Τυφλή, τυφλή φοράδα, πού πας;: Μια σκηνική σύνθεση με διηγήματα του Σωτήρη Δημητρίου στο Θέατρο Φούρνος

Η 1+1=1 και η Angelus Novus ανεβάζουν την παράσταση «Τυφλή, τυφλή φοράδα, πού πας;», σε σκηνοθεσία Δαμιανού Κωνσταντινίδη και ερμηνεία Δέσποινας Σαραφείδου, από 8 Μαΐου 2025 και για 8 μόνο παραστάσεις κάθε Πέμπτη και Παρασκευή στις 21:00 στο Θέατρο Φούρνος.

Το έργο σε μορφή μονολόγου αποτελείται από πέντε διηγήματα του Σωτήρη Δημητρίου, ενός από τους σημαντικότερους νεοέλληνες συγγραφείς. Το έργο του, βαθιά ανθρώπινο, περιγράφει με ποίηση και ρεαλισμό μια κοινωνία ρημαγμένη, με πρόσωπα μοναχικά, έκκεντρα και αποσυνάγωγα, τραυματισμένα από τη ζωή.

Η καθημερινή διαπάλη των σχέσεων και η ενδοοικογενειακή βία, η πικρία και η ματαίωση αλλά ταυτόχρονα και η τρυφερότητα, η ζωογόνα ελπίδα, η λοξή σεξουαλικότητα, η αγάπη, το χιούμορ, η παρηγοριά. Περιπλανήσεις στην Αθήνα και την επαρχιακή μεθόριο, τυχαία βλέμματα και κουβέντες που λάμπουν απρόσμενα θερμαίνοντας την καρδιά, ο καθημερινός πόνος των ανθρώπων αλλά ενίοτε και ο πόνος των ζώων.

Στις πέντε ιστορίες του Σωτήρη Δημητρίου («Ντιάλιθ’ ιμ», «Χριστάκη, Βαλέρια», «Η φλέβα του λαιμού», «Γλύκα στο στόμα», «Κάι, κάι, θεούλη μου»), τα πλάσματα που πρωταγωνιστούν κουβαλούν μιαν αντίδικη μοίρα και πορεύονται ακυβέρνητα αναζητώντας κάπου ν’ ακουμπήσουν.

Μια γυναίκα εγκλωβισμένη σ’ ένα ασφυκτικό οικογενειακό περιβάλλον ξαναβρίσκει τη γλώσσα της καθώς θρηνεί το χαμένο παιδί της. Μια φτωχοπουτάνα που πουλάει το γιο της για δυο χιλιάρικα στη Συγγρού συνδέεται ξανά με τις ρίζες της την ώρα της ύστατης απώλειας. Μια φλέβα που χορεύει άτσαλα αποκαλύπτει τη δύναμη και το χαμόγελο μιας μάνας αφοσιωμένης στην άρρωστη κόρη της. Ένα νεκροταφείο γίνεται το σκηνικό για την ερωτική συνεύρεση δυο μοναξιασμένων που καταφάσκει τη ζωή. Τέλος, τα ζώα που υποφέρουν τα πάνδεινα σ’ έναν μακρινό ναύσταθμο καταλήγουν να είναι μια αλληγορία για τις αδέσποτες τύχες όλων μας.

«Πλάσματα, άνθρωποι, ζώα, αδιακρίτως φύλου, βασανισμένα, βασανίζοντα, πιασμένα όλα στο δόκανο ενός ανελέητου θεού, παλεύοντας απελπισμένα να ξεφύγουν, εξεγερμένα ή ικετεύοντας μάταια οίκτο, ή, σπανιότερα, κερδίζοντας με κόπο μια στιγμή γαλήνης ή, ακόμη-ακόμη, μιαν ελευθερία μέσα από τη συντριβή. Αυτό είναι, με μια φράση, το συνδετικό, οντολογικό, νήμα των 5 σύντομων ιστοριών που απαρτίζουν το Τυφλή, τυφλή φοράδα, πού πας;, και που είναι αλιευμένες από τρεις διαφορετικές συλλογές διηγημάτων του Σωτήρη Δημητρίου.

Πώς αυτό το λογοτεχνικό υλικό μπορεί, χωρίς να αλλοιωθεί, να γίνει θέατρο; Πώς μπορεί να ξεφύγει η παράστασή του από έναν χαρακτήρα αναλογίου; Όπως μου συνέβη παλιότερα ανεβάζοντας Παπαδιαμάντη, τον οποίον περιέργως ο Δημητρίου μού τον θυμίζει αν και εκ πρώτης όψεως δεν του μοιάζει καθόλου, ανακαλύπτω μια δραματική, δηλαδή καθαρά θεατρική, ένταση στην ίδια τη γλώσσα και όχι μόνο στο ιστορημένο γεγονός. Είναι μια γλώσσα με γερές ρίζες στη γη και στην καρδιά, που ανακαλεί βιώματα και προσκαλεί σε μια βιωματική απόδοσή της.

Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο, χρειάζεται ένας ερμηνευτής, μια ερμηνεύτρια ιδιαίτερης ευαισθησίας και μεγάλης ακρίβειας, που βρήκα στο πρόσωπο της Δέσποινας Σαραφείδου. Επωμίζεται μόνη της το φορτίο των συνταρακτικών αυτών ιστοριών και των όχι λιγότερο συνταρακτικών ηρώων τους, επιδιδόμενη σε μια εύθραυστη ισορροπία ανάμεσα στην αφήγηση και την υπόδυση, στον έλεγχο και το χάσιμο.

Είναι ίσως αναγκαίο να θυμίσω πως αυτή η δουλειά, φτιαγμένη με ελάχιστα μέσα, χειροποίητα, φερμένη μπροστά στο κοινό από μία μόνο ηθοποιό, είναι μια δουλειά συνόλου, μια δουλειά συνάντησης παλιών και νέων συνεργατών, φίλων, αποτέλεσμα κοινής κατάθεσης, αγάπης: Σωτήρη, Δέσποινα, Ίριδα, Μαρία, Στέβη, Κυριακή, Ελιόνα, Γιώργο, Δημήτρη, Dennis, Ράνια, σας ευχαριστώ». 
Δ.Κ.

Η εταιρεία θεάτρου 1+1=1 ιδρύθηκε το 2011, σε διεύθυνση της Δέσποινας Σαραφείδου. Παραγωγές της έχουν παρουσιαστεί στην Αθήνα και σε περισσότερα από 40 φεστιβάλ στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Ευρώπη, Αμερική, Ασία) και έχουν τιμηθεί με βραβεία κειμένου, παράστασης και ερμηνείας.

Η εταιρεία θεάτρου Angelus novus ιδρύθηκε το 2003 στη Θεσσαλονίκη και διευθύνεται από τον σκηνοθέτη Δαμιανό Κωνσταντινίδη. Έχει στο ενεργητικό της πάνω από 35 παραστάσεις. Έχει παρουσιάσει τη δουλειά της σε πολλές πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού και έχει συμμετάσχει σε εγχώρια και ξένα φεστιβάλ. Έχει βραβευτεί με το βραβείο ερμηνείας Κ. Κουν (2018) και με το βραβείο επιτελεστικού έργου (2023) από την Ένωση Ελλήνων Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών.

Η σελίδα της Angelus novus: fb: https://www.facebook.com/AngelusNovus.theater

site: www.angelusnovus.gr