ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ

Τους «τα' δωσε όλα κι έμεινε στον άσσο» ή «του' φαγαν όλα τα δαχτυλίδια και τώρα κοιμάται στα σανίδια»! Τα λαϊκά μας τραγούδια περιγράφουν μια κατάσταση που λες και γράφθηκε για τον Τίμωνα τον Αθηναίο του Ουίλλιαμ Σαίξπηρ, ο οποίος παρουσιάζεται σε ζωντανή μετάδοση από το Εθνικό Θέατρο της Αγγλίας στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.Γιώργος Σμυρνής

Φαντάσματα δεν υπάρχουν. Τα φαντάσματα τα κουβαλάμε μέσα μας. Και πολλές φορές καταφεύγουμε σε αυτά, για να εξηγήσουμε τον παραλογισμό των ζωών μας. Αυτό μας λέει πάνω- κάτω η κωμωδία «Αχ αυτά τα φαντάσματα» του Εντουάρντο ντε Φιλίππο σε σκηνοθεσία Γιάννη Κακλέα, που ανεβαίνει στο θέατρο Βρετάνια.

Το αμερικάνικο όνειρο ανήκει σε όσες μπορούν ακόμα και να σκοτώσουν γι' αυτό! Αυτό μοιάζει να μας λέει το θεατρικό μιούζικαλ Chicago του Bob Fosse, το οποίο ανεβαίνει στο Παλλάς σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή.Από τον Γιώργο Σμυρνή

Μπορεί το στριπτίζ να γίνει η λύση για την οικονομική κρίση; Μάλλον όχι. Αλλά ίσως μπορεί να σώσει ένα μαγαζί, που κινδυνεύει να κλείσει. Σε αυτόν τον προβληματισμό απαντάει η παράσταση "Άντρες έτοιμοι για όλα" που ανεβάζουν στο Θέατρο Λαμπέτη οι Μιχάλης Ρέππας- Θανάσης Παπαθανασίου, μ' ένα πολύ λαμπερό καστ.

Υπήρχε ένα σπίτι στο οποίο εκτρέφονταν άλογα για τον ιππόδρομο. Μια μέρα πήρε φωτιά και κάηκαν όλα τα ζώα, επειδή κανείς δεν μπορούσε να ανοίξει τις πόρτες. Από αυτήν την εικόνα εμπνεύσθηκε ο σκηνοθέτης και χορογράφος Josef Fruček, για να εκφράσει τον εγκλωβισμό σε αυτόν τον φαύλο κύκλο που κυριαρχεί στην σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση με την παράστασή του Kireru που παρουσιάζεται έως την 28η Οκτωβρίου στην Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση.Από τον Γιώργο Σμυρνή

Η πάλη των φύλων και η πάλη των τάξεων ενώνονται σε ένα αστικό διαμέρισμα με τελικό νικητή την αγάπη. Αυτή η μαγική ένωση συμβαίνει στο έργο του Χιλιανού συγγραφέα Egon Wolff "Χάρτινα Λουλούδια" που ανεβαίνει στο θέατρο "Ιλίσια" σε σκηνοθεσία του Κώστα Φιλίππογλου.Από τον Γιώργο Σμυρνή

Μπορεί ένα θεατρικό έργο να χωρέσει τα πάντα; Αυτό φαίνεται να επιχειρεί ο Ουρουγουανός συγγραφέας Σέρχιο Μπλάνκο που έγραψε το έργο КИЕВ (Κίεβο) και το οποίο ανεβαίνει από την ομάδα ΝΑΜΑ στην σκηνή του θεάτρου Επί Κολωνώ.Από τον Γιώργο Σμυρνή

Ένα αυτοαναφορικό ταξίδι στο θέατρο και στην υποκριτική σχολή του Λουί Ζουβέ αποτελεί η παράσταση «Ζουβέ Ελβίρα», 7 μαθήματα του Λουί Ζουβέ σε κείμενο της Μπριζίτ Ζακ, το οποίο ανεβαίνει στο θέατρο Τόπος Αλλού σε σκηνοθεσία Κώστα Αρζόγλου.Από τον Γιώργο Σμυρνή

Ο Ίψεν μοιάζει να εμπνέει τους Έλληνες σκηνοθέτες να κάνουν υπερβάσεις και αλλαγές στα θέατρα και στον τρόπο που κάθονται οι θεατές. Μετά τον Γιάννη Χουβαρδά, ο οποίος στον “Αρχιμάστορα Σόλνες” έβαλε τον κόσμο να κάτσει στην σκηνή του θεάτρου του Ελληνικού Κόσμου και ο Δημήτρης Καρατζάς, που σκηνοθετεί στο Πόρτα τον Μικρό Εγιόλφ, αλλάζει τα καθίσματα και βάζει μια επικλινή κερκίδα, για να μπορεί το κοινό να παρακολουθεί από ψηλά τα δρώμενα επί σκηνής.

Τη σύγκρουση ανάμεσα στην ελευθερία της παιδικής ανεμελιάς εναντίον της πεζής καθημερινής ζωής παρακολουθήσαμε στο Fuerza Bruta, την performance, που συνδυάζει τα ακροβατικά με το μοντέρνο χοροθέατρο και το ηλεκτρονικό πάρτι. Ξέφρενος ρυθμός, εντυπωσιακές εικόνες, ακροβατικά, πολύ μπιτ, σε μια διαφορετική δημιουργία, που απογειώνει, εμπνέει και τελικά απελευθερώνει τον θεατή.

Ο Οδυσσέας είναι ένα σύμβολο παγκόσμιας εμβέλειας. Ο λόγος είναι πως πρόκειται για έναν ήρωα που εκφράζει την περιπέτεια της ζωής, αγνοώντας τον κίνδυνο του αγνώστου και αποκτώντας εμπειρίες που θα τον κάνουν σοφότερο. Είναι ένα σύμβολο που εκφράζει το άνοιγμα στον κόσμο και όχι το κλείσιμο σε μια Ιθάκη. Εκφράζει το κοσμοπολίτικο και το περιπετειώδες.

Ένα σκληρό έργο που βγαίνει από τον ζοφερό, ποιητικό και περιθωριακό κόσμο του Ζαν Ζενέ παρουσίασε η Βάνα Πεφάνη στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Ο τίτλος "Ένας κάποιος παράδεισος 2" είναι ειρωνικός, καθώς στο έργο ο Παράδεισος είναι ένας Οίκος Ανοχής σε ένα λιμάνι της Γαλλίας, που ονομάζεται έτσι κι αποτελεί το κέντρο της δράσης.

Μια κορυφαία μπάντα του alternative rock, που κυριάρχησε σε παγκόσμιο επίπεδο τις δεκαετίες του 90 και το 2000 και είναι ακόμα εδώ, οι Red Hot Chilli Peppers ήρθαν στο ΟΑΚΑ, το μεγαλύτερο συναυλιακό γεγονός του 2012 για την Ελλάδα.

Ο Αλκιβιάδης είναι μια από τις πιο αμφιλεγόμενες μορφές της ιστορίας. Για άλλους ένας ελεεινός προδότης των Αθηνών, που πρέπει να τον ρίξουμε στο ανάθεμα και για άλλους μια παρεξηγημένη ιδιοφυΐα, που αδικήθηκε από τους εχθρούς του και από τον εαυτό του. Γι' αυτή τη μορφή της ιστορίας έγινε μία παράσταση από την θεατρική ομάδα ΡΟΔΑ που ονομάζεται «Αλκιβιάδης Άγιος» και ανεβαίνει για δυο παραστάσεις στο θέατρο Ρεματιάς στο Χαλάνδρι.

Οι Θεοί βρίσκονται στο Βασίλειο των Ουρανών. Όμως εκεί κατοικούν και τα πτηνά. Τι θα γινόταν, αν τα πτηνά αντιλαμβάνονταν την δύναμή τους και γίνονταν αυτά κυρίαρχοι των Ουρανών;- αναρωτήθηκε ο Αριστοφάνης. Αυτό που θα δημιουργηθεί είναι ένας νέος κόσμος, με νέους Θεούς τα πουλιά! Κι οι άνθρωποι, οπορτουνιστές ήδη από την αρχαιότητα, δεν θα αργήσουν να ασπασθούν τους νέους Θεούς, τα πρώην «κουτορνίθια».

Από τον Οκτώβριο έως τον Ιανουάριο 2013 θα ξαναπαιχτεί ο σπουδαίος μονόλογος του άγγλου συγγραφέα Τιμ Κράουτς "Το χέρι" που παρουσιάστηκε την προηγούμενη θεατρική περίοδο με μεγάλη καλλιτεχνική επιτυχία στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου. Την σκηνοθεσία υπογράφει η Έλενα Πέγκα και πρωταγωνίστρια είναι η Θεοδώρα Τζήμου.

Μία διαφορετική πλευρά του Ηρακλή Μαινόμενου του Ευριπίδη παρουσίασε η θεατρική ομάδα Aquila Theatre από τη Νέα Υόρκη, με τη νέα της, ερευνητικής φύσης, παραγωγή "Ηρακλής". Η παράσταση ανέβηκε στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης με ελληνικούς υπέρτιτλους.

Ένα έργο τόσο επαναστατικό, όσο και ο Θίασος του Αγγελόπουλου, όταν βγήκε την εποχή της Δικτατορίας (1973), το Μεγάλο μας Τσίρκο του Ιάκωβου Καμπανέλλη, ανεβάζει το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, σε συμπαραγωγή με το Θέατρο Ακροπόλ, σε σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη.

Σε μία εποχή που η ελληνική κοινωνία νιώθει εγκλωβισμένη οικονομικά και συναισθηματικά, γυρίζει προς τα πίσω για να αναπνεύσει την αισιοδοξία και τον δυναμισμό από μεγάλα έργα του καλλιτεχνικού παρελθόντος της, που βγήκαν μέσα από αγώνες για δημοκρατία και ελευθερία. Ίσως λοιπόν να μην υπήρχε καλύτερη περίοδος για να ξαναπαιχτεί το Canto General του Μίκη Θεοδωράκη στο Ηρώδειο.

Γλίτωσε το παλούκωμα, από κάποιον από μηχανής Θεό, αλλά όχι και το κεράτωμα, ο Αθανάσιος Διάκος. Αυτά συμβαίνουν στο πολυαναμενόμενο έργο της Λένας Κιτσοπούλου "Αθανάσιος Διάκος- Η επιστροφή" που παρουσιάσθηκε στην Πειραιώς 260, για το Φεστιβάλ Αθηνών.

Βόυτσεκ μετά μουσικής από την σκηνοθέτη Έλλη Παπακωνσταντίνου. Το ημιτελές αριστούργημα του Μπύχνερ παρουσιάσθηκε μέσα από πλευρές πολιτικές και μουσικές, σε μία σκληρή και πρωτότυπη παράσταση που παρουσιάσθηκε στην Πειραιώς 260 στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών.

Μία νέα διάσταση στην παρακολούθηση ενός θεατρικού δρώμενου έδωσε ο Μιχαήλ Μαρμαρινός με την παράσταση Insenso που σκηνοθέτησε στα πλαίσια του φετινού φεστιβάλ Αθηνών σε κείμενο του Δημήτρη Δημητριάδη. Η προσπάθεια των δύο δημιουργών ήταν να παρουσιάσουν μία όπερα χωρίς μουσική, βασισμένη στο έργο Senso του Λουκίνο Βισκόντι, που όμως δεν είναι όπερα, αλλά κινηματογραφική ταινία.

Με τον Οιδίποδα Τύραννο του Σοφοκλή, ένα από τα πιο εμβληματικά έργα της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και του θεάτρου έκανε πρεμιέρα φέτος το φεστιβάλ Επιδαύρου. Η σκηνοθεσία ήταν του Λιθουανού Τσέζαρις Γκραουζίνις με τον Αιμίλιο Χειλάκη και τον Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Ένα βαρύ κι ασήκωτο ποιητικό αφήγημα γνώρισε μία βαριά και δυσκίνητη σκηνική μεταφορά στην παράσταση "Λάμπρος Ζακύνθου αρ. 12" στην Πειραιώς 260 για το Φεστιβάλ Αθηνών, σε σκηνοθεσία Σύλβιας Λιούλιου. Πρόκειται για το Ζ.12 Σολωμικό χειρόγραφο, το οποίο περιγράφει την τραγική ιστορία του επαναστάτη Λάμπρου, "κακοήθους αλλά μεγαλόψυχου άνδρα", και της "δυστυχούς" Μαρίας, με την οποία "έλαβε τέσσερα τέκνα" και που έμελλε να "κάμει χωρίς να το γνωρίζει γυναίκα την εδική του κόρη."

Την τρέλα ενός ανθρώπινου, αλλά και ταλαιπωρημένου Δον Κιχώτη σε κοντράστ με την βάρβαρη τρέλα του κόσμου, μας παρουσίασε με πιο σύγχρονους όρους και εικόνες η πρωτοποριακή θεατρική ομάδα Blitz στην σκηνή της Πειραιώς 260 για το Φεστιβάλ Αθηνών.

Στον πατριάρχη του ρεμπέτικου και σε έναν από τους ογκόλιθους της ελληνικής μουσικής παράδοσης, τον Μάρκο Βαμβακάρη πραγματοποιήθηκε ένα μικρό αφιέρωμα σε σχέση με την τεράστια μουσική του αξία στο Ηρώδειο, μέσα στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών.

Στο σκάκι υπάρχει ως κίνηση η θυσία, δηλαδή η καταστροφή ενός σημαντικού κομματιού, προκειμένου να πετύχεις τη νίκη. Θυσία όμως υπάρχει και στο πολιτικό σκάκι, όπως αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ο ηγεμόνας των Αχαιών Αγαμέμνονας θυσιάζει για πολιτικούς σκοπούς την κόρη του, στην τραγωδία Ιφιγένεια εν Αυλίδι του Ευριπίδη.