*Σημ.: Στην αρχική δημοσίευση του άρθρου, παρατηρήθηκε ότι η εικόνα που συνοδεύει το κείμενο δεν ήταν η σωστή. Έχουμε προχωρήσει σε αντικατάσταση της με τη σωστή φωτογραφία, ώστε να μην υπάρχει καμία παρανόηση. Ζητούμε συγνώμη για την όποια σύγχυση προκλήθηκε και εκτιμούμε την υποστήριξή σας.
Ο πίνακας Ecce Homo που αποδόθηκε στον Καραβάτζιο, βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο επίκεντρο μεγάλης έρευνας για φερόμενη απάτη από μία Ισπανίδα έμπορο τέχνης.
Ο πίνακας με τους δύο δημίους θεωρήθηκε νεοανακαλυφθέν αριστούργημα του Ιταλού ζωγράφου του μπαρόκ, αγοράστηκε τον Δεκέμβριο του 2022 σε δημοπρασία αντί 16.939 ευρώ και πουλήθηκε, τον Φεβρουάριο του 2023, από την Ισπανίδα έμπορο τέχνης Herennia Trillo σε επιχειρηματία, έναντι 275.000 ευρώ.
Παρ’ όλα αυτά, σύμφωνα με πραγματογνωμοσύνη ειδικών του Μουσείου Πράδο στη Μαδρίτη, το έργο δεν είναι αυθεντικός Καραβάτζιο, αλλά δημιούργημα αγνώστου καλλιτέχνη με «μέτρια τεχνική αρτιότητα». Εκτίμησαν, μάλιστα, και την πραγματική αξία του σε μόλις 22.000 ευρώ!
Η υπόθεση ερευνάται πλέον από την Ιστορική Υπηρεσία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ισπανικής Πολιτοφυλακής (Guardia Civil), ενώ η εισαγγελία της Μαδρίτης εξετάζει το ενδεχόμενο απάτης.
Συγκεκριμένα, η Herennia Trillo φέρεται να συνεργάστηκε με γυναίκα που προσποιούνταν ειδικό από την Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία, ώστε να ενισχύσει την ψευδή απόδοση του έργου. Στην υπόθεση εμπλέκεται και γκαλερίστας της Μαδρίτης, ο οποίος φέρεται να εξέδιδε εικονικά τιμολόγια ώστε να αποκρύψει τα χρήματα που έλαβε η έμπορος από τον αγοραστή.
Οι εμπειρογνώμονες του Μουσέιου Πράδο κλήθηκαν να αναλύσουν τον υποτιθέμενο Καραβάτζιο το περασμένο καλοκαίρι. Επιβεβαίωσαν ότι το έργο ανήκε στην ιταλική και όχι στην ισπανική μπαρόκ παράδοση, χρονολογώντας το στο πρώτο μισό του 17ου αιώνα. Σε συνεργασία, μάλιστα, με τον Ιταλό ιστορικό τέχνης Τζιουζέπε Πόρτσιο από το Πανεπιστήμιο της Νάπολης, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο πίνακας δεν ανήκει στη σχολή του Καραβάτζιο αλλά σε αυτή του ανταγωνιστή του, Ανιμπάλε Καρράτσι, υποδεικνύοντας έναν ανώνυμο ζωγράφο από την περιφέρεια Εμίλια-Ρομάνια.
Όταν ο αγοραστής ζήτησε έλεγχο από δικό του εμπειρογνώμονα, η ίδια η Trillo αρνήθηκε, εγείροντας υποψίες. Τελικά, παραδέχθηκε ότι πιθανόν να μην πρόκειται για αυθεντικό Καραβάτζιο και προσπάθησε να ανακατευθύνει την προέλευση, προτείνοντας πιθανή απόδοση στον Γάλλο οπαδό του Καραβάτζιο, Βαλεντέν ντε Μπουλόν. Στη συνέχεια, οι αρχές προχώρησαν σε κατάσχεση του έργου από το σπίτι της τον Ιούνιο του 2023, με την ίδια να εξακολουθεί να αρνείται τις κατηγορίες για απάτη.
Παρ’ όλα αυτά, η αξιολόγηση του Πράδο θα κατατεθεί επίσημα στο δικαστήριο και η υπόθεση πρόκειται να εξεταστεί μέσα στους επόμενους μήνες. Για μια ακόμη φορά το σκάνδαλο αυτό αναδεικνύει τους κινδύνους και την πολυπλοκότητα της αγοράς έργων τέχνης, που παραμένει ένα διαχρονικό φαινόμενο που απασχολεί.
Με πληροφορίες από Artnet.
