Σε πρώτο πρόσωπο: Γιώργος Τζούλιο Κατσής, ηθοποιός – σκηνοθέτης

Ήταν κοινή πρακτική όταν ήμουν μικρός, οι Αλβανοί μετανάστες να αλλάζουν τα αλβανικά ονόματα των παιδιών τους με ελληνικά για να μην στοχοποιούνται. Ήταν πολύ δύσκολο να λες ότι έχεις ένα ξένο όνομα όταν εγώ πήγαινα σχολείο. Έτσι διάλεξα το Γιώργος. Το Γιώργος είναι το τέρας που έφτιαξε εκείνη η κατάσταση και είναι αυτό με το οποίο κρατάω μια απόσταση απ’ τους άλλους. Όσοι με φωνάζουν Τζούλιο, το έχουν κερδίσει. Δεν το επιτρέπω στον καθένα.

διαβάζω κόμικ, ζωγραφίζω, βλέπω ταινίες σε κασέτες ασταμάτητα, ακούω μουσική, κάνω διαλόγους με φανταστικούς χαρακτήρες… Στο Δημοτικό ξυπνούσα 5.30 ή 6 το πρωί για να δω μια ταινία με τα δημητριακά μου και μετά ξεκινούσα για το σχολείο. Αργότερα, έγραφα σενάρια. Έπαιρνα μια χάλια ψηφιακή κάμερα της μάνας μου και γύριζα παράλογα, γκροτέσκα πράγματα με φίλους. Έμαθα μόνος να παίζω μουσική, να γράφω κομμάτια που παίζαμε με μπάντες, έφτιαχνα κολάζ από φωτογραφίες που έκοβα από εφημερίδες και περιοδικά… Η Τέχνη με ακολουθεί από πάντα.

Η πρώτη κασέτα που θυμάμαι – μια ταινία με τον Bruce Lee, ένα νεκροταφείο πεσόντων στρατιωτών από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Αλβανία – όπου παίζαμε μπάλα εκεί όταν πήγαινα μικρός – το ξύλο που έχω φάει, η πανέμορφη Νέα Φιλαδέλφεια των παιδικών μου χρόνων… Όλα συμβάλλουν με τον δικό τους τρόπο να γίνεις αυτό που είσαι, σαν ένα. Μην παρεξηγηθώ, δεν λέω ότι όλα είναι καλά ή “χρήσιμα”. Πολλά από αυτά που με έχουν καθορίσει στη δουλειά ή στη ζωή μου θα ήθελα να μην τα έχω ζήσει ποτέ.

Ως ηθοποιός είναι πονεμένη ιστορία – δεν είναι ένα χώρος στην Ελλάδα που αγαπάει πολύ τον ηθοποιό… Είναι η πρώτη ουσιαστική μου σχέση με την τέχνη· η πρώτη μου μελέτη. Εγώ, ως παιδί να βλέπω ταινίες σε κασέτα ξανά και ξανά ή να γράφω ταινίες σε κασέτα από προβολές στην τηλεόραση για να τις ξαναδώ. Όταν πήγαινα μικρός με τη μητέρα μου στο σινεμά, η προβολή στο πανί ήταν, για μένα, κάτι το μεταφυσικό. Το γεγονός πως οι άνθρωποι μπορούν να πάνε στο σινεμά και να με δουν να παίζω, θα ήταν ο κόσμος ολόκληρος για το παιδί που ήμουν τότε!

Ο Μάκης Γαζής – casting director – με κάλεσε όταν ο Γιάννης Βεσλεμές έψαχνε τους πρωταγωνιστές της νέας του ταινίας μεγάλου μήκους. Έκανα μερικές συναντήσεις μαζί του, εκείνος μάλλον ανταποκρίθηκε στην, μεταξύ μας, οικειότητα με τον Πάνο Παπαδόπουλο και τον Άρη Μπαλή – με τους οποίους γνωριζόμαστε από τη σχολή – και μας πρότεινε να κάνουμε την ταινία μαζί.

Σκέφτομαι πως το πέρασμα του χρόνου μου ήταν απαρατήρητο – μέχρι πέρυσι νομίζω. Πλέον το καταλαβαίνω. Αποφεύγω το ξόδεμα. Με φθείρει πολύ. Εάν είναι να κάνω κάτι, θα προσπαθήσω να του δώσω τη μεγαλύτερη αξία που μπορώ. Αισθάνομαι πληρότητα όταν κουράζομαι για ό,τι αποσκοπεί σε κάτι ωραίο. Ακόμα και σε μια δουλειά που μπορεί να απεχθάνομαι, σκέφτομαι πως αν μου αποφέρει κάποιους πόρους ή μια εμπειρία – καλή ή κακή – θα τα μεταμορφώσω σε κάτι ωραιότερο, πιο άξιο. Ένα διήγημα, ή μια νέα ιδέα για παράσταση. Είναι μια μορφή αλχημείας. Ή φεύγω. Το κάνω κι αυτό πιο εύκολα πλέον…

Αν άλλαξα από τότε; Όσον αφορά στον δυτικό άνθρωπο, νομίζω μια βαθιά τομή στο πνεύμα του – με ό,τι συνεπάγεται αυτή – είναι η στιγμή που αποχαιρετάει τα μάτια που δεν έχουν δει κάποιον να λιώνει και να αποσυντίθεται σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου· και υποδέχεται τα μάτια που το έχουν δει. Διευρύνεται η όραση με έναν υπαρξιακό τρόπο. Δεν μπορώ να το απαντήσω καλύτερα.

Όμως, δεν επιδιώκω να λειτουργώ σε ένα σταθερό δημιουργικό περιβάλλον. Ίσα-ίσα. Είναι πολύ επικίνδυνο να επιστρέφεις στα ίδια άτομα. Μπορεί από τη μια χρονική στιγμή στην άλλη να τρομάξεις με την αλλαγή ενός ανθρώπου – ή την άρνηση του να αλλάξει. Βρίσκομαι με αυτά τα άτομα γιατί γνωρίζω ότι μπορούν να φέρουν εις πέρας αυτό που φτιάχνουμε τώρα.

Ξέρω ότι στην Ελλάδα αγαπάνε τις προτομές και τα “ιερά”, αλλά αυτή είναι η αλήθεια. Υπήρχε ένας τεράστιος κόσμος στην αληθινή ιστορία που ήταν ανεκμετάλλευτος ειδικά όταν συναντήθηκε με τη δική μας φαντασία. Γι’ αυτό είπαμε ότι θα γράψουμε ένα δικό μας έργο από την αρχή, τα «Αντικείμενα». Για να εκφραστεί αυτό που φανταστήκαμε. Δεν μας απασχολεί ούτε το έμφυλο, ούτε το ταξικό ζήτημα. Ο καθένας κάτι άλλο διαβάζει σ’ αυτό, νομίζω. Σε ότι με αφορά έχει να κάνει με το πως βλέπω τη συμβίωση μεταξύ τριών ανθρώπων σ’ ένα σπίτι.

Βρίσκω φτωχή τη γλώσσα του θέατρου σήμερα στην πλειονότητα του. Είναι θλιβερές οι σημερινές παραστάσεις. Επομένως, αν θέλω να δω αυτό που φαντάζομαι να παίρνει μορφή, πρέπει είτε να περιμένω να συναντηθώ με ανθρώπους που με εμπνέουν, είτε να το φτιάξω ο ίδιος, ρισκάροντας φυσικά να με πουν φαιδρό, ατάλαντο, να με “θάψουν”, να καταρρεύσω οικονομικά και πολλά άλλα παρελκόμενα.

Η λογοτεχνία για μένα ανήκει πολύ περισσότερο στη σκηνή από ό,τι τα θεατρικά έργα. Υπάρχουν στο χώρο αυτοί που έχουν διαβάσει λογοτεχνία και οι υπόλοιποι. Και ο διαχωρισμός είναι τεράστιος, μεταξύ τους. Οι σπουδαιότεροι θεατρικοί συγγραφείς, λογοτέχνες προσπάθησαν να γίνουν. Γράφω, λοιπόν, από το Δημοτικό. Η γραφή δεν έχει θεραπεύσει τίποτα απολύτως σε μένα. Απλώς του έχει δώσει μορφή.

Πολλές φορές – αν δεν με περιόριζε η παράλογη έννοια του νόμου – μπορεί να είχα σκοτώσει κάποιον εργοδότη. Χωρίς καμία μετάνοια κιόλας, όμοια με τις αδελφές Παπέν. Είναι άλλο να το αισθάνεσαι φυσικά και κάτι άλλο να το κάνεις πράξη. Η μεγαλύτερη αγκύλωση για την απόδοση της Δικαιοσύνης, πάντως, είναι ο νόμος σήμερα.

Οι ολιγάρχες – παραγωγοί της Αθήνας, πλέον, έχουν φτιάξει τη δική τους σέχτα, έχουμε ηττηθεί· το λέω για όσους ελπίζουν – είναι βαθιά νυχτωμένοι. Έχουν τα μισά θέατρα, πληρώνουν κάθε πολιτιστική ιστοσελίδα και έντυπο που υπάρχει, τους δημοσιογράφους και οποιαδήποτε αντιπαράθεση μαζί τους σημαίνει αποκλεισμό από κάθε μελλοντική συνεργασία. Επίσης, κάποιοι από αυτούς έχουν από μπράβους μέχρι όπλα. Τι να ορίσει ο απόφοιτος μιας Δραματικής Σχολής σε αυτό;

αν βρίσκομαι σε μειονεκτική θέση ή αφήνω μια κακή εντύπωση, επιλέγω να πιστεύω ότι ευθύνομαι εγώ· αναλαμβάνω την ευθύνη γι’ αυτό. Όταν διανύω κάποια περίοδο που τα πράγματα πάνε καλύτερα λέω στον εαυτό μου ότι είμαι τυχερός και πως πρέπει να αισθάνομαι ευγνώμων. Δεν με βοηθάει, με κανέναν τρόπο, να πιστεύω ότι “τιμωρούμαι” ή αποκλείομαι επειδή “μιλάω ανοιχτά” ή πως αν έχω καταφέρει κάτι το έχω κάνει αποκλειστικά με την αξία μου.

Να πω ότι μου αρέσει που κυβερνούν τη χώρα παιδεραστές, δολοφόνοι, ναρκέμπορες, γκάνγκστερ; Δεν μ’ αρέσει καθόλου. Όμως, αρνούμαι να αρχίσω τα χάπια γι’ αυτούς.