Πλέον, πιστεύω, έχουμε όλοι δει το “The Substance” της Coralie Fargeat -ή έχουμε ακούσει τα πάντα γι’ αυτό. Στο φεμινιστικό, αυτό, body horror, η Demi Moore παίζει την Elisabeth Sparkle, μια διάσημη παρουσιάστρια εκπομπής γυμναστικής και ηθοποιό του Χόλιγουντ, η οποία χάνει τη δουλειά της την ημέρα που γίνεται 50 χρονών, καθώς ο παραγωγός ψάχνει μια νεότερη, φρέσκια γυναίκα για την εκπομπή. Η Elisabeth σύντομα πέφτει τυχαία πάνω σε μια παράνομη ουσία που γεννά μια νεότερη, πιο όμορφη και συνολικά καλύτερη εκδοχή του εαυτού της, την Sue (Margaret Qualley), μόνο για να ανακαλύψει αργά και βασανιστικά την λάθος απόφαση που πήρε ανεπιστρεπτί.
Η ταινία έλαβε εξαιρετικές κριτικές, κέρδισε Βραβείο Σεναρίου στις Κάννες και οι ερμηνείες των δύο πρωταγωνιστριών επαινέθηκαν. Η Fargeat κατάφερε να κατακρίνει όλα τα λάθος πρότυπα ομορφιάς που περνάει το Χόλιγουντ, τον αποκλεισμό και την κριτική που βιώνουν οι γυναίκες που απλώς μεγαλώνουν και την πίεση που τόσα ζευγάρια μάτια -ειδικά αντρικά- τούς ρίχνουν προκειμένου να είναι διαρκώς τέλειες. Να είμαστε δηλαδή, διότι αυτό δεν άπτεται μόνο στις διασημότητες. Και το κατάφερε όλο αυτό μέσα από ένα shock value, που ταρακουνάει τους ανυποψίαστους θεατές και με τόσο καλοδουλεμένα και εύστοχα horror στοιχεία.
“The Substance” της Coralie Fargeat
Κι αφού πολλοί θεατές ξέρασαν κι έφυγαν τρέχοντας από την αίθουσα (αλλά η ταινία πέτυχε να την δουν όσοι περισσότεροι γινόταν), ήρθε η ώρα να γίνουν ορισμένα κομμάτια της viral. Γιατί έλα τώρα, έτσι γίνεται πια. Από το “please i’m a star” της Mia Goth στο “Pearl” μέχρι τον χορό της Emma Stone στο “Poor Things” και μετά στο “Kinds of Kindness”, το TikTok δεν σταματά να ψάχνει ποια ατάκα, ποιο τραγούδι ή ποιο σημείο της επόμενης πετυχημένης ταινίας θα ξεπατικώσει για να το κάνει viral. Κι εντάξει, έτσι λειτουργεί πια όλο αυτό. Όμως, ο λόγος που εξαρχής άρχισα να γράφω όλα αυτά είναι γιατί από το “The Substance” επιλέχτηκε κάτι άλλο, κάτι που αλλοιώνει όλο τον πυρήνα της ταινίας…
Εδώ και μέρες, λοιπόν, μου εμφανίζονται στο TikTok βιντεάκια που ως ήχο χρησιμοποιούν τα λόγια της διαφήμισης της παράνομης ουσίας που προμηθεύεται η Elisabeth –“Έχεις ποτέ ονειρευτεί μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου; Νεότερη; Πιο όμορφη; Πιο τέλεια; Αυτό είναι το Substance” μεταφρασμένα. Και τι βλέπουμε; Πραγματικές διάσημες γυναίκες, μια νεότερη και μια μεγαλύτερη ηλικιακά που, σύμφωνα με τους δημιουργούς, θα μπορούσαν να έχουν πάρει την ουσία αυτή. Η μεγαλύτερη δηλαδή να την έχει πάρει και η νεότερη να είναι αυτή η τέλεια, καλύτερη εκδοχή της. Κάτι σαν αυτά τα άρθρα για σελέμπριτι που θα μπορούσαν να είναι μαμά και κόρη απλώς επειδή μοιάζουν αλλά, εδώ, με πολύ πιο επικίνδυνο τρόπο δοσμένο. Και μπορεί το “επικίνδυνο” να ακούγεται υπερβολικό αλλά μήπως είναι;
“The Substance” της Coralie Fargeat
Στην αρχή πήγα να γελάσω, παρασυρμένη από το αέναο σκρολάρισμα. Αλλά αυτό το γέλιο ενείχε κάτι το ενοχικό και γρήγορα κατάλαβα γιατί. Μα, η ίδια η ταινία είναι το αντίθετο αυτών των βίντεο. Πώς φτιάχνεις τέτοια βίντεο και συγκρίνεις γυναίκες; Υπαρκτά πρόσωπα. Δεν καταλαβαίνεις ότι εκ προοιμίου θέτεις την μεγαλύτερη σε μια δυσμενή θέση μόνο με βάση την ηλικία της; Ποια από αυτές τις δύο γυναίκες θα νιώσει καλά με τον εαυτό της βλέποντας/μαθαίνοντάς το;
Όλα για τα views και τα likes! Θα γελάσουμε και θα το κοινοποιήσουμε επειδή έλα μωρέ, σε μια πλατφόρμα ανέβηκε που καθημερινά ανεβαίνουν αμέτρητα βίντεο χωρίς πολλή σκέψη. Όλο λάθος! Είναι μια πλατφόρμα με τεράστια δύναμη και επιρροή. Και όσο η ταινία σου ανακατεύει τ’ άντερα γιατί αυτό που έχει να πει είναι ότι τα γυναικεία πρότυπα είναι άπιαστα και η βιομηχανία απέναντι σε κάθε γυναικεία ύπαρξη είναι ανθρωποφαγική, έρχεσαι εσύ τυχαίε χρήστη του TikTok -πάρα πολλοί- να το επιβεβαιώσεις. Διότι αυτό συμβαίνει. Όλο το νόημα της ταινίας επιβεβαιώνεται περίτρανα!
Από όλους τους συνδυασμούς, αυτός της Madonna με την Sabrina Carpenter ήταν που μου κίνησε περισσότερο το ενδιαφέρον. Και οι δύο τραγουδίστριες. Εντυπωσιακές. Η Sabrina να βάζει στα MTV VMAs το φόρεμα που είχε φορέσει η Madonna στα Όσκαρ το 1991. Και κάπως να της μοιάζει.
Τα τελευταία χρόνια η Madonna κατακρίνεται διαρκώς για την εικόνα της. Το πόσο την έχουν αλλάξει οι πλαστικές επεμβάσεις. Ότι προσπαθεί να παραμείνει νέα ενώ είναι 66 χρονών. Και τώρα η σύγκριση με μια 25χρονη τραγουδίστρια που μόλις φέτος έκανε το μεγάλο μπαμ παγκοσμίως (κι ας έχει ήδη βγάλει πέντε ακόμη άλμπουμ). Ακυρώνουμε δηλαδή την θρυλική καριέρα της Βασίλισσας της Ποπ γιατί ήρθε η νεότερη και πιο φρέσκια εκδοχή της. Το “The Substance”, δηλαδή. Μόνο που αυτά τα βιντεάκια ενθαρρύνουν και βάζουν στον χάρτη αυτή την εξίσωση. Δεν την αποκαλύπτουν. Τη δημιουργούν.
Madonna vs Sabrina Carpenter
Αναπόφευκτα ένα μεγάλο μέρος στην καριέρα μιας διάσημης γυναίκας είναι η εικόνα της. Απλώς όταν πασχίζει να διατηρήσει την νεότητά της, κατακρίνεται. Όταν δεν το κάνει και πάλι θα βρεθούν αυτοί που θα την δείξουν με το δάχτυλο. Ή θα πουν το γνωστό “τι ωραίο που δεν πειράζει τις ρυτίδες της κι αφήνει τα μαλλιά της να γκριζάρουν”. Για τον άντρα στο Χόλιγουντ δεν είναι το ίδιο. Ο οποίος εξίσου θα κάνει τις παρεμβάσεις αλλά δύσκολα θα τον κατακρίνουν γι’ αυτό. Μόνο αν κάτι πάει πολύ στραβά.
Η ηλικία στο Χόλιγουντ για μια γυναίκα όσο αυξάνεται δημιουργεί όλο και περισσότερα προβλήματα. Όπως, όταν η Meryl Streep είπε σε συνέντευξή της πως με το που πάτησε τα 40 της πρότειναν τρεις ρόλους μάγισσας σε μια χρονιά. Το τέλος της καριέρας της Elisabeth στην ταινία δεν είναι καθόλου μακριά από την πραγματικότητα, μια πραγματικότητα βάναυση.
Η αποδοχή του εαυτού μας με όλες τις ατέλειές του είναι ένα μεγάλο ζήτημα. Το σύστημα την κατατρώει. Μπορεί αυτή η ουσία που παίρνει η Elisabeth να είναι παρατραβηγμένη και σουρεάλ αλλά δεν απέχουμε από το επόμενο “τρελό” πράγμα που θα εφεύρει το σύστημα για να μας κάνει πιο “νέες”. Ούτε το ozempic το περιμέναμε. Αυτό που οφείλουμε στους εαυτούς μας και στους γύρω μας είναι προστασία κι αλληλεγγύη. Ένα χαζό βιντεάκι, μπορεί πράγματι να είναι χαζό. Αλλά μέσα στην χαζομάρα του οφείλει και αυτό να παίρνει τη σωστή θέση για όλα τα άτομα που θα το κοιτάξουν έστω και φευγαλέα.
