Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης και η ομάδα Osmosis επιστρέφουν στη Στέγη με το «Relic»

Δέκα χρόνια μετά την παγκόσμια πρεμιέρα του στη Βαρκελώνη, το 2015, και πέντε χρόνια από την πρώτη του εμφάνιση στη Στέγη, στο πλαίσιο του 7ου Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων, το Relic του Ευριπίδη Λασκαρίδη και της ομάδας Osmosis έχει ταξιδέψει σε περισσότερα από 40 διεθνή φεστιβάλ, 18 χώρες και 36 πόλεις. Τώρα, καθώς ετοιμάζεται να ταξιδέψει στην Ευρώπη και την Ασία, επιστρέφει στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση από 13 έως 22 Μαρτίου για έναν τελευταίο κύκλο παραστάσεων, προσκαλώντας το κοινό σε μια συγκινητική αποχαιρετιστήρια εμπειρία.

Tο «Relic» δοκιμάζει ταυτόχρονα τα όρια του περφόρμερ και του κοινού. Η λατινική ετυμολογία της λέξης relic (reliquiae) υποδηλώνει αυτό που απομένει· η πρώτη ύλη του κόσμου αυτού μοιάζει να είναι τυχαία και ασήμαντη, όμως μεταμορφώνεται μέσα από το γελοίο και την υπερβολή σε ένα έργο που ξαφνιάζει. Tο «Relic» είναι ένα ταξίδι μεταμορφώσεων, ένας δρόμος προς την ποίηση που ανοίγεται μέσα σε ένα απόκοσμο σύμπαν, για να καταλήξει σε κάτι αφοπλιστικά ανθρώπινο.

Το «Relic» είναι ένα κατάλοιπο από το παρελθόν. Ένα πράγμα που έχει μείνει πίσω, είτε αυτό είναι μνήμη είτε αντικείμενο, γλώσσα ή ύπαρξη. Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης βυθίζεται και εμπλέκει τους θεατές σε ιδέες μεταμόρφωσης και γελοίου που κινούνται ανήσυχα ανάμεσα στο παράξενα συγκινητικό και το απόλυτα παράδοξο. Αυτό το εξαιρετικά ελκυστικό σόλο, δημιουργημένο στην καρδιά της ελληνικής κρίσης, παίρνει παιχνιδιάρικα ρίσκα που απέχουν πολύ από το συνηθισμένο, δοκιμάζοντας τα όρια της αποδοχής μας και της φάρσας, δημιουργώντας μαγεία από το τετριμμένο.

Το 2025 είναι μια ξεχωριστή χρονιά για τον Ευριπίδη Λασκαρίδη αλλά και για την Osmosis, καθώς το «Relic» κλείνει ακριβώς δέκα χρόνια περιοδείας από την πρεμιέρα του στη Βαρκελώνη, την άνοιξη του 2015. Έχει ταξιδέψει σε περισσότερα από 40 διεθνή φεστιβάλ, παρουσιάστηκε σε 18 χώρες και 36 πόλεις και άφησε το στίγμα του σε εμβληματικούς χώρους, όπως είναι το Palais de Tokyo στο Παρίσι, το Zürcher Theater Spektakel στη Ζυρίχη και η Μπιενάλε Χορού της Λυών, φιλοξενήθηκε –μεταξύ άλλων– σε κορυφαίες διοργανώσεις, όπως το Aerowaves Spring Forward Festival στη Βαρκελώνη, η Prague Quadrennial στην Πράγα, το Dublin Dance Festival στο Δουβλίνο, το Israel Festival στην Ιερουσαλήμ και το The Public Theater στη Νέα Υόρκη, στο πλαίσιο του Onassis Festival «Democracy Is Coming». Με το Relic ξεκίνησε μια διεθνή διαδρομή που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Έγινε η «υπογραφή» της Osmosis προσελκύοντας το ενδιαφέρον θεατών και κριτικών και κερδίζοντας σημαντικές διακρίσεις. Το 2017 τιμήθηκε στα Theatre & Technology Awards του Ηνωμένου Βασιλείου, κερδίζοντας το βραβείο Creative Innovation in Lighting για τα φώτα, ενώ βρέθηκε φιναλίστ για τον ήχο στην κατηγορία Creative Innovation in Sound. Με αφορμή αυτή τη δεκαετία δημιουργίας, σχεδιάστηκε η τελευταία περιοδεία του έργου με σημαντικούς σταθμούς σε Ευρώπη και Ασία.

«Το Relic ξεκίνησε το ταξίδι του τον Απρίλη του 2015, αλλά ήταν ένα έργο που είχε αρχίσει να διαμορφώνεται ήδη από το 2012. Ήταν η αφορμή για να δοκιμάσω τα όριά μου, να εξερευνήσω και να εκτεθώ. Να εκτεθώ και να ρισκάρω να διαμορφώσω μια προσωπική σκηνική γλώσσα – για να μη μένω στάσιμος και να μη λιμνάζω. Ονειρεύτηκα ένα πλάσμα μοναχικό, χωρίς ισορροπία, σε έναν κόσμο φτιαγμένο από το τίποτα, απλά να ζει, να υπάρχει ανάμεσα σε αντικείμενα, ηχητικούς ρυθμούς, καθημερινές δράσεις, λεκτικές και σωματικές προκλήσεις. Ένα πλάσμα μέσα σε ένα έργο που δεν επιδίωκε να εξηγηθεί αλλά να βιωθεί, να χαθεί χωρίς αναστολές, δίχως απολογία, στο παράδοξο, το γκροτέσκο, τη γελοιότητα αλλά και την τρυφερότητα.

Δέκα χρόνια μετά, το Relic επιστρέφει, όχι σαν μια αναπαράσταση, αλλά σαν μια συνομιλία με τον χρόνο. Έχει ταξιδέψει πολύ, έχει περάσει από πολλά διεθνή φεστιβάλ και θέατρα σε όλο τον κόσμο, συναντώντας θεατές σε διαφορετικές γλώσσες και πολιτισμούς, επιβεβαιώνοντας πως το σωματικό θέατρο δεν χρειάζεται λέξεις για να συνομιλήσει με την ανθρώπινη εμπειρία. Και εγώ, ως δημιουργός κι ερμηνευτής, έχω μεγαλώσει μαζί του. Το σώμα μου έχει αλλάξει, η σχέση μου με τη σκηνή έχει αμβλυνθεί και εξετάζω κάθε ώρα και λεπτό αν η ουσία της δουλειάς παραμένει εκεί, ζωντανή – αν το έργο έχει ακόμη νόημα ύπαρξης, αν συνεχίζει δέκα χρόνια μετά να συνομιλεί με το κοινό και αν μας αφορά ακόμη το σχόλιό του πάνω στην παραδοξότητα της ανθρώπινης ύπαρξης. Ενδιάμεσα, δημιουργήθηκαν οι Τιτάνες, το Elenit, η Tourné, οι Κάμαρες και το Lapis Lazuli, έργα που συνέχισαν την αναζήτηση της ομάδας για τη μεταμόρφωση, τη σχέση του σώματος με τον χώρο, τη δυναμική του ήχου και του φωτός, τα έργα αυτά που, μαζί με το Relic, μου αρέσει να αποκαλώ “τρισδιάστατα εργόχειρα”, δοκιμάζοντας διαφορετικές φόρμες και αναζητώντας παράλληλα και νέες συναντήσεις. Και το Relic ήταν πάντα εκεί –σαν μια κάψουλα που τα περιείχε όλα– καλώντας με ξανά και ξανά στη σκηνή, δίπλα στα άλλα έργα, παράλληλα και σε διάλογο με αυτά. Τώρα, αυτή η επετειακή περιοδεία, δέκα χρόνια μετά την πρεμιέρα του, μπορεί να αποτελεί την τελευταία παρουσίαση του έργου. Μια γιορτή για τα 10 χρόνια ταξιδιών της ομάδας; Μια τελετή αποχαιρετισμού; Δεν ξέρω αν κλείνει ένας κύκλος ή αν ανοίγει ένας άλλος. Ξέρω μόνο πως η μοναχική φιγούρα του έργου –αυτή που μας χάρισε ο Άγγελος Μέντης με το τόσο αδιανόητο ταλέντο του– εξακολουθεί να με συγκινεί, να με προκαλεί και να με γαργαλά να την ενσαρκώνω ακόμη, μετά από δέκα ολόκληρα χρόνια! Με όλη την τρυφερότητα, τη λαχτάρα και τη γλυκιά αγωνία που φέρνει μια συνάντηση με το παρελθόν».

Η επετειακή περιοδεία του Relic το 2025 σηματοδοτεί ίσως την τελευταία του εμφάνιση σε παγκόσμιο επίπεδο. Με αφετηρία τη Στέγη και την Αθήνα, ο Ευριπίδης Λασκαρίδης και η ομάδα Osmosis στέλνουν ένα ισχυρό και ταυτόχρονα εορταστικό μήνυμα για την εξέλιξη και την επιτυχημένη πορεία τους στην παγκόσμια σκηνή των παραστατικών τεχνών. Ξεκινώντας με το Relic και συνεχίζοντας με τα Τιτάνες, Elenit, Tourné, Κάμαρες και Lapis Lazuli, κάθε έργο αναδεικνύει τις καλλιτεχνικές αξίες του Λασκαρίδη και της Osmosis, ενώ παράλληλα εκπροσωπεί το ελληνικό στοιχείο σε κορυφαίους διεθνείς θεσμούς και φεστιβάλ.

Το «Relic» παρουσιάστηκε πρώτη φορά στην Αθήνα στο Φεστιβάλ Αθηνών τον Ιούλιο του 2015. Πρώτη φορά στη Στέγη παρουσιάστηκε τον Ιανουάριο του 2020 στο πλαίσιο των παράλληλων δράσεων του 7ου Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων στο -1 της Στέγης, αποκλειστικά σε Φίλους της Στέγης, επαγγελματίες και ειδικούς του χορού.

Αμέσως μετά τη Στέγη θα παρουσιαστεί στο Λονδίνο στο Coronet Theatre (2-5 Απριλίου) και θα συνεχίσει διεθνή περιοδεία.

Λίγο πριν από την παρουσίαση του «Relic» στη Στέγη, ο Ευριπίδης Λασκαρίδης παραδίδει ένα διήμερο masterclass αφιερωμένο στην καλλιτεχνική ταυτότητα, εξερευνώντας τα υλικά που τη συνθέτουν και τη μεταμορφώνουν. Το masterclass απευθύνεται σε επαγγελματίες του θεάτρου, του χορού και της περφόρμανς.

Τι κάνει τον καλλιτέχνη να είναι ο καλλιτέχνης που είναι; Από τι υλικά είναι φτιαγμένος; Πώς αλλάζουν αυτά τα υλικά και πώς μεταμορφώνεται ο ίδιος;

Με κεντρικό ερώτημα τη διαδικασία της δημιουργίας και τη σχέση του καλλιτέχνη με τη δημιουργικότητά του, το masterclass «Παράδοξο & Καλλιτεχνική Ταυτότητα» προσκαλεί τους συμμετέχοντες και τις συμμετέχουσες να ανακαλύψουν και να αναγνωρίσουν τη δική τους καλλιτεχνική φωνή. Μέσα από την υπερβολή, τον αυτοσαρκασμό και τη μεταμόρφωση, αλλά και τη σιωπή, τη στοχαστική παρατήρηση και την προσωπική καταγραφή, θα εξερευνήσουν νέες πτυχές της έκφρασής τους.

Ο Ευριπίδης Λασκαρίδης θα επιχειρήσει μια βουτιά στον παράδοξο κόσμο των έργων του, μοιραζόμενος στιγμές από την καλλιτεχνική του πορεία, τη μετατόπισή του από το θέατρο στον χορό, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο κάθε έργο του παίρνει μορφή μέσα από μια ιδιαίτερη δημιουργική διαδικασία.

Με αυτή τη βάση, θα εξερευνηθούν, μέσα από πρακτικές ασκήσεις, οι έννοιες της μεταμόρφωσης και του γελοίου, ανακαλύπτοντας νέους δρόμους ερμηνείας και σωματικής έκφρασης.