Νίκη Λάμη: Με ενοχλεί που η πολιτική ορθότητα πάει να ισοπεδώσει την κωμωδία. Αν αυτό δεν είναι φασισμός, τι είναι;

Με τη Νίκη Λάμη συναντιόμαστε νωρίς το απόγευμα στο Κολωνάκι. Λίγες ημέρες πριν έχω παρακολουθήσει την παράσταση «Μαμά μου!» στο θέατρο Μουσούρη και ανυπομονώ να συζητήσω γι’ αυτή μαζί της. Η Νίκη πρωταγωνιστεί (τα Δευτερότριτα) σε αυτή τη γλυκόπικρη ιστορία, στο πλευρό της Σοφίας Βογιατζάκη, και μαζί καταθέτουν την ψυχή τους σε 75 λεπτά γεμάτα συγκίνηση αλλά και δόσεις γέλιου που ελαφραίνουν τόσο όσο. Στον αντίποδα της εβδομάδας της, οι «Μπαμπάδες με ρούμι», η θρυλική πλέον αιχμηρή σάτιρα των Θανάση Παπαθανασίου και Μιχάλη Ρέππα, που μετράει ήδη χρόνια επιτυχιών και έχει επιστρέψει φέτος (για 3η χρόνια με αυτή την παραγωγή) από Τετάρτη έως Κυριακή στο Θέατρο Αλίκη.

Οι αφορμές δόθηκαν και το ραντεβού μας κανονίστηκε για το Piadina Lumbro. Το μικρό αυτό neo-style ιταλικό εστιατόριο, που συνδυάζει ανεπιτήδευτα τη μοντέρνα αισθητική με τα πιο vintage στοιχεία, κρατάει ζωντανό ένα κομμάτι αυθεντικής Ιταλίας προσφέροντας καθημερινά γνήσιες streetfood γεύσεις της στους περαστικούς του πολύβουου κέντρου της Αθήνας.

Η Νίκη κατεβαίνει την Ομήρου μόλις 10 λεπτά μετά την ώρα του ραντεβού μας. «Μισώ την αργοπορία», μου λέει με το που φτάνει, ενώ εγώ έχω ήδη βολευτεί στο τραπέζι μου, απολαμβάνω γνώριμες ιταλικές μελωδίες που βγαίνουν από τα ηχεία, τη στιγμή που η αυθεντική piadina που ετοιμάζεται στην ανοιχτή κουζίνα μου σπάει τη μύτη. Στη συνέχεια μια τέτοια θα ερχόταν στο τραπέζι μας, κερασμένη από τον φιλόξενο ιδιοκτήτη του, τον Μικέλε Ντομίνιτσι, με καταγωγή από την Περούτζια. Προείχε όμως η κουβέντα μας.

Η Νίκη μπορεί να μεγάλωσε στη Νέα Ιωνία όμως πλέον ζει στο κέντρο, του οποίου την πολυπολιτισμικότητα απολαμβάνει και δεν την ανταλλάσσει με το παραπάνω “πράσινο” των προαστίων, όπως μου είπε. Το ένστικτό της την οδήγησε πριν από κάποια χρόνια στην πόρτα της δραματικής σχολής – κάτι που τελικά την επιβεβαίωσε αφού αποφοιτώντας ήξερε πως αυτό ήταν για εκείνη.

Δεν ενοχλείται που ο κόσμος μπορεί να την έχει συνδέσει με την κωμωδία · περισσότερο την ανησυχεί το πώς αυτή έχει επηρεαστεί σήμερα από την σαρωτική επέλαση της πολιτικής ορθότητας. Δεν φοβάται τις ταμπέλες κι ενώ βλέπει τις ανισορροπίες που δεν έχουν σταματήσει να πυροδοτούν τα έμφυλα στερεότυπα, εκείνη επιλέγει συνειδητά να μην αφήνει να την ακουμπάνε. Συζητήσαμε πολλά · για την γεμάτη θέατρο εβδομάδα της αλλά και για την τέχνη εν γένει, για το χιούμορ σήμερα, για τα όνειρα, για όσα της δίνουν ελπίδα κόντρα στη δυστοπία των καιρών μας.

Δεν ήμουν από τα κορίτσια εκείνα που από μικρά ονειρεύονταν να γίνουν ηθοποιοί. Υπήρχε μία τάση, είχα δηλαδή αυτό του να φοράω τα ρούχα της μαμάς και να υποδύομαι ρόλους, αλλά δεν το σκεφτόμουν τότε ότι α, όλα δείχνουν πως θα γίνω ηθοποιός. Αυτό ήρθε τελικά στο Λύκειο, τότε που έπρεπε να αποφασίσω με τι θα ασχοληθώ. Πέρασα σε μια σχολή που δεν μου άρεσε και τότε ενστικτωδώς πήρα την απόφαση να πάω σε δραματική.

Δεν είχα ερεθίσματα ουσιαστικά, ούτε μικρή πήγαινα στο θέατρο. Αργότερα, στο Γυμνάσιο και μέχρι το Λύκειο, πήγαινα με τη μαμά μου στο Θέατρο Αναβρύτων που τότε ήταν στα πολύ πάνω του και έφερνε όλες τις παραστάσεις, τις επιδαύριες, τις φεστιβαλικές… Εκεί γνώρισα έναν κόσμο που δεν γνώριζα πριν. Ήμουν και πιο μεγάλη και ηλικιακά, αλλά και ουσιαστικά έτσι ένιωθα μέσα μου, και άρχισα να αντιλαμβάνομαι πως μου αρέσει πάρα πολύ όλο αυτό.

«Αυτός ο χρόνος που παίρνω πάντα για παρατήρηση πραγμάτων από απόσταση, πάντα με βοηθάει ώστε μετά να βρίσκομαι εκεί που πρέπει και όπου χρειάζεται να βρεθώ».

Καθόλου δεν είχα μια τέτοια ψυχολογία τότε. Είχα το σκεπτικό του ότι απλά πηγαίνω σε μια σχολή. Δεν είχα κανέναν άνθρωπο δίπλα μου να με καθοδηγήσει, δεν ήξερα τίποτα. Αφού μπήκα στον Ίασμο κατάλαβα πώς λειτουργεί όλο αυτό. Σκέψου έδωσα εξετάσεις τη δεύτερη χρονιά, πέρασα και με πήγαν έναν χρόνο πίσω, γιατί από τη στιγμή που περνάς είναι σαν να ξεκινάς από την αρχή.

Μπήκα στη σχολή και άρχισα να παρατηρώ. Στην αρχή πάντα αυτό κάνω. Δεν συμμετείχα μέχρι να καταλάβω λίγο τι γίνεται. Στο τρίτο έτος της σχολής ήμουν πιο συνειδητοποιημένη. Ως τότε μόνο διάβαζα. Μου είχε ξυπνήσει ένα ενδιαφέρον για τα θεατρικά έργα, τα δανειζόμουν από τη βιβλιοθήκη της σχολής και συμμετείχα ενεργά στις εργασίες. Ως εκεί στην αρχή. Δεν εμπλεκόμουν περισσότερο. Αργότερα, στο τρίτος έτος και ενώ όλες αυτές οι πληροφορίες είχαν εντυπωθεί μέσα μου, “βγήκα” προς τα έξω. Άρχισα, αν θες, να καταλαβαίνω τι μου γίνεται…

«Με κάθε νέα δουλειά, με κάθε νέα συνθήκη και νέο ερέθισμα, όλες οι θαμμένες ανάγκες συνειδητοποιώ πως βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια».

Ξεκάθαρα. Μάλιστα, ήταν κάτι που συνειδητοποίησα ενώ ακόμη ήμουν στη σχολή. Μπήκα χωρίς να ξέρω τον λόγο και μέχρι να τελειώσω είχα καταλάβει πώς αυτό είναι για εμένα.

Ως μια ανάγκη για χαρά, για παιχνίδι, για ενδοσκόπηση, για ταύτιση, πολλές οι ανάγκες. Και αυτές δεν έχουν τελειώσει. Πολλές νέες ανάγκες προκύπτουν. Και φυσικά με κάθε νέα δουλειά, με κάθε νέα συνθήκη και νέο ερέθισμα, όλες οι θαμμένες ανάγκες συνειδητοποιώ πως βγαίνουν ξανά στην επιφάνεια.

Όσο πιο αληθινός και ξεκάθαρος γίνεσαι εσύ ο ίδιος σαν άνθρωπος, τόσο καλύτερος ηθοποιός γίνεσαι και τόσο περισσότερο εξελίσσεσαι.

Αυτός ο χρόνος που παίρνω πάντα για παρατήρηση πραγμάτων από απόσταση, πάντα με βοηθάει ώστε μετά να βρίσκομαι εκεί που πρέπει και όπου χρειάζεται να βρεθώ. Πολλές φορές επέλεγα να κάνω πράγματα και τώρα καταλαβαίνω τους λόγους. Τώρα βρίσκομαι σε μια θέση που μετά και από την αναγκαστική απόσταση που έφερε ο Covid, μαζί και με τη δική μου, αυτή που επιλέγω μέσα μου, με έχουν φέρει σε ένα επόμενο σκαλοπάτι, που το έχω ανάγκη.

«Όσο μεγαλώνω και έρχομαι πιο κοντά με τις δικές μου ανάγκες, επιλέγω περισσότερο. Κι αυτό είναι κάτι που δεν ισχύει μόνο στη δουλειά».

Τις γνωριμίες τις βγάζω τελείως απέξω εγώ. Η τύχη, ναι, βοηθάει. Το ένστικτο, φυσικά, και η δουλειά. Η δική μας η δουλειά είναι περισσότερο εσωτερική. Όσο πιο αληθινός και ξεκάθαρος γίνεσαι εσύ ο ίδιος σαν άνθρωπος, νομίζω τόσο καλύτερος ηθοποιός γίνεσαι και τόσο περισσότερο εξελίσσεσαι. Επειδή εμείς παίζουμε με το νευρικό μας σύστημα, κι αυτό πολλές φορές δεν βοηθάει να διαχωρίσεις τα πράγματα, όσο πιο πολύ ξεμπλοκάρεις, “ανοίγεις” και έρχεσαι σε μια ταύτιση με τον εαυτό σου, τόσο πιο καλός ηθοποιός γίνεσαι για εμένα.

Στην αρχή οι ευκαιρίες μου ήρθαν, με είδε κάποιος, κάτι του έκανα, και κάπως έτσι ξεκίνησαν τα πράγματα για εμένα. Αλλά στην αρχή δεν έχεις συνείδηση, τα δέχεσαι και χαίρεσαι πολύ και ύστερα έρχεται κάποια στιγμή που σκέφτεσαι: «αυτό τώρα το επιλέγω εγώ ή μόνο του με επέλεξε;». Αυτό έρχεται αργότερα, μετά την προσωπική ανάγκη και τοποθέτηση στο οτιδήποτε. Όταν είσαι 20 τα βλέπεις διαφορετικά τα πράγματα. Σκέψου εγώ στα 21 τελείωσα τη σχολή και στα 22 δούλευα. Μου ήρθαν κάποιες ευκαιρίες, τις άρπαξα. Απλώς δεν είχα φίλτρο… Όσο μεγαλώνω και έρχομαι πιο κοντά με τις δικές μου ανάγκες, επιλέγω περισσότερο. Κι αυτό είναι κάτι που δεν ισχύει μόνο στη δουλειά.

Ξέρω ότι θέλω να μπορώ, ανάλογα με το πού βρίσκομαι και πώς αισθάνομαι τη δεδομένη στιγμή, να κάνω και την αντίστοιχη επιλογή στη δουλειά αυτή που τόσο αγαπώ.

Έχει φέρει πολλές στιγμές χαράς, παιχνιδιού, κλάματος αλλά και λύτρωσης κατ’ επέκταση. Πολλές στιγμές απόλυτης ένωσης και με τα «μαύρα» μου κομμάτια αλλά και με τα «λευκά» μου, επίσης. Με ρώτησες πριν τι με οδήγησε στο να ασχοληθώ με τον χώρο. Αυτή είναι η απάντηση.

«Θέλω, ανάλογα με το πού βρίσκομαι και πώς αισθάνομαι τη δεδομένη στιγμή, να κάνω και την αντίστοιχη επιλογή στη δουλειά αυτή που τόσο αγαπώ. Καμία σημασία δεν έχει για εμένα αν αυτή θα είναι μια δουλειά στο θέατρο, στην τηλεόραση ή στο σινεμά».

Δεν το έχω στο μυαλό μου σαν στόχο, όπως βάζω άλλα στο μυαλό μου. Το έχω λίγο πιο… βλέπω, νιώθω, κάνω. Ξέρω σίγουρα πως αγαπάω πολύ αυτή τη δουλειά, τη βλέπω πολύ συναισθηματικά. Και θεωρώ πως χρειάζονται σωστές δόσεις στα πράγματα για ένα καλό αποτέλεσμα. Ξέρω ότι θέλω να μπορώ, ανάλογα με το πού βρίσκομαι και πώς αισθάνομαι τη δεδομένη στιγμή, να κάνω και την αντίστοιχη επιλογή στη δουλειά αυτή που τόσο αγαπώ. Να αισθάνομαι ότι υπάρχει ταύτιση της δουλειάς με την προσωπική ανάγκη, τη διάθεση. Καμία σημασία δεν έχει για εμένα αν αυτή θα είναι μια δουλειά στο θέατρο, στην τηλεόραση ή στο σινεμά.

Το θέατρο πάντα θα μου έρχεται πρώτο στο μυαλό. Αλλά εκτιμώ πάρα πολύ και την τηλεόραση και το σινεμά. Έχουν διαφορετική λειτουργία, εξίσου σημαντική.

«Κάθε είδος έχει τη δική του προσφορά μέσα στον χώρο. Και με ενοχλεί που ένας εξωτερικός παράγοντας πάει να το ισοπεδώσει. Αν αυτό δεν είναι φασισμός τι είναι;».

Η αμεσότητα.

Είναι φοβερό, δεν ξέρω πώς μπορεί να εξηγηθεί αυτό το πράγμα. Διαφορετικοί άνθρωποι κάθε φορά γεμίζουν το θέατρο με μία εντελώς άλλη διάθεση και αυτό στο τέλος κάθε παράστασης γίνεται καθολικό. Η ενέργεια μεταφέρεται από τον έναν στον άλλο και τελικά φτάνει σε εμάς πάνω στη σκηνή και είναι πολύ συγκεκριμένη.

Στην κωμωδία είσαι με κάποιο τρόπο πάρα πολύ alert. Θέλει αμεσότητα, συγκεκριμένο ρυθμό. Στο δράμα παίρνεις περισσότερο χρόνο με τον εαυτό σου.

Ναι, αλλά αυτό είναι περισσότερο «φορετό» κοινωνικά. Δηλαδή δεν μου αρέσει και αν το παραδεχτώ πως το κάνω θεωρώ πως παίρνω θέση σε όλο αυτό που συμβαίνει και υπάρχουν αυτοί οι διαχωρισμοί. Θεωρώ πως ένας ηθοποιός αγαπάει αυτό που κάνει, έχει ανησυχίες, και εν δυνάμει, ανάλογα σε ποια κατάσταση βρίσκεται και τι θα βρεθεί στον δρόμου του, μπορεί να εναλλάσσεται συνεχώς σε ρόλους.

Καθόλου. Τα σκέφτομαι όλα αυτά τα στερεοτυπικά, δεν θέλω να πω ψέματα, αλλά θέλω να πορεύομαι με όσα είναι ok με το μέσα μου. Να μην συγκρούονται.

«Η δουλειά μάς είναι περισσότερο εσωτερική. Όσο πιο αληθινός και ξεκάθαρος γίνεσαι εσύ ο ίδιος σαν άνθρωπος, νομίζω τόσο καλύτερος ηθοποιός γίνεσαι».

Αυτό είναι κάτι που συνειδητοποιώ περισσότερο αυτή την περίοδο, που είμαι Δευτερότριτα στο «Μαμά μου!» και Τετάρτη με Κυριακή στους «Μπαμπάδες με ρούμι». Εδώ κάνω άμεση τη σύγκριση και συνειδητοποιώ πως ξεκάθαρα είναι πιο δύσκολη η κωμωδία. Δεν το καταλάβαινα πριν ακριβώς. Στην κωμωδία είσαι με κάποιο τρόπο πάρα πολύ alert. Θέλει αμεσότητα, συγκεκριμένο ρυθμό, θέλει πολλά που δεν σε αφήνουν να μην είσαι alert. Στο δράμα ας πούμε παίρνεις περισσότερο χρόνο με τον εαυτό σου. Η κωμωδία θέλει ταχύτητα, το δράμα θέλει ηρεμία, θέλει να αφήνεσαι. Το καθένα έχει τη δυσκολία του, διαφορετική βέβαια σκηνικά, αλλά η κωμωδία σίγουρα έχει μεγαλύτερη.

Όχι δεν νομίζω να λείπει. Ίσως να κρίνω από εμένα και τον περίγυρό μου αλλά δεν το νιώθω όχι.

Είναι σημείο των καιρών μας πως κάθε τέτοιο νέο θέμα που προκύπτει, όπως η πολιτική ορθότητα, αναγκαστικά θα φτάσει στα άκρα. Είμαι πολύ αρνητική με αυτό αλλά έτσι είναι η πραγματικότητα. Τα άκρα δημιουργούν πόλωση. Καταλήγουμε να κάνουμε εμείς οι καλλιτέχνες αυτά για τα οποία κατηγορούμε τους τεχνοκράτες. Είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Κάποια στιγμή θα φτάσουν τα πράγματα σε μια ισορροπία. Τώρα ζούμε το άκρο που τείνει να έρθει σιγά σιγά προς τη μέση. Οι άνθρωποι σήμερα είναι περισσότερο θυμωμένοι κι εγώ τους φοβάμαι τους θυμωμένους ανθρώπους. Κι όταν είσαι θυμωμένος δεν μιλάς εσύ, μιλάει κάτι άλλο που σε «τσιγκλάει». Αυτό που λένε ότι όσο εμείς γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, τόσο καλύτερες κοινωνίες φτιάχνουμε, το πιστεύω απόλυτα. Δεν έρχεται δια μαγείας η τέλεια κοινωνία. Είναι ατομική η δουλειά που προϋποτίθεται.

Ναι σίγουρα και δεν μου αρέσει. Κάθε είδος έχει τη δική του προσφορά μέσα στον χώρο. Και με ενοχλεί που ένας εξωτερικός παράγοντας, σαν την πολιτική ορθότητα, πάει να το ισοπεδώσει. Αν αυτό δεν είναι φασισμός τι είναι; Aν δεν είναι τρομοκρατία αυτό, τότε τι είναι; Είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος, όπως είπα και πριν. Απλά κρυβόμαστε πίσω από ένα «όλα για καλό γίνονται». Ε, όλα για καλό γίνονται…

«Η κωμωδία θέλει ταχύτητα, το δράμα θέλει ηρεμία, θέλει να αφήνεσαι. Το καθένα έχει τη δυσκολία του, διαφορετική βέβαια σκηνικά, αλλά η κωμωδία σίγουρα έχει μεγαλύτερη».

Ο Μιχάλης και ο Θανάσης είναι οικογένεια για εμένα πια. Οπότε και υπάρχει ένας μεγαλύτερος βαθμός ροπής προς τη συνεργασία μαζί τους. Εγώ ήμουν παιδί της εποχής του «Το κλάμα βγήκε απ’ τον παράδεισο», οπότε και δεν δυσκολεύτηκα να πω το «ναι» για μια συνέχεια του. Η δουλειά των Ρέππα-Παπαθανασίου έχει μια ευθύτητα και μια υπερβολή, είτε αρέσει, είτε δεν αρέσει, είτε ταυτίζεσαι, είτε και όχι. Το δίδυμο αυτό προσωπικά δεν το αντιμετωπίζω ως εργοδότες. Τους βλέπω σαν δύο συνεργάτες και φίλους που καταλαβαινόμαστε, είτε μιλάμε είτε όχι.

Βέβαια έχει. Πάντα υπάρχει αυτή η υπερβολή, απλώς το κακό πια είναι ότι η ίδια η πραγματικότητα είναι περισσότερο σουρεαλιστική και υπερβολική και προκύπτει ένα gap ανάμεσα σε αυτή και τα όσα γράφονται. Παλιότερα έκαναν τόσο μεγάλη εντύπωση όσα γράφονταν, ήταν τόσο πιο μπροστά από την εποχή τους τα σενάρια, που έλεγες «έλα τώρα, αυτά δεν γίνονται». Τώρα δεν ξέρω πώς μπορείς να είσαι πιο μπροστά από την εποχή σου, εκτός κι αν κατέβουν οι εξωγήινοι στην πορεία…

Αυτό που λένε ότι όσο εμείς γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι, τόσο καλύτερες κοινωνίες φτιάχνουμε, το πιστεύω απόλυτα. Δεν έρχεται δια μαγείας η τέλεια κοινωνία.

Κι εγώ εδώ θα ρωτήσω. Μόνο την ουσία στη σχέση μητέρας-παιδιού αφορά και αναζητάς; Εγώ διακρίνω και μια σχέση ζευγαριού. Είναι μια συζήτηση σαφώς ανάμεσα σε μητέρα και κόρη, αλλά αν δεν βλέπεις εκείνη την ώρα μπορείς πολύ εύκολα να αναρωτηθείς για την σχέση τους. Είναι ζευγάρι; Είναι δύο φίλες; Πραγματεύεται ζητήματα σχέσεων, σε ό,τι μορφή κι αν τα τοποθετήσουμε.

Παντού. Βλέπω σε αυτό όλα τα πιο δύσκολά μου κομμάτια… Η ηρωίδα μου έχει μάθει μόνο να φεύγει. Φοβάται. Αλλά κάπως θέλει και να μείνει. Μπορεί να υπάρχει στο τέλος ελπίδα… Βλέπεις την εναλλαγή των ρόλων. Χρειάζονται πάντα δύο βέβαια. Δεν μπορεί μόνος του ένας…

«Είναι όλα συνήθεια, το πώς τα βιώνουμε τα πράγματα και πώς λειτουργούμε γενικά στη ζωή. Όλα τα κάνουμε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Μέχρι που έρχεται ένας άνθρωπος, μια κατάσταση, μια εμπειρία, ένας ψυχολόγος και προσπαθεί να μάς μετακινήσει».

Πολλά πράγματα αισθάνθηκα ότι ξεμπλόκαραν μέσα μου με αυτό το έργο. Στις σχέσεις μου με τους άλλους, στον τρόπο σύνδεσής μου μαζί τους… στις ανάγκες μου και πώς τις επικοινωνώ.

Με συγκινεί που εκείνη έχει δημιουργήσει ένα σιδερένιο τείχος, πίσω από το οποίο όμως όλα είναι νερό… Η ίδια φυσικά και το ξέρει αυτό και γι΄αυτό είναι τόσο υπερβολική με όλους, σε φάση don’t touch, only look. Μέχρι που άρχισαν να δημιουργούνται τρύπες σε αυτό που η ίδια έχει χτίσει… και αυτό στην αρχή την τρόμαξε και τη θύμωσε. Αυτή είναι η πρώτη αντίδραση αυτών των ανθρώπων όταν κάποιος άλλος προσπαθεί να τους “ανοίξει”. Θυμώνουν γιατί δεν μπορούν να το διαχειριστούν αυτό.

Θέλω ο θεατής να φύγει από την παράσταση “Μαμά μου” με ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης.

Δεν μαθαίνεις κάτι one-off, αλλά μού άνοιξε σίγουρα έναν δρόμο. Η μετακίνηση όμως είναι δύσκολη. Είναι όλα συνήθεια, το πώς τα βιώνουμε τα πράγματα και πώς λειτουργούμε γενικά στη ζωή. Όλα τα κάνουμε με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Μέχρι που έρχεται ένας άνθρωπος, μια κατάσταση, μια εμπειρία, ένας ψυχολόγος και προσπαθεί να μάς μετακινήσει. Και μάς παίρνει χρόνο, κάνουμε κόπο για να κάνουμε και την παραμικρή μετακίνηση. Στην αρχή είναι πιο δύσκολα, μετά λειαίνονται τα πράγματα.

Η επιλογή αυτή και πάλι θα ήταν σύμφωνη με τα βιώματά μας. Άρα η επιλογή για εμένα έχει σημασία μόνο όταν δεις ότι μπορείς να απελευθερώσεις κάποια πράγματα που σε κρατάνε πίσω. Συναισθηματικά, λειτουργικά… Μόνο τότε η επιλογή θα είναι διαφορετική από αυτό που έχεις μάθει να κάνεις. Από το οικείο σου. Οπότε ένας άνθρωπος που λειτουργεί πάντα με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, ακόμη κι αν του δώσεις το δικαίωμα της επιλογής, πάλι το ίδιο θα επιλέξει. Είναι αυτό που λέει και ο Αϊνστάιν: Περιμένεις κάνοντας ακριβώς το ίδιο πράγμα να φέρεις άλλο αποτέλεσμα. Μα πώς; Αν δεν μετακινηθείς έστω και λίγο, πώς;

Η κουβέντα μας έγινε στο Κολωνάκι, στο Piadina Lumbro, ένα μικρό neo-style ιταλικό εστιατόριο, που συνδυάζει ανεπιτήδευτα τη μοντέρνα αισθητική με τα πιο vintage στοιχεία, προσφέροντας καθημερινά γνήσιες streetfood γεύσεις της στους περαστικούς του πολύβουου κέντρου της Αθήνας.

Ότι οι άνθρωποι πρέπει να ρίχνουμε στο τραπέζι τα πράγματα και όχι να τα κουκουλώνουμε. Πως οφείλουμε να ζούμε στο έπακρο και να απολαμβάνουμε τα πράγματα όσο περισσότερο μπορούμε. Να χαιρόμαστε όταν βιώνουμε κάτι χαρούμενο, να στεναχωριόμαστε όταν είναι να στεναχωρηθούμε, να πενθούμε όταν θέλουμε να πενθήσουμε. Όλα αυτά καμιά φορά θολώνουν με όλα αυτά που κουβαλάμε. Θέλω ο θεατής να φύγει με ένα αίσθημα ευγνωμοσύνης. Μου έχουν πει κάποιοι που είδαν την παράσταση ότι ήθελαν στο τέλος να πάρουν τηλέφωνο τη μαμά τους και να της πουν εντάξει, δεν ήσουν και τόσο κακιά όσο σε είχα στο μυαλό μου. Αυτό αν το σκεφτείς χαρίζει μία λύτρωση. Σου αποδεσμεύει κάτι. Μία κοπέλα μου έστειλε ένα μήνυμα ότι με ευχαριστεί γι΄αυτό που είδε στο θέατρο και ως νέα μαμά, νέα επιχειρηματίας και υιοθετημένη κόρη. Ανατρίχιασα. Αυτό που μου αρέσει σε αυτή την παράσταση είναι ότι κάπως θα βρεις να συνδεθείς. Λίγο ή πολύ σίγουρα κάτι θα γίνει μέσα σου. Το πιστεύω.

Όχι, κι αυτό γιατί δεν το έχω εγώ σαν φίλτρο μέσα μου αυτό. Είναι διαφορετική η “φτιαξιά” του αρσενικού σε σχέση με το θηλυκό. Το θηλυκό είναι από τη φύση του πιο συναισθηματικό, αλλά μπορεί ταυτόχρονα να είναι Πρόεδρος της Αμερικής. Μπορεί να πετύχει τα πάντα, όλα όσα θέλει, αλλά ένα κομμάτι μέσα της θα παραμένει συναισθηματικό. Του άντρα θα παραμένει κυνηγετικό. Η κοινωνία αλλάζει και εξελίσσεται, φορτώνει όλο και πιο πολλά πράγματα και στον έναν και στον άλλο, ενέργειες και ποιότητες, αλλά εγώ δεν θεωρώ ότι είναι κάποιοι πιο ευνοημένοι. Δεν θέλω να το βλέπω έτσι. Σίγουρα βλέπω τις ανισορροπίες, αλλά δεν αφήνω να με ακουμπάνε. Θεωρώ πως πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας να κάνουμε το καλύτερο δυνατό που μπορούμε για τον εαυτό μας και να εξαλείψουμε τον φθόνο, τη σύγκριση, την ανηθικότητα. Τα δύο φύλα θα βρουν κομμάτια να έρθουν κοντά αλλά το πυρηνικό δεν αλλάζει κι αυτό αντανακλάται κατ’ επέκταση και στην κοινωνία.

Όχι. Δεν έχω νιώσει ποτέ πως πρέπει να προσπαθήσω περισσότερο για να πετύχω ή να αποδείξω κάτι. Δεν έχω έρθει αντιμέτωπη γενικά με πιο δύσκολες καταστάσεις στη δουλειά. Με σεξιστικές συμπεριφορές, για παράδειγμα, ή και πιο ακραία. Δεν λέω ότι δεν γίνονται, αλλά εγώ δεν έχω βιώσει τέτοιες καταστάσεις. Ωστόσο τις υπερβολές και τα άκρα, εγώ δεν τα θέλω, όπως είπα. Το να περπατάω δηλαδή στον δρόμο και κάποιος να μου πει “κορίτσι μου, είσαι κούκλα”, εγώ δεν το βρίσκω σεξιστικό, το απολαμβάνω κιόλας. Δεν θα αντιδράσω δηλαδή σε αυτό με τον ίδιο τρόπο που θα αντιδράσει μία γυναίκα που θα ακουμπήσει μέσα της σεξιστικά κάτι τέτοιο. Το καταλαβαίνω γιατί αυτό κουβαλάει, αλλά εγώ δεν μπορώ να το δω έτσι. Είναι αυτό που μου αρέσει εμένα, απέναντι σε αυτό που εσένα σε ενοχλεί. Είναι αποδεκτό και το ένα και το άλλο, γιατί να τσακωθούμε; Γι’ αυτό δεν μπορώ τα άκρα. Δεν θα σου πω ποτέ “χαλάρωσε αγάπη μου, σιγά τι σου είπε;”, εγώ θα αποδεχτώ ότι σε ενοχλεί, αλλά αποδέξου κι εσύ το δικό μου.

«Μου αρέσει να γνωρίζω νέους ανθρώπους με διαφορετικό τρόπο σκέψης, με την ικανότητα να δέχονται, να αποδέχονται, να συμφωνούν ότι διαφωνούν».

Κάνω. Μπορεί να μην ονειρευόμουν από μικρή να γίνω ηθοποιός όμως μού άρεσε να ονειρεύομαι γενικά και να φτιάχνω δικούς μου κόσμους. Με θυμάμαι μικρή στο δωμάτιό μου να είμαι μόνη μου και να δημιουργώ άλλους κόσμους και καταστάσεις. Μια άλλη πραγματικότητα.

Ακριβώς αυτό (γελάει). Έγινε μετά πιο συγκεκριμένο… Βέβαια, υπάρχει μια παγίδα σε αυτό. Να μην εγκλωβιστείς στην φαντασίωσή σου και μετά δεν μπορείς να βιώσεις την πραγματικότητα. Γιατί πάντα η φαντασίωσή σου θα είναι πιο ισχυρή από την πραγματικότητα. Γιατί έχεις φτιάξει τα πράγματα όπως ακριβώς τα θες. Έχεις φτιάξει εσένα όπως θες. Όμως δεν είσαι αυτός, και εκεί ξεκινάει το πρόβλημα. Θέλει δουλειά με τον εαυτό σου για να μάθεις να διαχωρίζεις τα πράγματα.

Ελπίδα μου δίνει όταν συναναστρέφομαι ανθρώπους και κάνουμε ωραίες κουβέντες που μπορεί να με πάνε παρακάτω. Μου αρέσει να γνωρίζω νέους ανθρώπους με διαφορετικό τρόπο σκέψης, με την ικανότητα να δέχονται, να αποδέχονται, να συμφωνούν ότι διαφωνούν. Να είναι ανοιχτοί. Μπορώ να μάθω πολλά πράγματα από αυτούς. Μου αρέσουν και τα βιβλία αλλά είναι περισσότερο μοναχική η ανάγνωσή τους. Επίσης, ένα βιβλίο το φιλτράρεις και το συνδέεις με τον τρόπο που εσύ θες. Ενώ με έναν άνθρωπο παίρνεις ένα νέο και εντελώς διαφορετικό ερέθισμα. Μου δίνει τρομερή ελπίδα να γυρίσω σπίτι μετά από μία ενδιαφέρουσα συζήτηση με έναν άνθρωπο.