Λεωνίδας Κακούρης: Αισθάνομαι ζεστασιά όταν συνεργάζομαι με κανονικούς ανθρώπους

Πέρυσι, επέστρεφε εκεί όπου ξεκίνησαν όλα στην προσωπική του θεατρική ιστορία: Στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου, για να υποδυθεί έναν από τους κορυφαίους ρόλους της παγκόσμιας δραματουργίας, το «Βασιλιά Ληρ». Παρά την αποχώρηση του από τη μεγάλη παραγωγή του Εθνικού (σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά) και το χρόνο αγρανάπαυσης που χρειάστηκε, ο Λεωνίδας Κακούρης μπαίνει ξανά με φόρα στα πράγματα: Πρωταγωνιστεί στη «Μητέρα του Σκύλου» του Παύλου Μάτεσι όπως ανεβαίνει στο «Ακροπόλ», ενσωματώνεται στο cast της σειράς του ΑΝΤ1 «Grand Hotel» ενώ το καλοκαίρι ετοιμάζεται να περιοδεύσει στο πλευρό του Γιώργου Κωνσταντίνου με το θρυλικό έργο του Κώστα Μουρσελά «Εκείνος και εκείνος». Με λίγα λόγια, πίσω στη δουλειά που δεν τον τρόμαξε – αν και τον ανάγκασε να οριοθετήσει τις συνθήκες εργασίας του μέσα στην αυτή. Πίσω στη δουλειά για τη θέση του στην οποία ουδέποτε αμφέβαλλε – αν και οι αντοχές του δοκιμάστηκαν.

Ο Λεωνίδας Κακούρης έχει διαγράψει μια πολυετή διαδρομή, κάποιες φορές σε αξιοσημείωτα θεατρικά και τηλεοπτικά περιβάλλοντα, μολονότι παραδέχεται πως δεν κυνήγησε μα ούτε σκοπεύει να κυνηγήσει φιλοδοξίες, μαρκίζες, κεντρικές σκηνές και μεγάλους ρόλους. Ενδιαφέρουσα σημείωση για κάποιον που παραδέχεται πως στη ζωή του τον ορίζει το πάθος (ίσως και παραπάνω από όσο θα ήθελε), η παρατεταμένη εφηβεία και το αδάμαστο όνειρο. Την ίδια ώρα, όμως, μοιάζει να τον οδηγεί και η πίστη του στο μεγαλείο της καλοσύνης· και μάλλον είναι αυτή που τελικά τον σταθεροποιεί στο πως επιθυμεί να στέκεται μέσα στη ζωή.

Τα ρούχα της φωτογράφισης είναι MARKS & SPENCER. Παπούτσια από προσωπική συλλογή

Δεν είχα θέσει ως στόχο να παίξω σ’ ένα πολιτικό έργο. Ωστόσο, όταν μου έγινε η πρόταση διάβασα το βιβλίο του Παύλου Μάτεσι και μετάνιωσα που δεν το είχα κάνει νωρίτερα. Και παρότι η διασκευή δεν ήταν ακόμα έτοιμη, άρα ούτε και οι ρόλοι οριστικοποιημένοι, αποφάσισα να δεχθώ χωρίς να έχω κάτι χειροπιαστό στα χέρια μου, πέρα από το υπέροχο πρωτότυπο υλικό.

Είναι απόλαυση η γλώσσα του Μάτεσι, με ένα εντελώς προσωπικό στίγμα: Η αλήθεια με την οποία περιγράφει την Ελλάδα και τους Έλληνες, τις παθογένειες μας με αυτό το γλυκόπικρο χιούμορ που κάπως μας λυτρώνει.

Λέμε ότι ζούμε σε μια ελεύθερη κοινωνία, μα στην πραγματικότητα δεν είμαστε ελεύθεροι. Ο τρόπος που είναι οργανωμένο το πολιτικό μας σύστημα, η ανακύκλωση των ίδιων διεφθαρμένων προσώπων στη εξουσία, δεν ορίζουν ένα δημοκρατικό περιβάλλον

Είναι γεγονός πως, πολλές φορές στην Ελλάδα, βλέπουμε μια επιγραφή απ’ έξω, για παράδειγμα τον όρο της Δημοκρατίας. Αλλά την ίδια ώρα, το περιεχόμενο είναι κενό ή κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που αντιπροσωπεύει η συγκεκριμένη λέξη. Ναι, λέμε, ότι ζούμε σε μια ελεύθερη κοινωνία, μα στην πραγματικότητα δεν είμαστε ελεύθεροι. Ο τρόπος που είναι οργανωμένο το πολιτικό μας σύστημα, η ανακύκλωση των ίδιων διεφθαρμένων προσώπων στη εξουσία που το ένα παραδίδει τη σκυτάλη στο άλλο, δεν ορίζουν ένα δημοκρατικό περιβάλλον. Και την ίδια ώρα, δεν είμαστε ένας λαός με πυγμή ή με πνευματική διαύγεια για να ορίσουμε πιο δημοκρατικά τη μοίρα μας.

Θα απαντήσω με μία λέξη: Θλίψη…

“Είναι αδύνατον να κάνεις αυτή τη δουλειά, χωρίς να έχεις ευαισθησίες”, ομολογεί ο Λεωνίδας Κακούρης.

Τις αξίες, τις ιδέες, τα δομικά συστατικά μου. Είμαι και λίγο ουτοπιστής: Θέλω να πιστεύω στην καλοσύνη και την ευγένεια, στην ευαισθησία. Αν με έναν τρόπο βάλλονται ή καταπατώνται πράγματα που οριοθετούν την ύπαρξη μου, αντιδρώ. Και στις πιο απλές περιπτώσεις όταν συναντώ ανθρώπους με κακές συμπεριφορές τους διαγράφω, τραβάω ένα μεγάλο «x» για να τελειώνω.

Είναι αδύνατον να κάνεις αυτή τη δουλειά, χωρίς να έχεις ευαισθησίες. Ως αναίσθητος άνθρωπος, ποιες αισθήσεις θα επεξεργαστείς και θα ξυπνήσεις σε όσους σε παρακολουθούν;

Είμαι και λίγο ουτοπιστής: Θέλω να πιστεύω στην καλοσύνη και την ευγένεια, στην ευαισθησία

Ναι, πολλές φορές υπερασπίζομαι με πάθος τα πράγματα και δεν κρύβω ότι θα ήθελα να είμαι λιγότερο παθιασμένος. Γιατί κάποιες φορές παρασύρομαι, είναι πιθανόν να κάνω λάθη. Συνεπώς, αν το πάθος μου δεν διοχετεύεται σε ένα ασφαλές περιβάλλον, προσπαθώ να είμαι πιο εγκρατής.

Τα ρούχα της φωτογράφισης είναι MARKS & SPENCER. Παπούτσια από προσωπική συλλογή

Συνήθως, παθιάζομαι με κάτι και το ακολουθώ για ένα διάστημα – πράγμα που με ξεκουράζει και με απορροφά. Φυσικά, το καλό με την δουλειά του ηθοποιού είναι ότι εξασφαλίζει για τον εαυτό του μια διαρκή ανανέωση, μέσα στα κείμενα, στα σχήματα, στους ανθρώπους που συναναστρέφεται.

Είναι τόσα πολλά τα χρόνια μέσα στα οποία περνάω από τη μια συνθήκη στην άλλη, οπότε νιώθω ότι έχει παγιωθεί σαν τρόπος ζωής. Αν είχα θελήσει πραγματικά να δουλέψω στο πλαίσιο μιας ομάδας, θα το είχα κάνει από καιρό. Μου αρέσει η νομαδική ζωή του ηθοποιού. Πιστεύω πως θα βαριόμουν εύκολα με οτιδήποτε άλλο.

Για τον τρόπο σκέψης και λειτουργίας του: “Πολλές φορές υπερασπίζομαι με πάθος τα πράγματα και δεν κρύβω ότι θα ήθελα να είμαι λιγότερο παθιασμένος. Γιατί κάποιες φορές παρασύρομαι, είναι πιθανόν να κάνω λάθη”.

Όταν τελειώνει ένας κύκλος εργασίας, δεν είναι σίγουρο πως ο επόμενος θ’ ανοίξει τη στιγμή που το θέλεις ή το έχεις ανάγκη. Αυτή είναι η επισφάλεια της εργασίας μας. Μπορεί να έρθουν προτάσεις που δεν μου αρέσουν, οπότε θα τις απορρίψω. Την ίδια ώρα, μπαίνει στη συζήτηση και ο βιοπορισμός, το πως θα ζήσω την οικογένεια μου. Αλλά ναι, θα ήταν ψέμα να ισχυριστώ πως δεν χαίρομαι όταν δέχομαι προτάσεις συνεργασίας.

Το καλοκαίρι θα συμμετέχω στο ανέβασμα ενός ακόμα σπουδαίου ελληνικού έργου, στο «Εκείνος κι εκείνος» του Κώστα Μουρσελά μαζί με τον Γιώργο Κωνσταντίνου, τον Δημήτρη Σταρόβα και τη Σοφία Μανωλάκου, σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ρήγα. Είναι ένα κείμενο που με έχει συγκινήσει πολύ για όσα θίγει γύρω από την ανθρώπινη ύπαρξη, την ευτυχία, τη δυστυχία και το ψέμα των υλικών αγαθών. Με γοητεύουν πολύ αυτοί οι δύο περιπλανώμενοι αλήτες που δεν θέλουν να ενδώσουν στον σύγχρονο πολιτισμένο κόσμο, αρκεί να παραμείνουν ελεύθεροι.

Αν είχα θελήσει πραγματικά να δουλέψω στο πλαίσιο μιας ομάδας, θα το είχα κάνει από καιρό.  Μου αρέσει η νομαδική ζωή του ηθοποιού. Πιστεύω πως θα βαριόμουν εύκολα με οτιδήποτε άλλο

Όταν δεν έχω την ανάγκη να με σπρώχνει, ναι. Αλλιώς, δεν υπάρχει επιλογή.

Ναι, αποφάσισα να μείνω ένα πεντάμηνο εκτός δουλειάς.

Στην αρχή όχι – ήθελα χρόνο με τον εαυτό μου· αλλά μετά άρχισα να αισθάνομαι σαν εθισμένος που του λείπει κάτι. Και διαδοχικά δέχθηκα ενδιαφέρουσες προτάσεις. Αν και ομολογώ πως, πλέον, έχω αρχίσει να αγχώνομαι γιατί το ένα ακολουθεί το άλλο, δίχως ανάσα.

Σχολιάζοντας την εξέλιξη του: “Ακόμα και στην τηλεόραση, οι αποδοχές μου δεν πάντα υψηλές. Και από εκεί άργησα να πάρω καλή αμοιβή. Το 2018 μπήκα πιο δυνατά στα πράγματα και διεκδίκησα να βρω δουλειά – στον ΑΝΤ1 τότε”.

Πήρα ύψος στην ηλικία που έπρεπε! Διαφορετικά θα έμπαινα σε ομάδα μπάσκετ για παλαίμαχους!

Πριν από δέκα χρόνια αναρωτιόμουν που είναι οι μεγάλες σκηνές στο βιογραφικό μου. Είναι τύχη, θεωρώ. Δεν μετράω τις επιλογές με το ζύγι, ούτε με το πόσες θέσεις έχει ένα θέατρο όπου θα παίξω. Συνήθως οδηγούμαι από τις συνεργασίες, από τα έργα – έτσι κι αλλιώς από το θέατρο δεν περιμένω να βγάλω χρήματα. Ακόμα και στην τηλεόραση, οι αποδοχές μου δεν πάντα υψηλές. Και από εκεί άργησα να πάρω καλή αμοιβή. Το 2018 μπήκα πιο δυνατά στα πράγματα και διεκδίκησα να βρω δουλειά – στον ΑΝΤ1 τότε.

Ναι, έχω αποφύγει να κάνω επί σκηνής πράγματα που δεν με καλύπτουν. Αλλά και στο σπικάζ δεν συνδέω τη φωνή μου με τα πάντα.

Πριν από δέκα χρόνια αναρωτιόμουν που είναι οι μεγάλες σκηνές στο βιογραφικό μου. Είναι τύχη, θεωρώ

Ομολογώ πως δεν ανήκω στους ηθοποιούς που διεκδίκησαν κάτι αντίστοιχο.

Για τη σχέση του με το μεγάλο κοινό: “Υπάρχουν μεγάλα θέατρα που μοιάζουν άχρωμα, άψυχα, χωρίς καμία ενέργεια. Εκεί δεν μου λέει τίποτα το μεγάλο κοινό”.

Εξαρτάται. Υπάρχουν μεγάλα θέατρα που μοιάζουν άχρωμα, άψυχα, χωρίς καμία ενέργεια. Εκεί δεν μου λέει τίποτα το μεγάλο κοινό. Πολλές φορές, είναι απρόσωπη αυτή η σχέση. Στα μικρά εγχειρήματα βρίσκω μεγαλύτερη ομορφιά. Θυμάμαι μια παράσταση που είχε κάνει πριν χρόνια, ο Χρήστος Σαπουντζής σε ένα καφενείο των Εξαρχείων. Την είχα βρει συγκλονιστική. Γιατί εκεί το θέατρο γίνεται εμπειρία.

Νομίζω πως και τα δύο χωρούσαν στο μυαλό μου. Χωρίς – επαναλαμβάνω – να έχω την ψευδαίσθηση ότι παίζοντας σε μεγάλες σκηνές καταξιώνομαι. Πιστεύω πως είναι καλό να αλλάζεις, να παίρνεις γεύση από όλα όσα έχει να δώσει το αθηναϊκό θέατρο, μικρής ή μεγάλης κλίμακας. Σε αυτό που θέλω να καταλήξω είναι πως δεν έβαλα περιορισμούς στον εαυτό μου, δεν του ζήτησα να παίξει σε μεγάλες σκηνές, ούτε να υποδυθεί τον κουλτουριάρη παίζοντας σε ψαγμένα θέατρα.

Το ελληνικό θέατρο δεν είναι απλώς μια μεγάλη οικογένεια, είναι ένα πολύ μεγάλο σόι. Και είναι ωραίο να γνωρίσεις και τους πιο μακρινούς σου συγγενείς.

Αισθάνομαι ζεστασιά όταν συνεργάζομαι με ανθρώπους που δεν έχουν καβαλήσει το καλάμι. Και όσο σπουδαίοι δημιουργοί κι αν είναι, όσο κι αν κατατάσσονται στους διανοούμενους του θεάτρου, εξακολουθούν να έχουν την ανάγκη μου και την ανάγκη άλλων ηθοποιών και συναδέλφων

Στην ανάγκη μου να συνεργάζομαι με κανονικούς ανθρώπους. Ανθρώπους που δεν έχουν καβαλήσει το καλάμι. Και όσο σπουδαίοι δημιουργοί κι αν είναι, όσο κι αν κατατάσσονται στους διανοούμενους του θεάτρου, εξακολουθούν να έχουν την ανάγκη μου και την ανάγκη άλλων ηθοποιών και συναδέλφων. Το θέατρο – όπως και κάθε εργασία – πρέπει να γίνεται με σεβασμό και οι σχέσεις να προστατεύονται. Το θέατρο πρέπει να είναι μια κυψέλη πολιτισμού και για τις σχέσεις των ανθρώπων. Προσωπικά, πρωτομπήκα στο θέατρο για να γιατρέψω τις πληγές μου. Αν πρόκειται να δηλώνω ηθοποιός και να επιστρέφω ένα ψυχολογικό ράκος ή τρελαμένος στο σπίτι μου, καλύτερα να μην κάνω καθόλου αυτή τη δουλειά.

Αναφορικά με τους ποιοτικούς όρους εργασίας του: “Πλέον, είμαι αδιαπραγμάτευτος σε αυτό. Το θέατρο είναι ένας ψυχικός τόπος, επομένως δεν μπορώ να δεχθώ πως δεν θα γίνεται με κατανόηση”.

Νομίζω πως, πλέον, είμαι αδιαπραγμάτευτος σε αυτό. Το θέατρο είναι ένας ψυχικός τόπος, επομένως δεν μπορώ να δεχθώ πως δεν θα γίνεται με κατανόηση.

Χαίρομαι πολύ και θεωρώ πως είναι κάτι που έχει κερδίσει η νέα γενιά. Οι δικές μας γενιές έπεφταν σε σκηνοθέτες ‘στρατηγούς’, στριφνούς, δύσκολους. Οπότε ως νέος ηθοποιός ερχόσουν αντιμέτωπος με το ερώτημα αν έτσι γίνονται τα πράγματα στο θέατρο. Και δεν είχες παρά να βρεις έναν τρόπο να σταθείς σε αυτό το περιβάλλον, προσπαθώντας να μην έχεις μεγάλες απώλειες.

Δεν πήρα τον εαυτό μου στα σοβαρά, αλλά έκανα πάντα τη δουλειά μου με σοβαρότητα. Κι ας την κάνω με τρέλα. Κάνω την τρέλα μου, τέχνη.

Ποτέ δεν αναρωτήθηκα αν δεν κάνω γι’ αυτή την δουλειά. Έμεινα πιστός εδώ. Αλλά ναι, υπήρξαν δυσκολίες κατά τις οποίες είπα πως δεν αντέχω, δεν μπορώ. Πέρασα και κρίσεις – άλλοτε κρίσεις πανικού, άλλοτε κρίσεις ταυτότητας – αλλά νομίζω πως όλα αυτά, τα έχουν βιώσει πολλοί συνάδελφοι.

Καταρχάς, πιστεύω πως ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί να λέει «είμαι». Ποιος είσαι; Είσαι ένας καλλιτέχνης, είσαι μια δημοσιογράφος. Μόλις πεις «είμαι», την επόμενη στιγμή να είσαι έτοιμος για να γίνεις «ήμουν».

Φυσικά. Δεν είμαι τίποτα περισσότερο από ένας άνθρωπος που κάνει μια δουλειά.

Δεν αισθάνθηκα ποτέ έτσι, αλλά έκανα πάντα τη δουλειά μου με σοβαρότητα. Κι ας την κάνω με τρέλα. Κάνω την τρέλα μου, τέχνη.

Ποτέ δεν έκανα κάτι ψωνίστικο. Η ζωή με γείωνε στις πραγματικές της διαστάσεις. Το ψώνιο ζει σε ένα δικό του κόσμο, θεωρώντας πως είναι το κέντρο των πραγμάτων. Δεν καταλαβαίνει τι συμβαίνει στην πάλη της ζωής.

Ο Λεωνίδας Κακούρης αισθάνεται ότι ανήκει στο θέατρο εξαιτίας της αναρχίας του.

Μάλλον, λόγω της αναρχίας του. Έχω διάσπαση προσοχής και εκεί αισθάνθηκα ότι ανήκω. Η τέχνη έχει άπειρα ερεθίσματα.

Όντως, δεν είχα αναφορές, ούτε οι γονείς μου ή κάποιος άλλος στον οικογενειακό περίγυρο έλκονταν από αυτό. Μπήκα στα πράγματα πολύ ερασιτεχνικά, απόλυτα περίεργος, όταν αποφασίσαμε να κάνουμε σκετς με ένα φίλο μου – τον Τάκη στα Πατήσια. Πληρωνόμασταν σε ποτά!

Ως αριστούχος απόφοιτος, μπήκα αμέσως στο Εθνικό. Ωστόσο, στα δύο χρόνια που παρέμεινα στο Εθνικό δεν έκανα τίποτα σημαντικό· ήμουν… κοντάρι σε παραστάσεις της Επιδαύρου.

Ακριβώς. Με φώναξε για να δουλέψω στο ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας όπου αισθάνομαι ότι έβγαλα μια δεύτερη σχολή. Είχα τελειώσει το Εθνικό, αλλά κοντά της τελείωσα και το Θέατρο Τέχνης. Και εκεί συνάντησα πολύ αξιόλογους ηθοποιούς, τον Άρη Λεμπεσόπουλο, την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, τη Μάνια Παπαδημητρίου, την Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου και φυσικά τη Μάγια στα ντουζένια της.

Κοντά σε όλες αυτές τις κορυφαίες φυσιογνωμίες του θεάτρου διδάχθηκα πολλά. Περνούσα από τον Κολτές και την Βιρτζίνια Γουλφ στον Τσέχωφ, τον Κόνραντ, τον Ευριπίδη και τόσους άλλους. Κι ήμουν ένας άπειρος ηθοποιός, που μπροστά του ανοιγόταν ένας μαγικός κόσμος.

Ποτέ δεν αναρωτήθηκα αν δεν κάνω γι’ αυτή την δουλειά. Έμεινα πιστός εδώ. Αλλά ναι, υπήρξαν δυσκολίες κατά τις οποίες είπα πως δεν αντέχω, δεν μπορώ

Στο θέατρο δεν είχα παράπονο. Δεν μου έλειψαν οι μεγάλοι ρόλοι – εκτός από ένα διάστημα όταν τα παιδιά μου ήταν μικρά. Γενικά, δεν ξέρω. Φεγγάρια υπάρχουν και στο θέατρο. Σκέφτομαι κι άλλους συναδέλφους που κάποτε μπήκαν στον τυφώνα της επιτυχίας και τώρα είναι εκτός χώρου. Θέλω να πω ότι τίποτα δεν είναι αιώνιο και σταθερό.

Ναι. Ως ηθοποιός αισθάνομαι πως πρέπει να κάνω διαρκώς update. Και να ανακαλύψω δικά μου πράγματα, τα οποία δεν γνώριζα ότι είχα. Όσο παραμένεις στην επιφάνεια των πραγμάτων, το μόνο σίγουρο είναι πως τρως τη σκόνη. Επαναλαμβάνεσαι, πιθανώς να κουράζεις και τον εαυτό σου και φτάνεις να κάνεις κάτι απλώς για να κερδίζεις κάποια χρήματα. Από όλο αυτό θέλησα να διαφύγω. Κι αν βρεθώ ξανά μπροστά στο ίδιο συμπέρασμα, πάλι θα κάνω το ίδιο.

“Αλίμονο, αν δεν ήθελα ένα ρόλο στην Επίδαυρο” εξηγείται.

Ναι, τα τελευταία χρόνια λειτουργώ πιο κοντά σε αυτό που θέλω πραγματικά να κάνω. Φυσικά, δεν είναι κάτι που μπορείς να το διασφαλίσεις. Αναπόφευκτα παίρνεις ένα ρίσκο. Όσο καλές κι αν είναι προδιαγραφές μιας συνεργασίας – μιας παράστασης, μιας τηλεοπτικής παραγωγής- δεν ξέρεις πως θα εξελιχθεί.

Σε γενικές γραμμές, τολμάω.

Φυσικά, υπό τις κατάλληλες συνθήκες, θα δοκιμαζόμουν στο ο,τιδήποτε.

Ναι, αλίμονο αν δεν το ήθελα. Η πρώτη και τελευταία φορά που πάτησα το χώμα αυτού του υπέροχου Θεάτρου ήταν στις «Φοίνισσες» του Ευριπίδη, στο ρόλο του Ετεοκλή, με την Άννα Συνοδινού, όταν ήμουν πολύ νέος. Έκτοτε, προέκυψαν δυο προτάσεις, ωστόσο είχα υποχρεώσεις σε γυρίσματα και δεν μπορούσα να συμμετέχω.

Πιστεύω πως ένας καλλιτέχνης δεν μπορεί να λέει «είμαι». Ποιος είσαι; Είσαι ένας καλλιτέχνης, είσαι μια δημοσιογράφος. Μόλις πεις «είμαι», την επόμενη στιγμή να είσαι έτοιμος για να γίνεις «ήμουν»

Όταν υπάρχει ένα κομμάτι της επιθυμίας να υπάρξεις, δίνοντας περισσότερα δείγματα του τι μπορείς να κάνεις.

Όταν είσαι πιο νέος, είσαι πιο μαχητικός και τότε βάζεις στόχους. Τώρα, δεν θα κάνω το βήμα να αυτοπροταθώ σε ένα σκηνοθέτη. Αν έρθω στο μυαλό ενός δημιουργού, ως το κατάλληλο υλικό, πολύ ευχαρίστως.

Δεν το έχω αποπειραθεί ποτέ – αλλά ποτέ δεν είναι αργά. Ποιος θα αρνηθεί πως δεν είναι ωραίο να ονειρεύεσαι και να θέλεις μοιραστείς το όνειρο σου με άλλους;

Ναι, θα μου άρεσε.

Εξαιτίας διάφορων συγκυριών. Πάντως, κάτι έχω στο μυαλό μου.

Για τη σχέση του με το όνειρο: “Γενικά, είμαι ονειροπαρμένος. Στο θέατρο πάντως δεν ονειρεύομαι, πιο εύκολα κλίνω προς την ανησυχία”.

Σίγουρα δεν κερδίζεις χειροπιαστά πράγματα. Ακόμα κι αν πιστεύεις ότι έχεις κερδίσει μια εκτίμηση, μια αποδοχή, η δουλειά αυτή είναι σαν κινούμενη άμμος όπου στο επόμενο βήμα ίσως τα πάρει όλα το κύμα, πριν προλάβεις να μαζέψεις τα πράγματα σου.

Ναι, σε όλους έχει συμβεί. Αλλά υπάρχει και το θετικό, πως το κύμα μπορεί να στα φέρει πίσω. Θεωρώ πως καμία προσπάθεια δεν πάει χαμένη. Στη ζωή, τίποτα δεν πάει χαμένο.

Αυτό έμαθα να κάνω. Η συνήθεια έχει μεγάλη δύναμη. Και μέσα στη συνήθεια προστίθενται συνεχώς καινούργια υλικά και παράμετροι. Μπαίνει συνέχεια φρέσκο νερό στη δεξαμενή.

Η αγάπη μου για το θέατρο είναι δεδομένη.

Αν είσαι ανοιχτός, σίγουρα θα έρθουν πράγματα στο δρόμο σου που θα σε κάνουν να νιώσεις πληρότητα. Πιστεύω ότι στη ζωή πρέπει να πας μέχρι εκεί που αξίζει να πάει

Γενικά, είμαι ονειροπαρμένος. Στο θέατρο πάντως δεν ονειρεύομαι, πιο εύκολα κλίνω προς την ανησυχία. Από εκεί και πέρα, δεν θα πρωτοτυπήσω: Θέλω να έχω την πνευματική μου διαύγεια, να είμαι γενικώς υγιής και ανοιχτός σ’ όσα μου φέρνει η ζωή. Αν είσαι ανοιχτός, σίγουρα θα έρθουν πράγματα στο δρόμο σου που θα σε κάνουν να νιώσεις πληρότητα. Πιστεύω ότι στη ζωή πρέπει να πας μέχρι εκεί που αξίζει να πάει.

Μα είναι φορές που η ροή αυτή σε παίρνει και σε σηκώνει. Έχουν δίκιο αυτοί που λένε πως «όταν οι άνθρωποι κάνουν σχέδια, ο Θεός γελά». Πάντως, όσο περνάει από τη δύναμη μου θέλω να δημιουργώ κάποιες συνθήκες, να ορίζω τα πράγματα.

Έχω ανάγκη να πιστέψω σε κάτι που είναι πιο ψηλά από μένα και πολύ πιο δίκαιο. Έχω ανάγκη από μια καταφυγή στη δύσκολη ώρα που να έχει να προσφέρει καλοσύνη, αγάπη, αλληλεγγύη.

Με αυτό το δεδομένο πάμε στη ζωή, είναι ειλημμένη η απόφαση! Δεν πολεμιέται κι ούτε με απασχολεί να φαίνομαι ή να παριστάνω το νεότερο. Έχω ανάγκη να ζω περισσότερο τη στιγμή, γιατί έχω καταλάβει πόσο σχετικός είναι ο χρόνος. Αλλά, βλέπεις, είναι που πέρασαν γρήγορα τα χρόνια. Είμαστε ένα φλας και τέλος…

Συμφωνώ, άλλωστε ως ονειροπαρμένος είμαι – με μια έννοια – ακόμα έφηβος. Για να μην πω παρατεταμένα έφηβος. Δεν ξέρω αν ο χρόνος μου πάνω στη γη συμβαδίζει με την ψυχική μου ενηλικίωση – νομίζω πως όχι! Και, κάπου, μου αρέσει αυτό.

Δεν ξέρω αν ο χρόνος μου πάνω στη γη συμβαδίζει με την ψυχική μου ενηλικίωση – νομίζω πως όχι! Και, κάπου, μου αρέσει αυτό

Νομίζω όχι πια. Αν και τώρα τελευταία, οπότε έφυγαν από τη ζωή κοντινοί μου φίλοι, όπως ο Στέλιος Γεράνης, ο Αίας Μανθόπουλος, η Ιφιγένεια Αστεριάδη δεν μπορείς παρά να σκέφτεσαι πως τίποτα δεν είναι δεδομένο. Έχει σημασία να πάρεις απόφαση πως έτσι έχουν τα πράγματα· οπότε κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς στο εδώ και τώρα. Για το μετά κανείς δεν ξέρει…