναι εκεί λοιπόν και σας περιμένουν. Κι αν μας ρωτάτε, από εμάς είναι ένα μεγάλο «ναι»..
Μιλένα Αργυροπούλου
