Φέτος είναι χρονιά Ομήρου, καθώς δύο από τις σημαντικότερες παραστάσεις της σεζόν, η Οδύσσεια του Robert Wilson και η Ιλιάδα του Στάθη Λιβαθινού έχουν ως θέματα τα δύο μεγάλα ομηρικά έπη.
"Παρακαλούμε κρατάτε τα εισιτήριά σας στο χέρι", προέτρεπε το κοινό ένας ταξιθέτης στην είσοδο του Κτηρίου Α της Πειραιώς 260, όπου ο Δημήτρης Παπαϊωάννου θα παρουσίαζε την "Πρώτη Ύλη" του. Κι αυτό γιατί ο Παπαϊωάννου στέκεται στην είσοδο της αίθουσας, προκειμένου να θεωρεί ο ίδιος, ένα προς ένα, τα εισιτήριά μας.από την Αργυρώ Σταυρίδη
Πόσοι και πόσοι από εμάς, στην διάρκεια της ζωής μας, παρακολουθώντας ένα καλλιτεχνικό δρώμενο- χορευτικό ή άλλο- δεν είπαμε: «Σιγά! Κι εγώ μπορώ να το κάνω αυτό!» Όμως, άλλο να το λες κι άλλο να το κάνεις. Κι όπως αποδεικνύει η παράσταση Untrained της Αυστραλής χορογράφου Lucy Guerin, που βάζει μαζί δύο εκπαιδευμένους χορευτές με δύο καθημερινούς ανθρώπους, να κάνουν τις ίδιες φιγούρες, η διαφορά ανάμεσα στον άνθρωπο με χορευτική παιδεία και τον μέσο άνθρωπο είναι μεγάλη.
Θα μπορούσα να πω ότι είναι μια από τις πιο σημαντικές παραστάσεις της σύγχρονης ελληνικής χορευτικής σκηνής, που έχω δει εδώ και αρκετό καιρό.Από τη Δέσποινα Ψάλλη
«Πάρε ό,τι θέλεις παλιατζή/ από μια αγάπη που δε ζει» τραγουδάει ο Στράτος Διονυσίου σε ένα από τα πολλά λαϊκά άσματα που μιλούν για το τέλος μιας σχέσης που συνοδεύεται από την εγκατάλειψη των επίπλων, των κουρτινών ή και της ίδιας της κατοικίας που στέγασε έναν έρωτα πλέον νεκρό.
Άλλη μια devised παράσταση που προέκυψε μέσα από συνεντεύξεις καθημερινών ανθρώπων, είναι οι Γέφυρες μια παράσταση της ομάδας Sui Generis σε σκηνοθεσία Κώστα Γάκη, που ανεβαίνει αυτήν την περίοδο στο Bios.
Στην θρυλική μορφή του διασημότερου ροκ σταρ του 20ου αιώνα είναι αφιερωμένη η παράσταση «John Lennon: Το σκαθάρι και τα μάτια σας» που ανεβαίνει στον πολιτιστικό χώρο Αγγέλων Βήμα σε σκηνοθεσία Αθανασίας Καραγιαννοπούλου.
Έναν ύμνο στον άνθρωπο που αποπειράθηκε να σκοτώσει τον δικτάτορα Παπαδόπουλου, τον Αλέξανδρο Παναγούλη, αποτελεί η παράσταση του Δήμου Αβδελιώδη "Ωδή στον Αλέξανδρο Παναγούλη" που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Μια νουβέλα της Βάσως Νικολοπούλου (2010) η «Βασιλική» έγινε θεατρική παράσταση σε σκηνοθεσία Λίνας Ζαρκαδούλα και πρωταγωνίστρια την Αθηνά Μαξίμου που ανεβαίνει στην σκηνή του Νέου Ελληνικού Θεάτρου του Γιώργου Αρμένη.
Κεντρικό θέμα σε πάρα πολλά ελληνικά έργα είναι η οικογένεια. Ο ρόλος του θεσμού αυτού είναι κορυφαίος σε οποιαδήποτε κοινωνία και ειδικά στην ελληνική είναι πολύ ισχυρός. Η επίδραση αυτή φαίνεται στην θεματολογία πάρα πολλών καλλιτεχνικών έργων. Μία από αυτές είναι η παράσταση Pedestal που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου.
Ο συγγραφέας Βασίλης Ζιώγας έγραψε ένα μυθιστόρημα, το "Όπως τα κούρντισες Θέ' μου" (1993) με πρωταγωνίστρια την μητέρα του, όταν αυτή είχε πλέον φύγει. Ήταν ίσως ένας τρόπος για να διαχειριστεί την απώλειά της. Και τώρα, η κόρη του εκλιπόντος συγγραφέα, η Ελένη Ζιώγα, έρχεται να διασκευάσει αυτό το έργο σε έναν μονόλογο με τον τίτλο «το Μυστικό της Κυρίας Έλεν» που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
Μια βιενέζικη οπερέτα με ανάλαφρη παριζιάνικη ατμόσφαιρα παρουσιάζει το Θέατρο Ολυμπία της Λυρικής. Ο λόγος για την Εύθυμη Χήρα του Φραντς Λέχαρ σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη.
H ζωή ενός μουσικού του διαμετρήματος του Μίκη Θεοδωράκη δεν μπορεί να διαχωρισθεί από την μουσική του. Έτσι στην παράσταση «Μίκης Θεοδωράκης: Ποιος τη ζωή μου» στο Badminton γύρω από τον βίο και την δημιουργία του μεγάλου συνθέτη η μουσική του είχε τον πρώτο λόγο.
Μπορεί μια συζήτηση μεταξύ ενός καθηγητή πανεπιστημίου και μιας φοιτητριούλας να μετατραπεί σε ένα πραγματικό θρίλερ; Μπορεί, αν την γεννάει η φαρμακερή πένα του Ντέιβιντ Μάμετ. Ο λόγος για την παράσταση «Ολεάννα», που ανεβαίνει στο θέατρο Εμπορικόν σε σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη.
Ένα επικών διαστάσεων μεταφυσικό θρίλερ μετά μουσικής, οι «Δαίμονες» σε μουσική του Νίκου Καρβέλα και σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα που ανεβαίνει στο Παλλάς με πρωταγωνίστρια την Άννα Βίσση και άλλους λαμπερούς συντελεστές.
Ένα από τα έργα της σύγχρονης γαλλικής δραματουργίας, το «Γκιγιόμ γλυκιά μου» του Γκιγιόμ Γκαλιέν στο πλαίσιο του Low Budget Festival ανέβηκε για τέσσερις μέρες στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης σε σκηνοθεσία της Μαριάννας Κάλμπαρη.
Μια νεανική και μοντέρνα παράσταση κριτικής για την Αμερική, με αναφορές στον Τζωρτζ Μπους και τα πεπραγμένα του την ημέρα της 11ης Σεπτεμβρίου από μια διαφορετική αφετηρία, πραγματοποιείται στην παράσταση «η βλαμμένη» που ανεβαίνει στον Χώρο Τέχνης 14η Μέρα σε σκηνοθεσία Γρηγόρη Χατζάκη.
Ένας Χίτλερ λίγο πριν την πτώση του προσπαθεί απεγνωσμένα να αφήσει την παρακαταθήκη του και τον σπόρο του ναζισμού στις επόμενες γενιές. Κι από ό,τι φαίνεται κάτι καταφέρνει, σύμφωνα με την παράσταση Adolf, τον μονόλογο με τον Βρετανό ηθοποιό Pip Utton που ανεβαίνει στο Βios.
Ένα έργο για έναν μαχητή της Κρήτης με προσωπικό κώδικα ηθικής, έναν σκληρό άντρα που βάζει τιμή και πατριωτικό καθήκον πάνω ακόμα και από κάθε ανθρώπινη ευαισθησία, «ο καπετάν Μιχάλης» του Νίκου Καζαντζάκη παρουσιάζεται στο Θέατρο "Βαφείο-Λάκης Καραλής" σε σκηνοθεσία Γιώργου Κουσκουλή.
Η φετινή χρονιά για το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών είναι χρονιά Μπετόβεν, καθώς ένα μεγάλο μέρος του έργου του μεγάλου Γερμανού συνθέτη παρουσιάζεται επί σκηνής από σημαντικούς σολίστες και ορχήστρες. Κι ενώ συνεχίζουν ακόμα να εκτελούνται οι περίφημες σονάτες για πιάνο του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν σε διάφορες συναυλίες, είχαμε ένα τριήμερο αφιερωμένο στα διάσημα κοντσέρτα για πιάνο του μουσικού που άφησε το στίγμα του στην λεγόμενη «κλασική μουσική».
Ένα από τα πιο εμβληματικά και τα πιο σκοτεινά έργα του θεάτρου του παραλόγου, «Το τέλος του παιχνιδιού» του Σάμιουελ Μπέκετ ανεβαίνει στο Από Μηχανής Θέατρο σε σκηνοθεσία Δημήτρη Λιγνάδη.
Στο τέλος της όπερας "Σικελικός Εσπερινός" του Βέρντι, ηχούν καμπάνες δίνοντας το σύνθημα για επανάσταση των Σικελών εναντίον των Γάλλων. Η γενική πρόβα για το ανέβασμα του "I vespri siciliani" από τη Λυρική Σκηνή, την οποία και παρακολουθήσαμε στο Μέγαρο Μουσικής, και έκανε επίσης αρκετό "θόρυβο", αφού κάθε ανέβασμα αυτής της "grand opera" αποτελεί αξιοσημείωτο καλλιτεχνικό γεγονός, καθώς είναι ένα έργο που δεν παρουσιάζεται συχνά, ακόμα και διεθνώς.από την Αργυρώ Σταυρίδη
Το βραβευμένο έργο του Ζοέλ Πομμερά «Κύκλοι/Ιστορίες» ανεβάζει η θεατρική ομάδα Κανιγκούντα σε σκηνοθεσία Γιάννη Λεοντάρη στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση.
Ένα κλασικό έργο του Έντουαρντ Άλμπη, το «Ποιος φοβάται την Βιρτζίνια Γουλφ» με ένα κλασικό θέμα για το θέατρο, αυτό της «σφαγής» που συμβαίνει στα αντρόγυνα που συμβιώνουν πολλά χρόνια μαζί, ανεβαίνει στο θέατρο Πόλη σε σκηνοθεσία Γιώργου Νανούρη.
Ένα σκληρό και σκοτεινό έργο για το βαθύ τραύμα του εμφυλίου, αλλά και για την απάθεια της κοινωνίας μας είναι οι «Θεατές» του Μάριου Ποντίκα, το οποίο ανεβαίνει στο Εθνικό θέατρο σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευαγγελάτου.
Μαθήματα πωλήσεων και ηθικής εξαχρείωσης παραδίδονται με το αζημίωτο οικονομικά, αλλά όχι και ψυχικά, στο παραβολικό έργο του Ζοέλ Πομμερά «Η μεγάλη και θαυμαστή ιστορία του εμπορίου» που ανεβαίνει στην Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών σκηνοθετημένη από τον ίδιο τον συγγραφέα με γάλλους ηθοποιούς και την χρήση ελληνικών υπερτίτλων.
Διάσπαρτες ιστορίες μιας καθημερινότητας αστικής και ανθρώπινης και συνάμα ποιητικής, σοκαριστικής και ενίοτε σουρεαλιστικής βλέπουμε στην παράσταση «Θα σε πάρει ο δρόμος» που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης σε σκηνοθεσία Ένκε Φεζολάρι.
Μια αρκετά προκλητική κατάδυση στις σκοτεινές ζώνες της ζωής μέσα από την μπερδεμένη σεξουαλικότητα και την χαοτική ταυτότητα ενός εφήβου επιχειρεί η παράσταση Vitrioli του συγγραφέα Γιάννη Μαυριτσάκη σε σκηνοθεσία Olivier Py στην Νέα Σκηνή Νίκος Κούρκουλος του Εθνικού Θεάτρου.
Μια κριτική στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό μέσα από το πρίσμα της χριστιανικής ηθικής επιχειρεί ο Ιρλανδός Ντέννις Κέλλυ στο έργο του «το κουρέλι» που ανεβαίνει στη θεατρική σκηνή του Faust σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου.
Η επιθεώρηση, ένα είδος που έχει την δική του- και μεγάλη- ιστορία στο ελληνικό θέατρο, είναι στο επίκεντρο της θεαματικής μουσικοθεατρικής παράστασης «Θα σε πάρω να φύγουμε» σε σκηνοθεσία- χορογραφία Φωκά Ευαγγελινού και σε κείμενο του Άγγελου Πυριόχου.
Μια κωμωδία για την τσαρική Ρωσία του 1836, μιλάει για διαφθορά και διαπλοκή στην τοπική εξουσία, για ανθρώπους που παριστάνουν κάτι ανώτερο από αυτό που πραγματικά είναι, για απατεώνες πρωτευουσιάνους κι επαρχιώτες. Είναι δηλαδή σαν να μιλάει και για την Ελλάδα του σήμερα. Γιατί η διαφθορά υπάρχει σε όλες τις εποχές και σε όλες τις κοινωνίες.
Μια Μήδεια που διεκδικεί το αμερικανικό όνειρο, για να βρει μόνο έναν αδιέξοδο έρωτα μας παρουσιάζει η παράσταση Μήδεια του Μανχάταν της Γερμανίδας συγγραφέως Dea Loher, που ανεβαίνει στο θέατρο Από Mηχανής σε σκηνοθεσία Έφης Θεοδώρου.
Μια φωτογραφία έχει την δύναμη να αλλάξει τον κόσμο. Το θέμα είναι: μπορεί να τον κάνει καλύτερο; Αυτό το ερώτημα φαίνεται να απασχολεί τον Ισπανό συγγραφέα Γκιλιέμ Κλούα (Guillem Clua) στο έργο του «Δέρμα στις φλόγες» που ανεβαίνει στο υπόγειο του θεάτρου τέχνης Κάρολος Κουν σε σκηνοθεσία Διαγόρα Χρονόπουλου.
Ένα βουκολικό δράμα των τελών του 19ου αιώνα με άρωμα από δημοτικό τραγούδι και Βαλκάνια, αλλά και μπόλικη ερωτική απελπισία, την κλασική "Γκόλφω" του Σπυρίδωνος Περεσιάδη μας παρουσιάζει ο Νίκος Καραθάνος ως σκηνοθέτης και πρωταγωνιστής στο Rex σε παραγωγή του Εθνικού θεάτρου.
Ένα έργο που κινείται ανάμεσα στην κωμωδία και την τραγωδία, με συγκάτοικους στην τρέλα δύο αδερφούς, είναι «η μοναξιά στην Άγρια Δύση» του Μάρτιν Μακντόνα, που ανεβαίνει στο θέατρο Επί Κολωνώ σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια.
Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης, με επιθυμίες έντονες και παράξενες, σχέσεις που καταστρέφονται κι επανέρχονται και μια ζωή που δεν είναι ακριβώς αυτό που θέλανε. Αυτά βλέπουμε στην παράσταση «Με δύναμη από την Κηφισιά» των Δημήτρη Κεχαΐδη κι Ελένης Χαβιαρά σε σκηνοθεσία της Έρσης Βασιλικιώτη στο θέατρο Ροές.
