Strena: Ομαδική εικαστική έκθεση στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή

Το Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών Τσιχριτζή, Κασσαβέτη 18, Κηφισιά, καλωσορίζει τη νέα χρονιά, με την ομαδική εικαστική έκθεση «Strena». Το concept, η οργάνωση και η επικοινωνία της έκθεσης ανήκει στον εκπαιδευτικό και διοργανωτή εικαστικών εκθέσεων Δημήτρη Λαζάρου.

Ελένη Φιφλή – Πορτρέτα Γυναικών – Φαγιούμ

«Θεά του νέου έτους» των Ρωμαίων ήταν η Στρένια ή Στρίνα. H θεά της ελπίδας, της δύναμης και της αντοχής. Προς τιμήν της γίνονταν τελετές κατά τις οποίες οι Ρωμαίοι έκαναν ανταλλαγή δώρων σύμβολα καλών οιωνών και ευημερίας. Συνήθως τα δώρα ήταν σύκα, χουρμάδες και μέλι, καθώς και κλαδιά δάφνης δεμένα μεταξύ τους με κόκκινες κλωστές. Κάθε κλαδί έπρεπε να έχει επτά φύλλα , τα οποία στη συνέχεια καίγονταν ως θυμίαμα για τη θεά Στρένα με προσευχές για καλή υγεία, ευπορία και καλή σοδειά .

Στη διάρκεια αυτών των τελετών υπήρχε η συνήθεια να τραγουδούν συγκεκριμένα άσματα εξευμενισμού, κάτι σαν κάλαντα της πρωτοχρονιάς και οι καλαντιστές να παίρνουν ως φιλοδώρημα, νομίσματα που έφεραν το όνομα της θεάς “Στρίνα” από το λατινικό strena (αίσιος οιωνός, αλλά και δώρο της πρωτοχρονιάς…αυτό που οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν “επινομίς – μποναμάς”).

Πόλυ Γεωργακοπούλου, Δέντρο, 62x85cm, Λάδια σε καμβά

Το έθιμο επικράτησε στο πέρασμα του χρόνου. Συντηρήθηκε από τους κατοίκους της Μεγάλης Ελλάδας και τονώθηκε ιδίως από το ελληνικό στοιχείο της Σικελίας και της μεσημβρινής Ιταλίας.

Η «στρίνα», που στα βυζαντινά χρόνια λεγόταν ευαρχισμός ή στρένια εκτελείται μέχρι τις μέρες μας. Παρέες εκτελεστών τριγυρνούν από γειτονιά σε γειτονιά, από κατώφλι σε κατώφλι τραγουδώντας …για να ευλογηθεί η γη, το σπίτι, και ο ιδιοκτήτης του, ο «τζενεράλης».  Όποια παρέα πρωτοτραγουδήσει τα κάλαντα, θεωρείται πως φέρνει γούρι και παίρνει μεγαλύτερη στρίνα (φιλοδώρημα, μποναμά).

Jocasta M., Χωρίς τίτλο, 120x80cm, Ακρυλικά σε καμβά

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας η ονομασία «στρίνα» έχει διασωθεί μέχρι σήμερα. (π.χ. στα Δωδεκάνησα ο μποναμάς των καλαντιστών λέγεται μπουλιστρίνα, από το bona strena – καλή στρίνα και στην Κύπρο πουλουστρίνα). Αυτό το θρησκευτικό, αρχαίο, παγανιστικό, τραγούδι εξευμενισμού, ακουγόταν στη διάρκεια του δωδεκαήμερου σε μια παραδοσιακή διάλεκτο, την «κουσαντίνα», με συνοδεία ενός εξαφανισμένου σήμερα οργάνου, στον τύπο του λαούτου με μακρύ μανίκι με το όνομα «κολασκιούνι». Σήμερα στο Σαλέντο της Κάτω Ιταλίας τραγουδιέται ακόμα η Στρίνα.

[relart 1]

Chrysa Tsiari – Ilias Ats (Ηλίας Άτσαλος) – Irena Yancheva – Jocasta M. – Niki Christina Elezi – Yiannis Kaminis – Αιμίλιος Γάσπαρης – Πόλυ Γεωργακοπούλου – Ανίκητος Γιαννούδης – Στέλλα Κακκάβα  – Ιωάννης Καρράς – Ευαγγελία Λιάσκου – Μαίρη Λουκά – Θανάσης Μίχος – Βάσια Μουστάκα – Γιώργος Ντέρος – Σταυρούλα Παντελιά – Σωτήρης Παπαγιάννης – Σταυρούλα Πουλάκη – Κατερίνα Παπασταυροπούλου – Ελισάβετ Πρωτοσύγγελου – Μαριαλένα Σαρρή – Ελένη Φιφλή – Κατερίνα Χατζηνικήτα